Nghiên cứu sử dụng thí nghiệm hóa học lớp 10 theo hướng dạy học tích cực ở trường thpt.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA HÓA

*******

NGUYỄN THỊ THIÊN NGA

NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HOÁ HỌC

LỚP 10 THEO HƯỚNG DẠY HỌC TÍCH CỰC Ở

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CỬ NHÂN SƯ PHẠM

Đà Nẵng, tháng 05 năm 2014

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA HÓA

*******

NGUYỄN THỊ THIÊN NGA

NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HOÁ HỌC

LỚP 10 THEO HƯỚNG DẠY HỌC TÍCH CỰC Ở

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CỬ NHÂN SƯ PHẠM

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Thiên Nga

Lớp : 10SHH

Giáo viên hướng dẫn : ThS. Ngô Thị Mỹ Bình

Đà Nẵng, tháng 05 năm 2014

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG CỘNG HOÀ XÃ HỘi CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐHSP Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

KHOA HOÁ ------------------------------------

--------------- NHIỆM VỤ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Họ và tên sinh viên: NGUYỄN THỊ THIÊN NGA

Lớp: 10SHH

1. Tên đề tài:

Nghiên cứu sử dụng thí nghiệm hoá học lớp 10 theo hướng dạy học tích cực ở

trường Trung học phổ thông

2.Nguyên liệu, dụng cụ và thiết bị:

+ Hệ thống các phương pháp dạy học hoá học, hệ thống các thí nghiệm, dụng cụ

thí nghiệm hoá học ở trường THPT.

+ Giáo án, bài tập dùng để giảng dạy và đánh giá kết quả học tập.

+ Máy tính, phần mềm tin học ứng dụng.

3. Nội dung nghiên cứu:

+ Nghiên cứu cơ sở phương pháp luận của quá trình dạy học, xu hướng sử dụng

và phát triển phương pháp dạy học hoá học hiện nay.

+ Nghiên cứu cơ sở lí luận về sử dụng thí nghiệm trong dạy học hoá học theo

hướng tích cực.

+ Đề xuất phương pháp sử dụng thí nghiệm hoá học theo hướng hoạt động hoá

người học.

4. Giáo viên hướng dẫn: Cô Ngô Thị Mỹ Bình

5. Ngày giao đề tài:

6. Ngày hoàn thành

Chủ nhiệm Khoa Giáo viên hướng dẫn

(Ký và ghi rõ họ, tên) (Ký và ghi rõ họ, tên)

Sinh viên đã hoàn thành và nộp báo cáo cho Khoa ngày….tháng…năm 2014

Kết quả điểm đánh giá:

Ngày……tháng……năm 2014

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

(Ký và ghi rõ họ tên)

LỜI CẢM ƠN

Đây là lần đầu tiên em thực hiện công việc nghiên cứu nên đã gặp không ít khó

khăn trong quá trình thực hiện. Nhưng nhờ sự giúp đỡ tận tình của Cô Ngô Thị Mỹ

Bình đã giúp em vượt qua lần lượt những khó khăn và hoàn thành khoá luận này, em

xin gởi lời cảm ơn chân thành đến cô đ ã giúp đỡ em trong thời gian qua.

Cũng qua đây em xin gởi lời cảm ơn đến các thầy cô giáo trong khoa Hoá – Trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng, các thầy cô giáo cùng các em học sinh

tại trường THPT Phan Thành Tài – Đà Nẵng cùng trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam, các bạn sinh viên lớp 10SHH khoa Hoá – Trường Đại học Sư phạm Đà

Nẵng… đã tạo điều kiện giúp đỡ và động viên em trong thời gian học tập và nghiên

cứu để hoàn thành tốt khoá luận này.

Vì nhiều lý do khách quan và chủ quan nên khoá luận không tránh khỏi những

thiếu sót nhất định, kính mong nhận được sự góp ý nhận xét từ các thầ y cô để em có

thể hoàn thành tốt hơn.

Một lần nữa em xin gởi đến tất cả mọi người lòng biết ơn chân thành và sâu sắc.

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thị Thiên Nga

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

- PPDH : Phương pháp dạy học

- TNHH : Thí nghiệm hoá học

- THCS : Trung học cơ sở

- THPT : Trung học phổ thông

- TBDH : Thiết bị dạy học

- PTN : Phòng thí nghiệm

- SGK : Sách giáo khoa

- GV : Giáo viên

- HS : Học sinh

- SGK : Sách giáo khoa

- PTPƯ : Phương trình phản ứng

- TN : Thực nghiệm

- ĐC : Đối chứng

- dd : Dung dịch

DANH MỤC CÁC BẢNG

- Bảng 3.1. Kết quả kiểm tra bài Hiđro sunfua lớp 10/1 (TN) và 10/5 (ĐC) Trường

THPT Phan Thành Tài – Đà Nẵng.................................................................................54

- Bảng 3.2. Thống kê chất lượng kiểm tra bài Hiđro sunfua lớp 10/1 (TN) và 10/5 (ĐC)

Trường THPT Phan Thành Tài – Đà Nẵng....................................................................54

- Bảng 3.3. Kết quả kiểm tra bài Hiđro sunfua lớp 10/2 (TN) và 10/3 (ĐC) Trường

THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam............................................................................55

- Bảng 3.4. Thống kê chất lượng kiểm tra bài Hiđro sunfua lớp 10/2 (TN) và 10/3 (ĐC)

Trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam...............................................................55

- Bảng 3.5. Kết quả kiểm tra bài Axit sunfuric. Muối sunfat lớp 10/1 (TN) và 10/5

(ĐC) Trường THPT Phan Thành Tài – Đà Nẵng ..........................................................56

- Bảng 3.6. Thống kê chất lượng kiểm tra bài Axit sunfuric. Muối sunfat lớp 10/1 (TN)

và 10/5 (ĐC) Trường THPT Phan Thành Tài – Đà Nẵng..............................................56

- Bảng 3.7. Kết quả kiểm tra bài Axit sunfuric. Muối sunfat lớp 10/2 (TN) và 10/3

(ĐC) Trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam .....................................................57

- Bảng 3.8. Thống kê chất lượng kiểm tra bài Axit sunfuric. Muối sunfat lớp 10/2 (TN)

và 10/3 (ĐC) Trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam ........................................58

- Bảng 3.9. Kết quả kiểm tra bài Ôn tập – tổng kết chương nhóm Oxi lớp 10/1 (TN) và

10/5 (ĐC) Trường THPT Phan Thành Tài – Đà Nẵng ..................................................59

- Bảng 3.10. Thống kê chất lượng kiểm tra Ôn tập – tổng kết chương nhóm Oxi lớp

10/1 (TN) và 10/5 (ĐC) Trường THPT Phan Thành Tài – Đà Nẵng ............................59

- Bảng 3.11. Kết quả kiểm tra bài Ôn tập – tổng kết chương nhóm Oxi lớp 10/2 (TN)

và 10/3 (ĐC) Trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam ........................................59

- Bảng 3.12. Thống kê chất lượng kiểm tra Ôn tập – tổng kết chương nhóm Oxi lớp

10/2 (TN) và 10/3 (ĐC) Trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam .......................60

DANH MỤC CÁC HÌNH

- Hình 1.1. Sơ đồ biểu diễn mối liên quan giữa động cơ và hứng thú trong học tập.......5

- Hình 3.1. Biểu đồ thống kê chất lượng bài kiểm tra Hiđro sunfua lớp 10/1 và 10/5

trường THPT Phan Thành Tài .......................................................................................55

- Hình 3.2. Biểu đồ thống kê chất lượng bài kiểm tra Hiđro sunfua lớp 10/2 và 10/3

trường THPT Nguyễn Văn Cừ.......................................................................................56

- Hình 3.3. Biểu đồ thống kê chất lượng bài kiểm tra Axit sunfuric. Muối sunfat lớp

10/1 và 10/5 trường THPT Phan Thành Tài ..................................................................57

- Hình 3.4. Biểu đồ thống kê chất lượng bài kiểm tra Axit sunfuric. Muối sunfat lớp

10/2 và 10/3 trường THPT Nguyễn Văn Cừ..................................................................58

- Hình 3.5. Biểu đồ thống kê chất lượng bài kiểm tra Ôn tập- tổng kết chương nhóm

Oxi lớp 10/1 và 10/5 trường THPT Phan Thành Tài .....................................................59

- Hình 3.6. Biểu đồ thống kê chất lượng bài kiểm tra Ôn tập- tổng kết chương nhóm

Oxi lớp 10/2 và 10/3 trường THPT Nguyễn Văn Cừ.....................................................60

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài..........................................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu....................................................................................................1

3. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................................2

4. Phương pháp nghiên cứu..............................................................................................2

5. Giả thuyết khoa học .....................................................................................................3

6. Đóng góp của đề tài......................................................................................................3

NỘI DUNG .....................................................................................................................4

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ĐỀ TÀI .......................................4

1.1. Quan điểm dạy học tích cực .....................................................................................4

1.1.1. Khái niệm về tính tích cực học tập và phương pháp dạy học tích cực ..................4

1.1.2. Dấu hiệu đặc trưng của phương pháp dạy học tích cực .........................................6

1.1.3. Một số phương pháp tích cực trong dạy hóa học...................................................7

1.2. Thí nghiệm hóa học trong dạy học .........................................................................11

1.2.1. Vai trò của thí nghiệm trong dạy học hóa học .....................................................11

1.2.2. Phân loại các thí nghiệm hóa học.........................................................................12

1.2.3. Thí nghiệm biểu diễn của GV..............................................................................12

1.2.3.1. Những yêu cầu sư phạm về kỹ thuật biểu diễn thí nghiệm...............................13

1.2.3.2. Phương pháp sử dụng TN trong dạy học Hoá học............................................14

1.2.4. Thí nghiệm của học sinh .....................................................................................16

1.2.4.1. Thí nghiệm nghiên cứu bài mới ........................................................................16

1.2.4.2. Thí nghiệm thực hành .......................................................................................16

1.2.4.3. Thí nghiệm ngoại khoá hoá học ........................................................................17

1.2.5. Sử dụng TN theo định hướng dạy học tích cực ...................................................17

1.3. Thực trạng trang thiết bị và sử dụng thí nghiệm trong dạy học hoá học ở một số

trường phổ thông............................................................................................................19