Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Nghiên cứu sạt lở và giải pháp phòng chống sạt lở, bảo vệ các sông biên giới phía Bắc Việt Nam
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
BNN&PTNT
VKHTL
Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n
ViÖn khoa häc thuû lîi
171 T©y S¬n - §èng §a-Hµ néi
Ch−¬ng tr×nh KHCN träng ®iÓm cÊp Nhµ n−íc 2001-2005:
B¶o vÖ m«i tr−êng vµ phßng tr¸nh thiªn tai, m· sè KC.08
B¸o c¸o tæng kÕt khoa häc kü thuËt ®Ò tµi:
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p
phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng
biªn giíi phÝa B¾c viÖt nam-KC.08.20
GS.TS TrÇn §×nh Hîi
6359
24/4/2007
Hµ néi, th¸ng 10/2005
BNN&PTNT
Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n
ViÖn khoa häc thuû lîi
171 T©y S¬n - §èng §a-Hµ néi
Ch−¬ng tr×nh KHCN träng ®iÓm cÊp Nhµ n−íc 2001-2005:
B¶o vÖ m«i tr−êng vµ phßng tr¸nh thiªn tai, m· sè KC.08
B¸o c¸o tæng kÕt khoa häc kü thuËt ®Ò tµi:
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p
phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng
biªn giíi phÝa B¾c viÖt nam-KC.08.20
C¬ Quan chñ tr× ®Ò tµi Chñ nhiÖm ®Ò tµi
GS.TS TrÇn §×nh Hîi
B¶n th¶o viÕt xong th¸ng 10/2005, tµi liÖu nµy ®−îc chuÈn bÞ trªn c¬ së thùc hiÖn ®Ò
tµi khoa häc cÊp Nhµ n−íc KC.08.20
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu 3
+ Môc tiªu cña ®Ò tµi: 3
+ C¸ch tiÕp cËn vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: 3
+ Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: 4
+ Néi dung chÝnh cña ®Ò tµi: 4
+ KÕt qu¶ cña ®Ò tµi: 8
+ Kinh phÝ cña ®Ò tµi: 9
- VÒ mÆt khoa häc: 10
- VÒ mÆt thùc tiÔn: 10
Ch−¬ng I: Tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu
cã liªn quan trong n−íc vµ trªn thÕ giíi 12
I. Tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu trªn thÕ giíi: 12
II. Tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu ë trong n−íc: 14
III. C¸c c«ng tr×nh khoa häc nghiªn cøu liªn quan: 16
Ch−¬ng 2: §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ kinh tÕ x∙ héi
c¸c tØnh BGPB ViÖt nam 18
2.1. ®iÒu kiÖn tù nhiªn: 18
2.1.1. TØnh Lµo Cai. 18
2.1.2. TØnh Hµ Giang. 18
2.1.3. TØnh Cao B»ng. 19
2.1.4. TØnh Lai Ch©u. 20
2.1.5. TØnh Qu¶ng Ninh. 20
2.1.6. TØnh L¹ng S¬n. 21
2.2. ®iÒu kiÖn kinh tÕ x∙ héi: 21
2.2.1. D©n sè vµ sù ph©n bè d©n c−: 21
2.2.2. H¹ tÇng c¬ së, V¨n ho¸ x· héi. 22
2.2.3. §iÒu kiÖn kinh tÕ. 23
2.3. §Æc ®iÓm s«ng BGPB: 24
2.3.1 §Æc ®iÓm s«ng BG tØnh Lai Ch©u: 24
2.3.2. §Æc ®iÓm s«ng suèi BG tØnh Lµo Cai: 27
2.3.3. §Æc ®iÓm s«ng suèi BG tØnh Cao B»ng: 29
2.3.4. §Æc ®iÓm s«ng suèi BG tØnh Qu¶ng Ninh: 32
2.3.5. §Æc ®iÓm s«ng BG tØnh Hµ Giang: 43
2.3.6. §Æc ®iÓm s«ng BG tØnh L¹ng S¬n: 43
2.4. §Æc ®iÓm khÝ t−îng: 43
2.4.1. NhiÖt ®é: 43
2.4.2. L−îng m−a vµ bèc h¬i: 44
2.4.3. Giã b·o: 44
Ch−¬ng 3: HiÖn tr¹ng s¹t lë vµ x©y dùng c«ng tr×nh
trªn s«ng BGpb viÖt nam 45
3.1. HiÖn tr¹ng s¹t lë bê s«ng BG tØnh Qu¶ng Ninh: 45
3.1.1. S«ng §ång M«: 45
3.1.2. S«ng Ka Long: 49
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710
3.1.4. Cöa s«ng B¾c Lu©n: 58
3.2. HiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BG tØnh L¹ng S¬n: 61
3.3. HiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BG tØnh cao b»ng: 62
3.3.1. S«ng B¾c Väng: 62
3.3.2. S«ng Qu©y S¬n: 64
3.4. HiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BG tØnh Hµ Giang: 66
3.5. HiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BG tØnh Lµo Cai: 67
3.5.1. S«ng Hång: 67
3.5.2. S«ng NËm Thi: 71
3.5.3. S«ng B¸t KÕt: 71
3.6. HiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BG tØnh Lai Ch©u: 72
3.6.1. S«ng Pa NËm Cóm: 72
3.6.2. Suèi NËm LÐ: 74
3.7. HiÖn tr¹ng x©y dùng c«ng tr×nh trªn s«ng BG: 74
3.8. Ph©n lo¹i c¸c khu vùc s¹t lë vµ c¸c träng ®iÓm s¹t lë: 91
3.8.1. Ph©n lo¹i c¸c khu vùc s¹t lë: 91
3.8.2. Ph©n lo¹i khu vùc s¹t lë ¶nh h−ëng ®Õn KTXH-ANQP: 91
3.8.3. C¸c khu vùc s¹t lë träng ®iÓm trªn c¸c s«ng BGPB: 92
3.9. ThiÕt lËp b¶n ®å hiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BGPB: 101
3.9.1. C¸c c¨n cøu ®Ó lËp b¶n ®å hiÖn tr¹ng: 101
3.9.2. B¶n ®å hiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng biªn giíi phÝa B¾c: 102
Ch−¬ng 4: Nghiªn cøu diÔn biÕn s«ng bgPB viÖt nam 103
4.1. øng dông m« h×nh tÝnh to¸n diÔn biÕn s«ng biªn giíi: 103
4.1.1 Tæng quan vÒ m« h×nh: 103
4.1.2. øng dông tÝnh to¸n diÔn biÕn cho mét sè träng ®iÓm: 112
4.1.3. øng dông tÝnh to¸n cho vïng cöa s«ng B¾c Lu©n: 137
4.2. øng dông viÔn th¸m trong nghiªn cøu diÔn biÕn: 141
4.2.1. Néi dung nghiªn cøu: 141
4.2.2. Nguån tµi liÖu sö dông: 141
4.2.3. C¸c m«®ul c«ng nghÖ sö dông trong gi¶i ®o¶n ¶nh: 146
4.2.3. KÕt qu¶ gi¶i ®o¸n ¶nh cho mét sè khu vùc: 147
Ch−¬ng 5: Nguyªn nh©n, c¸c nh©n tè ¶nh h−íng ®Õn s¹t lë
bê s«ng bgpB viÖt nam 159
5.1. kh¸i qu¸t vÒ Nguyªn nh©n, c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng
tíi s¹t lë bê s«ng bgpB viÖt nam: 159
5.2. Ph©n tÝch Nguyªn nh©n, c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng
tíi s¹t lë bê s«ng bgpB: 161
5.2.1. T−¬ng t¸c gi÷a dßng ch¶y vµ lßng dÉn: 161
5.2.2. TÝnh chÊt c¬ lý, thµnh phÇn h¹t ¶nh h−ëng ®Õn s¹t lë bê s«ng BG: 162
5.2.3. H×nh th¸i s«ng ¶nh h−ëng ®Õn s¹t lë bê s«ng biªn giíi: 162
5.2.3. T¸c ®éng cña con ng−êi ¶nh h−ëng ®Õn s¹t lë bê s«ng biªn giíi: 164
5.2.5. ¸p lùc thÊm ¶nh h−ëng ®Õn s¹t lë bê s«ng biªn giíi: 164
5.2.5. ¶nh h−ëng cña sãng giã ®Õn s¹t lë cöa s«ng B¾c Lu©n: 165
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710
5.2.6. ¶nh h−ëng cña thñy triÒu ®Õn s¹t lë cöa s«ng B¾c Lu©n: 165
5.2.5. Nguyªn nh©n gia t¨ng sù s¹t lë bê s«ng BG trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y: 166
Ch−¬ng 6: ®Þnh h−íng chØnh trÞ vµ thiÕt lËp b¶n ®å
hµnh lang an toµn s¹t lë s«ng bgPB viÖt nam 167
6.1. §Þnh h−íng chØnh trÞ s«ng biªn giíi: 167
6.1.1 ChØ dÉn chung: 167
6.1.2. Yªu cÇu ®èi víi c«ng tr×nh chØnh trÞ s«ng trªn c¸c s«ng BGPB: 168
6.2. H×nh thøc kÕt cÊu c«ng tr×nh chØnh trÞ s«ng bg: 168
6.3. §Þnh h−íng gi¶i ph¸p chèng s¹t lë s«ng bg: 169
6.3.1. Gi¶i ph¸p mang tÝnh chiÕn l−îc: 169
6.3.2. Gi¶i ph¸p bÞ ®éng ®èi phã: 169
6.4. TuyÕn chØnh trÞ c¸c träng ®iÓm s¹t lë s«ng bg:170
6.4.1. TuyÕn chØnh trÞ cho ®o¹n s«ng M4+300 s«ng B¾c Lu©n: 170
6.4.2. TuyÕn chØnh trÞ ®èi víi ®Çu b·i Tôc L·m: 170
6.4.3. TuyÕn chØnh trÞ ®èi víi ®o¹n H¶i Khª -B¸t X¸t: 171
6.4.4. TuyÕn chØnh trÞ t¹i khu vùc TrÞnh T−êng: 172
6.4.5. TuyÕn chØnh trÞ t¹i khu vùc A Mó Sung: 172
6.4.6. TuyÕn chØnh trÞ ®èi víi h¹ l−u th¸c B¶n Gièc: 173
6.4.7. TuyÕn chØnh trÞ h¹ l−u ®Ëp ¸i C¶nh:
6.4.8. TuyÕn chØnh trÞ ®èi víi khu vùc ®Ëp Nµ TrÝch: 173
6.4.9. TuyÕn chØnh trÞ khu vùc cöa khÈu Ma Lï Thµng: 174
6.4.10. TuyÕn chØnh trÞ cho khu vùc Thanh Thñy: 174
6.5. x¸c ®Þnh hµnh lang an an toµn cho s«ng biªn giíi: 175
6.5.1. Môc ®Ých x¸c ®Þnh hµnh lang an toµn cho s«ng biªn giíi: 175
6.5.2. X¸c ®Þnh hµnh lang an toµn cho s«ng biªn giíi: 175
6.5.3. Hµnh lang an toµn cho s«ng biªn giíi phÝa B¾c: 176
6.5.4. C¸c ®iÓm cÇn quan t©m: 177
Ch−¬ng 7: Nghiªn cøu x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p
phßng chèng s¹t lë s«ng bgpB ViÖt nam: 178
7.1. Tæng quan vÒ c¸c c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ bê ë viÖt nam: 178
7.1.1. Kh¸i niÖm chung: 178
7.1.2. Ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ c«ng tr×nh b¶o vÖ bê truyÒn thèng: 179
7.2. Tæng quan vÒ c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ trªn thÕ giíi: 206
7.2.1. Lo¹i kÌ cã kÕt cÊu t¬i rêi linh ho¹t: 206
7.2.2. Lo¹i kÌ cã kÕt cÊu kÕt liÒn khèi: 208
7.2.4. Th¶m ®¸ l−íi thÐp : 210
7.2.5. Lo¹i kÕt cÊu x©u thµnh th¶m: 211
7.4.2. Gi¶i ph¸p phi c«ng tr×nh c«ng tr×nh: 234
Ch−¬ng 8: x©y dùng phÇn mÒm Ch−¬ng tr×nh qu¶n lý d÷ liÖu c¬ b¶n
vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu s«ng bgPB: 236
8.1. CÊu tróc hÖ thèng ch−¬ng tr×nh - gi¶I ph¸p
vµ yªu cÇu kü thuËt: 236
8.1.1. C¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña ch−¬ng tr×nh: 236
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710
8.1.2. Gi¶i ph¸p vµ yªu cÇu kü thuËt: 237
8.1.3. Yªu cÇu cÊu h×nh: 238
8.1.3. CÊu tróc c¬ së d÷ liÖu: 238
8.2. H−íng dÉn cµI ®Æt phÇn mÒm “kc-08-20”: 241
8.3. Giíi thiÖu mét sè tÝnh n¨ng cña phÇn mÒm “kc-08-20”: 246
8.3.1. Khëi ®éng ch−¬ng tr×nh: 246
8.3.2. Chøc n¨ng Qu¶n lý b¶n ®å: 246
8.3.3. CËp nhËt d÷ liÖu: 246
8.3.4. Tra cøu vµ t×m kiÕm th«ng tin: 250
Ch−¬ng 9: KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
9.1. KÕt luËn: 254
C¸c s¶n phÈm chÝnh cña ®Ò tµi: 254
Nh÷ng ®ãng gãp vÒ khoa häc vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi: 256
Nh÷ng tån t¹i cña ®Ò tµi: 256
H−íng nghiªn cøu tiÕp theo trong thêi gian tíi: 256
9.2. KiÕn nghÞ: 257
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶I ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710
Danh s¸ch t¸c gi¶ chÝnh tham gia thùc hiÖn ®Ò tµi
C¸c c¬ quan thùc hiÖn ®Ò tµi:
1. ViÖn Khoa häc Thñy lîi:
- Phßng Nghiªn cøu thñy lùc c«ng tr×nh;
- Trung t©m Nghiªn cøu ®éng lùc s«ng;
-Trung t©m Nghiªn cøu cöa s«ng ven biÓn vµ h¶i ®¶o.
2. Tr−êng ®¹i häc Khoa häc tù nhiªn:
Khoa KhÝ t−îng thñy v¨n vµ H¶i d−¬ng häc
3. Tr−êng ®¹i häc Má ®¹i chÊt:
- Khoa C«ng nghÖ th«ng tin;
- Trung t©m Hç trî ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt Má §Þa ChÊt.
C¬ quan phèi hîp: Bé t− lÖnh Bé ®éi biªn phßng, UBND ®Þa ph−¬ng c¸c
tØnh BGPB.
C¸c t¸c gi¶ chÝnh tham gia thùc hiÖn
TT Hä vµ tªn C¬ quan c«ng t¸c
1 GS.TS TrÇn §×nh Hîi ViÖn khoa häc thñy lîi
2 PGS.TS TrÇn Quèc Th−ëng ViÖn khoa häc thñy lîi
3 PGS.TS NguyÔn H÷u Kh¶i §¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
4 PGS.TS NguyÔn Tr−êng Xu©n §¹i häc Má §Þa ChÊt
5 PGS.TS TrÞnh ViÖt An ViÖn khoa häc thñy lîi
6 TS. §µo Xu©n S¬n ViÖn khoa häc thñy lîi
7 ThS NguyÔn §¨ng Gi¸p ViÖn khoa häc thñy lîi
8 TS. Lª V¨n NghÞ ViÖn khoa häc thñy lîi
9 TS. NguyÔn Thä S¸o §¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
10 ThS Ph¹m Anh TuÊn ViÖn khoa häc thñy lîi
11 ThS Ng« Sü Huy ViÖn khoa häc thñy lîi
12 ThS. Ng« Minh NguyÖt ViÖn khoa häc thñy lîi
13 TS. NguyÔn TiÕn Giang §¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
14 KS. Giang Th− ViÖn khoa häc thñy lîi
15 CN. T« VÜnh C−êng ViÖn khoa häc thñy lîi
16 KS. Hå ViÖt C−êng ViÖn khoa häc thñy lîi
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶I ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710
Tãm t¾t
S¹t lë bê s«ng biªn giíi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã diÔn biÕn rÊt phøc t¹p, møc
®é t¨ng nhanh, c−êng ®é ngµy cµng m¹nh, ®ã lµ mèi ®e däa lín cho sù æn ®Þnh ®−êng
biªn giíi vµ sù toµn vÑn l·nh thæ cña n−íc ta.
Tr−íc nh÷ng yªu cÇu cÊp b¸ch ®ã, ®Ò tµi khoa häc cÊp Nhµ n−íc “Nghiªn cøu s¹t
lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt nam” ®−îc triÓn
khai thùc hiÖn.
Môc tiªu cña ®Ò tµi bao gåm nh÷ng néi dung sau:
- X¸c ®Þnh nguyªn nh©n g©y s¹t lë s«ng biªn giíi;
- §Ò xuÊt gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë h÷u hiÖu cho s«ng biªn giíi;
- ThiÕt lËp b¶n ®å hiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng biªn giíi;
- X©y dùng phÇn mÒm qu¶n lý c¬ së d÷ liÖu cho s«ng biªn giíi.
§Ó hoµn thµnh ®−îc c¸c néi dung nãi trªn, ®Ò tµi ®· sö dông c¸ch tiÕp cËp sau:
- TiÕp cËn b»ng c¸ch tæ chøc ®i kh¶o s¸t thùc ®Þa vµ ®o ®¹c ngoµi hiÖn tr−êng,
®©y lµ c¸ch tiÕp cËn hîp lý nhÊt ®èi víi t×nh h×nh c¸c s«ng biªn giíi hiÖn nay;
- TiÕp cËn b»ng c¸ch kÕ thõa c¸c nghiªn cøu cã liªn quan ®Õn s«ng biªn giíi;
- TiÕp cËn b»ng c¸ch sö dông c«ng nghÖ míi, ph−¬ng ph¸p míi vµ c¸c th«ng tin
liªn quan tõ c¸c nguån d÷ liÖu trªn Internet;
- TiÕp cËn b»ng c¸ch sö dông c¸c nguyªn lý vµ lý thuyÕt c¬ b¶n s½n cã;
- TiÕp cËn tõ c¸c chuyªn gia.
Víi sù gióp ®ì cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh, cïng sù nç lùc rÊt lín cña chñ nhiÖm vµ
tËp thÓ c¸c nhµ khoa häc tham gia thùc hiÖn ®Ò tµi, ®Õn nay ®Ò tµi ®· hoµn thµnh c¬ b¶n
c¸c néi dung ®· ®−îc nªu trong ®Ò c−¬ng víi c¸c s¶n phÈm chÝnh sau:
- Bé tµi liÖu c¬ b¶n vÒ ®Þa h×nh, ®Þa chÊt, thñy v¨n cña c¸c s«ng biªn giíi;
- C¸c b¸o c¸o chuyªn ®Ò, thÓ hiÖn toµn bé néi dung chÝnh cña ®Ò tµi;
- PhÇn mÒm qu¶n lý c¬ së d÷ liÖu s«ng biªn giíi;
- Gi¶i ph¸p ®iÓn h×nh ®Ó ¸p dông cho c¸c träng ®iÓm s¹t lë s«ng biªn giíi;
- §µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho c¸c c¸n bé nghiªn cøu, h−íng dÉn hai nghiªn
cøu sinh ®ang lµm luËn ¸n.
Nh÷ng nÐt míi, s¸ng t¹o cña ®Ò tµi ®−îc thÓ hiÖn cô thÓ nh− sau:
- X©y dùng ®−îc bøc tranh tæng thÓ vÒ t×nh h×nh s¹t lë s«ng biªn giíi;
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶I ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710
- Ph©n tÝch râ ®−îc nguyªn nh©n g©y ra s¹t lë cho s«ng biªn giíi phÝa B¾c vµ cho
c¸c träng ®iÓm s¹t lë, ®ång thêi chØ râ ®−îc nguyªn nh©n lµm gia t¨ng t×nh h×nh s¹t lë
bê s«ng biªn giíi trong nh÷ng n¨m võa qua;
- §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng h÷u hiÖu cho s«ng biªn giíi, trong ®ã ®−a
ra mét thiÕt kÕ hoµn chØnh ®iÓn h×nh cho khu vùc ng· ba xo¸y nguån, tõ ®ã cã thÓ øng
dông ®Ó x©y dùng cho c¸c träng ®iÓm s¹t lë kh¸c;
- LÇn ®Çu tiªn øng dông c«ng nghÖ viÔn th¸m ®Ó dù b¸o vµ x¸c ®Þnh biÕn ®éng
®−êng bê cho s«ng biªn giíi phÝa B¾c, ®©y lµ ph−¬ng ph¸p hiÖn ®¹i vµ hoµn toµn míi
nh÷ng ®é chÝnh x¸c ch−a cao do cßn h¹n chÕ vÒ tµi liÖu cho vïng nghiªn cøu nµy;
- X¸c ®Þnh ®−îc ph¹m vi diÔn biÕn trªn mÆt b»ng cho s«ng Ka Long, B¾c Lu©n,
Hång, NËm Thi trong ®iÒu kiÖn tù nhiªn khi kh«ng cã t¸c ®éng cña con ng−êi;
- øng dông m« h×nh SMS ®Ó tÝnh to¸n diÔn biÕn cho mét sè träng ®iÓm, m« h×nh
Mike21 cho cöa s«ng B¾c Lu©n, kÕt qu¶ tÝnh to¸n t−¬ng ®èi phï hîp víi t×nh h×nh
ngoµi thùc ®Þa;
- X©y dùng ®−îc phÇn mÒm qu¶n lý c¬ së d÷ liÖu, qu¶n lý kÕt qu¶ nghiªn cøu
cña c¸c s«ng biªn giíi.
Ngoµi nh÷ng nÐt míi nªu trªn, cßn cã sù kÕt hîp gi÷a nghiªn cøu khoa häc vµ s¶n
xuÊt trong ®ã thÓ hiÖn nh−: KÕt cña nghiªn cøu vÒ gi¶i ph¸p ®iÓn h×nh ®· ®−îc c¸c c¸n
bé tham gia ®Ò tµi øng dông thiÕt kÕ cho khu vùc mèc M4+300 ë Qu¶ng Ninh vµ ®· thi
c«ng xong ngµy 30/6/2004.
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710 3
Lêi nãi ®Çu
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do t¸c ®éng cña lò lôt céng thªm víi t¸c ®éng cña con
ng−êi lµm cho t×nh h×nh s¹t lë ®Êt vµ s¹t lë bê s«ng ngµy cµng diÔn biÕn phøc t¹p, ¶nh
h−ëng lín kinh tÕ x· héi vµ ®êi sèng cña nh©n d©n trong ph¹m vi nh÷ng khu vùc s¹t lë.
Trong 3 n¨m gÇn ®©y, hiÖn t−îng s¹t lë cïng víi m−a lín g©y ra lò quÐt vµ lò bïn
®¸ ®· c−íp ®i sinh m¹ng cña rÊt nhiÒu ng−êi.
HiÖn t−îng s¹t lë bê s«ng cßn t¸c ®éng lín ®Õn ®−êng BG cña n−íc ta, do hiÖp
®Þnh ph©n ®Þnh BG gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc lÊy trung tuyÕn cña l¹ch s©u lµm
®−êng ph©n ®Þnh BG.
§Ó ®Èy nhanh viÖc ho¹ch ®Þnh vµ ph©n giíi c¾m mèc, Trung Quèc ®· cho x©y
dùng hµng lo¹t c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ bê, ®iÒu chØnh dßng ch¶y nh»m môc ®Ých ®Èy
dßng l¹ch s©u s¹ng s¸t l·nh thæ ViÖt nam.
Tõ nh÷ng yªu cÇu cÊp thiÕt ®ã, Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ, Ch−¬ng tr×nh KC.08
®· cho thùc hiÖn mét sè ®Ò tµi nghiªn cøu vÒ s¹t lë bê s«ng trªn kh¾p l·nh thæ n−íc ta,
trong ®ã cã ®Ò tµi “ Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë b¶o vÖ c¸c
s«ng BGPB ViÖt nam” m· sè KC.08.20 víi c¸c néi dung cô thÓ sau:
+ Môc tiªu cña ®Ò tµi:
Lµm râ nguyªn nh©n vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu phßng, chèng s¹t lë c¸c
BGPB, gãp phÇn b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ.
+ C¸ch tiÕp cËn vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:
§Ó hoµn thµnh c¸c néi dung ®Æt ra, mÆt kh¸c nghiªn cøu vÒ s«ng BG cã nh÷ng
®Æc thï riªng, nhÊt lµ vÊn ®Ò thu thËp tµi liÖu cã liªn quan, tõ ®ã ®Ò tµi ¸p dông c¸c
c¸ch tiÕp cËn chñ yÕu sau:
- TiÕp cËn tõ thùc ®Þa hiÖn tr−êng, ®©y lµ c¸ch tiÕp cËn ®Ó cã ®Çy ®ñ th«ng tin
nhÊt vÒ ®èi t−îng nghiªn cøu.
- TiÕp cËn b»ng c¸ch sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c tµi liÖu ®· cã tr−íc ®©y liªn quan
®Õn néi dung nghiªn cøu.
- TiÕp cËn b»ng c¸ch sö dông c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó ®o ®¹c vµ thu thËp vµ xö
lý sè liÖu.
-TiÕp cËn tõ c¸c c¬ së lý thuyÕt c¬ b¶n.
-TiÕp cËn tõ c¸c c«ng tr×nh øng dông trong thùc tÕ.
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710 4
+ Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:
- Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra, kh¶o s¸t hiÖn tr−êng: §èi víi c¸c nghiªn cøu vÒ s«ng BG
th× ®©y lµ ph−¬ng ph¸p ®Æc thï nhÊt ®Ó cã mét bøc tranh tæng qu¸t nhÊt vÒ c¸c s«ng
BG, ®ång thêi cßn cã thÓ ®iÒu tra kh¶o s¸t thu thËp c¸c tµi liÖu vÒ thñy v¨n, bïn c¸t
trong qu¸ khø, kh¾c phôc mét phÇn nµo sù thiÕu hôt tµi liÖu vÒ thñy v¨n, bïn c¸t.
- Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu gi¶i ®o¸n ¶nh viÔn th¸m: §èi víi vïng BG, viÖc ®i l¹i
cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do chiÕn tranh ®Ó l¹i th× ph−¬ng ph¸p sö dông ¶nh viÔn th¸m
sÏ gióp Ých cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh c¸c ®èi t−îng cÇn nghiªn cøu.
- Ph−¬ng ph¸p m« h×nh to¸n: §©y lµ c¸ch ®Ó sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong
viÖc tÝnh to¸n diÔn biÕn s¹t lë bê s«ng cho mét sè träng ®iÓm.
- Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia: TËp hîp c¸c nhµ khoa häc chuyªn s©u trong tõng lÜnh
vùc ®Ó nhËn ®−îc sù gióp ®ì ngay tõ khi b¾t ®Çu thùc hiÖn ®Ò tµi.
+ Néi dung chÝnh cña ®Ò tµi:
1. Thu thËp tµi liÖu:
- Tµi liÖu thñy v¨n, khÝ t−îng.
- Tµi liÖu ®Þa h×nh, ®Þa chÊt.
- Tµi liÖu d©n sinh kinh tÕ x· héi.
- Tµi liÖu vÒ c¸c c«ng tr×nh ®· x©y dùng, c¸c mÆt c¾t b×nh ®å ®· ®o ®¹c.
2. Kh¶o s¸t ®Þa h×nh, ®Þa chÊt, thñy v¨n bæ xung trªn mét sè träng ®iÓm:
- Kh¶o s¸t, ®o ®¹c ®Þa h×nh c¸c khu vùc träng ®iÓm.
- Kh¶o s¸t, ®Þa chÊt t¹i c¸c khu vùc träng ®iÓm.
- Kh¶o s¸t, ®o ®¹c c¸c yÕu tè thñy v¨n, thñy lùc t¹i mét sè träng ®iÓm.
3. Nghiªn cøu ®¸nh gi¸ tæng hîp hiÖn tr¹ng t×nh h×nh s¹t lë s«ng BG.
- Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ tæng hîp t×nh h×nh s¹t lë .
- Nghiªn cøu ph©n khu vùc s¹t lë vµ kÝch th−íc qui m« s¹t lë.
- Nghiªn cøu ®¸nh gi¸ møc ®é ¶nh h−ëng cña s¹t lë ®Õn ho¹t ®éng kinh tÕ vµ an
ninh quèc phßng.
- Nghiªn cøu x¸c ®Þnh c¸c khu vùc träng ®iÓm s¹t lë- ®¸nh gi¸ møc ®é nghiªm
träng cña nã.
- LËp b¶n ®å hiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BG (tû lÖ 1/25.000 ®Õn 1/50.000).
4. Nghiªn cøu diÔn biÕn cña c¸c s«ng BGPB:
- Nghiªn cøu c«ng nghÖ vµ øng dông m« h×nh 2D cho c¸c ®o¹n s«ng träng ®iÓm.
- Nghiªn cøu c«ng nghÖ vµ øng dông m« h×nh 2D cho ®o¹n cöa s«ng.
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710 5
5. Nghiªn cøu x¸c ®Þnh b¶n chÊt vµ nguyªn nh©n s¹t lë s«ng BG.
- Nghiªn cøu x¸c ®Þnh nguyªn nh©n g©y s¹t lë.
- Nghiªn cøu, tÝnh to¸n tèc ®é s¹t lë vµ dù b¸o xu thÕ s¹t lë
- Nghiªn cøu tÝnh to¸n tèc ®é s¹t lë cho s«ng BG.
6. Nghiªn cøu ®Þnh h−íng chØnh trÞ vµ x©y dùng b¶n ®å hµnh lang an toµn s¹t lë
cho s«ng BGPB.
- Nghiªn cøu, ®−a ra c¸c tuyÕn chØnh trÞ s«ng BG t¹i mét sè träng ®iÓm.
- X©y dùng b¶n ®å hµnh lang an toµn s¹t lë cho s«ng suèi BG ( tû lÖ tõ 1/25.000
®Õn 1/50.000)
7. Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p b¶o vÖ gi÷ æn ®Þnh s«ng BG, gãp phÇn ph¸t triÓn
kinh tÕ x· héi vµ an ninh quèc phßng c¸c tØnh phÝa B¾c.
7.1 Gi¶i ph¸p c«ng tr×nh:
a. Tæng kÕt rót kinh nghiÖm c¸c gi¶i ph¸p ®· ®−îc dïng ë ViÖt nam.
b. Nghiªn cøu, x©y dùng gi¶i ph¸p c«ng tr×nh cho s«ng BG.
- Nghiªn cøu x¸c ®Þnh tuyÕn c«ng tr×nh
- Nghiªn cøu x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè cho c«ng tr×nh
- Gi¶i ph¸p b¶o vÖ t¹i chç
c. Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt c¸c lo¹i kÕt cÊu c«ng tr×nh míi cho khu vùc BG.
- Nghiªn cøu c¸c lo¹i kÕt cÊu míi, vËt liÖu míi ®ang ®−îc ¸p dông trªn thÕ giíi.
- Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt øng dông kÕt cÊu míi, vËt liÖu míi phï hîp víi ®iÒu kiÖn
®Þa ph−¬ng cña ViÖt nam cho mét sè träng ®iÓm.
d. ThiÕt kÕ s¬ bé vµ kh¸i to¸n kinh phÝ c«ng tr×nh t¹i mét sè träng ®iÓm.
- Nghiªn cøu x¸c ®Þnh tuyÕn c«ng tr×nh
- Nghiªn cøu lùa chän qui m« vµ h×nh thøc kÕt cÊu c«ng tr×nh.
- Nghiªn cøu lùa chän c¸c th«ng sè thiÕt kÕ cho c«ng tr×nh
- ThiÕt kÕ s¬ bé c«ng tr×nh vµ kh¸i to¸n kinh phÝ.
7.2 Gi¶i ph¸p phi c«ng tr×nh:
a. Nghiªn cøu, dù b¸o c¶nh b¸o kÞp thêi khi cã hiÖn t−îng s¹t lë x¶y ra.
b. Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n ph¸t triÓn th¶m thùc vËt ®Ó chèng s¹t lë.
c. Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ vïng biªn gãp phÇn gi÷ æn
®Þnh ®−êng BG.
d. Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n khai th¸c sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc
trong khu vùc.
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710 6
e. Nghiªn cøu ®Ò xuÊt chiÕn l−îc qu¶n lý ®−êng BG
- Nghiªn cøu chiÕn l−îc qu¶n lý ®−êng BG b»ng con ng−êi.
- Nghiªn cøu chiÕn l−îc qu¶n lý ®−êng BG b»ng c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i (nh− rada,
vÖ tinh v.v.).
- Nghiªn cøu chiÕn l−îc qu¶n lý ®−êng biªn b»ng c¸c chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ.
8. X©y dùng c¬ së d÷ liÖu vïng nghiªn cøu.
- Lùa chän phÇn mÒm sö dông.
- ThiÕt lËp c¸c ch−¬ng tr×nh bæ trî.
- HiÖu chØnh ch−¬ng tr×nh.
- X©y dùng c¬ së d÷ liÖu.
9. B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi
+ TiÕn ®é thùc hiÖn ®Ò tµi:
T
T
C¸c néi dung, c«ng viÖc
thùc hiÖn chñ yÕu
S¶n phÈm
ph¶i ®¹t
Thêi
gian
(B§-
KT)
Ng−êi, c¬ quan thùc
hiÖn
1 Thu thËp tµi liÖu (®Þa h×nh,
®Þa chÊt, khÝ t−îng, thñy
v¨n, c¸c c«ng tr×nh vµ c¸c
mÆt c¾t ®· ®o ®¹c)
Bé sè liÖu thu thËp 8/2002
®Õn
12/2002
Phßng Nghiªn cøu
thñy lùc c«ng tr×nh
2 Kh¶o s¸t ®o ®¹c ®Þa h×nh,
®Þa chÊt, thñy v¨n t¹i mét
sè träng ®iÓm
B¸o c¸o kh¶o s¸t thùc
®Þa.
9/2002
®Õn
12/2004
Tr−êng ®¹i häc Má
§Þa ChÊt, Trung T©m
KTTV Lµo Cai, Qu¶ng
Ninh
3 Nghiªn cøu diÔn biÕn c¸c
s«ng BGPB.
B¸o b¸o t×nh h×nh diÔn
biÕn
9/2002
®Õn
12/2003
Tr−êng §¹i häc Khoa
häc Tù nhiªn, ViÖn
Khoa häc thñy lîi
4 §¸nh gi¸ tæng hîp hiÖn
tr¹ng t×nh h×nh s¹t lë s«ng
BG.
-B¸o c¸o tæng hîp.
- B¶n ®å hiÖn tr¹ng s¹t
lë
9/2002÷
12/2004
ViÖn Khoa häc thñy
lîi
5 Nghiªn cøu x¸c ®Þnh b¶n
chÊt vµ nguyªn nh©n s¹t lë
s«ng BG
- B¸o c¸o x¸c ®Þnh b¶n
chÊt vµ nguyªn nh©n
s¹t lë.
1/2003
®Õn
9/2003
Phßng nghiªn cøu thñy
lùc c«ng tr×nh-ViÖn
khoa häc thñy lîi
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710 7
- B¶n ®å xu thÕ s¹t lë
6 Nghiªn cøu ®Þnh h−íng
chØnh trÞ vµ x©y dùng b¶n
®å hµnh lang an toµn s¹t lë
cho s«ng BGPB.
- B¸o c¸o ®Þnh h−íng
chØnh trÞ
- B¶n ®å hµng lang an
toµn s¹t lë
10/2003
®Õn
12/2004
ViÖn khoa häc thñ lîi,
Trung t©m hç trî ph¸t
triÓn KHKT Má §Þa
ChÊt
7 Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt gi¶i
ph¸p ®Ó b¶o vÖ vµ gi÷ æn
®Þnh s«ng BG gãp phÇn
ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ
an ninh quèc phßng.
B¸o c¸o c¸c gi¶i ph¸p 7/2004
®Õn
6/2005
ViÖn Khoa häc Thñy
lîi, §¹i häc thñy lîi,
Bé T− lÖnh B§BP
8 X©y dùng c¬ së d÷ liÖu
vïng nghiªn cøu
B¸o c¸o vÒ c¬ së d÷
liÖu vïng nghiªn cøu.
10/2002
®Õn
9/2005
ViÖn Khoa häc thñy
lîi
9 B¸o c¸o tæng hîp B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi 2/2005
9/2005
ViÖn khoa häc thñy
lîi
Nghiªn cøu s¹t lë vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c s«ng BGPB ViÖt Nam
Phßng Nghiªn cøu Thñy lùc c«ng tr×nh - VKHTL – Tel: 8521416; Fax: 8537710 8
+ KÕt qu¶ cña ®Ò tµi:
15 D¹ng kÕt qu¶ dù kiÕn cña ®Ò tµi
I II III
♦ MÉu (model, maket) ♦ Quy tr×nh c«ng nghÖ ♦ S¬ ®å
♦ S¶n phÈm ♦ Ph−¬ng ph¸p ♦ B¶ng sè liÖu
♦ VËt liÖu ♦ Tiªu chuÈn ♦ B¸o c¸o ph©n tÝch
♦ ThiÕt bÞ, m¸y mãc ♦ Quy ph¹m ♦ Tµi liÖu dù b¸o
♦ D©y chuyÒn c«ng nghÖ ♦ §Ò ¸n, qui ho¹ch triÓn
khai
♦ Gièng c©y trång ♦ LuËn chøng kinh tÕ-kü
thuËt, nghiªn cøu kh¶ thi
♦ Gièng gia sóc ♦ Ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh
♦ Kh¸c (c¸c bµi b¸o...)
16 Yªu cÇu khoa häc ®èi víi s¶n phÈm t¹o ra (d¹ng kÕt qu¶ III)
TT Tªn s¶n phÈm Yªu cÇu khoa häc
Chó thÝch
1 B¸o c¸o kh¶o s¸t ®o ®¹c bæ sung vÒ
®Þa h×nh, ®Þa chÊt, thñy v¨n
- §−a ra toµn bé sè liÖu ®o ®¹c, kh¶o s¸t bæ
sung t¹i c¸c träng ®iÓm
2 B¸o c¸o nghiªn cøu diÔn biÕn cña
c¸c s«ng BG.
- §¸nh gi¸ ®−îc t×nh h×nh diÔn biÕn cña c¸c
s«ng BG t¹i c¸c träng ®iÓm
3 B¸o c¸o ®¸nh gi¸ tæng hîp hiÖn tr¹ng
t×nh h×nh s¹t lë.
- §¸nh gi¸ tæng hîp hiÖn tr¹ng s¹t lë
s«ng.
B¶n ®å hiÖn tr¹ng s¹t lë s«ng BG.
4 B¸o c¸o x¸c ®Þnh b¶n chÊt, nguyªn
nh©n s¹t lë vµ tèc ®é s¹t lë.
- §−a ra nguyªn nh©n g©y s¹t lë.
- §−a ra tèc ®é s¹t lë cho mét sè träng ®iÓm
5 B¸o c¸o nghiªn cøu ®Þnh h−íng
chØnh trÞ vµ x©y dùng b¶n ®å hµnh
lang an toµn s¹t lë.
- §−a ra ®−îc tuyÕn chØnh trÞ
B¶n ®å hµnh lang an toµn s¹t lë
6 B¸o c¸o x©y dùng c¬ së d÷ liÖu vïng
nghiªn cøu.
§−a ra phÇn mÒm qu¶n lý c¬ së d÷ liÖu vïng
nghiªn cøu.