Nghiên Cứu Nhân Giống 2 Loài Lan Cattleya Bằng Kỹ Thuật Nuôi Cấy Invitro

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP VIỆT NAM

VIỆN CÔNG NGHỆ SINH HỌC LÂM NGHIỆP

----------o0o----------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU NHÂN GIỐNG 2 LOÀI LAN Cattleya

BẰNG KỸ THUẬT NUÔI CẤY IN VITRO

NGÀNH : CÔNG NGHỆ SINH HỌC

MÃ SỐ : 7420201

Giáo viên hướng dẫn : TS. Nguyễn Thị Hồng Gấm

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Thành

Lớp : K61 – CNSH

Khóa học : 2016 - 2020

Hà Nội, 2020

i

LỜI CẢM ƠN

Khoảng thời gian được học tập và làm việc tại Viện Công nghệ sinh học

Lâm nghiệp - Trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam đã mang đến cho chúng tôi

sự hào hứng và là hành trang giúp chúng tôi chuẩn bị tốt nhất cho công việc trong

tương lai. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Viện Công nghệ sinh

học Lâm nghiệp - Trường Đại học Lâm nghiệp đã tạo điều kiện cho tôi tham gia

thực hiện đề tài khóa luận tốt nghiệp tại Viện.

Trong quá trình nghiên cứu và tìm hiểu tôi đã quyết định lựa chọn đề tài

“Nghiên cứu nhân giống 2 loài lan Cattleya bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitro”.

làm khóa luận tốt nghiệp

Để hoàn thành được báo cáo khóa luận tốt nghiệp này, chúng tôi xin bày tỏ

lòng biết ơn sâu sắc nhất đến TS. Nguyễn Thị Hồng Gấm - Bộ môn Công nghệ tế

bào - Viện Công nghệ sinh học Lâm nghiệp đã tạo điều kiện hết mức, luôn sát sao

và trực tiếp hướng dẫn chúng tôi trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thiện

chuyên đề. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo thuộc Bộ môn Công

nghệ tế bào, các thầy cô trong Viện Công nghệ sinh học Lâm nghiệp đã quan tâm và

tạo điều kiện trong quá trình chúng tôi thực hiện đề tài.

Tuy đã cố gắng để hoàn thiện đề tài khóa luận này, xong kiến thức, kinh

nghiệm của bản thân còn hạn chế, vì vậy bản khóa luận tốt nghiệp này không tránh

khỏi những sai sót, kính mong quý Thầy Cô đóng góp ý kiến đánh giá, để bản báo

cáo của chúng tôi được hoàn thiện hơn.

Hà Nội, ngày 8 tháng 5 năm 2020

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thị Thành

ii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................i

MỤC LỤC.............................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .....................................................................iv

DANH MỤC HÌNH .............................................................................................. v

DANH MỤC BẢNG............................................................................................. 1

ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................... 3

PHẦN 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.............................................. 5

1.1 Giới thiệu về lan Cattleya ....................................................................... 5

1.1.1 Đặc điểm chung của Lan Cattleya ........................................................ 5

1.1.2 Đặc điểm hìnhthái, sinh học.................................................................. 6

1.1.3 Giá trị của lan Cattleya ......................................................................... 9

1.2 Giới thiệu chung về lan Cattleya Nhật Thịnh (HC2) và Cattleya

Rattanakosin x Almakee (HC7)....................................................................... 10

1.3 Tình hình nghiên cứu nhân giống các loài lan bằng nuôi cấy mô ở Việt Nam

và trên thế giới................................................................................................. 12

1.3.1 Nhân giống lan Cattleya bằng công nghệ nuôi cấy mô ...................... 12

1.3.2 Trên thế giới........................................................................................ 12

1.3.3 Các nghiên cứu trong nước ................................................................. 14

PHẦN 2 MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....... 18

2.1 Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................. 18

2.2 Nội dung nghiên cứu............................................................................. 18

2.3 Đối tượng, vật liệu nghiên cứu ............................................................. 18

2.4 Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 19

2.4.1 Phương pháp luận ............................................................................... 19

2.4.2 Phương pháp bố trí thí nghiệm cụ thể................................................. 19

iii

PHẦN 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................................... 28

3.1 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của thời gian khử trùng đến khả năng tạo

mẫu sạch của 2 loài HC2 và HC7..................................................................... 28

3.2 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất ĐHST và ảnh hưởng của ánh sáng

đèn đến khả năng nhân nhanh thể chồi cho 2 loài lan Cattleya HC2 và HC7 . 31

3.2.1 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất điều hòa sinh trưởng đến khả năng

nhân nhanh thể chồi của 2 loài HC2 và HC7 ................................................... 31

3.2.2 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của ánh sáng đèn đến khả nhân nhanh thể

chồi của 2 loài Cattleya ................................................................................... 35

3.3 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất ĐHST và ảnh hưởng ánh sáng đèn

đến khả năng nhân nhanh chồi in vitro cho 2 loài lan Cattleya HC2 và HC7.. 37

3.3.1 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất ĐHST đến khả năng nhân nhanh

chồi của 2 loài Cattleya HC2 và HC7............................................................... 37

3.3.2 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của ánh sáng đèn đến khả năng nhân nhanh

chồi của loàiHC2 và HC7................................................................................ 42

3.4 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất ĐHST và ánh sáng đèn đến khả

năng ra rễ tạo cây hoàn chỉnh của 2 loài Cattleya HC2 và HC7..................... 44

3.4.1 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất ĐHST đến khả năng ra rễ tạo cây

hoàn chỉnh của 2 loài Cattleya ........................................................................ 44

3.4.2 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của ánh sáng đèn đển khả năng ra rễ của

loàiHC2 và HC7 ............................................................................................... 47

3.5 Sơ đồ hóa quy trình nhân giống in vitro loài lan cattleya..................... 51

KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ................................................................................. 53

1. Kết luận ................................................................................................. 53

2. Kiến nghị............................................................................................... 54

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 55

iv

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Viết đầy đủ

BAP Benzylamino purine-6

IBA Indole-3- butyric acid

Ki Furfuryamino purine-6

NAA Naphthylacetic acid

ĐHST Điều hòa sinh trưởng

MS Murashige &Skoog, 1962

CTTN Công thức thí nghiệm

TB Trung bình

Cs Cộng sự

Sig Mức ý nghĩa (Significant)

IAA Acid Indolacetic

v

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1: Cattleya Almakee .............................................................................. 5

Hình 1.2: Một số loài lan Cattleya thuộc nhóm lá đơn..................................... 7

Hình 1.3: Một số loài lan Cattleya thuộc nhóm lá kép ..................................... 7

Hình 1.4: Lan Cattleya Nhật thịnh.................................................................. 10

Hình 1.5: Hoa lan Cattleya bố mẹ của HC7 (Cattleya rattanakosin (A) x Cattleya

almakee (B)).................................................................................................... 11

Hình 3.1: Quả lan Cattleya sau khi khử trùng................................................. 30

Hình 3.2: Phôi hạt được nuôi cấy trên môi trường nuôi cấy khởi đầu............ 30

Hình 3.3: Phôi hạt lan Cattleya HC2 (A) và Cattleya HC7 (B) tái sinh trên môi

trường nuôi cấy khởi đầu ................................................................................ 31

Hình 3.4: Phôi hạt hình thành protocom......................................................... 31

Hình 3.5: Thể chồi lan Cattleya Nhật thịnh nuôi cấy trên các công thức môi

trường nhân nhanh thể chồi............................................................................. 33

Hình 3.6: Thể chồi lan Cattleya dòng HC7 trên các công thức môi trường nhân

nhanh thể chồi. ................................................................................................ 35

Hình 3.7: Thể chồi lan HC2 được nuôi ở ánh sáng đèn 2 (A) và ánh sáng đèn 1

(B).................................................................................................................... 37

Hình 3.8: Thể chồi lan HC7 được nuôi ở ánh sáng đèn 2 (A) và ................... 37

Hình 3.9: Cụm chồi lan CattleyaHC2 nuôi cấy trên các công thức môi trường nhân

nhanh chồi ....................................................................................................... 39

Hình 3.10: Chồi lan Cattleya HC2 lúc mới cấy chuyển (A) và sau 8 tuần (B) trên

NNC4............................................................................................................... 39

Hình 3.11: Cụm chồi lan Cattleya HC7 nuôi cấy trên các công thức môi trường

nhân nhanh chồi .............................................................................................. 41

Hình 3.12: Chồi lan Cattleya HC7 lúc mới cấy chuyển (A) và sau 8 tuần (B) trên

NNCT3 ............................................................................................................ 41

Hình 3.13 Cụm chồi lan Cattleya HC2 nuôi cấy ở ánh sáng đèn LED 2 (A) và

dưới ánh sáng đèn LED 1 (B) ......................................................................... 43