Nghiên cứu điều trị vỡ xoang hàm trong chấn thương tầng giữa mặt bằng nội soi kết hợp với nắn chỉnh xương

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG

VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƢỢC LÂM SÀNG 108

ĐỖ THÀNH TRÍ

NGHIÊN CỨU ĐIỀU TRỊ VỠ XOANG HÀM

TRONG CHẤN THƢƠNG TẦNG GIỮA MẶT

BẰNG NỘI SOI KẾT HỢP VỚI NẮN CHỈNH XƢƠNG

LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC

Chuyên ngành : Răng Hàm Mặt

Mã số : 62.72.06.01

Ngƣời hƣớng dẫn : 1. PGS. TS. Nguyễn Bắc Hùng

2. TS. Nguyễn Huy Thọ

Hà Nội - 2013

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết

quả trong luận án này là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố.

Tác giả

Đỗ Thành Trí

LỜI CẢM ƠN

Với tình cảm chân thành và kính trọng nhất, tôi xin cảm ơn:

– Phòng Sau đại học Viện Nghiên cứu Khoa học Y Dƣợc lâm sàng 108.

– Bộ môn Răng Hàm Mặt Bệnh viện Trung ƣơng Quân đội 108.

– Bệnh viện Quận Thủ Đức TP.HCM.

Đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu để hoàn

thành luận án này.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các thầy hƣớng dẫn: PGS.TS.

Nguyễn Bắc Hùng và TS. Nguyễn Huy Thọ, đã luôn tận tình chỉ bảo và

hƣớng dẫn tôi nghiên cứu và hoàn thành luận án.

Tôi xin chân thành cảm ơn:

PGS.TS Đỗ Duy Tính

PGS.TS Nguyễn Tài Sơn

TS Phạm Dƣơng Châu

TS Vũ Ngọc Lâm

Đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp tôi hoàn thành luận án.

Xin kính tặng Ba Mẹ, ngƣời đã dạy dỗ con nên ngƣời.

Tác giả

Đỗ Thành Trí

DANH MỤC CÁC CHỮ, KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

TT Phần viết tắt Phần viết đầy đủ

1. TGM : Tầng giữa mặt

2. GMCT : Gò má cung tiếp

3. XGM : Xƣơng gò má

4. DOM : Dƣới ổ mắt

5. SOM : Sàn ổ mắt.

6. CT-Scanner : Phim cắt lớp điện toán

7. Phim 3D : Phim tái tạo 3 chiều

8. NS-DL : Nội soi dẫn lƣu xoang hàm

9. NS-FL : Nội soi, sử dụng Sonde Foley

cố định và dẫn lƣu xoang

10. NS-FL-NC : Nội soi, sử dụng Sonde Foley

kết hợp nắn chỉnh xƣơng kín

11. NS-FL-KHX : Nội soi, sử dụng sonde Foley

kết hợp phẫu thuật kết xƣơng

MỤC LỤC

Trang bìa

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Mục lục

Bảng danh mục chữ viết tắt

Danh mục bảng, biểu và sơ đồ

Danh mục hình ảnh

Đóng góp của luận án

ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................1

Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ................................................................3

1.1.PHÂN CHIA VÙNG MẶT .........................................................................3

1.2.GIẢI PHẪU VÀ SINH LÝ DẪN LƢU XOANG HÀM ............................3

1.2.1. Giải phẫu và mô học.................................................................................4

1.2.2. Giải phẫu qua nội soi................................................................................6

1.2.3. Sinh lý dẫn lƣu xoang hàm.......................................................................9

1.3.HÌNH Ả NH GI ẢI PHẪU NỘ I SOI THÀNH BÊN MŨI ỨNG DỤNG

TRONG PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ TỔN THƢƠNG XOANG HÀM...........10

1.3.1. Cuốn mũi dƣới và khe mũi dƣới ............................................................10

1.3.2. Cuốn mũi giữa và khe mũi giữa.............................................................11

1.4.CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH TRONG TỔN THƢƠNG XOANG HÀM.....12

1.4.1. Phim X-quang qui ƣớc ...........................................................................12

1.4.2. Phim chụp cắt lớp điện toán (CT- Scanner)...........................................13

1.5. TỔN THƢƠNGXOANG HÀMTRONG CHẤN THƢƠNG TẦNG GIỮA MẶT..15

1.5.1. Tình hình tổn thƣơng xoang hàm, xƣơng gò má....................................15

1.5.2. Ảnh hƣởng của tổn thƣơng xoang hàm..................................................16

1.5.3. Phân loại tổn thƣơng xoang hàm............................................................16

1.5.4. Phân loại gãy xƣơng gò má có tổn thƣơng xoang hàm kèm theo..........17

1.5.4.1. Phân loại Zingg M...............................................................................18

1.5.4.2. Phân loại điều trị theo Zingg M. .........................................................19

1.5.5. Phân loại gãy xƣơng tầng giữa mặt theo ICD-10 (2012).......................19

1.6. ĐIỀU TRỊ TỔN THƢƠNG XOANG HÀM TRONG CHẤN THƢƠNG

TẦNG GIỮA MẶT..................................................................................................... 19

1.6.1. Lịch sử phát triển các phẫu thuật nắn chỉnh xoang hàm và XGM.........19

1.6.2. Các phƣơng pháp điều trị tổn thƣơng xoang hàm và XGM...................20

1.6.2.1. Phƣơng pháp điều trị bảo tồn ..............................................................21

1.6.2.2. Các phƣơng pháp phẫu thuật...............................................................21

1.6.2.2.1. Các phƣơng pháp nắn chỉnh đơn thuần............................................21

1.6.2.2.2. Các phƣơng pháp nắn chỉnh có sử dụng phƣơng tiện cố định.........24

1.6.3. Điều trị vỡ xoang hàm ở Việt Nam........................................................29

1.7. ỨNG DỤNG NỘI SOI TRONG ĐIỀU TRỊTỔN THƢƠNG XOANG HÀM....30

1.7.1. Sơ lƣợc phát triển nội soi mũi xoang .....................................................30

1.7.2. Một số ứng dụng nội soi trong điều trị tổn thƣơng xoang hàm, XGM..........31

Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................33

2.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU ..................................................................33

2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn ...............................................................................33

2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ .................................................................................33

2.2.PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................................................33

2.2.1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng tổn thƣơng xoang hàm...................34

2.2.1.1. Những thống kê chung về mẫu nghiên cứu ........................................34

2.2.1.2. Khám lâm sàng....................................................................................34

2.2.2. Phƣơng pháp chẩn đoán hình ảnh tổn thƣơng xoang hàm.....................36

2.2.2.1. Hình ảnh nội soi chẩn đoán.................................................................36

2.2.2.2. Xquang kinh điển ................................................................................37

2.2.2.3. Phim chụp cắt lớp điện toán................................................................37

2.2.3. Phân loại và chỉ định điều trị..................................................................38

2.2.3.1. Nội soi dẫn lƣu xoang hàm .................................................................39

2.2.3.2. Nội soi, sử dụng Sonde Foley cố định và dẫn lƣu xoang.....................39

2.2.3.3. Nội soi, sử dụng Sonde Foley kết hợp nắn chỉnh xƣơng kín........................39

2.2.3.4. Nội soi, sử dụng sonde Foley kết hợp phẫu thuật kết xƣơng........................39

2.2.4. Phƣơng pháp phẫu thuật nội soi và qui trình kỹ thuật ...........................39

2.2.4.1. Phƣơng tiện phẫu thuật........................................................................39

2.2.4.2. Vô cảm trong phẫu thuật.....................................................................41

2.2.4.3. Phƣơng pháp tiến hành phẫu thuật......................................................41

2.2.4.4. Phẫu thuật nắn chỉnh phối hợp khi gãy XGM kèm theo.....................45

2.2.4.5. Theo dõi điều trị sau phẫu thuật..........................................................48

2.2.5. Theo dõi và đánh giá kết quả điểu trị.....................................................48

2.2.5.1. Giải phẫu .............................................................................................48

2.2.5.2. Chức năng............................................................................................48

2.2.5.3. Thẩm mỹ..............................................................................................49

2.2.5.4. Tai biến và biến chứng ........................................................................50

2.2.6. Các bƣớc tiến hành nghiên cứu..............................................................50

2.2.7. Xử lý số liệu ...........................................................................................51

2.2.8. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu ..........................................................51

Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ............................................................52

3.1.ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, HÌNH ẢNH NỘI SOI VÀ X-QUANG..........52

3.1.1. Dịch tễ học của mẫu nghiên cứu ............................................................52

3.1.1.1. Tuổi, giới tính......................................................................................52

3.1.1.2. Nguyên nhân chấn thƣơng ..................................................................53

3.1.1.3. Thời gian từ lúc chấn thƣơng đến lúc nhập viện.................................54

3.1.2. Đặc điểm lâm sàng tổn thƣơng xoang hàm............................................55

3.1.2.1. Bên chấn thƣơng..................................................................................55

3.1.2.2. Triệu chứng lâm sàng..........................................................................56

3.1.2.3. Các biểu hiện đặc biệt .........................................................................57

3.1.3. Hình ảnh nội soi mũi xoang ...................................................................62

3.1.4. Đặc điểm X-quang .................................................................................63

3.2. CHỈ ĐỊNH VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ TỔN THƢƠNG XOANG HÀM TRONG

CHẤN THƢƠNG TẦNG GIỮA MẶT BẰNG NỘI SOI CÓ ĐẶT SONDE FOLEY...65

3.2.1. Phân loại tổn thƣơng ..............................................................................65

3.2.2. Các phƣơng pháp điều trị .......................................................................69

3.2.2.1. Các phƣơng pháp nắn chỉnh................................................................70

3.2.2.2. Các phƣơng pháp cố định....................................................................73

3.2.2.3. Phƣơng pháp vô cảm...........................................................................73

3.2.2.4. Nội soi trong điều trị ...........................................................................74

3.2.3. Kết quả về điều trị ..................................................................................77

Chƣơng 4. BÀN LUẬN ...................................................................................84

4.1.ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, HÌNH ẢNH NỘI SOI VÀ X-QUANG..........84

4.1.1. Dịch tễ học..............................................................................................84

4.1.1.1. Giới tính...............................................................................................84

4.1.1.2. Độ tuổi.................................................................................................85

4.1.1.3. Nguyên nhân gây tai nạn.....................................................................85

4.1.1.4. Thời gian từ lúc chấn thƣơng đến lúc nhập viện.................................85

4.1.2. Đặc điểm lâm sàng.................................................................................86

4.1.2.1. Bên chấn thƣơng .................................................................................86

4.1.2.2. Các triệu chứng lâm sàng....................................................................86

4.1.3. Đặc điểm chẩn đoán hình ảnh..................................................................92

4.1.3.1. Nội soi .................................................................................................92

4.1.3.2. Phim X-quang .....................................................................................93

4.2. CHỈ ĐỊNH VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ TỔN THƢƠNG XOANG HÀM TRONG

CHẤN THƢƠNG TẦNG GIỮA MẶT BẰNG NỘISOI CÓ ĐẶT SONDE FOLEY...96

4.2.1. Phân loại tổn thƣơng.................................................................................96

4.2.2. Các phƣơng pháp điều trị .......................................................................98

4.2.2.1. Nắn chỉnh và cố định ổ gãy...............................................................106

4.2.2.2. Phƣơng pháp vô cảm.........................................................................108

4.2.2.3. Nội soi trong điều trị .........................................................................108

4.2.3. Kết quả điều trị.....................................................................................111

4.2.3.1. Giải phẫu ...........................................................................................112

4.2.3.2. Chức năng..........................................................................................114

4.2.3.3. Thẩm mỹ............................................................................................115

4.2.3.4. Tai biến và biến chứng ......................................................................116

KẾT LUẬN....................................................................................................123

KIẾN NGHỊ ...................................................................................................125

Các nghiên cứu liên quan đề tài luận án đã công bố

Tài liệu tham khảo

Phụ lục

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1. Thể tích xoang hàm ................................................................................. 5

Bảng 1.2. Kích thƣớc lỗ thông xoang hàm.............................................................. 7

Bảng 1.3. Kích thƣớc và tỉ lệ lỗ thông phụ xoang hàm.......................................... 8

Bảng 1.4. Tỉ lệ điều trị bảo tồn theo một số nghiên cứu....................................... 21

Bảng 3.1. Phân bố theo tuổi và giới tính ............................................................... 52

Bảng 3.2. Các nguyên nhân gây chấn thƣơng vỡ xoang hàm.............................. 53

Bảng 3.3. Thởi gian nhập viện sau chấn thƣơng................................................... 54

Bảng 3.4. Tỉ lệ bên chấn thƣơng vỡ xoang hàm................................................... 55

Bảng 3.5. Đặc điểm lâm sàng tổn thƣơng vỡ xoang hàm .................................... 56

Bảng 3.6. Tỉ lệ chảy máu mũi sau chấn thƣơng xoang hàm................................ 57

Bảng 3.7. Tỉ lệ bầm tím mắt sau chấn thƣơng vỡ xoang hàm ............................. 58

Bảng 3.8. Các triệu chứng của mắt........................................................................ 58

Bảng 3.9. Tổn thƣơng thần kinh dƣới ổ mắt trong chấn thƣơng vỡ xoang hàm 61

Bảng 3.10. Gãy các bờ ổ mắt trong tổn thƣơng xoang hàm................................. 61

Bảng 3.11. Mất cân đối gò má sau chấn thƣơng xoang hàm............................... 62

Bảng 3.12. Hình ảnh nội soi mũi xoang ................................................................ 62

Bảng 3.13. Tổn thƣơng xoang hàm qua X-quang................................................. 63

Bảng 3.14. Tình trạng tổn thƣơng xƣơng gò má................................................... 63

Bảng 3.15. Tổn thƣơng các thành xoang trên X-quang........................................ 64

Bảng 3.16. Phân loại tổn thƣơng thu nhận đƣợc................................................... 65

Bảng 3.17. Các phƣơng điều trị tổn thƣơng xoang hàm qua nội soi................... 69

Bảng 3.18. Nắn chỉnh gián tiếp.............................................................................. 70

Bảng 3.19. Đƣờng mổ trong phẫu thuật kết xƣơng .............................................. 71

Bảng 3.20. Các phƣơng pháp cố định.................................................................... 73

Bảng 3.21. Phƣơng pháp vô cảm thực hiện điều trị tổn thƣơng xoang hàm......... 73

Bảng 3.22. Tổn thƣơng trong lòng xoang hàm qua nội soi.................................. 74

Bảng 3.23. Lƣợng nƣớc bơm vào Sonde Foley.................................................... 75

Bảng 3.24. Kết quả về giải phẫu ............................................................................ 77

Bảng 3.25. Kết quả về chức năng .......................................................................... 77

Bảng 3.26. Kết quả về thẩm mỹ............................................................................. 78

Bảng 3.27. Kết quả về tai biến và biến chứng....................................................... 79

Bảng 3.28. Đánh giá hình ảnh nội soi xoang hàm sau phẫu thuật....................... 81

Bảng 3.29. Đánh giá hình ảnh X-quang xoang hàm sau phẫu thuật. .................. 82

Bảng 3.30. Triệu chứng lâm sàng viêm xoang ..................................................... 83

Bảng 4.1. Tỉ lệ giới tính trong một số nghiên cứu..............................................84

Bảng 4.2. Phƣơng pháp điều trị gãy xƣơng gò má theo Zingg M.. ..................... 97

Bảng 4.3. Lựa chọn phƣơng pháp điều trị............................................................. 98

Bảng 4.4. Những thuận lợi và khó khăn điều trị tổn thƣơng xoang hàm qua nội soi... 105

Bảng 4.5. Tỉ lệ gãy xƣơng không cần cố định theo một số tác giả.................... 107

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Phân bố tỉ lệ nam nữ.......................................................................... 52

Biểu đồ 3.2. Phân bố tỉ lệ chấn thƣơng theo lứa tuổi............................................ 53

Biểu đồ 3.3. Các nguyên nhân gây chấn thƣơng vỡ xoang hàm.......................... 54

Biểu đồ 3.4. Thời gian nhập viện sau chấn thƣơng. ............................................. 55

Biểu đồ 3.5. Tỉ lệ bên chấn thƣơng vỡ xoang hàm............................................... 55

Biểu đồ 3.6. Tỉ lệ chảy máu mũi sau chấn thƣơng xoang hàm............................ 57

Biểu đồ 3.7. Các triệu chứng của mắt trong trong chấn thƣơng xoang hàm....... 59

Biểu đồ 3.8. Tổn thƣơng thần kinh dƣới ổ mắt..................................................... 60

Biểu đồ 3.9. Phân bố theo chỉ định điều trị tổn thƣơng xoang hàm qua nội soi. 70

Biểu đồ 3.10. Lƣợng nƣớc bơm vào Sonde Foley................................................ 75

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 1.1. Sơ đồ ba tầng của khối xƣơng mặt............................................................................3

Hình 1.2. Giải phẫu xoang hàm...................................................................................................5

Hình 1.3. Mô học niêm mạc xoang hàm: đại thể và vi thể .....................................................6

Hình 1.4. Lỗ thông xoang tự nhiên dƣới nội soi.......................................................................7

Hình 1.5. Lỗ thông phụ xoang hàm............................................................................................8

Hình 1.6. Chiều lƣu chuyển của niêm dịch trong xoang hàm................................................9

Hình 1.7. Cấu trúc niêm mạc xoang hàm...................................................................................9

Hình 1.8. Nội soi khe mũi dƣới và ống lệmũi........................................................................10

Hình 1.9. Cấu trúc khe mũi giữa quan sát đƣợc với kỹ thuật nội soi ................11

Hình 1.10. Mỏm móc ..................................................................................................................11

Hình 1.11. Các đƣờng khảo sát tổn thƣơng xoang hàm trên phim Water..........................12

Hình 1.12. Phim CT mặt cắt ngang và hình ảnh vỡ xoang hàm..........................................13

Hình 1.13. Phim CT mặt cắt đứng ngang và hình ảnh vỡ sàn ổmắt (T)............................13

Hình 1.14. 3D khối xƣơng mặt..................................................................................................14

Hình 1.15. Phân loại gãy xƣơng gò má theo Zingg M..........................................................18

Hình 1.16. Nâng chỉnh bằng móc xƣơng móc Gillies...........................................................22

Hình 1.17. Nắn chỉnh xƣơng gò má theo phƣơng pháp Gillies...........................................22

Hình 1.18. Nắn chỉnh phức hợp gò má cung tiếp bằng đƣờng đuôi cung mày. ...............23

Hình 1.19. Đƣờng qua xoang hàm (CaldWell-Luc) và cố định ổ gãy bằng

Sonde Foley qua mũi .............................................................................................................24

Hình 1.20. Vị trí cố định nẹp vít xƣơng sọmặt bị vỡ.............................................................26

Hình 1.21. Nguyên nhân và cơ chế gãy Blow-out.................................................................27

Hình 1.22. Ứng dụng nội soi điều trị gãy Blow-out...............................................................27

Hình 1.23. Đặt Sonde Foley vào xoang hàm...........................................................................29

Hình 1.24. Messerklinger và ống nội soi cứng........................................................................30

Hình 2.1. Khám vận động nhãn cầu..........................................................................................36

Hình 2.2. Hình ảnh nội soi tụmáu ở khe giữa sau tổn thƣơng xoang hàm........................37

Hình 2.3. Hình ảnh 3D tổn thƣơng xoang hàm trong chấn thƣơng tầng giữa mặt...........38

Hình 2.4. Máy nội soi Karl Stoz................................................................................................40

Hình 2.5. Bộ dụng cụ phẫu thuật tổn thƣơng xoang hàm qua nội soi.................................40

Hình 2.6. Cách thăm dò tìm lỗ thông tự nhiên xoang hàm (P).............................................41

Hình 2.7. Lỗ thông tự nhiên của xoang hàm đƣợc bộc lộ sau khi lấy phần mỏm móc...42

Hình 2.8. Hình ảnh ống thần kinh dƣới sàn ổ mắt qua nội soi.............................................42

Hình 2.9. Nội soi sắp xếp ổ gãy trong lòng xoang hàm.........................................................43

Hình 2.10. Phẫu thuật nội soi điều trị vỡ sàn ổ mắt................................................................45

Hình 2.11.Hệ thống nẹp vít Titanium hảng Jeil Hàn Quốc .................................................46

Hình 2.12. Dây thần kinh II đoạn trong ống xƣơng giải áp qua nội soi..............................47

Hình 3.1. Triệu chứng thâm tím mi mắt...................................................................................58

Hình 3.2. Phù nềmi mắt, lõm thụt nhãn cầu, thoát vịmở ổ mắt vào trong xoang............60

Hình 3.3. Vỡ thành trƣớc và sau xoang hàm...........................................................................64

Hình 3.4. Rách niêm mạc, tụ máu xoang hàm không di lệch xƣơng (Loại IA)................66

Hình 3.5. Vỡ xoang hàm có sự di lệch xƣơng (Loại IB).......................................................67

Hình 3.6. Vỡ SOM dạng Blow-out (Loại IC)........................................................................67

Hình 3.7. Vỡ xoang hàm kèm theo gãy xƣơng gò má ( Loại IIA – A1, B).......................68

Hình 3.8. Vỡ xoang hàm kèm theo gãy xƣơng gò má ( Loại IIB - A2, A3, C)................68

Hình 3.9. Bộc lộ ổ gãy theo đƣờng dƣới mi............................................................................71

Hình 3.10. Kết hợp xƣơng bằng đƣờng Coronal....................................................................72

Hình 3.11. Hình ảnh tụmáu và di lệch xƣơng thành trƣớc xoang.......................................74

Hình 3.12. Bơm bóng Sonde Foley dƣới sự quan sát của nội soi........................................75

Hình 3.13. Hình ảnh Sonde Foley trong xoang hàm qua kiểm tra của C-arm..................76

Hình 3.14. Minh họa bệnh nhân 1 tuần sau phẫu thuật (khi xuất viện)..............................80

Hình 3.15. Hình ảnh nội soi vào xoang hàm sau phẫu thuật. ...............................................81

Hình 3.16. CT-Scanners sau phẫu thuật 3 tháng.....................................................................82

Hình 3.17. Dấu hiệu viêm xoang hàm trên CT- Scanner 3 tháng sau điều trị...................83

Hình 4.1. Sonde Foley cố định ổ gãy SOM trong lòng xoang hàm qua nội soi..............100

Hình 4.2. Mặt cắt coronal trƣớc và sau khi đặt Sondle Foley cố định vỡSOM..............101

Hình 4.3. Dây SondeFoley (đầu ra trong hốc mũi) đƣợc cắt bởi thòng lọng gọi là Endoloop ..102

Hình 4.4. Xoang hàm phục hồi tốt sau phẫu thuật qua nội soi vào lỗ thông tự nhiên....113

Hình 4.5. Sonde Foley bơm căng làmđƣờng gãy xƣơng bị đẩy lên trên vào ổ mắt......120

Hình 4.6. Sonde Foley sau khi bơm nƣớc hơi lồi qua lỗ thông xoang..............................121

Hình 4.7. Diện tiếp xúc Sonde Foley để nâng và cố định ổ gãy xoang hàm...................121

ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN ÁN

1. Chẩn đoán tổn thƣơng xoang hàm qua nội soi

 Máu đọng lỗ thông tự nhiên xoang hàm: hƣớng đến tổn thƣơng xoang hàm.

 Máu đọng tế bào nội bóng: hƣớng đến tổn thƣơng ổ mắt và xoang sàng trƣớc.

 Máu đọng ở ngách sàng bƣớm: hƣớng đến tổn thƣơng dây thị thần kinh,

xoang sàng sau và xoang bƣớm.

2. Đề xuất lựa chọn phƣơng pháp điều trị tổn thƣơng xoang hàm qua nội soi.

 Nội soi dẫn lƣu xoang hàm (NS-DL) áp dụng cho Loại IA.

 Nội soi, sử dụng Sonde Foley cố định và dẫn lƣu xoang (NS-FL) áp dụng

cho Loại IB, Loại IC.

 Nội soi, sử dụng Sonde Foley kết hợp nắn chỉnh xƣơng kín (NS-FL-NC)

áp dụng cho Loại IIA.

 Nội soi, sử dụng sonde Foley kết hợp phẫu thuật kết xƣơng (NS-FL-KHX) áp

dụng cho Loại IIB.