Nghiên cứu điều kiện sinh khí hậu phục vụ cho việc trồng cây ăn quả ôn đới chất lượng cao tại Sơn La

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn | 102

NGHIÊN CỨU ĐIỀU KIỆN SINH KHÍ HẬU PHỤC VỤ CHO VIỆC

TRỒNG CÂY ĂN QUẢ ÔN ĐỚI CHẤT LƢỢNG CAO TẠI SƠN LA

Trần Thị Hằng*

Trường Đại học Tây Bắc

TÓM TẮT

Sơn La là một tỉnh miền núi tây bắc Việt Nam với địa hình chia cắt tạo nên nhiều tiểu

vùng khí hậu, thuận lợi cho tập đoàn cây ăn quả ôn đới phát triển. Đào tiên Trung Quốc,

Đào Mĩ, Hồng giòn Nhật Bản, Lê nước Đài Loan... đều là những giống cây ăn qủa ôn đới

chất lượng cao, được nhập từ nước ngoài về, chúng sinh trưởng tốt ở các vùng có nhiệt độ

trung bình từ 14 - 200C, lượng mưa trung bình từ 1000 - 1500mm.

Nghiên cứu điều kiện sinh khí hậu, đánh giá thích nghi bằng công nghệ GIS đã xác định

được các vùng thích hợp và tương đối thích hợp của các giống cây này tại Sơn La, từ đó

có thể thiết lập thêm vườn trồng mới, nhân nhanh các giống, phục vụ tốt hơn cho nhu cầu

thị trường hiện nay.

Từ khóa: Cây ăn quả, sinh khí hậu, đánh giá, ôn đới, Sơn La

ĐẶT VẤN ĐỀ

Sơn La là tỉnh miền núi biên giới Tây Bắc

Việt Nam với diện tích tự nhiên là 14174,4

km2

. Do địa hình chia cắt và chênh lệch độ

cao lớn nên Sơn La có rất nhiều tiểu vùng khí

hậu thuận lợi cho tập đoàn cây ăn quả cận

nhiệt, ôn đới phát triển. Trong mấy năm vừa

qua giá cả một số loại cây ăn quả truyền

thống bị giảm xuống bởi không xuất khẩu

được ra ngoài thị trường, còn hoa quả Trung

Quốc bị tẩy chay vì dùng nhiều hoá chất bảo

quản. Để đạt giá trị kinh tế cao hơn, thay đổi

cơ cấu cây trồng, Sơn La đang chú trọng phát

triển một số cây ăn quả nguồn gốc ôn đới.

Nghiên cứu điều kiện sinh khí hậu của Sơn La

sẽ tạo cơ sở cho việc lựa chọn, quy hoạch các

giống cây này phù hợp hơn với từng địa

phương trong tỉnh, đáp ứng được nhu cầu

thực tiễn sản xuất, từng bước xoá đói giảm

nghèo, nâng cao mức sống của nhân dân.

ĐẶC ĐIỂM SINH KHÍ HẬU TỈNH SƠN LA

Trong đời sống sinh vật các yếu tố khí hậu,

khí tượng chi phối các quá trình sinh trưởng

phát triển, quyết định năng xuất và chất lượng

cây trồng. Trong trường hợp này các yếu tố



Tel: 0915607559; Email: [email protected]

khí hậu như bức xạ Mặt Trời, nhiệt độ, độ ẩm

không khí, mưa, gió…được gọi với cái tên

đầy đủ hơn - các yếu tố sinh khí hậu (khí hậu

của giới sinh vật).

Chế độ bức xạ, mây và nắng

Nằm trong vùng nội chí tuyến nên bức xạ Mặt

Trời là nhân tố đầu tiên và quan trọng chi

phối chế độ thời tiết của Sơn La. Bức xạ tổng

cộng dao động trong khoảng 126 -

133Kcal/cm2

/năm. Các địa điểm của Sơn La

đều có trên 1700 giờ nắng. Số giờ nắng ảnh

hưởng đến màu sắc hoa quả. Để điều chỉnh

màu sắc vỏ quả thường dùng lưới đen hoặc

trắng để làm giàn che cho cây hoặc để ánh

sáng trực xạ chiếu trực tiếp, tuỳ theo thị hiếu

của người tiêu dùng thích màu quả vàng sáng,

vàng sẫm hoặc đỏ.

Chế độ nhiệt

Nhiệt là nhân tố sinh thái quan trọng đối với

đời sống thực vật. Chế độ nhiệt có ảnh hưởng

sâu sắc đến quá trình sinh trưởng và phát triển

của cây trồng. Xét về nhiệt độ không khí, chỉ

có những vùng thấp dưới 700m mới có tổng

nhiệt độ năm > 75000C và nhiệt độ trung bình

trên 210C, đạt tiêu chuẩn vùng nhiệt đới. Các

khu vực có nhiệt độ trung bình năm trên 220C

chiếm tỉ lệ khá lớn như khu vực các huyện