Nghiên cứu diễn biến chất lượng môi trường nước sông phó Đáy đoạn chảy qua huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

VŨ TIẾN CHUNG

NGHIÊN CỨU DIỄN BIẾN CHẤT LƯỢNG

MÔI TRƯỜNG NƯỚC SÔNG PHÓ ĐÁY

ĐOẠN CHẢY QUA HUYỆN LẬP THẠCH,

TỈNH VĨNH PHÚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

VŨ TIẾN CHUNG

NGHIÊN CỨU DIỄN BIẾN CHẤT LƯỢNG

MÔI TRƯỜNG NƯỚC SÔNG PHÓ ĐÁY

ĐOẠN CHẢY QUA HUYỆN LẬP THẠCH,

TỈNH VĨNH PHÚC

Ngành: Khoa học môi trường

Mã ngành: 60.44.03.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thanh Hải

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

- Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là

trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

- Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được

cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2017

Tác giả luận văn

Vũ Tiến Chung

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này ngoài sự nỗ lực của bản thân tôi đã nhận

được sự giúp đỡ nhiệt tình của cơ quan, các thầy cô, bạn bè đồng nghiệp và

gia đình.

Trước tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Thanh Hải

người đã tận tình hướng dẫn và đóng góp những ý kiến quý báu trong quá

trình thực hiện và hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo Khoa Môi trường; Phòng

Tài nguyên và Môi trường huyện Lập Thạch; Trung tâm Quan trắc và Bảo vệ

môi trường tỉnh Vĩnh Phúc đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện

đề tài.

Tôi xin chân thành cảm ơn tới tất cả các đồng nghiệp, bạn bè và người thân

đã luôn động viên và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành luận văn này.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2017

Tác giả luận văn

Vũ Tiến Chung

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii

MỤC LỤC................................................................................................................. iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... vii

DANH MỤC CÁC HÌNH....................................................................................... viii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài.......................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................................2

2.1. Mục tiêu chung.................................................................................................2

2.2. Mục tiêu cụ thể .................................................................................................3

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn.............................................................................3

4.1. Ý nghĩa khoa học..............................................................................................3

4.2. Ý nghĩa thực tiễn ..............................................................................................3

Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU......................................................................4

1.1. Cơ sở lý luận của đề tài ....................................................................................4

1.1.1. Một số khái niệm cơ bản............................................................................4

1.1.2. Vai trò và ý nghĩa của nước đối với cuộc sống .........................................5

1.1.3. Khái niệm ô nhiễm nước ...........................................................................8

1.2. Cơ sở pháp lý của đề tài ...................................................................................9

1.3. Cơ sở thực tiễn................................................................................................11

1.3.1. Diễn biến chất lượng nước của một số lưu vực sông chính của Việt

Nam ...................................................................................................................11

1.3.2. Các vấn đề môi trường nước mặt ở tỉnh Vĩnh Phúc ................................22

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.26

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................26

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ..............................................................................26

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................26

2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ..................................................................26

2.3. Nội dung nghiên cứu ......................................................................................26

2.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Lập Thạch, tỉnh

Vĩnh Phúc .........................................................................................................26

iv

2.3.2. Đánh giá diễn biến chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy

qua huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ..............................................................26

2.3.3. Xác định nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nước

sông Phó Đáy đoạn chảy qua huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc .....................27

2.3.4. Đề xuất một số giải pháp bảo vệ môi trường nước sông Phó Đáy ..........27

2.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................27

2.4.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu, thông tin thứ cấp ........................27

2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp .......................................................27

2.4.3. Phương pháp lấy mẫu và phân tích trong phòng thí nghiệm...................28

2.4.4. Phương pháp so sánh, đánh giá ...............................................................30

2.4.5. Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu.......................................................30

Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN..................................31

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Lập Thạch, Vĩnh Phúc .........31

3.1.1. Điều kiện tự nhiên....................................................................................31

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ........................................................................35

3.2. Đánh giá diễn biến chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy qua

huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.........................................................................37

3.2.1. Chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy qua huyện Lập

Thạch năm 2013.................................................................................................37

3.2.2. Chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy qua huyện Lập

Thạch năm 2014.................................................................................................39

3.2.3. Chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy qua huyện Lập

Thạch năm 2015.................................................................................................41

3.2.4. Chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy qua huyện Lập

Thạch năm 2016.................................................................................................43

3.2.5. Hiện trạng chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy qua

huyện Lập Thạch đợt T3/2017...........................................................................44

3.2.6. Diễn biến chất lượng môi trường nước sông Phó Đáy đoạn chảy qua

huyện Lập Thạch giai đoạn 2013 - 2017 ...........................................................45

3.3. Xác định một số nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nước

sông Phó Đáy đoạn chảy qua huyện Lập Thạch ...................................................61

3.3.1. Nguồn thải sinh hoạt................................................................................61

3.3.2. Chất thải từ hoạt động sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp........62

3.4. Đề xuất một số giải pháp bảo vệ môi trường nước sông Phó Đáy.................63

v

3.4.1. Quản lý nguồn nước thải sinh hoạt và chăn nuôi từ khu dân cư ven

sông ...................................................................................................................64

3.4.2. Quản lý chất thải rắn từ khu dân cư các xã ven bờ sông Phó Đáy ..........64

3.4.3. Quy hoạch quản lý tài nguyên đất ven bờ ...............................................65

3.4.4. Quản lý môi trường dựa vào cộng đồng ..................................................66

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................67

1. Kết luận .............................................................................................................67

2. Kiến nghị ...........................................................................................................68

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................69

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Kí hiệu Chú giải

BTNMT Bộ Tài nguyên và Môi trường

CN-TCN Công nghiệp – Thủ công nghiệp

FAO Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc

HĐND Hội đồng nhân dân

HGĐ Hộ gia đình

KLN Kim loại nặng

NĐ-CP Nghị định Chính phủ

QCCP Quy chuẩn cho phép

QCVN Quy chuẩn Việt Nam

QĐ Quyết định

QH Quốc hội

TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam

TT Thông tư

UBND Uỷ ban nhân dân

UNICEF Quỹ nhi đồng liên hợp quốc

WHO Tổ chức Y tế thế giới