Nghiên Cứu Đặc Điểm Tiếng Kêu Của Loài Voọc Đen Gáy Trắng Trachypithecus Hatinhensis Dao 1970 Phục Vụ Cho Công Tác Bảo Tồn

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MÔI TRƢỜNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM TIẾNG KÊU CỦA LOÀI VOỌC ĐEN GÁY

TRẮNG (Trachypithecus hatinhensis Dao, 1970)

PHỤC VỤ CHO CÔNG TÁC BẢO TỒN

NGÀNH: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN (C)

Giáo viên hƣớng dẫn: Ths. Trần Văn Dũng

Sinh viên thực hiện: Hoàng Khánh Vũ

Mã sinh viên: 1553020806

Lớp: 60A-QLTNTN(c)

Khóa học: 2015-2019

Hà Nội, 2019

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu trƣờng

Đại học Lâm nghiệp cùng với các thầy, cô giáo trong Khoa Quản lý Tài nguyên

rừng và Môi trƣờng đã tạo mọi điều kiện để tôi thực hiện đƣợc đề tài khóa luận

tốt nghiệp này.

Đặc biệt tôi xin cảm ơn sâu sắc đến thầy ThS. Trần Văn Dũng đã tận tình

giúp đỡ tôi trong suốt thời gian nghiên cứu.

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến nhóm đề tài nghiên cứu khoa học gồm các bạn

Nguyễn Văn Tây, Cao Thanh Long, Đậu Giang Nam (60B_QTNR) đã cho phép

tôi sử dụng kết quả nghiên cứu làm đề tài khóa luận.

Tôi cũng bày tỏ lòng biết ơn đến Cán bộ quản lý, cơ quan, ngƣời dân địa

phƣơng tại tỉnh Quảng Bình và tại Vƣờn Quốc gia Cúc Phƣơng đã tạo điều kiện

thuận lợi nhất cho chúng tôi thực hiện đƣợc đề tài.

Trong quá trình khảo sát ngoài thực địa do điều kiện về thời gian không

nhiều, thời tiết không thuận lợi, cũng nhƣ khả năng tiếp cận khu vực tƣơng đối

khó khăn nên đề tài không thể tránh khỏi những thiếu. Tôi rất mong nhận đƣợc

sự thông cảm và đóng góp ý kiến từ các thầy, cô giáo trong hội đồng đánh giá để

khóa luận đƣợc hoàn thiện hơn nữa.

Xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, tháng 4 năm 2019

Hoàng Khánh Vũ

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

BTT Bán trƣởng thành

CITES Công ƣớc quốc tế về buôn bán động, thực vật hoang dã nguy

cấp

CR Rất nguy cấp

CTT Cái trƣởng thành

ĐTT Đực trƣởng thành

EN Mức nguy cấp

EPRC Trung tâm cứu hộ Linh trƣởng Nguy cấp

GTT Gần trƣởng thành

IUCN Tổ chức bảo tồn thiên quốc tế

VĐGT Voọc đen gáy trăng

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH, BẢN ĐỒ

ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................... 1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU........................................ 3

1.1. Phân loại thú linh trƣởng ở Việt Nam............................................................ 3

1.1.1. Đặc điểm chung của thú linh trƣởng........................................................... 3

1.1.2. Phân loại thú linh trƣởng ở Việt Nam......................................................... 4

1.1.3 Tình trạng các loài linh trƣởng Việt Nam.................................................... 7

1.1.4. Một số đặc điểm của Giống Trachypithecus............................................... 7

1.2 Cấu trúc xã hội của các loài trong họ Voọc .................................................... 8

1.3. Một số đặc điểm hình thái học, sinh thái và tập tính của giống..................... 9

1.4. Một số đặc điểm của Voọc đen gáy trắng (Trachypithecus hatinhensis).... 10

1.4.1. Vị trí phân loại........................................................................................... 10

1.4.2. Đặc điểm hình thái .................................................................................... 10

1.4.3 Đặc điểm sinh học, sinh thái của Voọc đen gáy trắng ............................... 11

1.4.4. Một số nghiên cứu về loài Voọc đen gáy trắng (Trachypithecus

hatinhensis).......................................................................................................... 14

CHƢƠNG 2 MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU16

2.1. Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................... 16

2.2. Nội dung nghiên cứu.................................................................................... 16

2.3. Đối tƣợng nghiên cứu................................................................................... 16

2.4. Phạm vi nghiên cứu...................................................................................... 16

2.5. Phƣơng pháp nghiên cứu.............................................................................. 16

2.5.1. Kế thừa tài liệu .......................................................................................... 16

2.5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu đặc điểm tiếng kêu của VĐGT ngoài tự nhiên 17

2.5.3. Phƣơng pháp nghiên cứu đặc điểm tiếng kêu của VĐGT điều kiện nuôi

nhốt...................................................................................................................... 23

2.5.4. Phƣơng pháp xử lý số liệu......................................................................... 25

CHƢƠNG 3 ĐẶC ĐIỂM KHU VỰC NGHIÊN CỨU ...................................... 27

3.1. Khu vực xã Thạch Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình..................... 27

3.1.1. Vị trí địa lý, hành chính............................................................................. 27

3.1.2. Đặc điểm khí hậu, thủy văn....................................................................... 28

3.1.3. Địa chất và thổ nhƣỡng ............................................................................. 28

3.1.4. Thảm thực vật rừng................................................................................... 29

3.1.5. Hệ động vật ............................................................................................... 29

3.1.6. Thực trạng kinh tế - xã hội........................................................................ 29

3.1.7. Về Kinh tế ................................................................................................. 30

3.1.8. Y tế ............................................................................................................ 30

3.1.9. Về Giáo dục............................................................................................... 30

3.2. Điều kiện trong nuôi nhốt tại Trung tâm cứu hộ Linh trƣởng Nguy cấp

(EPRC) ................................................................................................................ 31

CHƢƠNG 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................................... 32

4.1. Đặc điểm tiếng kêu của Voọc đen gáy trắng trong điều kiện tự nhiên........ 32

4.2. Đặc điểm tiếng kêu của Voọc đen gáy trắng trong điều kiện nuôi nhốt...... 34

Tại vị trí thấp nhất của phổ ................................................................................. 38

4.3. Sự khác biệt trong tiếng kêu của loài Voọc đen gáy trắng trong điều kiện

nuôi nhốt và ngoài tự nhiên................................................................................. 44

4.4. Đề xuất giải pháp quản lý nhằm bảo tồn và phát triển quần thể Voọc đen

gáy trắng.............................................................................................................. 47

KẾT LUẬN - TỒN TẠI - KHUYẾN NGHỊ ...................................................... 49

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Tổng kết về phân Dạng thú Linh trƣởng ở VN theo thời gian............. 5

Bảng 1.2: Phân loại thú Linh trƣởng ở Việt Nam theo Christian Roos (2014) .... 6

Bảng 1.3: Tình trạng các loài linh trƣởng Việt Nam ............................................ 7

Bảng 2.1: Biểu ghi chép tình trạng VĐGT theo tuyến ....................................... 19

Bảng 2.4: Điều tra tiếng kêu của loài Voọc đen gáy trắng ngoài tự nhiên......... 21

Bảng 2.5: Biểu điều tra tiếng kêu của loài Voọc đen gáy trắng bằng máy ghi âm

ngoài tự nhiên...................................................................................................... 22

Bảng 2.6: Điều tra tiếng kêu của loài Voọc đen gáy trắng trong nuôi nhốt ....... 24

Bảng 2.7: Biểu điều tra tiếng kêu của loài Voọc đen gáy trắng bằng máy ghi âm

trong nuôi nhốt .................................................................................................... 24

Bảng 4.1: Các thông số dạng tiếng kêu thứ nhất của cá thể Đực trƣởng thành

Voọc đen gáy trắng ............................................................................................. 33

Bảng 4.2: Các thông số dạng tiếng kêu thứ hai của cá thể Đực trƣởng thành.... 34

Bảng 4.5: Các thông số dạng tiếng kêu thứ nhất của cá thể Đực trƣởng thành.. 35

Bảng 4.6: Các thông số dạng tiếng kêu thứ hai của cá thể Đực trƣởng thành.... 37

Bảng 4.7: Các thông số dạng tiếng kêu thứ ba của cá thể Đực trƣởng thành..... 38

Bảng 4.8: Các thông số dạng tiếng kêu thứ nhất của cá thể Con non................. 39

Bảng 4.9: Các thông số dạng tiếng kêu thứ nhất của cá thể Cái trƣởng thành.. 40

Bảng 4.10: Các thông số dạng tiếng kêu thứ hai của cá thể Cái trƣởng thành ... 42