Nghiên cứu đặc điểm thức ăn và tập tính ăn uống của Vượn đen má trắng ( Nomascus leucogenys Ogilby, 1840 trong điều kiện nuôi ở Trung tâm cứu hộ Linh trưởng

Tạp chí Khoa học & Công nghệ - Số 1(49)/năm 2009 Khoa học Xã hội Nhân

1

NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM THỨC ĂN VÀ TẬP TÍNH ĂN UỐNG

CỦA VƢỢN ĐEN MÁ TRẮNG (NOMASCUS LEUCOGENYS OGILBY, 1840)

TRONG ĐIỀU KIỆN NUÔI Ở TRUNG TÂM CỨU HỘ LINH TRƢỞNG

VƢỜN QUỐC GIA CÚC PHƢƠNG

Nguyễn Thị Thoa - Lương Văn Việt (Trường ĐH Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên)

1. Đặt vấn đề

Vượn đen má trắng (Nomascus leucogenys) là loài thú có giá trị kinh tế cao nên trong nhiều

thập kỷ qua, chúng đã bị săn bắt ráo riết dẫn đến số lượng của chúng bị suy giảm nhanh chóng.

Hơn nữa, nơi sống của loài Vượn đen má trắng cũng đã bị tàn phá nhiều làm cho suy thoái nghiêm

trọng, khiến chúng không còn nhiều môi trường sống thích hợp. Kết quả, cùng với nhiều loài thú

linh trưởng khác, loài Vượn đen má trắng hiện nay đang đứng trước nguy cơ diệt vong [3]. Sách đỏ

Việt Nam (2007) đã xếp Vượn đen má trắng vào bậc nguy cấp (EN A1c,d C2a) [1], theo Nghị định

Chính phủ số 32/2006/NĐCP, ngày 30/3/2006 thì Vượn đen má trắng được xếp vào nhóm IB

(nghiêm cấm khai thác sử dụng) [2]. Đảng, Nhà nước ta và các tổ chức cơ quan trong và ngoài

nước cũng đang tích cực tìm kiếm các giải pháp nhằm tránh nguy cơ bị tuyệt chủng của các loài

động vật, trong đó giải pháp nhân nuôi là một trong những giải pháp được quan tâm hiện nay.

Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng (TTCHLT) - Vườn quốc gia Cúc Phương hiện đang là Trung tâm

cứu hộ thú Linh trưởng lớn nhất khu vực Đông Nam Á với nhiệm vụ chính là nuôi cứu nguy,

nghiên cứu phục hồi, bảo tồn và phát triển các loài Linh trưởng có nguy cơ tuyệt chủng. Tuy nhiên,

để việc nhân nuôi thành công cần phải biết rõ các đặc điểm về sinh học, sinh thái của loài, trong

khi đó các nghiên cứu về sinh học, sinh thái của loài Vượn đen má trắng còn rất hạn chế.

2. Nội dung và phƣơng pháp nghiên cứu

2.1. Nội dung nghiên cứu

- Nghiên cứu thành phần thức ăn của Vượn đen má trắng trong điều kiện nuôi.

- Nghiên cứu tập tính ăn uống của Vượn đen má trắng trong điều kiện nuôi nhốt.

2.2. Phương pháp nghiên cứu

- Mẫu vật nghiên cứu: Quan sát trực tiếp trên 6 cá thể Vượn nuôi gồm 3 đực và 3 cái

trưởng thành và gần trưởng thành ở 2 chuồng nuôi từ tháng 5 đến tháng 10 năm 2007.

- Kế thừa các tài liệu có liên quan đến vấn đề nghiên cứu;

- Phỏng vấn các cán bộ, nhân viên ở trung tâm trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng những loài

vượn này để biết được về thành phần thức ăn, nhu cầu ăn hằng ngày của Vượn,...

- Mọi tập tính sinh hoạt trong mỗi lần quan sát được ghi vào phiếu theo dõi.

- Tổng hợp số liệu các loài làm thức ăn của Vượn, xác định tên phổ thông, tên khoa học

các họ, các loài là thức ăn. Kết hợp tham khảo các tài liệu nghiên cứu trước đây lên danh lục các

loài thức ăn của Vượn đen má trắng.

3. Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Hiện tại ở Trung tâm đang nuôi, cứu hộ 20 cá thể Vượn đen má trắng, các cá thể này hiện

đang sinh trưởng phát triển tốt. Trong đó, có 5 cá thể có nguồn gốc từ nước ngoài, 3 cá thể do