Nghiên cứu đặc điểm nông sinh học và một số biện pháp kỹ thuật trong nhân giống chè Shan tại thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG LIÊN

NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM NÔNG SINH HỌC

VÀ MỘT SỐ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT

TRONG NHÂN GIỐNG CHÈ SHAN TẠI

THỊ XÃ PHÚ THỌ, TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KHOA HỌC CÂY TRỒNG

THÁI NGUYÊN - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG LIÊN

NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM NÔNG SINH HỌC

VÀ MỘT SỐ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT

TRONG NHÂN GIỐNG CHÈ SHAN TẠI

THỊ XÃ PHÚ THỌ, TỈNH PHÚ THỌ

Ngành: Khoa học cây trồng

Mã số ngành: 8.62.01.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KHOA HỌC CÂY TRỒNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Dương Trung Dũng

TS. Trần Xuân Hoàng

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này

là trung thực và chưa từng được sử dụng để bảo vệ một học vị nào và các thông

tin trích dẫn trong luận văn này đều đã được chỉ rõ nguồn gốc./.

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Phương Liên

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự hướng dẫn tận tình của

các thầy cô giáo giảng dạy, thầy cô giáo hướng dẫn khoa học, được sự giúp đỡ

của cơ quan, các đồng nghiệp và gia đình. Tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết

ơn sâu sắc và kính trọng đến:

Thầy giáo TS. Dương Trung Dũng - Bộ môn Cây trồng - Khoa Nông Học

- Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên

TS. Trần Xuân Hoàng - Trưởng Bộ môn kỹ thuật canh tác Chè - Trung

tâm Nghiên cứu và Phát triển Chè - Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp

miền núi phía Bắc.

Ban giám hiệu, Khoa sau đại học, tập thể giáo viên của trường Đại học

Nông lâm Thái Nguyên.

Tập thể lãnh đạo Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp miền núi phía

Bắc và tập thể lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chè.

Để có kết quả này, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban chỉ đạo dự án: “Nghiên

cứu khai thác sử dụng nguồn tài nguyên chè Shan ở Việt Nam”, mã số

NĐT.26.CHN/17, đã tạo điều kiện thuận lợi để tôi tham gia thực hiện các nghiên

cứu trong luận văn và là một phần kết quả nghiên cứu trong thực hiện nhiệm vụ

trên.

Lòng biết ơn sâu sắc xin được dành cho những người thân trong gia đình,

bạn bè và các bạn đồng nghiệp đã động viên giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học

tập, thực hiện đề tài./.

Phú Thọ, ngày tháng năm 2020

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Phương Liên

iii

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ...........................................................................................................1

1.Tính cấp thiết của đề tài..................................................................................1

2. Mục tiêu của đề tài.........................................................................................2

3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài.......................................................3

3.1. Ý nghĩa khoa học ........................................................................................3

3.2. Ý nghĩa thực tiễn.........................................................................................3

CHƯƠNG 1.TỔNG QUAN TÀI LIỆU.............................................................4

1.1. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài .......................................................4

1.1.1 Cơ sở khoa học của đề tài.........................................................................4

1.1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài ........................................................................5

1.2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu về đặc điểm nông sinh học, nhân giống

cây chè ở ngoài nước .........................................................................................6

1.2.1. Kết quả nghiên cứu về đặc điểm nông sinh học của cây chè ..................6

1.2.2. Kết quả nghiên cứu về khả năng nhân giống cây chè .......................... 11

1.3. Tổng quan tài liệu nghiên cứu về đặc điểm nông sinh học, nhân giống

cây chè ở trong nước....................................................................................... 12

1.3.1. Kết quả nghiên cứu về đặc điểm nông sinh học của cây chè ............... 12

1.3.2. Nghiên cứu về giâm cành chè của Việt nam ........................................ 16

CHƯƠNG 2.NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 21

2.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ............................................................... 21

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................... 21

2.1.2.Các vật tư khác ...................................................................................... 21

2.1.3. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 21

2.2. Thời gian, địa điểm nghiên cứu ............................................................... 21

2.3. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 22

2.3.1. Nghiên cứu đặc điểm nông sinh học của cây chè Shan

vùng núi phía Bắc ........................................................................................... 22

iv

2.3.2. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật trong nhân giống chè Shan tại

thị xã Phú Thọ tỉnh Phú Thọ........................................................................... 22

2.4. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 22

2.4.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm và các chỉ tiêu theo dõi ....................... 22

2.4.2. Phương pháp theo dõi các chỉ tiêu........................................................ 25

2.5. Phương pháp xử lý số liệu: ...................................................................... 27

CHƯƠNG 3.KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................ 28

3.1. Điều kiện tự nhiên và hiện trạng phân bố chè Shan ................................ 28

3.1.1 Điều kiện tự nhiên của các vùng chè Shan............................................ 28

3.1.2. Đặc điểm nông sinh học của các dòng chè Shan.................................. 29

3.2. Kết quả nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật trong nhân giống chè

Shan tại thị xã Phú Thọ tỉnh Phú Thọ............................................................. 57

3.2.1. Ảnh hưởng của diện tích lá mẹ đến khả năng giâm cành của dòng chè

Shan Tủa Chùa................................................................................................ 57

3.2.2. Ảnh hưởng của phân bón đến sinh trưởng của cây chè trong vườn

ươm. ................................................................................................................ 68

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................................ 72

1. Kết luận....................................................................................................... 72

1.1. Nghiên cứu đặc điểm nông sinh học của chè Shan núi cao ở vùng núi

phía Bắc .......................................................................................................... 72

1.2. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật trong nhân giống chè Shan........ 72

2. Kiến nghị..................................................................................................... 72

TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 73

PHỤ LỤC

v

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BNN&PTNT Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

CB - HG Cao Bồ - Hà Giang

CT Công thức

CV% Coeficient of variation - Hệ số biến động

CS Cộng sự

DT Diện tích

Đ/C Đối chứng

GCK Gam chất khô

HT Hòa tan

KHKT Khoa học kỹ thuật

KK Không khí

LSD0,05 Least Significant Difference - Giá trị sai

khác nhỏ nhất

QCVN Quy chuẩn Việt Nam

SG - YB Suối Giàng - Yên Bái

TB Trung bình

TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam

TS Tổng số

TC - ĐB Tủa Chùa - Điện Biên

TP/AA Polyphenol/Axitamin

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Một số chỉ tiêu địa hình và hóa tính đất các điều tra thu thập mẫu

chè Shan núi cao ..............................................................................................28

Bảng 3.2: Đặc điểm hình thái lá chè Shan Suối Giàng, Yên Bái ....................30

Bảng 3.3: Đặc điểm hình thái lá chè Shan Tủa Chùa, Điện Biên ...................31

Bảng 3.4: Đặc điểm hình thái lá chè Shan Cao Bồ - Hà Giang.......................33

Bảng 3.5: Đặc điểm hình thái búp chè Shan Suối Giàng ................................35

Bảng 3.6: Đặc điểm hình thái búp chè Shan Tủa Chùa, Điện Biên ................36

Bảng 3.7: Đặc điểm hình thái búp chè Shan Cao Bồ - Hà Giang ...................38

Bảng 3.8: Đặc điểm hình thái cấu tạo hoa chè Shan Suối Giàng - Yên Bái ...39

Bảng 3.9: Đặc điểm hình thái cấu tạo hoa chè Shan Tủa Chùa - Điện Biên...41

Bảng 3.10: Đặc điểm hình thái cấu tạo hoa chè Shan Cao Bồ - Hà Giang .....43

Bảng 3.11: Đặc điểm hình thái quả, hạt chè Shan Suối Giàng - Yên Bái.......44

Bảng 3.12: Đặc điểm hình thái quả, hạt chè Shan Tủa Chùa - Điện Biên ......46

Bảng 3.13: Đặc điểm hình thái quả, hạt chè Shan Cao Bồ - Hà Giang...........47

Bảng 3.14: Bảng phân loại chè theo chỉ tiêu hình thái cây chè Shan núi cao ở

Việt Nam..........................................................................................................49

Bảng 3.15: Một số chỉ tiêu năng suât các cây chè Shan tại các điểm điều tra 52

Bảng 3.16: Kết quả phân tích thành phần sinh hóa của giống chè Shan.........53

ở các địa điểm vụ xuân 2019 ...........................................................................53

Bảng 3.17 : Các cây chè Shan núi cao đầu dòng tiêu biểu..............................55

Bảng 3.18: Ảnh hưởng của diện tích lá mẹ đến tỷ lệ ra mô sẹo của giống chè58

Bảng 3.19: Ảnh hưởng của diện tích lá mẹ đến tỷ lệ ra rễ của hom giâm. .....61

Bảng 3.22: Ảnh hưởng của diện tích lá mẹ đến tỷ lệ cây xuất vườn...............67

Bảng 3.23: Ảnh hưởng của phân bón đến khả năng sinh trưởng ....................69

của cây chè trong vườn ươm............................................................................69

Bảng 3.24. Ảnh hưởng của phân bón đến khối lượng thân,............................70

khối lượng rễ và tỷ lệ xuất vườn......................................................................70