Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, x-quang và kết quả điều trị gãy khối xương tầng giữa mặt tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên

Hoàng Tiến Công Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 89(01)/1: 238 - 244

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 238

NGHIÊN CƢ́ U ĐẶ C ĐIỂM LÂM SÀ NG, XQUANG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ

GÃY KHỐI XƢƠNG TẦNG GIỮA TẠI BỆNH VIỆN ĐKTW THÁI NGUYÊN

Hoàng Tiến Công

Trường Đại học Y Dược – Đại học Thái Nguyên

TÓM TẮT

Mục tiêu: phân tích đặc điểm lâm sàng, Xquang và kết quả điều trị các hình thái gãy khối xƣơng

tầng giữa mặt trên 141 bệnh nhân chấn thƣơng hàm mặt khám và điều trị tại khoa RHM-Bệnh viện

ĐKTW Thái nguyên năm 2011. Phƣơng pháp: Mô tả tiến cứu.

Kết quả và kết luận: Đặc điểm chung của đối tƣợng NC : Tỷ lệ nam/nữ là 6/1, nam giới chiếm

85,8% . Nhóm tuổi 21-30 chiếm tỷ lệ cao nhất là 39,0%, nhóm tuổi 11-20 là 20,6%. Đối tƣợng làm

nghề nông và LĐ tự do chiếm tỷ lệ cao nhất là 42,5%, học sinh, sinh viên là 25,6%. Nguyên nhân

chủ yếu do TNGT, chiếm 81,7%, TN sinh hoạt (11,3%). Phƣơng tiện gây tai nạn giao thông chủ

yếu là xe mô tô (42,3%), tự ngã xe (25,4%). Toàn thân có 22,0% choáng khi vào viện, 12,1% bệnh

nhân có hôn mê sau chấn thƣơng. Các dấu hiệu tại chỗ thƣờng gặp là đau nhói (79,4%) và sƣng nề

tại chỗ ( 65,2%), 56,0% có tụ máu kết mạc, 50,4% có dấu hiệu đeo kính dâm và 21,3% có dấu

hiệu tê bì mũi má. Dấu hiệu chức năng thƣờng gặp là khó há miệng 50,7%, nhìn mờ 36,6%, sai

lệch khớp cắn 33,8%, ngạt tắc mũi 29,6%. Điều trị phẫu thuật kết hợp xƣơng bằng nẹp vít 48,9%,

chỉ thép 19,1%. Số ngày điều trị trung bình là 6,5-13 ngày, kết quả tốt về chức năng 73%, thẩm mỹ

87,2% và giải phẫu 85,8%.

Từ khóa: Gãy xương, tầng giữa mặt, xương gò má, xương hàm trên, gãy Le Fort

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Chấn thƣơng vùng hàm mặt là một loại chấn

thƣơng phổ biến và luôn là mối quan tâm của

toàn xã hội. Chấn thƣơng thời bình do nhiều

nguyên nhân, nhƣng tai nạn giao thông là

nguyên nhân hàng đầu, chiếm 82,5% theo

Trần Văn Trƣờng [6]. Phạm Văn Liệu phân

tích 49 nghiên cứu trong và ngoài nƣớc cho

thấy, gãy xƣơng tầng giữa mặt chiếm tới

59,3% các gãy xƣơng vùng mặt.

Gãy xƣơng tầng giữa mặt liên quan đến nhiều

xƣơng, ảnh hƣởng đến nhiều cơ quan chức

năng vùng hàm mặt, ngoài vấn đề thẩm mỹ nó

còn gây nhiều di chứng cho mắt, mũi, xoang

và ăn nhai, đặc biệt là thƣờng kèm theo chấn

thƣơng sọ não.

Khoa RHM, Bệnh viện ĐKTƢ Thái nguyên

hàng năm tiếp nhận và xử trí hàng nghìn ca

chấn thƣơng hàm mặt, trong đó chấn thƣơng

gãy khối xƣơng tầng giữa mặt chiếm tỷ lệ

không nhỏ. Để góp phần nâng cao hiệu quả

*

việc khám và điều trị, chúng tôi tiến hành

nghiên cứu này nhằm mục tiêu:

- Mô tả đặc điểm lâm sàng, hình ảnh Xquang

các hình thái gãy khối xương tầng giữa mặt

của bệnh nhân chấn thương điều trị tại khoa

RHM-BVĐKTW Thái Nguyên.

- Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật gãy

khối xương tầng giữa mặt.

ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

- Đối tƣợng: Bệnh nhân chấn thƣơng gãy khối

xƣơng tầng giữa mặt điều trị tại Bệnh viện

ĐKTW Thái Nguyên từ 11/2010-10/2011.

- Tiêu chuẩn chọn: Bệnh nhân có gãy khối

xƣơng tầng giữa mặt, không kèm chấn thƣơng

sọ não và các xƣơng khác.

- Địa điểm: khoa RHM-BV ĐKTW TN

- Phƣơng pháp NC: nghiên cứu mô tả tiến

cứu. Cỡ mẫu toàn bộ, chọn mẫu thuận tiện.

- Chỉ tiêu nghiên cứu: thông tin chung về

bệnh nhân, nguyên nhân xảy ra tai nạn, các