Nghiên Cứu Đặc Điểm Lâm Học Loài Thiên Niên Kiện Homalomena Occulta Schott Tại Khu Bảo Tổn Thiên Nhiên Phu Canh Tỉnh Hòa Bình

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MÔI TRƯỜNG

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM HỌC LOÀI THIÊN NIÊN

KIỆN (Homalomena occulta Schott) TẠI KHU BẢO TỒN

THIÊN NHIÊN PHU CANH, TỈNH HOÀ BÌNH

NGÀNH: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG

MÃ SỐ: 52620211

GVHD NGƯT.PGS.TS Trần Ngọc Hải

TS .Bùi Văn Bắc

Sinh viên thực hiện: Phạm Thị Phương

Mã sinh viên 1753020772

Lớp 62B_QLTNR

Khóa học 2017- 2021

Hà Nội, 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng

dẫn khoa học của NGƯT. PGS. TS Trần Ngọc Hải và TS. Bùi Văn Bắc. Các nội

dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này là trung thực và chưa công bố dưới bất

kì hình thức nào trước đây. Ngoài ra, đề tài còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá

của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích rõ nguồn

gốc.

Nếu phát hiện bất kì sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về

nội dung của mình. Trường Đại học Lâm Nghiệp không liên quan đến những vi

phạm tác quyền, bản quyền do tôi gây ra trong quá trình thực hiện (nếu có)

Sinh viên thực hiện

Phạm Thị Phương

ii

LỜI CẢM ƠN

Sau 4 năm học tập và nghiên cứu tại trường Đại học Lâm Nghiệp, được sự

đồng ý của Ban giám hiệu nhà trường, ban chủ nhiệm khoa Quản lý tài nguyên

rừng và Môi trường, bộ môn Thực vật rừng. Tôi tiến hành thực hiện đề tài nghiên

cứu đặc điểm lâm học loài Thiên niên kiện (Homalomena occulta Schott) tại khu

bảo tồn thiên nhiên Phu Canh, tỉnh Hòa Bình dưới sự hướng dẫn của NGƯT. PGS.

TS Trần Ngọc Hải và TS. Bùi Văn Bắc.

Trong suốt thời gian nghiên cứu, tôi đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của

thầy cô, cán bộ khu bảo tồn thiên nhiên Phu Canh. Bên cạnh đó là sự chỉ bảo và

hướng dẫn từ thầy Trần Ngọc Hải, Bùi Văn Bắc để tôi có thể hoàn thành đề tài

nghiên cứu.

Với tấm lòng biết ơn vô cùng sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến

những người đã giúp đỡ tôi trong quá trình hoàn thành khóa luận. Đặc biệt, tôi

xin chân thành cảm ơn NGƯT. PGS. TS Trần Ngọc Hải và TS. Bùi Văn Bắc đã

tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu.

Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình thực hiện nhưng do thời gian nghiên cứu

hạn hẹp và kinh nghiệm bản thân còn chưa nhiều nên kết quả nghiên cứu còn

nhiều thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự góp ý từ thầy cô và các bạn để đề tài

được hoàn thiện hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày 1 tháng 5 năm 2021

Sinh viên thực hiện

Phạm Thị Phương

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN......................................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................................... ii

MỤC LỤC............................................................................................................................... iii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...................................................................................................v

DANH LỤC BẢNG BIỂU ......................................................................................................vi

DANH LỤC HÌNH ẢNH...................................................................................................... vii

TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ......................................................................... viii

ĐẶT VẤN ĐỀ...........................................................................................................................1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ........................................................2

1.1. Trên thế giới....................................................................................................................2

1.2. Tại Việt Nam...................................................................................................................4

1.3. Những nghiên cứu về loài Thiên niên kiện ..................................................................7

1.3.1. Mô tả cây ..................................................................................................................7

1.3.2. Phân bố, thu hái và chế biến. ...................................................................................7

1.3.3. Thành phần hóa học .................................................................................................7

1.3.4. Công dụng và liều dùng............................................................................................8

CHƯƠNG 2: MỤC TIÊU, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................9

2.1. Mục tiêu ..........................................................................................................................9

2.1.1. Mục tiêu chung .........................................................................................................9

2.1.2. Mục tiêu cụ thể .........................................................................................................9

2.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................................9

2.3. Nội dung..........................................................................................................................9

2.3.1. Nghiên cứu bổ sung đặc điểm sinh thái, sinh học loài Thiên niên kiện

(Homalomena occulta Schott)............................................................................................9

2.3.2. Thực trạng quản lý loài Thiên niên kiện (Homalomena occulta Schott) tại khu bảo

tồn thiên nhiên Phu Canh, tỉnh Hòa Bình...........................................................................9

2.3.3. Thử nghiệm nhân giống loài Thiên niên kiện (Homalomena occulta Schott). ........9

2. 3.4. Đề xuất giải pháp bảo tồn loài tại KBTTN Phu Canh.............................................9

2.3. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................................9

2.3.1. Phương pháp kế thừa số liệu.....................................................................................9

2.3.2. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu ...................................................................10

2.3.3. Phương pháp thử nghiệm nhân giống.....................................................................14

2.3.4. Đề xuất giải pháp bảo tồn loài tại KBTTN Phu Canh............................................15

CHƯƠNG 3: ĐIỀU KIỆN KHU VỰC NGHIÊN CỨU......................................................16

3.1. Vị trí địa lý, diện tích và ranh giới ...............................................................................16

3.2. Đặc điểm địa hình, địa thế ...........................................................................................17

iv

3.2.1. Địa hình ..................................................................................................................17

3.2.2. Địa chất, đất đai......................................................................................................17

3.3. Khí hậu, thủy văn .........................................................................................................17

3.3.1. Khí hậu ...................................................................................................................17

3.3.2. Thủy văn.................................................................................................................18

3.4. Hệ động - thực vật và phân bố của các loài quý hiếm................................................18

3.5. Khái quát đặc điểm kinh tế -xã hội..............................................................................20

3.6. Thực trạng cơ sở hạ tầng .............................................................................................21

3.6.1. Giao thông ..............................................................................................................21

3.6.2. Thủy lợi ..................................................................................................................21

3.6.3. Y tế .........................................................................................................................22

3.6.4. Giáo dục..................................................................................................................22

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.............................................................................23

4.1. Nghiên cứu bổ sung đặc điểm lâm học của loài Thiên niên kiện............................23

4.1.1. Đặc điểm phân bố..................................................................................................23

Hình 4.2...................................................................................................................................26

4.1.2. Đặc điểm sinh vật học của loài Thiên niên kiện..................................................26

4.1.3. Đặc điểm sinh thái của loài Thiên niên kiện .......................................................29

4.2. Tình hình khai thác và thực trạng quản lý của loài tại khu vực nghiên cứu.........33

4.2.1. Tình hình khai thác...............................................................................................33

4.2.2. Thực trạng quản lý ................................................................................................35

4.3. Thử nghiệm nhân giống loài Thiên niên kiện bằng thân rễ.....................................37

Hình 4.11.................................................................................................................................39

Hình 4.12.................................................................................................................................39

Hình 4.14.................................................................................................................................40

Hình 4.15.................................................................................................................................40

4.4. Đề xuất giải pháp bảo tồn loài tại KBTTN Phu Canh .............................................41

KẾT LUẬN, TỒN TẠI, KHUYẾN NGHỊ...........................................................................43

Kết luận ...............................................................................................................................43

Tồn tại..................................................................................................................................44

Khuyến nghị........................................................................................................................44

Tài liệu tham khảo .................................................................................................................45

PHỤ LỤC................................................................................................................................46

v

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Nội dung

GVHD Giáo viên hướng dẫn

DT Đường kính tán

D1.3 Đường kính thân tại độ cao 1.3m trên thân

HDC Chiều cao dưới cành

HVN Chiều cao vút ngọn

ODB Ô dạng bản

OTC Ô tiêu chuẩn

KBTTN Khu bảo tồn thiên nhiên

KBT Khu bảo tồn

ĐDSH Đa dạng sinh học

PCCCR Phòng cháy chữa cháy rừng

LSNG Lâm sản ngoài gỗ