Nghiên cứu đặc điểm của gen Defensin1 phân lập từ mẫu ngô địa phương Lào Cai phục vụ chuyển gen nhằm cải thiện khả năng kháng mọt của ngô

Nguyen Vu Thanh Thanh ra Dig Tap chi KHOA HOC & CONG NGHE 131(01)-83-8

NGHIEN CUtJ D^C DIEM CUA GEN DEFENSINl PHAN LAP TlT MAU NGO

DIA PHlTONG LAO CAI PHUC VU CHUYEN GEN NHAM CAI THIEN

KHA NANG KHANG MQT CUA NGO

Nguyin Vu Thanh Thanh'', Vi Thi Xuan Thiiy', Chu Hoang Mau' 'Trudng Dai hoc Toy Bac, 'Truong Dai IIQC Khoa hoc - DH Thai Nguyen,

^Trudng Doi hoc Supham - DN Thai Nguyen

TOM TAT

Defensin thyc vai la loai protein irc che, tac dpng den kenh protein mang, lam suy yeu vi sinh vat

va dac biet la irc che hoat dong cua a-amylase d con trung. Defensin gjn kSt vdi trung tam hoat

dpng ciia a-amylase trong rupt mpt, do do lie che tieu hoa tinh bot. Trong nghien cuu nay, chiing

toi trinh bay ket qua phan lap, tach dong va xac dinh trinh ty nucleotide cua gen defensinl lis

mRNA ciia mau ngo dja phuang Lao Cai (LC). Gen defensinl phan lap duoc co kich thuac 243

nucleotide, ma hoa protein defensin gom 80 amino acid. Trinh ty amino acid suy diln cua mau

nghien cuu va trinh tu amino acid ciia defensin co ma s6 JF797205 tren Ngan hang gen Qu6c xk

khong CO su sai khac. Vung chiic nang cila defensin c6 8 phan tu cystein vdi 4 cau noi disulfide

giiip cho su on dinh cau true khong gian ciia defensin. Gen defensinl da ph§n lap duoc sir dung de

phat trien vector chuyen gen nham cai thien kha nang khang mot ciia cay ngo.

Tir khoa: Defensin, cysteine, gen defensinl, mgt ngo, Zea mays

MO DAU

Thyc vat cd the san sinh ra cac chat cd kha

nang chdng lai sau hai va cac tac nhan gay

benh. Chung bao gdm cac phan tir

carbohydrate, polyanions, a va p thionine,

defensins...[7]. Defensins thyc vat la peptide

cation va thugc ve mdt sieu hg Idn ciia cac

peptide khang khuan dugc tim thay trong cac

sinh vat ggi chung la defensins. Defensins

thyc vat boat ddng se tdng hgp protein lie che,

anh hudng den chirc nang kenh protein mang,

lam suy yeu vi sinh vat, tang cudng kha nang

chdng chiu kem, lam thay ddi trang thai oxt

hoa khu ascorbic acid va dac biet irc che hoat

ddng ciia a-amylase d cdn triing [3].

Liu va dtg (2006) da phan lap defensinl tii'

cay dau xanh (VrDl) va chirng minh dugc vai

trd chdng cdn triing, khang mgt ciia VrDl

VrDl irc che boat ddng cua a-amylase cho

nen kim ham sy tieu hda tinh bgt trong ruot

mgt [5]. Nam 2008, Pelegrini va dtg da

nghien cuu chiic nang ciia defensin trong su

irc che ho^t ddng ciia a-amylase d au triing

mgt khi phan lap defensinl tCr cay dau dQa

(VuDl). Dd la Lysl ciia defensin lien ket vdi

Tel 0912 664126. Emaii lhanhlhanhdhkhln@gmail com

Asp204 Ciia a- amylase trong au trung mgt,

day la vj tri trung tam boat dgng ciia a￾amylase. Tuy nhien, sy li'c che ddi vdi a￾amylase cua dgng vat cd vii la rat thap [8].

Cau triic khdng gian ba chieu ciia defensin

gdm 3 phien gap p va mdt chu6i xoan a.

Trong do giira nep gap p thii' 2 va thu 3 cd

viing Loop 3, vimg nay giu' vai tro quan trgng

trong irc che boat ddng ciia a- amylase ciia

mgt. Do cd su lien ket gira Loop 3 vdi trung

tam boat dgng (3 Loop: Loop A, Loop B,

Loop C ) ciia a- amylase d mgt, ngan can co'

chat tinh bgt di vao [4]. Su irc che nay la thap

ddi vdi a- amylase cua dgng vat cd vii, vi cd

sy sai khac do dai ciia 3 Loop trung tam boat

ddng ctia a- amylase ciia dong vat la dai hon,

nen Loop 3 cua defensin khdng lien ket vao

dugc. Nhu vay, cd the ung dung bien phap

nang cao ham lugng defensin trong hat thuc

vat nham tang cudng kha nang khang lai cdn

triing gay hai d ngd, liia gao va dau xanh.

Nam 2011, Baosheng va dtg phan lap gen

defensinl ciia gidng ngd Nongda 108 [ I ] .

Mgt ngd {Sitophihis zeamais Motsch.) la loai

da thyc, chiing cd the an dugc hau het cac loai

ngii cdc, cac loai dau, hat cd dau va nhieu san

pham thuc vat khac. Thirc an thich hop nhSt

83