Nghiên cứu ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến chè kiến thiết cơ bản tại Phú hộ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 1 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỘC NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN

-----*******------

VŨ THỐNG NHẤT

"NGHIÊN CỨU ẢNH HƢỞNG CỦA TRỒNG XEN CÂY HỌ

ĐẬU ĐẾN CHÈ KIẾN THIẾT CƠ BẢN TẠI PHÚ HỘ"

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Chuyên ngành: Trồng trọt

Mã số : 60 62 01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS : ĐẶNG VĂN MINH

TS: NGUYỄN THỊ NGỌC BÌNH

THÁI NGUYÊN - 2009

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 2 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

- Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn

này là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

- Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này

đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ

nguồn gốc.

Xác nhận của giáo viên hƣớng dẫn Người viết

T.S Nguyễn Thị Ngọc Bình Vũ Thống Nhất

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 3 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này tác giả bày tỏ lòng biết ơn tới:

- PGS TS: Đặng Văn Minh . Trưởng khoa sau đại hoc

Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.

- TS: Nguyễn Thị Ngọc Bình. Phó trưởng bộ môn KHĐ&STVC

Viện Khoa học kỹ thuật NLN miền núi phía Bắc.

Là 2 giáo viên hướng dẫn khoa học đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo trong

suốt quá trình làm đề tài.

- Th.S Hà Đình Tuấn. Phó Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật NLN

miền núi phía Bắc, Trưởng bộ môn Khoa học đất và Sinh thái vùng cao người

đã đem giống cây họ đậu từ Kenya về.

- Khoa Sau Đại Học trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên

- Tất cả các giáo viên Bộ môn Nông học, Ban chủ nhiệm khoa Nông

học, khoa Sau đại học trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã góp ý để

việc làm đề tài thuận lợi.

- Ban lãnh đạo Viện Khoa học kỹ thuật NLN miền núi phía Bắc đã tạo

điều kiện thuận lợi trong suốt quá trình học tập, làm đề tài.

- Bộ môn Khoa học đất và Sinh thái vùng cao đã tạo điều kiện về thời

gian, nhân lực giúp đỡ tôi trong suốt thời gian qua.

- Tất cả bạn bè và gia đình đã động viên giúp đỡ.

Một lần nữa tôi bày tỏ lòng biết ơn tới mọi sự giúp đỡ đó.

Xin chân thành cảm ơn 

Phú Thọ, tháng 9 năm 2009

Tác giả

VŨ THỐNG NHẤT

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 4 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

MỤC LỤC

TT Nội dung Trang

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Phần 1 1

Đặt vấn đề 1

1.1 Tính cấp thiết của đề tài. 1

1.2 Mục đích và yêu cầu của đề tài: 2

Phần 2

Tổng quan tình hình nghiên cứu 4

2.1 Phân bố diện tích chè ở Việt Nam 4

2.2 Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu 4

2.3 Cơ sở khoa học của việc sủ dụng cây họ đậu che phủ đất. 6

2.4 Tình trạng đất trồng chè trên thế giới và trong nước 11

2.5 Nghiên cứu trong ngoài nước về che phủ đất . 15

2.6 Kết quả nghiên cứu cây họ đậu che phủ và cải tạo đất 22

2.7 Các kết quả nghiên cứu ứng dụng cây họ đậu che phủ đất cho chè 25

Phần 3 31

Vật liệu , nội dung và phƣơng pháp nghiên cứu 31

3.1 Vật liệu nghiên cứu. 31

3.2 Nội dung nghiên cứu: 31

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 5 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

3.3 Công thức thí nghiệm và sơ đồ thí nghiệm: 31

3.4 Phương pháp nghiên cứu: 32

3.5 Chất lượng đất : 35

3.6 Phương pháp xử lý số liệu: 35

Phần 4 36

Kết quả nghiên cứu và thảo luận 36

4.1 Điều kiện tự nhiên của khu vực nghiên cứu 36

Sinh trưởng của cây chè 39

4.2.1 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến chiều cao cây chè 39

4.2.2 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến chiều rộng tán chè 40

4.2.3 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến đường kính thân chè 42

4.2.4 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến sâu bệnh hại chè 44

4.3 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến năng suất và chất lượng chè 53

4.3.1 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến yếu tố cấu thành năng suất chè 53

4.3.1.1 Ảnh hưởng trồng cây họ đậu che phủ đến mật độ búp/cây 54

4.3.1.2 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến khối lượng búp chè 55

4.3.1.3 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến chiều dài búp chè 56

4.3.1.4 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến tỷ lệ mù xòe 57

4.3.2 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến chất lượng nguyên liệu. 59

4.3.3 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến sinh hóa búp chè 60

4.3.4 Ảnh hưởng của trồng xen cây họ đậu đến năng suất và sản lượng chè. 61

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 6 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

Sinh trƣởng của cây họ đậu 63

4.4.1 Chiều cao cây 63

4.4. 2 Đường kính thân. 64

4.4.3 Số lượng nốt sần . 64

4.4.4 Khối lượng chất xanh. 66

4.4.5 Độ sâu của rễ 67

4.4.6 Năng suất của cây họ đậu trồng xen. 68

Chất lƣợng đất 70

4.5 Ảnh hưởng của trồng cây họ đậu che phủ đến độ ẩm đất: 70

4.6 Ảnh hưởng của trồng cây họ đậu che phủ đến độ phì đất 72

4.7 Ảnh hưởng của trồng cây họ đậu che phủ đến hoạt động của

động vật giun và vi sinh vật đất.

76

4.8 Hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường và khả năng ứng dụng 77

Kết luận và đề nghị 82

1 Kết luận : 82

2 Đề nghị : 83

Tài liệu tham khảo 84

A Tiếng Việt 84

B Tiếng nước ngoài 91

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 7 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG

TT Nội dung Trang

Bảng 2.1 Tác động của các biện pháp khác nhau đến dòng chảy bề mặt 6

Bảng 2.2 Ảnh hưởng của biện pháp sinh học đến lượng đất mất đi 7

Bảng 2.3 Sự thay đổi tính chất vật lý đất dưới tác động cây phân xanh 8

Bảng 2.4 Lượng dinh dưỡng của cây phân xanh (kg/ha) 9

Bảng 2.5 Khả năng kiểm soát cỏ dại của đậu mèo Thái Lan 9

Bảng 2.6 Nhiệt độ dưới các tầng đất dưới các cây che phủ 10

Bảng 2.7 Năng suất lúa nương sau 3 năm trồng cây phân xanh 20

Bảng 2.8 Chất hữu cơ trong đất sau 3 năm trồng cây phân xanh 20

Bảng 4.1 Diễn biến thời tiết khí hậu tại Phú Hộ 12 tháng năm 2008 37

Bảng 4.2 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến chiều cao cây chè 39

Bảng 4.3 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến chiều rộng tán chè 40

Bảng 4.4 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến đường kính thân chè 42

Bảng 4.5 Diễn biến mật độ rầy xanh ở các công thức 44

Bảng 4.6 Diễn biến mật độ bọ cánh tơ ở các công thức 46

Bảng 4.7 Diễn biến mật độ bọ xít muỗi ở các công thức 47

Bảng 4.8 Diễn biến mật độ nhện đỏ ở các công thức 49

Bảng 4.9 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến yếu tố cấu thành năng suất 50

Bảng 4.10 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến tỷ lệ mù xoè búp chè 54

Bảng 4.11 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến chất lượng nguyên liệu 56

Bảng 4.12 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến thành phần sinh hoá búp chè 56

Bảng 4.13 Ảnh hưởng trồng xen cây họ đậu đến năng suất chè 58

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 8 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

Bảng 4.14 Chiều cao cây (cm) 59

Bảng 4.15 Đường kính thân(cm) 60

Bảng 4.16 Số lượng nốt sần/ m

2

61

Bảng 4.17 Khối lượng chất xanh (Tấn/ha) 62

Bảng 4.18 Độ ăn sâu của rễ(cm) 64

Bảng 4.19 Năng suất của cây họ đậu trồng xen 65

Bảng 4.20 Ảnh hưởng trồng cây họ đậu che phủ đến độ ẩm đất (% 66

Bảng 4.21 Sự thay đổi tính chất hoá học của đất 68

Bảng 4.22 Ảnh hưởng trồng cây họ đậu che phủ đến độ xốp đất 70

Bảng 4.23 Ảnh hưởng cây họ đậu đến hoạt động giun và vi sinh vật 71

Bảng 4.24 Tổng chi của các công thức trồng cây họ đậu che phủ 73

Bảng 4.25 Tổng thu, chi và lãi thuần của các công thức 74

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 9 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC HÌNH

TT Nội dung Trang

Hình 4.3 Chiều rộng tán chè 41

Hình 4.4 Đường kính thân chè ( cm) 44

Hình 4.9 Mật độ búp chè ( búp / m2

) 51

Hình 4.9 Khối lượng búp chè ( g/ búp) 52

Hình 4.9 Chiều dài búp chè ( cm / búp) 53

Hình 4.13 Năng suất thực thu giữa các công thức thí nghiệm 58

Hình 4.17 Khói lượng chất xanh của cây họ đậu ( tấn/ha) 63

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 10 http://www.Lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

TỪ VIẾT TẮT VIẾT ĐẦY ĐỦ

BVTV Bảo vệ thực vật

CT Công thức

CHT Chất hoà tan

Đ/C Đối chứng

FAO Tổ chức nông lương thế giới

HQKT Hiệu quả kinh tế

KTCB Kiến thiết cơ bản

LN Lần nhắc

NSLT Năng suất lý thuyết

NSTT Năng suất thực thu

PVT Phúc Vân Tiên

VSV Vi sinh vật