Nghệ thuật tạo hình tượng Phật giáo cổ của người Việt trong tương quan với một số nước trong khu vực: Trường hợp tượng Quan Âm Nghìn Mắt Nghìn Tay

J?

Nghe thuat tao hinh tUdng Phat giao co

cua ngirdi Viet trong tufdng quan vdi mot

so nudc trong khu vifc: trudng hdp

tUdng Quan Am Nghin IVIat Nghin Tay

DOAN THI MY HUONG*

Chiu anh budng sau sac tfl he tfl

tfldng tdn giao nhfl: dao Phat, dao

Hindu, nghe thuat dieu khac Phat giao d

Viet Nara va rapt sd' nUdc trong khu vUc

the hien md'i quan he giao thoa, lien ket

gida cic nen van hda, dac biet ro net trong

nghe thuat dieu khac truyen thd'ng. Bdi

the, phong cich tao tic d mdi qudc gia nay

khdng hoan toan mang tinh biet lap ma

chung ta van cd the nhan tha'y net giao

luu, dan xen tao nen net tUdng ddng trdng

cac phong each the hien, dae biet trong

nghe thuat dieu khic Phat giio cd. Ben

canh dd, sii khic nhau ve ngdn ngfl, quan

niem, dae trUng rieng cung tao nen net

khic biet trong nghe thuat tao binh tflng

nfldc trong khu vflc. O day, chdng tdi

mudn ban den trUdng hdp tUpng Quan

Am nghin mit nghin tay (QANMNT) d

Viet Nara va rapt sd' nUdc khic trong khu

vUe. De so sinh dd'i chieu tim ra nhflng

net tfldng ddng va khae biet treng NT tad

tic tfldng QANMNT, chdng tdi dat Viet

Nara trong tdng the cic khu vUc anh

hUdng Phat giio nhU An Dp, Trung A

(Tay Tang), Ddng Nam A (DNA) (Lao,

Thii Lan, Campuchia, Inddnexia) va

Ddng A (Trung Qud'c, Nhat Ban, Trieu

Tien). Bdi, ve vi tri dia ly, cd the coi Viet

Nam thudc ve Ddng Nam A, ddng thdi

cung gin gui vdi cic nudc Ddng A. Vdi sU

khii quit nay, chdng tdi mudn khang

djnh hdn nfla gii tri cua giao lUu van hda

trong qui trinh hinh thanh gii trj nghe

thuat d radi qud'c gia, dan tpc.

O vi tri nara gida hai con dUdng budn

ban Ddng - Tay nen van hda Ddng A

(Trung Qud'c, Nhat Bin, Trieu Tien) va

Ddng Nara A (bao gdm Viet Nam va cic

nudc thudc khu vUc Thii Binh DUdng)

dupc tiep xdc vdi hai nen van rainh Idn An

Dp - Trung Qud'c. Do vay, phong each tac

tupng Phat ndi chung va Tudng Quan Am

Nghin Mat Nghin Tay d mdi qudic gia

thudc Ddng A va Ddng Nara A ndi rieng,

deu cd net tUdng ddng trong phong each

tao tic nhu nhflng anh hfldng ban dau tfl

* Doan Thi My Hudng, NCS khoa VII, Vien Van hoa Ngh? thuat Viet Nam