Năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân huyện bố trạch, tỉnh quảng bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ

…………/………… ……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

TRẦN HƯƠNG LÂM

NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN

CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN

HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

Chuyên ngành: Quản lý công

Mã số: 60 34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. NGUYỄN THỊ HỒNG HẢI

BỘGIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘNỘI VỤ

THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2017

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CAM DOAN

Tôi xin cam đoan đề tài “Năng lực công chức các cơ quan

chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng

Bình” là công trình nghiên cứu của bản thân tôi và chưa từng được

công bố ở bất kỳ công trình nào khác. Các thông tin trích dẫn trong

đề tài nghiên cứu này là trung thực và đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.

Thừa Thiên Huế, ngày 20 tháng 04 năm 2017

Học viên

Trần Hương Lâm

LỜI CÁM ƠN

Để thực hiện và hoàn thành đề tài luận văn này tôi đã nhận được

nhiều sự hỗ trợ, giúp đỡ và tạo điều kiện từ nhiều cơ quan và cá nhân.

Trước hết tôi xin trân trọng cảm ơn Cơ sở Học viện Hành chính khu vực

miền Trung, khoa sau đại học - Học viện Hành chính Quốc gia cùng toàn

thể các thầy giáo, cô giáo đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý

báu, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Nguyễn

Thị Hồng Hải - người hướng dẫn khoa học, đã tận tình dành

nhiều thời gian trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình xây

dựng đề cương, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn các cơ quan, đơn vị thuộc UBND

huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình và các cá nhân, doanh nghiệp trên

địa bàn đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình khảo sát, thu thập số

liệu phục vụ cho quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn này.

Tôi xin cảm ơn tập thể lớp cao học HC20.T5 - Cơ sở Học viện Hành

chính khu vực miền Trung, các đồng nghiệp, gia đình và bạn bè đã tạo điều

kiện thuận lợi, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.

Tuy đã có nhiều cố gắng, nhưng do hạn chế về thời gian

và khả năng nghiên cứu nên trong luận văn này không tránh

khỏi những thiếu sót, kính mong quý thầy giáo, cô giáo, các

chuyên gia, những người quan tâm đến đề tài tiếp tục có những

ý kiến đóng góp, giúp đỡ để đề tài được hoàn thiện hơn.

Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn./

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU.......................................................................................................................................1

Chương 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC TRONG

CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN

HUYỆN........................................................................................................................................12

1.1. Công chức và hoạt động công vụ của công chức các cơ quan chuyên

môn thuộc UBND huyện.........................................................................................12

1.1.1. Công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện

................................................................................................................................................12

1.1.2. Hoạt động công vụ của công chức các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND huyện................................................................................................19

1.2. Năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện 21

1.2.1. Khái niệm và các yếu tố cấu thành năng lực công chức các cơ

quan chuyên môn thuộc UBND huyện..................................................21

1.2.2. Các tiêu chí đánh giá năng lực công chức các cơ quan chuyên

môn thuộc UBND huyện....................................................................................26

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực của công chức các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND huyện.....................................................................36

Chương 2. THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC CƠ

QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UBND HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH

QUẢNG BÌNH........................................................................................................................42

2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng

Bình và ảnh hưởng của các điều kiện này đến năng lực công chức cơ

quan chuyên môn thuộc UBND huyện.......................................................42

2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của huyện...................42

2.1.2. Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội đến năng lực

công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện....46

2.2. Khái quát về công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND

huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình..................................................................46

2.2.1. Về số lượng..................................................................................................47

2.3. Thực trạng năng lực của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc

UBND huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình hiện nay...........................53

2.3.1 Thực trạng năng lực của công chức các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND huyện theo các yếu tố cấu thành năng lực.......53

2.3.2. Thực trạng năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc

UBND huyện thông qua kết quả thực hiện công vụ...................63

2.4. Đánh giá chung về năng lực công chức các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình..................................81

2.4.1. Những ưu điểm và nguyên nhân của những ưu điểm

................................................................................................................................................81

2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế 83

Chương 3. QUAN ĐIỂM, PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG

CAO NĂNG LỰC CÔNG CHỨ CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN

THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG

BÌNH.............................................................................................................................................91

3.1. Quan điểm nâng cao năng lực thực thi công vụ của công chức các cơ

quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng

Bình.........................................................................................................................................91

3.1.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước trong việc nâng cao năng

lực thực thi công vụ của cán bộ, công chức trong các cơ quan hành

chính nhà nước........................................................................................................91

3.1.2. Quan điểm của tỉnh Quảng Bình..................................................93

3.1.3. Quan điểm của huyện Bố Trạch...................................................93

3.2. Phương hướng nâng cao năng lực thực thi công vụ của công chức

các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Bố Trạch, tỉnh

Quảng Bình.......................................................................................................................95

3.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực công chức các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình..97

3.3.1. Xác định vị trí việc làm, xây dựng khung năng lực cho từng vị

trí..........................................................................................................................................97

3.3.2. Đổi mới trong tuyển dụng công chức.....................................99

3.3.3. Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng theo hướng hiệu quả thiết

thực.................................................................................................................................103

3.3.4. Đổi mới công tác đánh giá công chức.................................106

3.3.5. Nâng cao đạo đức công vụ, đẩy mạnh đấu tranh phòng chống

tham nhũng, tiêu cực........................................................................................109

3.3.6. Đổi mới công tác bố trí, sử dụng công chức..................113

3.3.7. Thực hiện tốt chính sách tiền lương và chế độ đãi ngộ đối với

công chức..................................................................................................................114

3.3.8. Cải thiện cơ sở vật chất trong các cơ quan chuyên môn

.............................................................................................................................................116

KẾT LUẬN.............................................................................................................................119

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

CÁC TỪ VIẾT TẮT

UBND :

HĐND :

QLNN :

Ủy ban nhân dân

Hội đồng nhân dân

Quản lý Nhà nước

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Số lượng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND

huyện Bố Trạch từ năm 2012- 2016 (đơn vị: người)............................47

Bảng 2.2. Về độ tuổi, giới tính, thành phần dân tộc công chức các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND huyện Bố Trạch từ năm 2012-2016 .: 50

Bảng 2.3. Cơ cấu ngạch công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND

huyện Bố Trạch từ năm 2012 - 2016 (đơn vị: người)...........................52

Bảng 2.4. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của công chức các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND huyện Bố Trạch từ năm 2012 - 2016 .

..........................................................................................................................................................53

Bảng 2.5. Trình độ kiến thức quản lý Nhà nước công chức các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND huyện Bố Trạch từ năm 2012 - 2016. .55

Bảng 2.6. Trình độ lý luận chính trị của công chức các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND huyện Bố Trạch từ năm 2012 - 2016 (đơn vị: người)

..........................................................................................................................................................56

Bảng 2.7. Trình độ tin học của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc

UBND huyện Bố Trạch năm 2012-2016 (đơn vị: người).....................57

Bảng 2.8. Trình độ ngoại ngữ của công chức các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND huyện Bố Trạch 2012 - 2016 (đơn vị: người)..............58

Bảng 2.9. Đánh giá các kỹ năng trong thực thi công vụ của công chức các

cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay.............................60

Bảng 2.10. Đánh giá thái độ trong thực thi công vụ của công chức các cơ

quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay.....................................62

Bảng 2.11. Đánh giá, phân loại công chức các cơ quan chuyên môn thuộc

UBND huyện Bố Trạch từ năm 2012- 2016 (đơn vị: người)............65

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1. Kết quả đánh giá việc xác định vị trí việc làm, xây dựng khung

năng lực cho từng vị trí công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND

huyện hiện nay....................................................................................................................68

Biểu đồ 2.2. Kết quả đánh giá chất lượng thực tiễn của công chức

được tuyển dụng làm việc tại các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND huyện hiện nay...................................................................................70

Biểu đồ 2.3. Kết quả đánh giá công tác đào tạo, bồi dưỡng đối với công

chức trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay.

..........................................................................................................................................................72

Biểu đồ 2.4. Kết quả đánh giá việc thực hiên đánh giá công chức trong các

cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay.............................74

Biểu đồ 2.5. Kết quả đánh giá đạo đức công vụ của công chức trong các cơ

quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay.....................................76

Biểu đồ 2.6. Kết quả đánh giá công tác bố trí, sử dụng công chức trong các

cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay.............................78

Biểu đồ 2.7. Kết quả đánh giá tiền lương, chế độ đãi ngộ đối với công chức

trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay.....79

Biểu đồ 2.8. Kết quả đánh giá về cơ sở vật chất trong các cơ quan chuyên

môn thuộc UBND huyện hiện nay.......................................................................81

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Cải cách hành chính ở nước ta hiện nay diễn ra trong khuôn khổ cải

cách nhà nước theo hướng xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ

nghĩa, là tiền đề quan trọng nhằm thực hiện thành công quá trình đổi mới

dưới sự lãnh đạo của Đảng. Để xây dựng một nền hành chính dân chủ của

Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân

dân thì việc cải cách hành chính là một yêu cầu cấp thiết, mang tính chiến

lược nhằm tạo động lực thúc đẩy sự phát triển của đất nước trong thời kỳ

công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới. Việc

xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có đủ sức khoẻ, trí tuệ, năng lực và

phẩm chất đạo đức để đáp ứng được xu thế phát triển hiện nay là trọng tâm

của việc cải cách nền hành chính Nhà nước.

Trong hệ thống chính trị và sự vận hành của một xã hội thì vai trò của

đội ngũ cán bộ là vô cùng quan trọng. Bác Hồ đã khẳng định “cán bộ là cái

gốc của mọi công việc” và “huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”.

Để làm tốt vai trò của cầu nối này, có hai yêu cầu đối với cán bộ là thông

hiểu đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước và biết lắng nghe ý kiến

của dân. Đây chính là hai tố chất không thể thiếu đối với mỗi cán bộ, muốn

có nó thì mỗi cán bộ cần phải cố gắng rèn luyện, phấn đấu. Đồng thời, Bác

cũng cho rằng “công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay

kém”. Cho nên, cán bộ, công chức luôn là vấn đề trọng yếu, giữ vị trí đặc

biệt quan trọng đối với công tác xây dựng Đảng, chính quyền và sự nghiệp

cách mạng của đất nước. Vì thế, việc xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ,

công chức của nền hành chính Nhà nước là một trong những nhiệm

1

vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu trong chiến lược xây dựng

nguồn nhân lực của Đảng và Nhà nước ta trong thời kỳ đổi mới.

Quan điểm của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI là “xây dựng

đội ngũ cán bộ, công chức trong sạch, có năng lực đáp ứng yêu cầu

trong tình hình mới” và Đại hội lần thứ XII của Đảng đã nhấn mạnh

"tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, có đủ năng lực, phẩm chất và uy

tín, ngang tầm với nhiệm vụ" là một trong những nhiệm vụ trọng tâm.

Trong Chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà

nước giai đoạn 2011 - 2020 của Chính phủ thì cải cách chế độ

công vụ, công chức, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức với

đầy đủ phẩm chất và năng lực tương xứng là một trong những

vấn đề trọng tâm của cải cách hành chính ở nước ta.

Bố Trạch là huyện lớn nhất tỉnh Quảng Bình về diện tích (diện tích tự

nhiên 212,4 ngàn ha) và dân số trên 184.011 nhân khẩu, với 30 đơn vị hành

chính (trong đó có 28 xã và 2 thị trấn, 11 xã miền núi trong đó có 2 xã miền

núi rẻo cao; 4 xã miền biển, 8 xã có đồng bào có đạo, 4 xã, thị trấn có người

thuộc dân tộc ít người. Nằm phía Bắc thành phố Đồng Hới, huyện có hệ

thống giao thông đường bộ, đường sắt, đường biển; có cửa khẩu Cà

Roòng - Noọng Ma (Việt Nam - Lào), có Cảng Gianh, các danh thắng nổi

tiếng như Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng được UNESCO công nhận di

sản thiên nhiên thế giới, khu du lịch nghỉ mát, tắm biển Đá Nhảy...là những

thế mạnh trong phát triển kinh tế, văn hóa xã hội.

Trong những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của

tỉnh, đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và đội ngũ công chức các cơ

quan chuyên môn thuộc UBND huyện Bố Trạch nói riêng đã góp phần thay

đổi diện mạo của các cơ quan hành chính và của chính quyền ở huyện, tạo

2

tiền đề vững chắc cho việc phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật

chất và tinh thần của nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt

được, đội ngũ công chức trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND

huyện Bố Trạch vẫn còn một số hạn chế, bất cập nhất định như tăng về số

lượng nhưng thiếu tính chuyên nghiệp. Công tác quản lý cán bộ, công chức

còn chậm đổi mới; một bộ phận cán bộ, công chức vẫn có biểu hiện về

thiếu tinh thần trách nhiệm, yếu kém về năng lực, phong cách làm việc

chưa chuẩn mực ... Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Bố

Trạch lần thứ XXII chỉ rõ: “Năng lực, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán

bộ, công chức chưa đồng đều, chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ, vẫn

còn tình trạng “vừa thừa, vừa thiếu”. Kỷ cương, kỷ luật trong thực thi

nhiệm vụ của một số cán bộ, công chức chưa nghiêm. Năng lực, phẩm chất

của một bộ phận cán bộ, công chức chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý

nhà nước trong tình hình mới, còn xảy ra tệ cửa quyền, quan liêu, nhũng

nhiễu trong quan hệ với công dân, tổ chức và doanh nghiệp”.

Đại hội Đảng bộ huyện Bố Trạch lần thứ XXII xác định quyết tâm

chính trị: “Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng bộ; phát huy dân chủ,

tăng cường đoàn kết, giữ vững kỷ cương; huy động và sử dụng hiệu

quả mọi nguồn lực, xây dựng Bố Trạch phát triển nhanh và bền vững”,

huyện Bố Trạch cùng với tỉnh Quảng Bình và cả nước đang tiếp tục đẩy

mạnh cải cách hành chính, đội ngũ công chức trong các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND huyện là nhân tố bảo đảm cho bộ máy hành

chính Nhà nước ở huyện hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Việc cần thiết

và hết sức quan trọng là xây dựng được độ ngũ công chức có năng lực,

sức sáng tạo, lòng yêu nghề và phẩm chất đạo đức tốt để đáp ứng được

yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay, nhằm góp phần hoàn thành

tốt mục tiêu mà đảng bộ và nhân dân huyện nhà đề ra.

3

Từ những lý do trên và nhằm đánh giá được thực trạng năng lực

thực thi công vụ của đội ngũ công chức của các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND huyện Bố Trạch, tìm ra những ưu điểm, hạn chế đặc biệt là

nguyên nhân của những hạn chế, từ đó xây dựng giải pháp cơ bản để

nâng cao năng lực thực thi công vụ của đội ngũ công chức đáp ứng yêu

cầu, nhiệm vụ mới, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Bố Trạch trong giai đoạn

hiện nay. Vì vậy, tôi chọn đề tài “Năng lực công chức các cơ quan

chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình”

làm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ, chuyên ngành Quản lý công.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

Trên thực tế hiện nay ở nước ta các nhà nghiên cứu khoa học và

hoạch định chính sách luôn quan tâm đến cán bộ, công tác cán bộ nói

chung và năng lực đội ngũ cán bộ, công chức nói riêng, góp phần rất

lớn vào công cuộc cải cách hành chính của Nhà nước. Điều đó được thể

hiện qua nhiều công trình nghiên cứu của nhiều tác giả được công bố

liên quan đến vấn đề này dưới các góc độ khác nhau như:

TS. Ngô Thành Can: “Đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực

trong khu vực công” (Nxb Lao động, Hà Nội, 2014). Cung cấp những kiến thức,

kỹ năng cơ bản trong đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực trong khu

vực công, và đề cập đến năng lực làm việc, năng lực thực thi công vụ của cán

bộ, công chức, viên chức, phát triển năng lực thực hiện công việc và một số

năng lực cần thiết đối với cán bộ, công chức, viên chức

ở nước ta. TS. Ngô Thành Can có nhiều bài viết về công vụ và trách nhiệm

công vụ, về tổ chức và vai trò của người lãnh đạo trong tổ chức như: “Chất

lượng thực thi công vụ - Vấn đề then chốt của Cải cách hành chính”;

4