Một số tư tưởng trong phong trào chấn hưng phật giáo ở miền bắc nước ta những năm đầu thế kỷ XX

Một số tư tưởng trong phong trào chấn hưng

Phật giáo ở miền Bắc nước ta những năm

đầu thế kỷ XX

Phan Thị Hội

Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn

Luận văn ThS. ngành: Tôn giáo học; Mã số: 60 22 90

Người hướng dẫn: GS.TS. Đỗ Quang Hưng

Năm bảo vệ: 2010

Abstract. Làm rõ những nguyên nhân dẫn tới phong trào Chấn hưng Phật giáo ở

miền Bắc nói riêng và ở Việt Nam nói chung, trong đó nhấn mạnh đến những

nguyên nhân khách quan mang tính quốc tế như: Tác động của sự xâm lược của chủ

nghĩa thực dân Châu Âu, sự truyền bá và phát triển của đạo Công giáo, sự ra đời và

ảnh hưởng của tư sản Phương Tây, sự phát triển của khoa học kỹ thuật và khoa học

xã hội Âu - Mỹ… đối với Phật giáo tại các nước phương Đông. Nêu bật quá trình

vận động Chấn hưng Phật giáo ở miền Bắc trước khi Hội Phật giáo Bắc kỳ chính

thức được thành lập vào năm 1934. Phân tích những nội dung tư tưởng cải cách của

phong trào Chấn hưng Phật giáo ở miền Bắc, trong đó bên cạnh những vấn đề tư

tưởng triết học Phật giáo, còn là những nội dung quan trọng khác như : Tổ chức

Giáo Hội, đào tạo Tăng tài, nghi lễ Phật giáo, cơ sở thờ tự và đi sâu nghiên cứu tư

tưởng nhập thế của Phật giáo. Trình bày vai trò và ý nghĩa của phong trào Chấn

hưng Phật giáo ở miền Bắc đối với sự phát triển của Phật giáo Việt Nam thế kỷ XX

và ở mức độ nhất định nêu lên ảnh hưởng của nó tới phong trào giải phóng dân tộc ở

Việt Nam đương thời.

Keywords. Tôn giáo học; Tư tưởng Phật giáo; Chấn hưng Phật giáo; Việt Nam

Content

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Cùng với những biến đổi mạnh mẽ về kinh tế, xã hội từ kết quả của công cuộc đổi

mới đất nước do Đảng cộng sản việt nam khởi xướng và lãnh đạo, Phật giáo ở nước ta hiện

nay đang có xu hướng phục hồi và phát triển. Đây là một hệ quả tất yếu vì Phật giáo có năng

lực thích ứng mạnh mẽ trước các điều kiện hiện thực đang biến đổi.

Trước thực tế đó, một sự hiểu biết đầy đủ về thể trạng Phật giáo Việt Nam hiện nay

rất cần thiết cho việc huy động Tăng Ni, Phật tử tham gia công cuộc xây dựng đất nước theo

định hướng xã hội chủ nghĩa và cho việc hoàn thiện chính sách tín ngưỡng, tôn giáo của

Đảng và nhà nước. Nhưng để nắm bắt được Phật giáo Việt Nam hiện nay thì phải hiểu được

những giai đoạn phát triển trước đây của Phật giáo Việt Nam, đặc biệt là phải có sự tìm hiểu

sâu sắc về Phật giáo Việt Nam thế kỷ XX, vì nó có ảnh hưởng trực tiếp đến giai đoạn phát

triển hiện nay của Phật giáo Việt Nam. Trong sự phát triển của Phật giáo Việt Nam thế kỷ

XX, phong trào Chấn hưng Phật giáo có một vị trí và vai trò hết sức quan trọng. Sự xuất hiện