MỘT SỐ KỊCH BẢN CHO CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI CỦA VIỆT NAM

M浦T S渦 K卯CH B謂N CHO CHÕNH S£CH TH姶愛NG M萎I

C曳A VI烏T NAM

David Vanzetti v‡ PhＴm Lan H⇔¬ng

1

A衣i h丑c QG ⁄c v‡ Vi羽n NghiÍn c泳u Qu違n l˝ Kinh t院 TW

TÛm t逸t

Vi羽t Nam đ泳ng tr逢噂c nhi隠u s詠 l詠a ch丑n khi m荏 c穎a v噂i th逢挨ng m衣i qu嘘c t院. Vi羽t Nam

s逸p gia nh壱p T鰻 ch泳c Th逢挨ng m衣i Th院 gi噂i WTO, l‡ th‡nh viÍn c栄a Khu v詠c M壱u d鵜ch T詠 do

trong ASEAN, khu v詠c đang cÛ d詠 tÌnh m荏 r瓜ng quan h羽 th逢挨ng m衣i đ嘘i v噂i Trung Qu嘘c,

H‡n Qu嘘c v‡ Nh壱t B違n, g亥n đ‚y Vi羽t Nam đ„ k院t th˙c đ‡m ph·n song ph逢挨ng v噂i M悦. M荏

c穎a th逢挨ng m衣i l‡ con dao hai l逢叡i v噂i l嬰i Ìch thu đ逢嬰c t瑛 vi羽c c違i thi羽n kh違 n<ng gia nh壱p th鵜

tr逢運ng v‡ ph‚n b鰻 t‡i nguyÍn nh逢ng c┡ng cÛ th吋 b鵜 b˘ tr瑛 m瓜t ph亥n ho員c to‡n b瓜 b茨ng nh英ng

t·c đ瓜ng tiÍu c詠c v隠 th逢挨ng m衣i v‡ chi phÌ đi隠u ch雨nh c挨 c医u.

Nh英ng mÙ ph臼ng v隠 c違i c·ch t詠 do hÛa th逢挨ng m衣i đ挨n ph逢挨ng, song ph逢挨ng, khu v詠c,

đa ph逢挨ng v‡ k鵜ch b違n h‡i ho‡ thu院 su医t đ逢嬰c th詠c hi羽n b茨ng c·ch s穎 d映ng mÙ hÏnh c‚n b茨ng

t鰻ng th吋 GTAP. K院t qu違 ch雨 ra r茨ng t詠 do ho· đ挨n ph逢挨ng cÛ th吋 mang l衣i nh英ng l嬰i Ìch đ·ng

k吋 m‡ khÙng c亥n ph違i đ‡m ph·n v噂i c·c n逢噂c kh·c. H‡i hÚa thu院 su医t 荏 m泳c thu院 su医t bÏnh

qu‚n nh逢 hi羽n nay c┡ng mang l衣i l嬰i Ìch thÙng qua t<ng ngu欝n thu thu院 m‡ khÙng c亥n ph違i

đi隠u ch雨nh nhi隠u. M荏 r瓜ng AFTA mang l衣i l嬰i Ìch v瑛a ph違i, c┡ng gi嘘ng nh逢 c違i c·ch th逢挨ng

m衣i đa ph逢挨ng gi違m 50% m泳c thu院 su医t hi羽n nay. C·c ng‡nh nÙng nghi羽p v‡ s穎 d映ng t‡i

nguyÍn thu đ逢嬰c l嬰i Ìch r医t h衣n ch院 vÏ nh英ng ng‡nh xu医t kh育u n‡y đ„ cÛ h‡ng r‡o thu院 su医t

th医p. Tuy nhiÍn, th鵜 tr逢運ng gi‡nh cho h‡ng d羽t may Vi羽t Nam v磯n đÛng vai trÚ r医t quan tr丑ng.

JEL m„ chて đｚ F13, Q17.

Tな khÛa: Viうt Nam, th⇔¬ng mＴi, đ‡m ph·n WTO

1

Vi羽n Kinh t院 v‡ qu違n tr鵜 Ch‚u £ Th·i bÏnh d逢挨ng, A衣i h丑c Qu嘘c gia ⁄c, Canberra v‡ Vi羽n NghiÍn c泳u Qu違n l˝

Kinh t院 Trung 逢挨ng, H‡ n瓜i, Vi羽t Nam, liÍn h羽: [email protected]. NghiÍn c泳u do Trung t‚m NghiÍn

c泳u NÙng Nghi羽p Qu嘘c t院 ⁄c t‡i tr嬰 v‡ đ„ đ逢嬰c trÏnh b‡y t衣i H瓜i th違o h‡ng n<m l亥n th泳 9 c栄a M衣ng Ph‚n tÌch

th逢挨ng m衣i To‡n c亥u Addis Ababa, Ethiopia, 15 ñ 17/6, 2006.

2

1. Nh英ng ph逢挨ng ·n trong chÌnh s·ch th逢挨ng m衣i

Sau h‡ng th壱p k益 t·ch bi羽t, Vi羽t Nam đang h瓜i nh壱p v‡o n隠n kinh t院 to‡n c亥u. Vi羽t Nam đ„ k˝

k院t hi羽p đ鵜nh th逢挨ng m衣i song ph逢挨ng v噂i Hoa K┻, l‡ m瓜t th‡nh viÍn c栄a Khu v詠c M壱u d鵜ch

T詠 do ASEAN v‡ s逸p tr荏 th‡nh th‡nh viÍn c栄a T鰻 ch泳c Th逢挨ng m衣i Th院 gi噂i WTO. L嬰i Ìch

c栄a h瓜i nh壱p đ„ b逸t đ亥u hi羽n h英u v噂i s詠 t<ng tr逢荏ng m衣nh m胤 trong đ亥u t逢, xu医t kh育u, thu

nh壱p v‡ gi違m nghËo. Tuy nhiÍn t<ng tr逢荏ng đÚi h臼i cÛ s詠 đi隠u ch雨nh đ·ng k吋 khi lao đ瓜ng

chuy吋n t瑛 nÙng nghi羽p sang d鵜ch v映 v‡ t瑛 nÙng thÙn sang th‡nh th鵜.

Nh英ng l詠a ch丑n/ph逢挨ng ·n chÌnh s·ch th逢挨ng m衣i cÛ c違 m員t tÌch c詠c v‡ tiÍu c詠c. L嬰i th院 c栄a

c·c vÚng đ‡m ph·n đa ph逢挨ng c栄a T鰻 ch泳c Th逢挨ng m衣i Th院 gi噂i WTO l‡ m瓜t h羽 th嘘ng

th逢挨ng m衣i d詠a trÍn lu壱t l羽 v‡ cÛ r医t nhi隠u th‡nh viÍn, nh逢ng ti院n trÏnh n‡y ch壱m ch衣p v‡ Ìt

ti院n tri吋n. Hi羽p đ鵜nh khu v詠c l‡ th臼a thu壱n gi英a c·c n逢噂c th‡nh viÍn c˘ng chia s飲 l嬰i Ìch chung

nÍn d宇 đ育y nhanh, nh逢ng s詠 gi嘘ng nhau gi英a c·c n隠n kinh t院 trong khu v詠c đ„ h衣n ch院 l嬰i Ìch

do th臼a thu壱n n‡y mang l衣i. Vi羽t Nam khÙng cÛ nhi隠u quan h羽 th逢挨ng m衣i v噂i c·c đ嘘i t·c

trong ASEAN nh逢 v噂i c·c n逢噂c bÍn ngo‡i. Nh英ng tho違 thu壱n song ph逢挨ng d宇 đ‡m ph·n

nh逢ng cÛ ph衣m vi h衣n ch院. BÍn c衣nh đÛ, th臼a thu壱n song ph逢挨ng cÛ th吋 t衣o ra m瓜t tho違 thu壱n

khÙng c‚n x泳ng do n逢噂c l噂n h挨n cÛ th吋 l嬰i d映ng v鵜 th院 đ‡m ph·n c栄a mÏnh. T詠 do ho· đ挨n

ph逢挨ng mang l衣i l嬰i Ìch trong n逢噂c, nh逢ng khÙng c違i thi羽n đ逢嬰c kh違 n<ng gia nh壱p v‡o th鵜

tr逢運ng qu嘘c t院 v‡ l‡m gi違m c·c đi隠u ki羽n cÛ th吋 đ逢a ra đ‡m ph·n. M瓜t s詠 l詠a ch丑n n英a l‡ t<ng

h‡ng r‡o th逢挨ng m衣i, n院u th医y r茨ng qu· trÏnh c違i c·ch đ„ đi qu· xa. Khi thu院 th逢挨ng m衣i đÛng

gÛp ch栄 y院u cho ngu欝n thu chÌnh ph栄, h‡i ho‡ thu院 su医t cÛ th吋 cÛ l嬰i h挨n. L詠a ch丑n n‡y duy trÏ

ngu欝n thu nh逢ng lo衣i tr瑛 s詠 bÛp mÈo gi英a c·c m員t h‡ng nh壱p kh育u.

Trong nghiÍn c泳u n‡y ch˙ng tÙi ph‚n tÌch nh英ng ph逢挨ng ·n/l詠a ch丑n nÍu trÍn c栄a Vi羽t Nam.2

Trong ph亥n ti院p theo, ch˙ng tÙi s胤 xem xÈt hi羽n tr衣ng th逢挨ng m衣i v‡ b違o h瓜 nh壱p kh育u c栄a

Vi羽t Nam. Ch˙ng tÙi c┡ng xem xÈt nh英ng r‡o c違n đ嘘i v噂i xu医t kh育u. M映c sau đÛ mÙ t違 m瓜t s嘘

k鵜ch b違n s胤 đ逢嬰c mÙ ph臼ng b茨ng mÙ hÏnh GTAP, l‡ mÙ hÏnh c‚n b茨ng t鰻ng th吋 đ逢嬰c thi院t k院

nh茨m ph‚n tÌch chÌnh s·ch th逢挨ng m衣i. Nh英ng k院t qu違 đ逢嬰c trÏnh b‡y 荏 m映c k院 ti院p v‡ ph亥n

k院t lu壱n s胤 đ逢a ra nh英ng h‡m ˝ chÌnh s·ch, h衣n ch院 v‡ g嬰i ˝ cho c·c nghiÍn c泳u ti院p theo.

2 Tuy nhiÍn, ch˙ng tÙi khÙng ph‚n tÌch ph逢挨ng ·n ìkhÙng l‡m gÏî ho員c ìth映t l˘iî.

3