Một cách mới để dạy học định lí

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

I.ĐẶT VẤN ĐỀ- CƠ SỞ LÍ LUẬN:

Theo các nhà nghiên cứu, lứa tuổi học sinh THCS nói chung và lứa tuổi học sinh

lớp 8 nói riêng có sự phát triển mạnh về thể chất cũng như tâm sinh lí lứa tuổi. Chính sự

thay đổi đó có ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình sinh hoạt, cũng như quá trình học tập

của các em. Sự thay đổi về thể chất làm cho các em có cảm giác mệt mỏi, uể oải, vụng về

trong các hoạt động. Sự thay đổi tâm sinh lí lứa tuổi làm cho các em để ý và quan tâm

nhiều hơn đến bạn khác giới. những thay đổi đó ảnh hưởng rất lớn đến quá trình học tập

của các em. Biểu hiện: Các em thích các hoạt động ngoài giờ lên lớp hơn là hoạt động tiếp

thu kiến thức ở trong lớp; Các em thích đi chơi, giao lưu với bạn bè hơn; Các em quan tâm

nhiều hơn đến trang phục, làm dáng và đặc biết các em đã để ý nhiều hơn đến bạn khác

giới...

Do đó trong giờ học các em thương ít tập trung hơn trong nghe giảng bài, chán việc

ghi bài. Thay vào đó các em thường hay nói chuyện riêng để trao đổi với nhau những

thông tin bên ngoài hay là cùng nhận xét, nói về một bạn khác giới nào đó. Hơn nữa,

những biểu hiện ban đầu tập làm người lớn khiến cho các em đòi cho mình quyền làm chủ,

quyền được làm người lớn nên các em có thể “phớt lờ”, tỏ ra khó chịa trước những yêu

cầu hay lời góp ý của thầy cô giáo. Mặt khác, cách trình bày của sách giáo khoa hiện nay

rất rõ ràng, các định lí được trình bày việc chứng minh rất chi tiết đã phần nào làm cho các

em chủ quan, không chịu khó nghe giảng, tìm tòi cách chứng minh bài toán hay định lí;

các em lười ghi bài vì các em nghĩ trong SGK đã có sẵn, nên các em chuyển việc học sang

làm việc riêng.

Qua một số năm trực tiếp giảng dạy khối 8, cũng như qua những lần trao đổi kinh

nghiệm giảng dạy với đồng nghiệp bản thân tôi thấy rằng: Nếu chúng ta không tìm tòi

những phương pháp dạy, những cách dẫn dặt bài dạy phù hợp với lứa tuổi đối tượng học

sinh thì thật khó lôi cuốn các em vào hoạt động học tập. Với suy nghĩ đó, tôi đã mạnh dạn

thay đổi cách học định lí cho các em thông qua việc yêu cầu các em tìm thêm cách chứng

minh khác của một số định lí so với cách trình bày ở SGK.

II.CƠ SỞ THỰC TIỂN:

Trong nhiều tiết học định lí, sau khi phát biểu xong định lí tôi đã yêu cầu các em tự

nghiên cứu cách chứng minh định lí ở SGK và coi đó là cách chứng minh thứ nhất, rồi yêu

cầu các em tập trung tìm cách chứng minh khác. Nếu thời gian cho phép thì cho các em

thoải mái đưa ra các ý kiến, nhận xét cách giải của nhau, sau đó tôi chốt lại một cách giải

mới. Nếu thời lượng tiết học hạn chế thì tôi yêu cầu một học sinh trình bày lại cách chứng

minh ở SGK, khi học sinh đó trình bày xong tôi nhấn mạnh những phương pháp, kỹ thuật

cơ bản trong bài chứng minh đó. Việc tìm cách chứng minh khác của định lí GV dành cho

học sinh về nhà xem như một bài tập.

Với khuôn khổ cho phép của đề tài tôi xin đưa ra một vài ví dụ minh họa sau:

Giáo viên: Trần Công Hãn – Trường THCS Trần Hưng Đạo