Mối quan hệ lịch sử giữa Trương Minh Giảng và Trương Đăng Quế

Mối quan hệ lịch sử ãữ a

TRƯƠNG MINH GIANG

& TRƯƠNG ĐĂNG QUẾ

Văn Quang

GIỮA LÚC NHÂN VẬT TRƯƠNG ĐẢNG QUẾ Được

NHẮC NHIỀU TRONG DỊP LỀ KỶ NIỆM 400 NÃM LỊCH s ử

(1623-2023) CỦA DÒNG HỌ TRƯƠNG - MỲ KHÊ QUẢNG

NGÀI KHIẾN CHÚNG TA NHỚ ĐẾN BẬC KỲ TÀI (CÙNG

HỌ TRƯƠNG) Ở NAM KỲ, ÔNG TRƯƠNG MINH GIẢNG.

XEM KỲ RA, GIỮA HAI NHÂN VẬT TRÊN CÓ MỐI QUAN

HỆ MẬT THIẾT ĐẾN KỲ LẠ VÀ KHÁ THÚ VỊ.

So- lư ợ c v ề n h â n th â n c ủ a h a i ô n g

T rương

Ông Trương M inh Giảng người xã H ạnh

Thông, huyện Bình Dương, trâ n Gia Định.

Cha ông là Trương M inh T hành đậu Nho học

H uấn đạo thời Nguyễn Phúc Ánh ở Gia Định

chức Tham tri thời Gia Long (1802-1840).

Ông Trương Đăng Quê quê làng Mỹ Khê Tây

(Q uảng Ngãi) là con Tri phủ Q uảng Ngãi

Trương Đăng Phác (thời Tây Sơn). Thê là

chỗ x uất phát giữa hai vị không giông nhau

và chênh lệch nhau đến 1 tuổi (ông Trương

M inh Giảng lớn hơn).

Sự trù n g hợp ngẫu n h iên

Cả hai vị đều đỗ cùng khoa thi Hương,

khoa Kỷ Mão Gia Long 18(1819) nhưng khác

trường thi. Ồng Minh Giảng đỗ trường thi Gia

Định (Học vị Cử nhân, cao n h ất ở m iền Nam

lúc nầy) và là khoa th i thứ hai tại m iền Nam

(trước sĩ tử Gia Định thi tại trường Quảng Đức

(Huế)). Còn ông Trương Đăng Quế đỗ trường

Thừa Thiên. Cũng khoa nầy Nguyễn Công

Trứ đỗ trường Nghệ An. H ai vị họ Trương

đều làm quan suốt triều M inh M ạng (1820 -

1840) và M inh M ạng là vị vua quản lý hành

chính tốt n hất trong các triều đại phong kiến

Việt Nam. Kể từ thời điểm năm Nhâm Thìn,

M inh M ạng 13 (1832) giữa hai ông Trương

như cặp bài trùng. Ông Trương Minh Giảng là

Thượng thư, ông Trương Đăng Quê là Tham

tri (như Thứ trưởng) cùng bộ Hộ - Soạn sách

Thực lục về Liệt th án h (các chúa Nguyễn ở

Đàng Trong) Trương M inh Giảng làm Tổng

tài (Tổng biên tập), Trương Đăng Q uế làm

Toản tu (Biên tập chính - Khoa thi Hội (cùng

năm) Trương M inh Giảng làm Phó chủ khảo

(Nguyễn Khoa Minh làm chánh), Trương Đăng

Quê làm độc quyển (Giám khảo).

Một đại sự cũng th ú vị giữa hai “chàng”

Trương. Việc là thê này, trên văn bia (Bia mộ

bà Chánh th ất N hất phẩm phu nhân, Quận

chúa Ngọc Lê (Bà Tiên th ất họ Bùi m ất sớm

tại quê) Minh tuệ phu nhân hành thuật (Ghi

chép sự sáng suốt của phu nhân) có đoạn “..

đồng tính đường trưởng Trương (Trương Minh

SỐ 548 THÁNG 2 NĂM 2023 45