Mối quan hệ giữa chiến lược cạnh tranh chung của porter và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp dịch vụ tại Tp. Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-----------------------------------------------

NGUYỄN THỊ THỦY

MỐI QUAN HỆ GIỮA CHIẾN LƯỢC

CẠNH TRANH CHUNG CỦA PORTER

VÀ HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP

DỊCH VỤ TẠI TP. HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

i

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-------------------------------------------

NGUYỄN THỊ THỦY

MỐI QUAN HỆ GIỮA CHIẾN LƯỢC

CẠNH TRANH CHUNG CỦA PORTER

VÀ HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP

DỊCH VỤ TẠI TP. HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số chuyên ngành: 8340101

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

Giảng viên hướng dẫn

TS. NGUYỄN THỊ BÍCH TRÂM

TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn “MỐI QUAN HỆ GIỮA CHIẾN LƯỢC CẠNH TRANH

CHUNG CỦA PORTER VÀ HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP

DỊCH VỤ TẠI TP. HỒ CHÍ MINH” là bài nghiên cứu chính của tôi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam đoan

rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận này chưa từng được công bố hoặc được

sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn này

mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường đại

học hoặc cơ sở đào tạo nào khác.

TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

NGUYỄN THỊ THỦY

iii

LỜI CẢM ƠN

Kính thưa quý Thầy Cô Hội đồng khoa Đào tạo sau đại học

Để hoàn thành chương trình đào tạo MBA và luận văn thạc sỹ “MỐI QUAN

HỆ GIỮA CHIẾN LƯỢC CẠNH TRANH CHUNG CỦA PORTER VÀ HIỆU QUẢ

KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP DỊCH VỤ TẠI TP. HỒ CHÍ MINH”, tác

giả đã nhận được sự hướng dẫn tận tình của đội ngũ giảng viên Khoa Đào tạo sau đại

học của Trường Đại học Mở TP.HCM. Suốt quá trình, từ lúc ôn thi, nhập học, cho

đến khi làm đề cương và luận văn tốt nghiệp, không lúc nào, không có sự hỗ trợ, định

hướng của quý Thầy cô. Tác giả luôn ghi nhớ và biết ơn công sức của quý thầy cô:

Kiến thức và kinh nghiệm của quý thầy cô là vô cùng quý giá để tác giả vận dụng vào

công việc thực tế.

Tác giả xin tri ân tất cả thầy cô đã giảng dạy, cảm ơn PGS.TS Trịnh Thùy Anh,

giảng viên hướng dẫn viết đề cương, cảm ơn TS Nguyễn Thị Bích Trâm, giảng viên

hướng dẫn viết luận văn, độ ngũ chuyên gia, giám khảo cùng cán bộ văn phòng Khoa

đào tạo sau đại học của OU đã tận tình hỗ trợ để tác giả hoàn thành luận văn này.

Tác giả chân thành gửi lời cảm ơn đến các doanh nhân đã tham gia làm bảng

khảo sát và phỏng vấn, nhận xét, thảo luận về kết quả nghiên cứu. Tác giả cũng vô

cùng biết ơn gia đình, bạn bè đã động viên khích lệ tinh thần...

Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả đã thực hiện theo hướng dẫn của

nhà trường và lắng nghe, sửa chữa, bổ sung những ý kiến đóng góp của giảng viên

hướng dẫn. Dù đã rất cố gắng, nhưng luận văn vẫn không thể tránh khỏi những thiếu

sót. Tác giả rất mong quý thầy cô thông cảm và góp ý thêm để tác giả có thể hoàn

thiện được bài luận này. Một lần nữa, tác giả xin chân thành cảm ơn quý thầy cô.

Trân trọng!

Tác giả

NGUYỄN THỊ THỦY

iv

TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

Luận văn “MỐI QUAN HỆ GIỮA CHIẾN LƯỢC CẠNH TRANH CHUNG

CỦA PORTER VÀ HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP DỊCH VỤ

TẠI TP. HỒ CHÍ MINH” nhằm mục đích tìm hiểu mối quan hệ giữa các chiến lược

cạnh tranh tổng quát của Porter và hiệu quả kinh doanh của DN. Tác giả mong muốn

tìm ra Chiến lược cạnh tranh chung nào có tác động cao nhất tới hiệu quả kinh doanh

(KD) của DN. Các chiến lược cạnh tranh chung gồm: Chiến lược chi phí thấp (CPT),

Chiến lược khác biệt hóa (KBH ) và chiến lược tập trung (TT). Qua đó, tác giả hy

vọng, luận văn này là tài liệu hữu ích cho các DN dịch vụ tham khảo để lựa chọn

chiến lược cạnh tranh phù hợp, giúp DN phát triển mạnh và bền vững.

Để thực hiện nghiên cứu này, tác giả dựa vào lý thuyết Chiến lược cạnh tranh

chung của Machael E. Porter và các nghiên cứu trước đó. Mô hình nghiên cứu đề xuất

bao gồm 3 biến độc lập là chiến lược CPT, chiến lược KBH, chiến lược TT và 1 biến

phụ thuộc là hiệu quả KD. Đây là mô hình được thừa kế từ nghiên cứu của Islami và

cộng sự (2020).

Khách thể nghiên cứu là những DN nhỏ và vừa thuộc mọi loại hình khác nhau

hoạt động theo luật Doanh nghiệp Việt Nam đang kinh doanh (KD) ngành dịch vụ tại

TP. Hồ Chí Minh. Phạm vi nghiên cứu: Các DN này triển khai cả 3 chiến lược chung

của Porter trong năm 2021 và số liệu khảo sát là hoạt động kinh doanh của DN trong

năm 2021. Đối tượng khảo sát là các phó giám đốc (PGĐ), giám đốc (GĐ), tổng giám

đốc (TGĐ), chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT).

Về phương pháp nghiên cứu: Tác giả đã sử dụng phương pháp nghiên cứu

định tính là phỏng vấn chuyên gia. Phương pháp nghiên cứu định lượng là sử dụng

bảng câu hỏi khảo sát. Đối tượng khảo sát là các DN kinh doanh dịch vụ tại TP.HCM.

Bảng câu hỏi khảo sát được kế thừa từ nghiên cứu Islami và công sự (2020)

với 22 câu hỏi chính và bổ sung 2 câu hỏi sàng lọc...Tác giả đã thực hiện 591 phiếu

khảo sát, trong đó có 300 phiếu hợp lệ và đúng đối tượng. Các phiếu không hợp lệ và

v

bị loại là do không đúng đối tượng khảo sát, câu trả lời giống y nhau và bỏ sót câu trả

lời....

Tác giả đã sử dụng phần mềm SPSS và mô hình SMART-PSL để phân tích số

liệu. Kết quả nghiên cứu cho thấy cả 3 chiến lược cạnh tranh chung đều có tác động

tốt đến hiệu quả KD, trong đó chiến lược CPT có tác động mạnh nhất, tiếp đến là

chiến lược KBH và sau cùng là chiến lược TT.

Nghiên cứu đã đưa ra hàm ý quản trị như sau: Để đạt được hiệu quả khi kinh

doanh, các DN cần phải xây dựng chiến lược cạnh tranh. Môi trường kinh doanh

luôn biến động, đối với các biến động không bình thường như đại dịch Covid-19, để

tồn tại và ổn định kinh doanh, các DN dịch vụ vừa và nhỏ của Việt Nam lựa chọn

chiến lược CPT thì đem lại được hiệu quả kinh doanh, chiến lược CPT là giải pháp.

Các chiến lược của DN sẽ bị ảnh hưởng và tác động rất mạnh từ các yếu tố

khách quan, từ môi trường xung quanh, nó nằm ngoài khả năng kiểm soát của DN.

Các DN cần linh hoạt, thích ứng, điều chỉnh chiến lược cho phù hợp với từng giai

đoạn cụ thể để phát triển.

Định hướng giải pháp cho chiến lược CPT là DN kinh doanh dịch vụ phải tối

ưu hóa chi phí như cắt giảm chi phí văn phòng, chi phí mặt bằng, chi phí hành chính,

tinh giảm nhân sự, giảm chi phí quảng cáo và tăng cường nhiều giải pháp để thúc đẩy

bán hàng, như thiết kế các dịch vụ giá tiêu chuẩn cho khách hàng mới, giảm giá trực

tiếp trên hợp đồng cho khách hàng cũ; phát triển nhiều kênh bán hàng khác nhau, đặc

biệt chú trọng kênh bán hàng online...

Hạn chế của nghiên cứu này là chưa có nghiên cứu sâu về sự tác động tới hiệu

quả KD, khi các DN triển khai KẾT HỢP các cặp chiến lược cạnh tranh với nhau,

như chiến lược CPT với chiến lược TT và chiến lược KBH với chiến lược TT. Nghiên

cứu cũng chưa tập trung nghiên cứu về một ngành dịch vụ cụ thể nào. Đây là những

khoảng trống của nghiên cứu, tác giả sẽ đề xuất hướng nghiên cứu này trong tương

lai.

vi

SUMMARY OF RESEARCH CONTENTS

The thesis "RELATION BETWEEN PORTER'S GENERIC COMPETITIVE

STRATEGIES AND BUSINESS EFFICIENCY OF SERVICE ENTERPRISES IN

HO CHI MINH CITY" aims to understand the relationship between Porter's generic

strategies and enterprises’ business performance. The author wants to find out which

generic strategy has the highest impact on the business performance of enterprises.

The generic strategies include: Low-cost strategy (LCS), differentiation

strategy (DS) and focus strategy (FS). Thereby, the author hopes, this thesis will be a

useful document for service businesses to refer to when choosing an appropriate

competitive strategy in order to develop strongly and sustainably.

To conduct this study, the author relies on the hypothesis of Porter’s generic

strategies of Macael E. Porter and previous studies. The proposed research model

includes 3 independent variables which are Low-cost strategy, Differentiation

strategy and Focus strategy, and 1 dependent variable is Business efficiency. This is

a model inherited from the study of Islami et al (2020).

Research subjects are small and medium enterprises of all different types

operating under the Law on Vietnamese Enterprises that are doing business in the

service industry in Ho Chi Minh City. Scope of the research includes: implementing

all three generic strategies of Porter in 2021 and the survey data is the business

activities of enterprises in 2021. The survey subjects are Vice Directors, Director,

General Director, Chairman of the Board of Directors.

About research method: The author used a qualitative research method which

is expert interviews. The quantitative research method is using questionnaires. The

subjects of the survey are service enterprises in Ho Chi Minh City. The questionnaire

is inherited from the study Islami et al (2020) with 22 main questions and 2 additional

vii

screening questions... 591 survey questionnaires were conducted, of which 300 are

valid. Invalid and disqualified votes are due to incorrect respondents, identical

answers and omission of answers....

The author used SPSS software and SMART-PSL model to analyze the data.

Research results show that all three generic strategies have a positive impact on

business performance, in which Low-cost strategy has the strongest impact, followed

by Differentiation strategy and finally Focus strategy…

The study has made the following managerial implications: To achieve

efficiency when doing business, enterprises must develop a competitive strategy. The

business environment is always fluctuating, for unusual fluctuations such as the

Covid-19 pandemic, in order to survive and stabilize business, Vietnam's small and

medium-sized service enterprises that choose the Low-cost strategy deliver better

business performance. In this particular business environment, the Low-cost strategy

is the most suitable, case-by-case solution.

The strategies of enterprises will be strongly influenced and affected by

objective factors, as well as the surrounding environment, and it is beyond the control

of enterprises. Companies need to be flexible, adapt and adjust their strategies to suit

each specific stage in order to develop.

The solution orientation for the Low-cost strategy is that service businesses

must optimize costs such as cutting office costs, space costs, administrative costs,

reducing personnel, reducing advertising costs, and strengthen solutions to promote

sales, such as designing standard price services for new customers, direct discount on

contracts for old customers; improve different sales channels, especially focusing on

online sales platforms…