Mở rộng quy mô tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Đông Gia Lai: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Lê Tuấn Anh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

LÊ TUẤN ANH

MỞ RỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ

VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT

TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH ĐÔNG

GIA LAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

LÊ TUẤN ANH

MỞ RỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ

VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT

TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH ĐÔNG

GIA LAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng

Mã ngành: 8 34 02 01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Lê Thị Kim Xuân

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018

TÓM TẮT

Doanh nghiệp nhỏ và vừa có vai trò rất quan trọng đối với Việt Nam nói

chung và tỉnh Gia Lai nói riêng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo công ăn

việc làm, cung cấp đa dạng các sản phẩm và dịch vụ, thu hút nguồn vốn nhàn rỗi

trong dân cư, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế …. Tuy nhiên, các

DNNVV vẫn khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng từ các ngân hàng

TMCP, khó khăn này xuất phát từ nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan liên

quan đến nhiều chủ thể như DNNVV, ngân hàng TMCP, Nhà nước và các tổ chức

có liên quan khác. Nghiên cứu thực hiện nhằm mục đích phân tích thực trạng hoạt

động mở rộng tín dụng ngân hàng, xác định các nhân tố, cũng như làm rõ các

nguyên nhân hạn chế việc mở rộng tín dụng cho DNNVV tại Agribank chi nhánh

Đông Gia Lai.

Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng: mức tăng trưởng tín dụng đối với DNNVV

chưa tương xứng với nhu cầu và tiềm năng phát triển của Agribank chi nhánh

Đông Gia Lai. Tuy có mạng lưới rộng nhưng số lượng DNNVV quan hệ tín dụng

với chi nhánh còn hạn chế, đặc biệt là khu vực tư nhân. Ngoài ra, Agribank chi

nhánh Đông Gia Lai cho vay doanh nghiệp chủ yếu cho vay vốn ngắn và dài hạn,

cho vay trung hạn còn thấp. Đối với các doanh nghiệp nguồn vốn trung hạn đang

là nhu cầu hết sức cần thiết đối với hoạt động đầu tư phát triển doanh nghiệp, tuy

nhiên nhu cầu này hiện nay vẫn chưa được đáp ứng một cách đầy đủ. Do đó khả

năng mở rộng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vẫn còn những hạn chế nhất

định. Chi nhánh vẫn còn chú trọng vào việc cho vay có đảm bảo bằng tài sản, vẫn

coi tài sản đảm bảo là yếu tố quan trọng trong quyết định cho vay, chưa có sự tin

tưởng vào DN, do đó Chi nhánh có thể đã bỏ qua một số cơ hội tốt do DN không

có tài sản để thế chấp. Điều này làm hạn chế việc mở rộng cho vay DN. Sản phẩm

cho vay đơn điệu, chủ yếu vẫn là các sản phẩm truyền thống, chưa đưa ra được

các sản phẩm mới, chưa đa dạng về phương thức, quy trình cho vay còn thiếu sự

linh hoạt các dịch vụ trợ giúp cho vay đi kèm chưa phát triển. Do tập trung đáp

ứng vốn cho khách hàng truyền thống, có uy tín nên chi nhánh chưa chú trọng mở

rộng cho vay khách hàng kinh doanh mới. Bên cạnh đó, quy trình thủ tục cho vay

đối với khách hàng tại chi nhánh chưa thực sự thuận tiện cho khách hàng đến vay

vốn. Mặc dù đã tập trung cho chiến lược Marketing nhưng Agribank chi nhánh

Đông Gia Lai chưa có một chính sách marketing ngân hàng hiệu quả, mang tính

đặc thù của chi nhánh, mà hiện nay chi nhánh chỉ dựa vào chính sách marketing

do ngân hàng cấp trên triển khai.

Cuối cùng, dựa trên việc phân tích các thực trạng, nghiên cứu đề xuất các giải

pháp góp phần giúp các DNNVV tại Gia Lai tiếp cận được nguồn tín dụng ngân

hàng tại Agribank chi nhánh Đông Gia Lai.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là Lê Tuấn Anh

Sinh ngày 01 tháng 02 năm 1990

Hiện là học viên cao học Khóa 19 Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh

Mã học viên 020119170009

Tôi xin cam đoan về luận văn thạc sĩ: “Mở rộng tín dụng đối với doanh nghiệp

nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi

nhánh Đông Gia Lai”

Người hướng dẫn: TS. Lê Thị Kim Xuân

Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một trường

đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tác giả, kết quả nghiên

cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc

các nội dung do người khác thực hiện ngoài trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy

đủ trong luận văn.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của tôi.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 10 tháng 10 năm 2018

Tác giả

Lê Tuấn Anh

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến

TS. Lê Thị Kim Xuân, Cô đã tận tình hướng dẫn em trong suốt quá trình thực hiện

luận văn.

Em xin chân thành cảm ơn Quý Thầy, Cô Khoa Sau Đại Học – Trường Đại

học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh đã truyền đạt cho em những kiến thức bổ ích làm

nền tảng cho quá trình nghiên cứu luận văn và ứng dụng trong công việc chuyên

môn.

Em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban lãnh đạo Agribank chi

nhánh Đông Gia Lai đã tạo điều kiện cho em học tập và hoàn thành luận văn này.

Cuối cùng em xin kính chúc Quý Thầy, Cô dồi dào sức khỏe và thành công

trong sự nghiệp trông người cao quý. Đồng kính chúc các Cô, Chú, Anh, Chị trong

Agribank chi nhánh Đông Gia Lai luôn mạnh khỏe và đạt được nhiều thành công

trong công việc cũng như cuộc sống.

Trân trọng!

Lê Tuấn Anh

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Agribank Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam

ACB Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

BIDV Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam

DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa

DN Doanh nghiệp

Vietinbank Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam

Vietcombank Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam

NNNN Ngân hàng Nhà nước

NHTM Ngân hàng thương mại

NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần

VCCI Vietnam Chamber of Commerce and Industry - Phòng Thương

mại và Công nghiệp Việt Nam

TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh

TDNH Tín dụng Ngân hàng

WB Worldbank - Ngân hàng thế giới

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1 Tiêu chuẩn phân định doanh nghiệp nhỏ và vừa một số nước trên thế giới3

Bảng 1.2. Bảng chỉ tiêu xếp loại DNVVV..................................................................5

Bảng 1.3. Bảng chỉ tiêu xếp loại DNVVV..................................................................6

Bảng 2.1. Thống kê tình hình thành lập doanh nghiệp giai đoạn 2013-2017...........32

Bảng 2.2. Số lượng doanh nghiệp quan hệ vay vốn tại các TCTD...........................34

Bảng 2.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank chi nhánh Đông Gia Lai từ

2015-2017..................................................................................................................38

Bảng 2.4. Tình hình cho vay theo thời gian, ngành kinh tế và thành phần kinh tế

(2015-2017)...............................................................................................................41

Bảng 2.5. Kết quả kinh doanh của Agribank chi nhánh Đông Gia Lai ....................43

Bảng 2.6. Số lượng các NHTM trên địa bàn tỉnh Gia Lai ........................................45

Bảng 2.7. Dư nợ cho vay KHDN của các NHTM trên địa bàn ................................46

Bảng 2.8. Dư nợ Doanh nghiệp phân theo thời hạn cho vay ....................................50

Bảng 2.9. Dư nợ Doanh nghiệp phân theo hình thức đảm bảo.................................51

Bảng 2.10. Dư nợ Doanh nghiệp theo phương thức cho vay....................................52

Bảng 2.11. Dư nợ Doanh nghiệp phân theo loại hình DN........................................53

Bảng 2.12. Dư nợ Doanh nghiệp phân theo lĩnh vực kinh doanh.............................54

Bảng 2.13. Dư nợ Doanh nghiệp phân theo địa bàn .................................................55

Bảng 2.14. Thu nhập từ cho vay Doanh nghiệp........................................................56

Bảng 2.15. Nợ xấu cho vay Doanh nghiệp tại Agribank chi nhánh Đông Gia Lai ..57

Bảng 2.16. Số lượng doanh nghiệp quan hệ vay vốn tại Agribank ..........................58

Bảng 2.17. Dư nợ Doanh nghiệp phân theo loại hình DN........................................59

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 2.1. Quy trình cho vay của Agribank chi nhánh Đông Gia Lai .......................48

MỤC LỤC

CHƢƠNG 1: HOẠT ĐỘNG CẤP TÍN DỤNG CHO DOANH

NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ....................1

1.1. Hoạt động cấp tín dụng cho doanh nghiệp của ngân hàng thƣơng mại .1

1.1.1 Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa............................................................1

1.1.2. Tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa ...............................................2

1.1.2.1. Tiêu chuẩn xác định của một số quốc gia trên thế giới............................2

1.1.2.2 Tiêu chuẩn xác định tại Việt Nam.............................................................5

1.1.3. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa .....................................................7

1.1.4. Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nền kinh tế. ............................8

1.1.5. Tính tất yếu phải phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam ..........9

1.2. Mở rộng quy mô tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ...................9

1.2.1. Các phương thức tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa....9

1.2.2. Đặc điểm tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa..............10

1.2.3. Rủi ro của tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.............11

1.2.4. Mở rộng quy mô tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa....................12

1.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến mở rộng quy mô tín dụng ngân hàng đối với

doanh nghiệp nhỏ và vừa ....................................................................................13

1.2.6. Chỉ tiêu đánh giá việc mở rộng quy mô tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ

và vừa ..................................................................................................................20

1.3. Nội dung mở rộng quy mô tín dụng ngân hàng đối với các doanh

nghiệp nhỏ và vừa .............................................................................................23

1.3.1. Mở rộng đối tượng cho vay.......................................................................23

1.3.2. Mở rộng quy mô cho vay ..........................................................................24

1.3.3. Mở rộng kỳ hạn cho vay............................................................................24

1.3.4. Mở rộng phương thức cho vay..................................................................25

1.4. Kinh nghiệm mở rộng tín dụng của một số ngân hàng thƣơng mại đối

với doanh nghiệp nhỏ và vừa và bài học kinh nghiệm cho Agribank chi

nhánh Đông Gia Lai..........................................................................................27

1.4.1. Kinh nghiệm phát triển tín dụng ngân hàng của một số quốc gia đối với

doanh nghiệp nhỏ và vừa ....................................................................................27

1.4.2. Bài học kinh nghiệm mở rộng tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa cho

Agribank chi nhánh Đông Gia Lai ......................................................................29

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1..................................................................................30

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI

DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH

ĐÔNG GIA LAI................................................................................................31

2.1. Khái quát tình hình phát triển kinh tế - xã hội và doanh nghiệp nhỏ và

vừa của tỉnh Gia Lai..........................................................................................31

2.1.1. Tổng quan tình hình kinh tế - xã hội Gia Lai............................................31

2.1.2. Khái quát tình hình phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tại tỉnh Gia Lai.31

2.2. Tổng quan về Agribank chi nhánh Đông Gia Lai...................................36

2.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển................................................................36

2.2.2 Các lĩnh vực kinh doanh của Agribank Chi nhánh Đông Gia Lai .............37

2.2.3. Tổng quan tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank chi nhánh Đông

Gia Lai.................................................................................................................38

2.3. Thực trạng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Agribank chi

nhánh Đông Gia Lai..........................................................................................44