Mô hình khai thác hiệu quả xe buýt TP.HCM - MBIHD

228

MÔ HÌNH KHAI THÁC HIỆU QUẢ XE BUÝT TP.HCM – MBIHD

Mai Văn Trưởng

TÓM TẮT

MBIHD viết tắt từ cụm từ Model Bus Itinerary Hermetic Detour – Mô hình lộ trình đường

vòng kín chu kỳ của xe buýt. MBIHD sẽ sắp xếp lại lộ trình các xe buýt tại thành phố Hồ Chí

Minh logic hơn, dựa theo nguyên lý hoạt động của vòng tuần hoàn máu. Theo MBIHD, lộ

trình của đa số các tuyến sẽ cho xe buýt chạy liên tục, một chiều trên những con đường tạo

thành một vòng kín. Đồng thời xây dựng và sử dụng các mô hình hỗ trợ phù hợp là: MIHD,

BTM, MPM, BCQM… Từ đó, MBIHD sẽ giải quyết triệt để (hoặc khống chế) trùng tuyến,

tăng mật độ tuyến, trong khi chỉ cần sử dụng chưa đến 1/10 lượng xe (cắt giảm gần 3.000 xe

buýt), thời gian giãn cách 15 phút, bến bãi cho xe buýt giảm từ 11 đến 30 lần (có thể không

cần dùng bến xe) và MBIHD chỉ cần 280 xe cũng có thể cơ bản đảm đương vai trò vận tải

của 3200 xe buýt bằng mô hình hiện tại.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Theo những báo cáo khoa học gần đây, xe buýt TP HCM đang đứng trước thực trạng:

Hơn 60% tuyến bị trùng lắp, trong khi chỉ có 16% số con đường, 29% tổng số chiều dài tuyến

đường TP là có xe buýt chạy (tỉ lệ nhỏ), hệ thống xe buýt chỉ có 30% số xe sử dụng hết công

suất (tương đương với hơn 2.000 xe luôn trong tình trạng “nằm chờ” mỗi ngày), trong khi TP

vẫn thiếu xe buýt cho nhu cầu đi lại. Nhưng nếu TP tăng số tuyến sẽ làm trùng tuyến đẩy lên

mức rất cao, kéo theo vấn đề bến bãi cho xe buýt… Như vậy, xe buýt hoạt động không có

hiệu quả trong hiện tại và rất khó phát triển trong tương lai.

Chính vì vậy, để giải quyết tất cả các tồn tại trên cũng như giúp xe buýt TP HCM hoạt

động hiệu quả và phát triển bền vững, tác giả đã nghiên cứu xây dựng MBIHD.

2. MỤC ĐÍCH CỦA MBIHD

MBIHD giải quyết triệt để (hoặc khống chế) tình trạng trùng tuyến – kẻ phá hoại đáng sợ

nhất trong ngành xe buýt, tăng số đường có xe tuyến buýt, giảm lượng lớn xe buýt, từ đó làm

giảm diện tích bến bãi cho xe buýt, thời gian dãn cách đảm bảo, khai thác hiệu quả các xe

buýt, giúp xe buýt hoạt động hiệu quả trong hiện tại, phát triển trong tương lai. Ngoài ra,

MBIHD giúp cho xe buýt trở thành phương tiện trung chuyển và đồng thời cũng là phương

tiện vận tải chủ yếu trong hệ thống vận tải công cộng của TP HCM. Từ đó góp phần phát triển

hệ thống giao thông công cộng, bảo vệ môi trường, sự phát triển chung của TP.

3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Phương pháp thu thập thông tin.

Nghiên cứu bản đồ xe buýt.

Nghiên cứu bản đồ hành chính.

Khảo sát thực tế tính chất đường giao thông trong phạm vi TP và những vùng ven có liên

quan.

Phương pháp tính số xe cho mỗi tuyến, cho toàn hệ thống xe buýt TP.