LÝ THUYẾT VÀ BT ANKIN

ankin

Ankin lµ nh÷ng hidrocacbon m¹ch hë cã mét nèi ba trong ph©n tö.

A- §ång ®¼ng - ®ång ph©n - danh ph¸p

I- §ång ®¼ng

Ankin ®¬n gi¶n nhÊt lµ axetilen.

C«ng thøc tæng qu¸t: CnH2n-2 (n ≥2).

II- §ång ph©n

C¸c ankin cã ®ång ph©n m¹ch cacbon vµ ®ång ph©n vÒ vÞ trÝ nèi ba.

III- Danh ph¸p

1- Tªn thêng:

Dïng ®Æt riªng cho mét sè ankin.

VÝ dô: C2H2 : axetilen

2- Tªn quèc tÕ:

- Chän m¹ch cacbon dµi nhÊt chøa nèi ba lµm m¹ch chÝnh.

- §¸nh sè thø tù c¸c nguyªn tö cacbon trong m¹ch chÝnh, b¾t ®Çu tõ ®Çu m¹ch

gÇn nèi ba h¬n.

- Tªn Ankin = VÞ trÝ nhãm thÕ+Tªn nhãm thÕ + Tªn m¹ch chÝnh (tªn quèc tÕ

cña ankin t¬ng øng)+ vÞ trÝ nèi ba.

VÝ dô:

CH3 –CH2 - C ≡ CH : butin-1

CH3 –C ≡ C - CH3 : butin-2

CH3 –CH- C ≡ CH : 3-metylbutin-1.

CH3

B- TÝnh chÊt vËt lÝ

Bèn ankin ®Çu tiªn trong d·y ®ång ®¼ng: C2H2, C3H4, C4H6 lµ nh÷ng chÊt khÝ ë ®iÒu kiÖn thêng

vµ ®ktc. C¸c ankin tiÕp theo lµ chÊt láng hoÆc r¾n.

TÊt c¶ c¸c ankin ®Òu hÇu nh kh«ng tan trong níc.

C- TÝnh chÊt ho¸ häc

I- Ph¶n øng céng

1- Ph¶n øng céng hidro→ anken, ankan

CH2 ≡ CH2 + 2H2 → CH3 - CH3

CH2 ≡ CH2 + H2 → CH2 = CH2

2- Ph¶n øng céng Br2, Cl2

Ph¶n øng tiÕn hµnh theo 2 giai ®o¹n:

CH2 ≡ CH2 + Br2 → Br – CH = CH - Br

Br– CH = CH -Br + Br2 → Br– CH - CH -Br

Br Br

Ph¶n øng lµm mÊt mµu da cam cña dung dÞch brom.

Clo còng ph¶n øng t¬ng tù.

Tæng qu¸t:

CnH2n-2 + 2Br2 → CnH2n-2Br4

1

Ni, to

Pd, to