Lv ths luật học hoạt động phát hiện, điều tra tội phạm cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản

Mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài

Thực hiện đường lối đổi mới về phát triển kinh tế - xã

hội của cả nước nói chung, các tỉnh miền núi nói riêng, trong

những năm qua Lai Châu được sự quan tâm của Đảng, Nhà

nước đầu tư hàng ngàn tỷ đồng để phát triển kinh tế - xã hội.

Trong đó chiếm tỷ trọng không nhỏ là các nguồn vốn đầu tư

xây dựng cơ bản. Nhìn chung, hiệu quả đầu tư của các nguồn

vốn đã đem lại sự phát triển và tăng trưởng kinh tế của tỉnh,

cụ thể như hệ thống cơ sở hạ tầng: Điện, đường, trường, trạm

ngày càng được cải thiện khang trang, hiện đại…

Bên cạnh những yếu tố tích cực, thì tình hình vi phạm

pháp luật trong đầu tư xây dựng nói chung, tội phạm cố ý làm

trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả

nghiêm trọng trong xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh Lai

Châu nói riêng xảy ra ngày càng nhiều, phương thức, thủ

đoạn ngày càng tinh vi, hậu quả tác hại ngày càng nghiêm

trọng. Trong những năm qua các cơ quan chức năng nói

chung, lực lượng Cảnh sát kinh tế nay là lực lượng Cảnh sát

điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công

an Lai Châu nói riêng đã phát hiện, điều tra nhiều vụ án cố ý

làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu

quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản, thu hồi cho

ngân sách nhà nước hàng tỷ đồng, đưa hàng chục đối tượng

ra truy cứu trách nhiệm hình sự, góp phần đảm bảo an ninh

chính trị - trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, từng bước nâng

cao hiệu quả đầu tư trong xây dựng cơ bản. Điển hình như: Vụ

1

tham ô, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh

tế gây hậu quả nghiêm trọng trong xây dựng tuyến đường

giao thông Nậm Pục- Pắc Ma thuộc Dự án phát triển kinh tế -

xã hội huyện Mường Tè; dự án xây dựng nhà máy nước thị xã

Lai Châu nay là thành phố Điện Biên Phủ…Tuy vậy, từ thực

tiễn công tác phát hiện, điều tra tội phạm này trong những

năm qua cho thấy: kết quả phát hiện, điều tra, xử lý của các

cơ quan chức năng còn thấp, tỷ lệ tội phạm ẩn còn cao. Hậu

quả tiêu cực của tình hình trên đã làm cho hàng tỷ đồng tiền

vốn của nhà nước bị thất thoát khó có khả năng thu hồi, chất

lượng các công trình xây dựng trước mắt cũng như lâu dài đều

bị ảnh hưởng.

Tình hình trên do nhiều nguyên nhân khác nhau, trước

hết là do tác động từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự

yếu kém trong quản lý kinh tế, những sơ hở và thiếu đồng bộ

của hệ thống các văn bản pháp quy về quản lý, kiểm tra,

giám sát trong đầu tư xây dựng cơ bản. Bên cạnh đó vai trò

của các cơ quan chủ quản trong việc tuân thủ pháp luật và

trách nhiệm cũng như đạo đức nghề nghiệp của một số người

làm công tác xây dựng còn nhiều hạn chế. Về mặt chủ quan,

công tác phối hợp trong phát hiện, đấu tranh chống các vi

phạm pháp luật trong đầu tư xây dựng cơ bản nói chung, tội

phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế

gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản của

lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế

và chức vụ Công an Lai Châu nói riêng với các cơ quan chức

năng chưa đáp ứng được thực tiễn tình hình. Trong khi đó là

một tỉnh mới được chia tách còn khó khăn thiếu thốn về mọi

mặt, nhất là cơ sở hạ tầng, do đó trong những năm tới Lai

2

Châu sẽ tiếp nhận một lượng vốn lớn của Đảng, Nhà nước đầu

tư để xây dựng cơ sở hạ tầng, đó là những điều kiện thuận lợi

cho xây dựng, phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, song cùng

với những hạn chế nêu trên thì đó cũng là những cơ hội cho

tội phạm tham nhũng trong đầu tư xây dựng nói chung, tội

phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế

gây hậu quả nghiêm trọng trong xây dựng cơ bản nói riêng

tích cực hoạt động.

Từ tình hình trên tôi chọn đề tài: "Hoạt động phát

hiện, điều tra tội phạm cố ý làm trái quy định của Nhà

nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng

trong đầu tư xây dựng của lực lượng Cảnh sát điều tra

tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an

Lai Châu" làm đề tài luận văn Thạc sĩ Luật học.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Hoạt động phát hiện tội phạm cố ý làm trái quy định

của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng

trong đầu tư xây dựng cơ bản đang là vấn đề bức xúc của

toàn xã hội. Do đó, nhằm đạt hiệu quả cao trên lĩnh vực

phòng ngừa phát hiện, đấu tranh với loại tội phạm này đã có

nhiều nhà khoa học quan tâm nghiên cứu. Tuy nhiên, dưới các

góc độ khác nhau các đề tài mới chỉ tập trung nghiên cứu một

số vấn đề có liên quan đến công tác đấu tranh phòng chống

tội phạm kinh tế trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản nói

chung, dưới các dạng như: chuyên đề, tiểu luận môn học, luận

văn cao học, bài viết tạp chí, đề tài nghiên cứu …

Học viện Cảnh sát nhân dân đã có một số công trình

luận văn cao học nghiên cứu về tội cố ý làm trái nguyên tắc

3

quản lý kinh tế của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng; hoạt

động hỏi cung bị can về tội phạm này. Một số đề tài đi sâu

nghiên cứu công tác đấu tranh chống tham ô trong đầu tư xây

dựng cơ bản… Bộ (C15) cũng đã có một số đề tài nghiên cứu

về xây dựng cơ bản. Tuy nhiên, qua nghiên cứu cho thấy các

công trình đó, mới chỉ đề cập đến công tác điều tra, đấu tranh

chống tham nhũng nói chung, các công trình đã giải quyết

được một số vấn đề lý luận và thực tiễn, về công tác đấu

tranh chống tội phạm cố ý làm trái ở những khía cạnh khác

nhau, nhưng chưa có công trình nào đề cập một cách sâu sắc,

có hệ thống và toàn diện về hoạt động phát hiện, điều tra tội

phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế

gây hậu quả nghiêm trọng, trong đầu tư xây dựng cơ bản. ở

địa bàn Lai Châu đây là công trình nghiên cứu đầu tiên dưới

dạng luận văn Thạc sĩ luật học.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

- Mục đích nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu một

số vấn đề lý luận và thực tiễn về phát hiện, điều tra tội phạm

cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây

hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản; về hoạt

động của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản

lý kinh tế và chức vụ Công an Lai Châu trong phát hiện, điều

tra tội phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý

kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ

bản; rút ra những tồn tại, thiếu sót, xác định nguyên nhân

đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả

công tác này.

4

- Để đạt được mục đích trên, luận văn tập trung giải

quyết một số nhiệm vụ sau:

+ Nghiên cứu những vấn đề lý luận về tội phạm cố ý

làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu

quả nghiêm trọng.

+ Nghiên cứu những vấn đề lý luận về đầu tư xây dựng

cơ bản có liên quan đến hoạt động phát hiện, điều tra tội

phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế

gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản của

lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế

và chức vụ.

+ Nghiên cứu những vấn đề lý luận về hoạt động phát

hiện, điều tra tội phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước

về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây

dựng cơ bản của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật

tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an Lai Châu.

+ Nghiên cứu tình hình tội phạm cố ý làm trái quy định

của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng

trong đầu tư xây dựng cơ bản ở Lai Châu từ năm 2001 - 2006.

Từ đó rút ra những đặc điểm hình sự của tội phạm cố ý

làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu

quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản ở Lai Châu.

+ Nghiên cứu thực trạng tình hình hoạt động phát hiện,

điều tra tội phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về

quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây

dựng cơ bản ở Lai Châu của lực lượng Cảnh sát điều tra tội

phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ. Trên cơ sở đó rút

5

ra những tồn tại, hạn chế, thiếu sót trong hoạt động phát

hiện, điều tra tội phạm này và nguyên nhân của những tồn

tại, thiếu sót đó.

+ Đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm góp phần

nâng cao hiệu quả hoạt động phát hiện, điều tra tội phạm cố

ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu

quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản theo chức

năng của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản

lý kinh tế và chức vụ Công an Lai Châu.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

* Đối tượng nghiên cứu

Đề tài luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề sau:

Lý luận và thực tiễn hoạt động phát hiện, điều tra tội

phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế

gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản của

lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế

và chức vụ Công an Lai Châu.

* Phạm vi nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu đề tài luận văn được giới hạn trong

các vấn đề lý luận và thực tiễn, hoạt động phát hiện, điều tra

tội phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh

tế gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng (cơ sở hạ

tầng) của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản

lý kinh tế và chức vụ Công an Lai Châu từ năm 2001 đến nay.

5. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận khoa

học chủ nghĩa Mác - Lênin và quan điểm đường lối chủ trương

6

chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về đấu tranh

phòng, chống tội phạm.

Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả còn vận

dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể khác như:

Khảo sát, thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh đánh

giá, tổng kết kinh nghiệm, tọa đàm, chuyên gia tư vấn, điều

tra xã hội học…

6. ý nghĩa và những vấn đề mới của đề tài

- Đề tài nghiên cứu sẽ góp phần hoàn thiện lý luận về

tội phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh

tế gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng và hoạt

động phát hiện, điều tra của lực lượng Cảnh sát điều tra tội

phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an Lai Châu.

- Những đề xuất trong luận văn có thể giúp cho việc

hoàn thiện các chủ trương, các giải pháp chống thất thoát

trong đầu tư xây dựng nhất là trong phát hiện, điều tra tội

phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế

trong đầu tư xây dựng (cơ sở hạ tầng) trên địa bàn Lai Châu

hiện nay cũng như trong thời gian tới.

7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các tài liệu

tham khảo, nội dung gồm 3 chương và 10 tiết.

7

Chương 1

Nhận thức về hoạt động phát hiện, điều tra tội phạm cố

ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây

hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng của lực

lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý

kinh tế và chức vụ Công an Lai Châu

1.1. Nhận thức về tội phạm cố ý làm trái quy định

của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm

trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản

1.1.1. Một số vấn đề khái quát về đầu tư xây dựng

cơ bản ở Việt Nam

Nghiên cứu các văn bản pháp luật về quản lý đầu tư xây

dựng chúng ta thấy rằng: Đầu tư và xây dựng là hai phạm trù

khác nhau nhưng có quan hệ gắn bó với nhau.

Đầu tư là việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo

những cơ sở vật chất nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng

về số lượng hoặc duy trì, cải tiến, nâng cao chất lượng của

sản phẩm hoặc dịch vụ trong khoảng thời gian xác định.

Xây dựng là việc sử dụng vốn để tạo mới các công trình

phục vụ cho các hoạt động kinh tế - xã hội như: cầu, đường,

nhà máy, xí nghiệp, công trình thủy lợi, trường học, bệnh viện

…

Như vậy, đầu tư xây dựng cơ bản là toàn bộ quá trình sử

dụng các nguồn vốn gắn với quá trình xây dựng các công

trình xây dựng các công trình phục vụ cho sản xuất, kinh

doanh và cho các hoạt động khác của nền kinh tế xã hội, nó

8

được tiến hành theo trình tự thống nhất rất chặt chẽ từ lập dự

án, khảo sát, thiết kế, đấu thầu, thi công, nghiệm thu thanh

toán và đưa công trình vào khai thác sử dụng. Tất cả các giai

đoạn này đều có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Nghiên cứu

các mối quan hệ đó có ý nghĩa rất quan trọng đối với công tác

phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm kinh tế nói chung và

hoạt động, phát hiện, điều tra tội phạm cố ý làm trái nguyên

tắc quản lý kinh tế của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng

trong đầu tư xây dựng cơ bản của lực lượng Cảnh sát điều tra

tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an tỉnh

Lai Châu nói riêng. Vì mỗi khi có vụ án cố ý làm trái nguyên

tắc quản lý kinh tế của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng

trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản xảy ra, việc xác định

những mối liên hệ giữa các giai đoạn của quá trình đầu tư xây

dựng với quá trình diễn biến của hành động cố ý làm trái là

rất quan trọng.

Mặt khác đầu tư xây dựng là lĩnh vực kinh tế có những

đặc điểm đặc thù. Vì vậy trong hoạt động phát hiện, điều tra

tội phạm cố ý làm trái nguyên tắc quản lý kinh tế của Nhà

nước gây hậu quả nghiêm trọng trong lĩnh vực đầu tư xây

dựng, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý

kinh tế và chức vụ phải nắm vững những đặc điểm, đặc trưng

của lĩnh vực này. Trong đó cần chú ý những đặc điểm cơ bản

sau:

- Vốn đầu tư cho xây dựng rất lớn, đặc biệt là vốn đầu

tư cho các công trình trọng điểm.

Hàng năm Nhà nước đầu tư cho Lai Châu hàng trăm tỷ

đồng cho xây dựng cơ bản, các công trình trọng điểm về giao

9

thông, thủy lợi… có công trình hàng chục tỷ đồng. Nguồn vốn

đầu tư xây dựng thường chiếm tỷ trọng lớn và được huy động

từ nhiều nguồn khác nhau. Trong đó, chủ yếu là nguồn vốn từ

ngân sách Nhà nước.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy trong quá trình quản lý

nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản cả nước nói chung, tỉnh Lai

Châu nói riêng còn bộc lộ nhiều sơ hở thiếu sót, lợi dụng vào

những sơ hở, thiếu sót đó một số cán bộ thoái hóa, biến chất

đã tìm mọi cách, dùng mọi thủ đoạn thông đồng, móc ngoặc,

cấu kết với nhau để thực hiện hành vi cố ý làm trái nguyên

tắc quản lý kinh tế của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng

trong lĩnh vực đầu tư cho các công trình hiện nay. Theo kết

quả thống kê báo cáo của Thanh tra Nhà nước cho biết, riêng

số tài sản thiệt hại do hành vi cố ý làm trái gây ra trong đầu

tư xây dựng cả nước, trong hai năm 2004- 2005 là 2.034 tỷ

đồng, tình trạng vi phạm các quy định quản lý đầu tư xây

dựng diễn ra phổ biến ở tất cả các khâu. Trong đó: 40% số dự

án, công trình vi phạm về trình tự thủ tục đầu tư xây dựng;

30% dự án vi phạm quy chế đấu thầu; 35% vi phạm về thiết

kế, kỹ thuật thi công; 44,5% vi phạm về nghiệm thu; 47,15%

vi phạm các quy định về thanh quyết toán công trình… Qua

số liệu thống kê cho thấy tình trạng vi phạm các quy định về

quản lý đầu tư xây dựng là rất nghiêm trọng. Đó chính là

những lỗ hổng làm thất thoát vốn của Nhà nước. Do vậy, cần

phải có biện pháp khắc phục, nhằm hạn chế và từng bước xóa

bỏ những tồn tại đó, để nguồn vốn đầu tư xây dựng ngày

càng hiệu quả, giảm thiểu thất thoát tài sản Nhà nước con số

đó đã một phần khẳng định tính chất nghiêm trọng của loại

tội phạm cố ý làm trái nguyên tắc quản lý kinh tế của Nhà

10

nước gây hậu quả nghiêm trọng diễn ra trong lĩnh vực đầu tư

xây dựng. Và điều đó nói lên rằng, công tác quản lý vốn đầu

tư cho xây dựng của chúng ta còn nhiều sơ hở. Mặt khác,

công tác phát hiện, điều tra loại tội phạm này của lực lượng

Cảnh sát điều tra tội phạm trật tự quản lý kinh tế và chức vụ

chưa đạt hiệu quả cao.

- Vật tư thiết bị dùng cho xây dựng rất phong phú, đa

dạng và dễ thay thế.

Hiện nay, thị trường vật tư, thiết bị dùng cho xây dựng

rất phong phú và đa dạng, gồm nhiều chủng loại khác nhau

lại dễ thay thế, nhu cầu sử dụng trong xã hội lớn và cũng dễ

tiêu thụ. Hơn nữa, giá cả các loại vật tư, thiết bị dùng trong

xây dựng phần lớn phụ thuộc vào giá cả thị trường và thường

biến động, chính vì vậy cũng gây khó khăn cho việc quản lý,

đặc biệt là quản lý giá ở các vùng, vào các thời điểm khác

nhau. Điều kiện bảo vệ an toàn cho tài sản ở các công trình

xây dựng còn nhiều sơ hở, nhiều nơi kho tàng, bến bãi không

bảo đảm cho công tác bảo vệ tài sản. Lợi dụng vào những yếu

tố trên các đối tượng cố ý làm trái các nguyên tắc quản lý

kinh tế của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư

xây dựng.

- Công trình xây dựng được triển khai thực hiện thường

phải trải qua nhiều khâu khác nhau và có liên quan mật thiết

với nhau.

Các công trình xây dựng được tiến hành thường phải

trải qua nhiều khâu với những thủ tục phức tạp được gắn kết

với nhau gồm: lập dự án, khảo sát, thiết kế, thẩm định dự án,

11

đấu thầu, giải phóng mặt bằng, thi công xây dựng, nghiệm

thu thanh toán, đưa công trình vào khai thác sử dụng v.v…

- Thời gian xây dựng các công trình, đặc biệt là các

công trình trọng điểm thường kéo dài, nhiều đơn vị thi công.

Thời gian xây dựng các công trình lớn, các công trình

trọng điểm thường kéo dài, có những công trình hàng chục

năm mới xây dựng xong, như công trình thủy điện, có công

trình trải dài hàng chục km, như các công trình đường giao

thông. Có công trình vừa xây dựng vừa hoàn thiện bàn giao

từng phần, vừa xây dựng sử dụng đan xen, khó khăn cho thi

công, khó khăn cho bảo vệ tài sản và ảnh hưởng đến chất

lượng công trình… hoặc có nhiều công trình phải chia ra nhiều

gói thầu khác nhau, với nhiều đơn vị thi công, điều đó đã tạo

ra những khó khăn như sự khác nhau về giá cả từng vùng,

từng khu vực, từng thời điểm… để các đối tượng lợi dụng cố ý

làm trái nguyên tắc quản lý kinh tế của Nhà nước gây hậu quả

nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng.

- Sản phẩm của quá trình xây dựng là loại sản phẩm

đặc biệt, cố định rất khó khăn đánh giá chất lượng.

Việc xây dựng các công trình bao gồm nhiều phương thức

thi công khác nhau. Mặt khác, sản phẩm xây dựng là loại sản

phẩm kiên cố, được xây dựng ở mọi địa hình khác nhau có công

trình nằm sâu dưới lòng đất, dưới mặt nước hàng chục mét,

chính vì vậy rất khó khăn cho công tác kiểm tra đánh giá chất

lượng.

Do đó khi có tội phạm cố ý làm trái trong đầu tư xây

dựng xảy ra thì việc phát hiện, thu thập, xác định chứng cứ

phạm tội trong quá trình điều tra cũng khó khăn. Đây là một

12

trong những đặc điểm của lĩnh vực xây dựng mà tội phạm cố

ý làm trái thường lợi dụng hoạt động.

Trên đây là một số đặc điểm cơ bản có tính đặc thù của

lĩnh vực đầu tư xây dựng có liên quan đến công tác phát hiện,

điều tra tội phạm cố ý làm trái nguyên tắc quản lý kinh tế của

Nhà nước, gây hậu quả nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng

cơ bản. Đòi hỏi lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm trật tự

quản lý kinh tế và chức vụ phải nắm được để chủ động có

biện pháp phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với loại tội

phạm này.

1.1.2. Khái niệm tội phạm cố ý làm trái quy định

của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm

trọng trong đầu tư xây dựng cơ bản.

Ngày 21/10/1970 ủy ban thường vụ Quốc hội nước Việt

Nam dân chủ cộng hòa đã thông qua pháp lệnh "Trừng trị các

tội xâm phạm tài sản xã hội chủ nghĩa". Điều 12 pháp lệnh này

quy định: tội cố ý làm trái nguyên tắc chính sách, chế độ, thể lệ

về kinh tế tài chính gây thiệt hại đến tài sản xã hội chủ nghĩa.

Trong đó, cấu thành cơ bản quy định: kẻ nào lợi dụng chức

vụ, quyền hạn cố ý làm trái nguyên tắc, chính sách, chế độ và

thể lệ về kinh tế, tài chính, gây thiệt hại đến tài sản xã hội

chủ nghĩa thì bị phạt từ 6 tháng đến 7 năm.

Mục đích tư lợi không phải là dấu hiệu bắt buộc của tội

phạm, hình phạt cao nhất của tội này là 20 năm tù trong

trường hợp gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Pháp lệnh này được thực thi trong thời gian từ năm

1970 đến năm 1985. Ngày 09/7/1985 Hội đồng Nhà nước,

nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam công bố Bộ luật

13

hình sự năm 1985 quy định về tội cố ý làm trái những nguyên

tắc, chính sách, chế độ quản lý kinh tế của Nhà nước gây hậu

quả nghiêm trọng. Trong cấu thành cơ bản quy định: người

nào vì vụ lợi mà lợi dụng chức vụ, quyền hạn, cố ý làm trái

những nguyên tắc, chính sách, chế độ quản lý kinh tế do Nhà

nước quy định, gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử lý

hành chính mà còn vi phạm thì bị phạt cải tạo không giam giữ

đến 1 năm hoặc bị phạt tù từ 3 tháng đến 3 năm. Mục đích vụ

lợi và hậu quả nghiêm trọng là dấu hiệu bắt buộc của tội này.

Khung hình phạt tối đa là 7 năm tù đối với trường hợp gây hậu

quả đặc biệt nghiêm trọng.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự

năm 1985 đã được Quốc hội thông qua ngày 28/12/1989 thì

hình phạt đối với tội này nghiêm khắc hơn so với quy định

trước đó. Trong cấu thành cơ bản của tội này có khung hình

phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc bị phạt tù từ 6

tháng đến 5 năm. Khung hình phạt cao nhất là 12 năm tù

trong trường hợp gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự

năm 1985 đã được Quốc hội thông qua ngày 22/12/1992.

Trong lần sửa đổi này đã không gắn mục đích vụ lợi của

người thực hiện hành vi phạm tội như điều 174 Bộ luật hình sự

năm 1985 đã quy định mà chỉ xác định chủ thể tội phạm là

người lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó thực hiện hành vi cố ý

làm trái những quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây

hậu quả nghiêm trọng. Khung hình phạt tăng so với lần sửa

đổi trước là từ 1 năm đến 7 năm, động cơ vụ lợi hoặc động cơ

cá nhân khác chỉ là yếu tố tăng nặng cho khung hình phạt tù

14