Luận văn tốt nghiệp công tác khai thác các nghiệp vụ bảo hiểm con người phi nhân thọ tại công ty bảo

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

LỜI MỞ ĐẦU

Con người là nhân tố chính của xã hội, là trung tâm của mọi hoạt động

văn hoá- kinh tế- chính trị trên toàn thế giới. Mọi hoạt động diễn ra trên thế

giới hầu như đều xoay quanh con người và tất cả là vì lợi ích của con người.

Do đó, bảo vệ con người, đáp ứng mọi nhu cầu của con người là mục tiêu hoạt

động của mọi tổ chức cá nhân trên thế giới.

Nền kinh tế ngày càng phát triển, đời sống con người không ngừng được

cải thiện. Khi mà các nhu cầu về vật chất và tinh thần đã được thoã mãn thì

con người sẽ có nhu cầu cao hơn đặc biệt là nhu cầu được bảo vệ và yên tâm

hơn trong cuộc sống. Và bảo hiểm ra đời nhằm san sẻ một phần các rủi ro mà

con người có thể gặp phải trong cuộc sống. Trong các loại hình bảo hiểm thì

BHCN PNT là loại hình bảo hiểm san sẻ rủi ro đối với người được bảo hiểm

khi gặp các rủi ro về thân thể và tình trạng sức khoẻ của họ. Đây là nghiệp vụ

bảo hiểm mang tính nhân đạo cao và thiết thực đối với con người.

Thị trường bảo hiểm Việt Nam nói chung và thị trường bảo hiểm phi nhân

thọ nói riềng đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới đặc biệt là

nghiệp vụ có nhiều tiềm năng như BHCN PNT.

Qua nhiều năm triển khai các nghiệp vụ BHCN PNT , công ty Bảo Minh

Hà Nội đã góp phần giảm bớt khó khăn khi con người gặp phải rủi ro, đảm

bảo cho họ yên tâm hơn trong cuộc sống. Đồng thời nghiệp vụ này cũng đã

mang lại doanh thu đáng kể cho công ty. Tuy nhiên, so với tiềm năng phát

triển của BHCN PNT thì kết quả khai thác của công ty vẫn còn hạn chế.

Sau một thời gian thực tập tại công ty Bảo Minh Hà Nội, đặc biệt đã được

tiếp cận và tìm hiểu về các nghiệp vụ BHCN PNT của công ty,em thấy công

ty khai thác chưa thực sự tốt các nghiệp vụ BHCN PNT. Với mục đích đi sâu

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 1

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

vào tìm hiều, nghiên cứu các nghiệp vụ BHCN PNT và tìm ra các giải pháp

để khai thác tốt hơn các nghiệp vụ BHCN PNT của công ty Bảo Minh Hà Nội

em đã chọn đề tài “ Giải p nhằm tăng cường công tác khai thác các nghiệp

vụ Bảo hiểm con người phi nhân thọ tại công ty Bảo Minh Hà Nội” làm

chuyên đề thực tập tốt nghiệp.

Chuyên đề tốt nghiệp của em ngoài phẩn Lời mở đầu và phần Kết luận có

3 chương:

Chương I: Lý luận chung về BHCN PNT và công tác khai thác nghiệp

vụ BHCN PNT.

Chương II: Thực trạng khai thác các nghiệp vụ BHCN PNT tại công ty

Bảo Minh Hà Nội.

Chương III: Giải pháp nhằm tăng cường công tác khai thác các nghiệp

vụ BHCN PNT tại công ty Bảo Minh Hà Nội trong thời gian tới.

Do thời gian còn hạn chế, mặt khác chưa được tiếp cận nhiều với thực tế,

nên bài viết của em sẽ không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Em mong

nhận được sự chỉ dẫn góp ý của các thầy cô giáo.

Em xin chân thành cảm ơn các cô chú và các anh chị tại công ty Bảo Minh

Hà Nội và cô giáo Th.S Nguyễn Thị Chính đã tạo điều kiện, giúp đỡ để em

hoàn thành đợt thực tập và hoàn thành bài viết của mình.

Em xin chân thành cảm ơn!

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 2

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

CHƯƠNG I – LÝ LUẬN CHUNG VỀ BẢO HIỂM CON NGƯỜI PHI

NHÂN THỌ VÀ CÔNG TÁC KHAI THÁC NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM

CON NGƯỜI PHI NHÂN THỌ.

1.1. Khái quát về Bảo hiểm con người phi nhân thọ.

1.1.1. Sự cần thiết và vai trò của Bảo hiểm con người phi nhân thọ.

1.1.1.1. Sự cần thiết của BHCN PNT.

Ở mỗi quốc gia, trong mỗi thời kỳ, con người luôn được coi là lực lượng sản

xuất chủ yếu, là nhân tố quyết định sự phát triển kinh tế - xã hội,là mục tiêu

trung tâm của tất cả các nước trên thế giới cũng như toàn thể nhân loại. Chính

vì vậy phát triển nguồn lực con người trước hết phải đảm bảo được hai vấn đề

cốt lõi:

- Đảm bảo cuộc sống cho họ về mặt thu nhập

- Đảm bảo an toàn cho họ vì nhu cầu cuộc sống thiết yếu và nhu cầu an toàn

của mỗi con người là nhu cầu vĩnh cửu.

Tuy nhiên trong cuộc sống cũng như trong lao động sản xuất con người luôn

luôn gặp phải những rủi ro bất ngờ như: ốm đau, tai nạn, bệnh tật, tử vong…

Thực tế đã có nhiều biện pháp được áp dụng như: phòng tránh, cứu trợ, tiết

kiệm…nhưng bảo hiểm luôn được đánh giá là một biện pháp hữu hiệu.Mặc dù

BHXH, BHYT là những loại hình bảo hiểm cho con người tuy nhiên các loại

hình này lại có một số hạn chế sau:

- Đối tượng tham gia và đối tượng thụ hương rất hạn hẹp chỉ giới hạn là người

lao động.

- Phạm vi bảo hiểm chỉ bó hẹp trong 9 chế độ trong khi có rất nhiều rủi ro

khác cần được bảo hiểm.

- Mức thụ hưởng của BHXH là rất thấp trong khi người có thu nhập cao muốn

được thụ hưởng cao hơn để được chăm sóc tốt hơn.

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 3

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

Chính vì vậy bảo hiểm con người trong bảo hiểm thương mại ra đời là một tất

yếu khách quan và thậm chí nó ra đời sớm hơn rất nhiều so với BHXH và

BHYT. Khi BHXH và BHYT ra đời thì các loại hình Bảo hiểm con người

trong BHTM lại càng phát triển hơn bao giờ hết.BHCN đã bổ sung những hạn

chế của BHXH và BHYT với đối tượng bảo hiểm rộng hơn, phạm vi trách

nhiệm rộng hơn và mức thụ hưởng cũng lớn hơn đáp ứng nhu cầu đa dạng của

con người đặc biệt là khi xã hội càng phát triển, đời sống của con người ngày

càng được nâng cao. Sự khác nhau giữa BHXH và BHYT với BHCN trong

BHTM không hề mâu thuẫn với nhau mà lại còn bổ sung và hỗ trợ nhau để

đáp ứng ngày càng đa dạng nhu cầu của người tham gia bảo hiểm.

BHCN PNT là một bộ phận của BHCN trong BHTM , là loại hình bảo hiểm

chỉ liên quan đến các rủi ro như: bệnh tật, ốm đau, tai nạn, mất khả năng lao

động…liên quan đến sức khoẻ và thân thể con người. Vì vậy, BHCN PNT chỉ

đơn thuần mang tính rủi ro chứ không mang tính tiết kiệm như BHNT.

1.1.1.2. Vai trò của BHCN PNT.

BHCN PNT ra đời có một số vai trò cụ thể như sau:

- Thứ nhất góp phần ổn định đời sống cho mọi người dân, là chỗ dựa tinh

thần cho người được bảo hiểm.

Mặc dù hiện nay khoa học kỹ thuật đã phát triển cao, nhưng rủi ro bất ngờ

vẫn có thể xảy ra và thực tế đã chứng minh rằng nhiều cá nhân và gia đình đã

trở nên khó khăn, túng quẫn khi một thành viên trong gia đình đặc biệt là

thành viên đó lại là người trụ cột bị chết, hoặc bị thương tật vĩnh viễn. Khi đó,

gia đình phải chi phí mai táng, chôn cất, chi phí nằm viện, thuốc men, chi phí

phẫu thuật và bù đắp những khoản thu thường xuyên bị mất đi. Dù rằng hệ

thống bảo trợ xã hội và các tổ chức xã hội có thể trợ cấp khó khăn, nhưng

cũng chỉ mang tính tạm thời trước mắt, chưa đảm bảo được lâu dài về mặt tài

chính. Tham gia BHCN PNT sẽ phần nào giải quyết được những khó khăn đó.

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 4

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

- Thứ hai góp phần ổn định sản xuất kinh doanh cho các doanh nghiệp,

tạo lập mối quan hệ gần gũi, gắn bó giữa người lao động và người sử dụng lao

động.

Mua BHCN PNT cho người lao động hay nhân viên trong các doanh nghiệp

không chỉ nhằm ổn định cuộc sống cho người lao động mà còn tạo ra sự gắn

bó của người lao động với doanh nghiệp. Do đó họ yên tâm làm việc và cống

hiến hơn cho doanh nghiệp, ổn định và phát triển sản xuất kinh doanh cho

doanh nghiệp. Đặc biệt đối với những lao động chủ chốt, nếu doanh nghiệp bị

mất họ thì khả năng thu lợi sẽ bị giảm và công việc sẽ gặp nhiều khó khăn.

Đặc biệt là đối với một thị trường lao động cạnh tranh gay gắt như hiện nay

thì có thể nói đây là một chế độ đãi ngộ hấp dẫn đối với người lao động.

- Thứ ba thông qua dịch vụ BHCN, một dịch vụ có đối tượng tham gia

đông đảo, các nhà bảo hiểm thu được phí bảo hiểm để hình thành quỹ bảo

hiểm. Quỹ này được sử dụng chủ yếu vào mục đích bồi thường chi trả và dự

phòng. Khi nhàn rỗi, nó sẽ là nguồn vốn đầu tư hữu ích góp phần phát triển và

tăng trưởng kinh tế.

- Thứ tư BHCN PNT còn thể hiện tính nhân văn và nhân đạo cao cả. Nếu

một xã hội mà đa số mọi người tham gia bảo hiểm thì khó khăn, tổn thất của

một số người gặp rủi ro sẽ được san nhỏ cho tất cả mọi người, tức là vô hình

chung đã có sự đùm bọc nhau trong cuộc sống. Như vậy xã hội sẽ phát triển

tốt đẹp hơn.

- Thứ năm BHCN PNT góp phần giải quyết một số vấn đề về mặt xã hội

như: Tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, tạo ra một nếp sống tốt

đẹp… Vì các doanh nghiệp bảo hiểm luôn cần một mạng lưới đại lý khai thác,

nhân viên hoạt động kinh doanh bảo hiểm ở các khâu công việc như giám

định, bồi thường, định phí bảo hiểm, kinh doanh bảo hiểm… nên nhu cầu

tuyển dụng là rất lớn, tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động.

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 5

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

1.1.2. Đặc điểm của BHCN PNT.

Măc dù cũng là loại hình BHCN nhưng BHCN PNT lại có những đặc

điểm chủ yếu sau:

- Hậu quả của những rủi ro mang tính chất thiệt hại.

Rủi ro bảo hiểm ở đây là tai nạn, bệnh tật, ốm đau, thai sản liên quan đến

thân thể và sức khoẻ con người. Những rủi ro ở đây khác với hai sự kiện sống

và chết trong BHNT. Vì thế tính chất rủi ro được bộc lộ khá rõ còn tính chất

tiết kiệm không được bộc lộ.

- Người được bảo hiểm thường được quy định ở một độ tuổi nào đó, các

công ty bảo hiểm không chấp nhận bảo hiểm cho những người ở độ tuổi quá

thấp hoặc quá cao. Bởi vì ở độ tuổi quá thấp hoặc quá cao tình trạng rủi ro

diễn biến phức tạp, xác suất rủi ro cao,việc quản lý và kiểm soát rủi ro rất khó

thực hiện.

- Thời hạn bảo hiểm ngắn thường là một năm như: bảo hiểm tai nạn 24/24,

bảo hiểm trợ cấp nằm viện phẫu thuật…Thậm chí có nghiệp vụ bảo hiểm thời

hạn chỉ trong vòng vài ngày như: bảo hiểm tai nạn hành khách, bảo hiểm du

lịch… Do đó, phí bảo hiểm thường nộp một lần khi kí kết hợp đồng bảo hiểm.

- Các nghiệp vụ BHCN PNT thường được triển khai kết hợp với các nghiệp

vụ bảo hiểm khác trong cùng một hợp đồng bảo hiểm. Chẳng hạn như: bảo

hiểm tai nạn được lồng ghép trong BHNT hỗn hợp, bảo hiểm tai nạn lái phụ

xe được triển khai với bảo hiểm trách nhiệm dân sự và bảo hiểm vật chất thân

xe trong HĐBH xe cơ giới… Việc triển khai kết hợp này sẽ làm cho chi phí

khai thác, chi phí quản lý…của công ty bảo hiểm giảm đi từ đó có điều kiện

giảm phí bảo hiểm.

-Ở hầu hết các nước BHCN PNT được triển khai sớm hơn BHNT. Họ vừa

triển khai vừa rút kinh nghiệm, đến khi điều kiện kinh tế- xã hội đã chín muồi

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 6

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

mới tổ chức triển khai BHNT. Chính vì vậy BHCN PNT được coi là loại hình

bảo hiểm bổ sung hữu hiệu nhất cho các loại hình BHXH và BHYT.

1.1.3. Các nguyên tắc áp dụng khi triển khai các nghiệp vụ BHCN PNT.

1.1.3.1. Nguyên tắc số đông bù số ít.

Đây là nguyên tắc cơ bản, xuyên suốt không thể thiếu trong bất kì nghiệp vụ

bảo hiểm nào đặc biệt là nghiệp vụ bảo hiểm chỉ mang tính rủi ro như BHCN

PNT. Theo nguyên tắc này, càng nhiều người tham gia bảo hiểm thì quỹ bảo

hiểm càng lớn, do vậy khả năng chi trả cho một số ít người không may gặp rủi

ro càng dễ dàng hơn, rủi ro được san sẻ cho nhiều người hơn. Thông thường

một sản phẩm bảo hiểm chỉ có thể được triển khai khi có nhiều nhu cầu về

cùng một loại bảo đảm đó.

1.1.3.2. Nguyên tắc rủi ro có thể được bảo hiểm.

Đây là nguyên tắc không thể thiếu được trong hoạt động của các công ty bảo

hiểm. Theo nguyên tắc này, các rủi ro đã xảy ra, chắc chắn hoặc gần như chắc

chắn sẽ xảy ra thì bị từ chối bảo hiểm. Nói cách khác rủi ro được bảo hiểm là

những rủi ro bất ngờ không lường trước được.

Nguyên tắc này nhằm tránh cho công ty bảo hiểm phải bồi thường cho những

tổn thất thấy trước mà với nhiều trường hợp như vậy chắc chắn sẽ dẫn đến phá

sản. Đồng thời nguyên tắc này cũng giúp các công ty bảo hiểm có thể tính

được các mức phí chính xác, lập nên được một quỹ bảo hiểm đầy đủ để đảm

bảo cho công tác bồi thường. Không chỉ đảm bảo quyền lợi cho các công ty

bảo hiểm mà ngay chính người tham gia bảo hiêm cũng thấy công bằng hơn

khi nguyên tắc này được áp dụng.

1.1.3.3. Nguyên tắc phân tán rủi ro

Là người nhận các rủi ro được chuyển giao từ người tham gia bảo hiểm,

nhà bảo hiểm lúc này sẽ là người phải đối mặt với những tổn thất có thể rât

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 7

GVHD: Th.S Nguyễn Thị Chính

lớn nếu rủi ro xảy ra. Mặc dù quỹ bảo hiểm là một quỹ tài chính lớn, với tư

cách là người huy động và quản lý quĩ, các công ty bảo hiểm có khả năng thực

hiện nhiệm vụ chi trả bảo hiểm. Nhưng trên thực tế không phải lúc nào các

công ty bảo hiểm cũng luôn đảm bảo được khả năng này. Điều này có thể thấy

rất rõ ở các công ty mới thành lập hoặc công ty bảo hiểm có quy mô nhỏ.

Ngay cả những công ty bảo hiểm lớn cũng cần phân tán rủi ro vì chính các

nhà bảo hiểm cũng không thể lường trước được các rủi ro có thể xảy ra gây

tổn thất ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của công ty. Để bảo vệ mình các

công ty bảo hiểm đã sử dụng các biện pháp phân tán rủi ro là đồng bảo hiểm

và tái bảo hiểm.

1.1.3.4. Nguyên tắc trung thực tuyệt đối.

Nguyên tắc này cần phải được thực hiện theo hai chiều: Trung thực từ phía

công ty bảo hiểm đối với khách hàng, đảm bảo quyền lợi khách hàng và trung

thực từ phía khách hàng tham gia bảo hiểm trong việc khai báo rủi ro và cung

cấp các thông tin về đối tượng bảo hiểm trong giấy yêu cầu bảo hiểm.

1.1.3.5. Nguyên tắc quyền lợi có thể được bảo hiểm.

Nguyên tắc này yêu cầu người tham gia bảo hiểm có lợi ích tài chính bị tổn

thất nếu đối tượng bảo hiểm gặp rủi ro. Hay người tham gia bảo hiểm phải có

một số quan hệ với đối tượng được bảo hiểm và được pháp luật công nhận.

Nguyên tắc này nhằm loại bỏ khả năng bảo hiểm cho tài sản của người khác,

hoặc cố tình gây thiệt hại hoặc tổn thất để thu lợi từ một đơn bảo hiểm.

1.1.3.6. Nguyên tắc khoán

Đối tượng của của BHCN là tính mạng và tình trạng sức khoẻ và những vấn

đề liên quan đến tuổi thọ. Với đối tượng này người ta không thể lượng hoá ra

được bằng tiền vì nó là vô giá. Cho nên khi triển khai các nghiệp vụ BHCN

trong BHTM các doanh nghiệp bảo hiểm thường đưa ra những hạn mức

STBH khác nhau để đáp ứng nhu cầu người tham gia bảo hiểm. Ứng với mỗi

Nguyễn Thị Sâm Bảo hiểm 8