Luân chuyển giáo viên tiểu học ở phòng giáo dục và đào tạo Huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu 1 http://lrc.tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

VŨ THỊ DUYÊN

LUÂN CHUYỂN GIÁO VIÊN

TIỂU HỌC Ở PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HUYỆN TIÊN YÊN, TỈNH QUẢNG NINH

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục

Mã ngành: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Trần Thị Minh Huế

THÁI NGUYÊN - 2013

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu i http://lrc.tnu.edu.vn/

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết

quả nghiên cứu là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công

trình nào khác.

Tác giả luận văn

Vũ Thị Duyên

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu ii http://lrc.tnu.edu.vn/

LỜI CẢM ƠN

ời đầu tiên tác giả luận văn xin được bày tỏ sự cảm ơn chân thành với

tình cảm và lòng biết ơn sâu sắc nhất gửi tới:

Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo của Phòng sau Đại học, Trường Đại

học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã tận tâm giảng dạy, chỉ bảo tận tình,

hướng dẫn và giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu của khóa

học Thạc sĩ Quản lý giáo dục tại Trường.

Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn tiến sĩ Trần Thị Minh Huế, giảng

viên Khoa Giáo dục Tiểu học - Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên đã tận

tình giúp đỡ, chỉ bảo ân cần, hướng dẫn tác giả trong suốt quá trình thực hiện

để hoàn thành luận văn này.

Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Ban Tổ chức Tỉnh uỷ, Lãnh

đạo Sở Giáo dục & Đào tạo Quảng Ninh, Ban Tổ chức Huyện ủy Tiên Yên,

Phòng Giáo dục và Đào tạo, Phòng Nội vụ huyện, cán bộ quản lý, giáo viên và

phụ huynh các trường tiểu học, các trường phổ thông cơ sở, trường phổ thông

dân tộc bán trú thuộc huyện Tiên Yên.

Cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã giúp đỡ, động viên tôi hoàn

thành luận văn này.

Mặc dù tác giả đã hết sức cố gắng song chắc chắn luận văn không thể

tránh khỏi thiếu sót, tác giả kính mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý của các quý

thầy, cô giáo và các bạn đồng nghiệp.

8 năm 2013

Tác giả luận văn

Vũ Thị Duyên

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu iii http://lrc.tnu.edu.vn/

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................ii

MỤC LỤC .........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.................................................................iv

DANH MỤC BẢNG .......................................................................................... v

MỞ ĐẦU............................................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1

2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu................................................................. 3

3.1. Khách thể nghiên cứu ................................................................................... 3

3.2. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................... 3

4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 4

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 4

7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4

7.1. Các phương pháp nghiên cứu lý luận........................................................... 4

7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn........................................................ 4

7.3. Các phương pháp khác ................................................................................. 5

8. Cấu trúc luận văn............................................................................................. 5

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LUÂN CHUYỂN GIÁO VIÊN TIỂU

HỌC Ở PHẠM VI QUẢN LÝ CẤP PHÒNG GIÁO DỤC ........................... 6

1.1. Khái quát về lịch sử nghiên cứu vấn đề........................................................ 6

1.1.1. Trên thế giới .............................................................................................. 6

1.1.2. Ở Việt Nam................................................................................................ 7

1.2. Những khái niệm công cụ............................................................................. 9

1.2.1. Quản lý....................................................................................................... 9

1.2.2. Quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học.......................................................... 10

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu iv http://lrc.tnu.edu.vn/

1.2.3. Phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học ....................................................... 11

1.2.4. Luân chuyển giáo viên tiểu học............................................................... 12

1.2.5. Biện pháp luân chuyển giáo viên tiểu học của Trưởng phòng GD&ĐT và

của Hiệu trưởng ................................................................................................. 13

1.3. Một số vấn đề lý luận về giáo dục tiểu học, về người giáo viên và cán bộ

quản lý giáo dục cấp tiểu học ............................................................................ 14

1.3.1. Những vấn đề cơ bản của giáo dục tiểu học............................................ 14

1.3.1.1. Đặc điểm của trường tiểu học............................................................... 14

1.3.1.2. Đặc điểm của trường phổ thông có nhiều cấp học trong đó có cấp tiểu học. 18

1.3.2. Người giáo viên tiểu học với việc thực hiện nhiệm vụ cấp học.............. 18

1.3.3. Người hiệu trưởng với chức năng quản lý giáo dục cấp tiểu học ........... 21

1.4. Công tác luân chuyển giáo viên tiểu học của trưởng phòng giáo dục........22

1.4.1. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Phòng Giáo dục và Đào tạo.... 22

1.4.1.1. Vị trí, chức năng ................................................................................... 22

1.4.1.2. Nhiệm vụ và quyền hạn........................................................................ 23

1.4.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của trưởng phòng giáo dục và đào tạo trong công

tác cán bộ ........................................................................................................... 26

1.4.3. Mục tiêu luân chuyển giáo viên tiểu học ở phòng giáo dục.................... 27

1.4.4. Nguyên tắc luân chuyển giáo viên tiểu học ở phòng giáo dục................ 28

1.4.5. Hình thức và quy trình luân chuyển ........................................................ 28

1.4.5.1. Luân chuyển theo yếu tố vùng miền..................................................... 28

1.4.5.2. Luân chuyển theo tính chất, cấu trúc và quy mô của trường tiểu học.. 29

1.4.6. Nội dung công tác luân chuyển giáo viên tiểu học ở phòng giáo dục..... 30

1.4.6.1. Công tác lập kế hoạch, quy hoạch........................................................ 30

1.4.6.2. Công tác tổ chức nguồn lực và bộ máy ................................................ 31

1.4.6.3. Công tác tổ chức và chỉ đạo thực hiện ................................................. 32

1.4.6.4. Công tác giám sát, kiểm tra, đánh giá .................................................. 33

1.4.7. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả công tác luân chuyển giáo viên...... 33

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu v http://lrc.tnu.edu.vn/

1.4.7.1. Những yếu tố bên trong........................................................................ 34

1.4.7.2. Những yếu tố bên ngoài........................................................................ 36

Kết luận chương 1.............................................................................................. 38

Chƣơng 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC LUÂN CHUYỂN GIÁO VIÊN

TIỂU HỌC Ở PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN TIÊN YÊN,

TỈNH QUẢNG NINH...................................................................................... 39

2.1. Khái quát về đặc điểm giáo dục tiểu học huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh .. 39

2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ................................................................ 47

2.2.1. Mục tiêu khảo sát..................................................................................... 47

2.2.2. Nội dung khảo sát.................................................................................... 47

2.2.3. Khách thể khảo sát................................................................................... 47

2.2.4. Phương pháp khảo sát và cách xử lý số liệu............................................ 47

2.3. Thực trạng nhận thức về công tác luân chuyển giáo viên tiểu học ở Phòng

giáo dục.............................................................................................................. 47

2.3.1. Nhận thức về mục tiêu của công tác luân chuyển giáo viên ................... 47

2.3.2. Nhận thức về nguyên tắc của công tác luân chuyển giáo viên................ 50

2.3.3. Nhận thức về hình thức luân chuyển giáo viên .......................................51

2.3.4. Nhận thức về quy trình thực hiện công tác luân chuyển giáo viên ......... 52

2.4. Thực trạng luân chuyển giáo viên tiểu học ở Phòng giáo dục huyện Tiên

Yên, tỉnh Quảng Ninh........................................................................................ 53

2.4.1. Thực trạng công tác lập kế hoạch và qui hoạch luân chuyển.................. 53

2.4.2. Thực trạng công tác tổ chức nguồn lực và bộ máy ................................. 55

2.4.3. Thực trạng công tác tổ chức và chỉ đạo thực hiện................................... 57

2.4.4. Công tác giám sát, kiểm tra, đánh giá trong luân chuyển giáo viên ....... 57

2.4.5. Kết quả của công tác luân chuyển giáo viên ........................................... 60

2.4.6. Đánh giá về yếu tố ảnh hưởng đến công tác luân chuyển giáo viên ....... 64

2.5. Đánh giá chung về khảo sát thực trạng ...................................................... 65

2.5.1. Ưu điểm ................................................................................................... 65

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu vi http://lrc.tnu.edu.vn/

2.5.2. Tồn tại, hạn chế ....................................................................................... 66

2.5.3. Nguyên nhân của thực trạng.................................................................... 66

Kết luận chương 2.............................................................................................. 68

Chƣơng 3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP LUÂN CHUYỂN GIÁO VIÊN TIỂU

HỌC Ở PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN TIÊN YÊN, TỈNH

QUẢNG NINH................................................................................................. 69

3.1. Những nguyên tắc chỉ đạo đề xuất biện pháp............................................. 69

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo quán triệt đường lối, quan điểm của Đảng, Nhà

nước và của Bộ Giáo dục và Đào tạo về phát triển đội ngũ nhà giáo ............... 69

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển nguồn nhân

lực huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh và quy hoạch phát triển giáo dục

huyện Tiên Yên ............................................................................................71

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ......................................................... 72

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn.......................................................... 72

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ........................................................... 73

3.1.6. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................ 73

3.2. Các biện pháp luân chuyển giáo viên tiểu học ở Phòng giáo dục huyện Tiên

Yên, tỉnh Quảng Ninh........................................................................................ 74

3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL, giáo viên về công tác luân chuyển đội ngũ.... 74

3.2.1.1. Mục tiêu................................................................................................ 74

3.2.1.2. Nội dung ............................................................................................... 74

3.2.1.3. Cách thức thực hiện .............................................................................. 74

3.2.1.4. Điều kiện thực hiện............................................................................... 75

3.2.2. Xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ (xác định vị trí việc làm, công tác quy

hoạch giáo viên nòng cốt, quy hoạch cán bộ quản lý theo từng giai đoạn) ............ 75

3.2.2.1. Mục tiêu................................................................................................ 75

3.2.2.2. Nội dung ............................................................................................... 75

3.2.2.3. Cách thức thực hiện .............................................................................. 76

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu vii http://lrc.tnu.edu.vn/

3.2.2.4. Điều kiện thực hiện............................................................................... 77

3.2.3. Tham mưu cho cấp có thẩm quyền ban hành quy chế luân chuyển giáo

viên tiểu học cấp huyện ..................................................................................... 78

3.2.3.1. Mục tiêu................................................................................................ 78

3.2.3.2. Nội dung ............................................................................................... 79

3.2.3.3. Cách thức thực hiện .............................................................................. 79

3.2.3.4. Điều kiện thực hiện............................................................................... 81

3.2.4. Tăng cường quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho hiệu trưởng về công

tác luân chuyển giáo viên trong phạm vi nhà trường ........................................ 82

3.2.4.1. Mục tiêu................................................................................................ 82

3.2.4.2. Nội dung ............................................................................................... 82

3.2.4.3. Cách thức thực hiện .............................................................................. 82

3.2.4.4. Điều kiện thực hiện............................................................................... 83

3.2.5. Thực hiện công khai, dân chủ công tác luân chuyển giáo viên tiểu học ở

các cấp ............................................................................................................... 83

3.2.5.1. Mục tiêu................................................................................................ 83

3.2.5.2. Nội dung ............................................................................................... 84

3.2.5.3. Cách thức thực hiện .............................................................................. 84

3.2.5.4. Điều kiện thực hiện............................................................................... 88

3.2.6. Khuyến khích, động viên giáo viên thực hiện tốt cơ chế luân chuyển đáp

ứng yêu cầu phát triển giáo dục của địa phương............................................... 90

3.2.6.1. Mục tiêu................................................................................................ 90

3.2.6.2. Nội dung ............................................................................................... 90

3.2.6.3. Cách thức thực hiện .............................................................................. 90

3.2.6.4. Điều kiện thực hiện............................................................................... 92

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất .................................................... 94

3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ...... 95

Kết luận chương 3.............................................................................................. 98

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu viii http://lrc.tnu.edu.vn/

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 99

1. Kết luận.......................................................................................................... 99

2. Khuyến nghị................................................................................................. 100

2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo .............................................................. 100

2.2. Đối với UBND tỉnh và Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ninh ................. 100

2.3. Đối với Ủy ban nhân dân huyện, Phòng Giáo dục và Đào tạo................. 101

2.4 .............. 101

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................. 102

PHỤ LỤC

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu iv http://lrc.tnu.edu.vn/

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BNL : Bổ nhiệm lại

CBQL : Cán bộ quản lý

CĐSP : Cao đẳng sư phạm

ĐHSP : Đại học sư phạm

ĐT : Đào tạo

GD&ĐT : Giáo dục và Đào tạo

GV : Giáo viên

GVTH : Giáo viên tiểu học

UBND : Uỷ ban nhân dân

THCS : Trung học cơ sở

PTCS : Phổ thông cơ sở

PTDTBT TH & THCS :

Phổ thông dân tộc bán trú tiểu học và

trung học cơ sở

SGK : Sách giáo khoa

SL : Số lượng

TH : Tiểu học

THSP : Trung học sư phạm

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu v http://lrc.tnu.edu.vn/

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1. Mạng lưới trường lớp tiểu học huyện Tiên Yên ............................... 39

Bảng 2.2. Số lượng và cơ cấu giáo viên tiểu học năm học 2012 - 2013........... 41

Bảng 2.3. Trình độ được đào tạo của giáo viên tiểu học................................... 42

Bảng 2.4. Trình độ năng lực chuyên môn giáo viên tiểu học............................ 43

Bảng 2.5. Cơ cấu độ tuổi và giới tính giáo viên tiểu học huyện Tiên Yên

đến năm 2012.................................................................................................... 44

Bảng 2.6. Thâm niên công tác của giáo viên tiểu học huyện Tiên Yên đến

năm 2012........................................................................................................... 45

Bảng 2.7. Trình độ và năng lực của cán bộ quản lý cấp tiểu học huyện Tiên Yên ..........46

Bảng 2.8. Nhận thức về mục tiêu của công tác luân chuyển giáo viên................. 48

Bảng 2.9. Nhận thức về nguyên tắc của công tác luân chuyển giáo viên ............. 50

Bảng 2.10. Nhận thức về hình thức của công tác luân chuyển giáo viên.............. 51

Bảng 2.11. Nhận thức về quy trình của công tác luân chuyển giáo viên .............. 52

Bảng 2.12. Thực trạng công tác lập kế hoạch, quy hoạch luân chuyển............. 53

Bảng 2.13. Thống kê số giáo viên và giáo viên nòng cốt cấp tiểu học được quy

hoạch từ năm 2009 đến năm 2013 tại huyện Tiên Yên..................................... 54

Bảng 2.14. Thực trạng công tác tổ chức nguồn lực và bộ máy ở Phòng giáo dục

huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh .................................................................... 55

Bảng 2.15. Thực trạng công tác tổ chức và chỉ đạo thực hiện luân chuyển giáo viên57

Bảng 2.16. Thực trạng công việc, yêu cầu cụ thể về giám sát, kiểm tra, đánh giá

trong luân chuyển giáo viên............................................................................... 58

Bảng 2.16. Kết quả tổ chức thực hiện luân chuyển các trường có cấp

tiểu học thuộc huyện Tiên Yên ............................................................................ 61

Bảng 2.17. Số liệu thống kê giáo viên tiểu học được luân chuyển giữa các điểm

trường và giữa các khối lớp tại các trường có cấp tiểu học thuộc huyện Tiên Yên từ

2008 đến 2013..................................................................................................... 62

Bảng 2.18. Đánh giá thực trạng yếu tố ảnh hưởng đến công tác luân chuyển giáo viên.64

Bảng 3.1. Kết quả đánh giá tính cần thiết của sáu biện pháp đề xuất luân

chuyển giáo viên tiểu học ở Phòng GD&ĐT Tiên Yên .................................... 96

Bảng 3.2. Kết quả đánh giá tính khả thi của sáu biện pháp đề xuất luân chuyển

giáo viên tiểu học ở Phòng GD&ĐT Tiên Yên................................................. 97

Soá hoùa bôûi Trung taâm Hoïc lieäu vi http://lrc.tnu.edu.vn/

DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Bộ máy tổ chức quản lý đội ngũ giáo viên Cấp huyện đến cấp trường.....32

Sơ đồ 1.2. Chu trình quản lý.........................................................................................33