Lựa chọn các di tích lịch sử - văn hoá để dạy các bài lịch sử địa phương ở trường phổ thông tỉnh Thanh Hoá

B TRUHETNE PtIQ T44QN6 TJNti THMiH Hm

O TS. HOAN G THANH HAI*

Nhdn thue rd tdm quon trqng, y nghTa cua

viec dqy hqc Ijch su djo phuong (LSDP) trong

trudng phd thdng (PT), «buc tranh thu gqn

cuo tjch su ddn tdc, minh hoq, cy the hod, Idm

phong phu Ijch su todn qud'c" (1 ; 3), nhdng ndm

gdn ddy, Thanh Hod Id mdt trong so it djo phuong

dd ehu y den viee dqy hqc chuong trinh ndy. Tu

ndm 199d, Sd GD-DT Thanh Hod dd td chuc bien

soqn tdi lieu gido khoo «Lich su Thanh Had',

gdm 4 cudn «rd/ lieu dqy hgc kien thuc dja

phucmg ngu vdn vd ljch su Idp d, 7, 8, 9'dung

trong trudng PT. Ddy Id mdt tdp hqp ed he thdng

ede bdi v l tjch su Thanh Hod.

Theo thdng ke eua ngdnh vdn hod, «tinh den

thdng 9/200d, Thanh Hod cd 526 dl fich, danh

thdng dugc xep hqng, trong dd cd 133 di fich

xep hqng qudc gia, 393 di tich xep hqng cdp

finh" (2; 5), vd hdng trdm di tich dong tiep tyc

duqc nghien cuu, xep hqng. Thanh Hod ed nhirng

khu di tich ed y nghTa quon trqng ddi vdi ed nude,

nhu Den thd Bd Trieu, Den thd Ly Thudng Kiet,

Thdnh nhd Hd, khu Lam Kinh, khu Idng mieu

nhd Nguyen Gia Mieu - Trieu Tudng, Chien

khu Ngoc Trqa, Cdn cu Ba Dinh... Cd the ndi,

trong bdt ki giai doqn tjch su ndo eua ddn tdc,

Thanh Hod deu cd nhi/ng sy kien, nhdng nhdn

vdt Ijch su heu bieu, duqc «luu Iqi, phdn dnh Iqi"

quo nhung di tich tjch su vdn hda (DTLS-VH),

nhi/ng bdng ehung tjch su sdng ddng, minh chung

hung hdn ve ede sy kien tjch su quo cdc thdi ki.

Ddy Id mdt Iqi the Idn de cdc trudng PT lyo chqn

khoi thdc phyc vy dqy hqc cde bdi LSDP.

Cdn cu vdo myc tieu, ndi dung chuong trinh,

ddc diem lua tudi hqc sinh (HS) PT vd dilu kien

cuo nhd trudng, chung tdi dd de ro cdc nguyen

tdc lyo chqn cdc DTLS - VH de su dyng trong dqy

hoc ede bdi LSDP: 1) Lya chqn cde DTLS - VH djo

phuong cuo nhd trudng (tdt nhdt Id trong xd,

phudng, bdn...), hodc djo phuong gdn nhdt;

2) Lyo chqn ede DTLS - VH lien quon, phdn dnh

cdc sy kien, nhdn vdt ljch su Idn cua LSDP hoy

lich su ddn tdc, nhung xdy ra d djo phuang, trong

chuang trinh lich su d trudng PT; 3) Lyo chqn cdc

DTLS - VH dd duqc thdm djnh, xep hqng, ed cdnh

quon dep, cdn gii/ duqc nhieu net nguyen trqng;

4) Lyo chqn cdc DTLS - VH duqc thudng xuyen

bdo ve, tdn tqo, dqc biet Id nhung di tich gdn

liin vdi ede le hdi truyen thdng hdng ndm.

Dyo tren nhung nguyen tdc eo bdn dd, cdc

DTLS - VH tieu bieu cho ede thdi ki Ijch su d Thanh

Hod sou ed the lyo chqn de dqy hqc LSDP:

Ve thdi tien su vd so su (cdn gqi Id thdi dqi

dd dd vd thdi dqi kim khi). O Thanh Hod, thdi ki

ndy «eungddi nhu thdi hin suvd so su Viet Nam".

Di tich nui Dg, nui Nudng, nui Qudn Yen duqc

coi Id thudc so ki thdi dqi dd dd eu (1 ; 15). Cdc

di tich tren ed the giup HS hinh dung ro cudc

sd'ng cua bdy ngudi nguyen thuy: djo hinh sinh

sdng thudng Id sudn nui, hong ddng, sdt sdng,

sudi; dyng cy too ddng bdng dd vd trinh do che

tdc ede vdt dyng cuo hq. Cde em cung de ddng

hinh thdnh ede khdi niem «dd dd eu', «dd dd

mdi", «bdy ngudi nguyen thuy''...

Ve thdi dqi ddng thau, «Thanh Hod khdng

ch! Id noi ddu fien phdt hien ra vdn hod Ddng

Son, noi fim thdy trdng ddng thdng qua khai qudt

khdo cd, md edn Id noi ed sd luqng di tich nhieu

nhdf nude (74 djo diem)" (3; 9)... Cdc di tich

khdo cd hoc thdi dqi ddng thau d Thanh Hod rdt

dien hinh vd phong phu. Di tich Ddng San (ten

mdt Idng cd thudc phudng Hdm Rdng) trd thdnh

ten gqi cuo nin vdn hod, vdn minh ddu tien trong

Ijch su ddn tdc. Cdc di vdt edn Iqi ngdy nay khd

nhilu loqi, nhu cdng cy sdn xudt, vu khi, dd trang

sue, tdc phdm nghe thudt, md tieu bieu Id trdng

ddng. Phdng trung bdy trdng ddng vdi hon 200

chiec d Bdo tdng tdng hqp Thanh Hod Id mdt

trong nhi/ng phdng trung bdy quy hiem v l vdn

hod Ddng Son cuo cd nude. Su dyng cdc di tich

ndy trong dqy hqc ljch su se tqo eho HS nhi/ng

bieu tuqng cy the, sinh ddng v l nhilu mdt sinh

* Tnrcfng Dai hpc Hong DiTc

Tap chi Giao due s6 23 9 (ki i . 6/201 o)