LỜI TỰ BẠCH CỦA TÁC GIẢ BÀI THƠ SANG THU

LỜI TỰ BẠCH CỦA TÁC GIẢ HỮU THỈNH VỀ BÀI THƠ SANG THU

Cuối bài thơ tôi đề là “Thu 1977”. Đây là chìa khóa của bài thơ mà rất

nhiều người giảng về bài thơ này không hiểu hoặc không chú ý”- nhà thơ

Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, tác giả của bài thơ “Sang

thu” trong SGK lớp 9 tâm sự. Nếu như họ lưu ý đến chữ “Thu 1977” thì

sẽ hiểu được rằng đây là một trong những mùa Thu đầu tiên của người

lính vừa bước ra khỏi chiến tranh và sự bình yên quý giá biết chừng

nào...

Nhà thơ trầm ngâm kể về thời khắc ông đặt bút viết bài thơ. Năm 1977, ông tham

gia trại viết văn quân đội ở một làng ngoại ô Hà Nội (nay là Khương Hạ, Thanh

Xuân, Hà Nội). Đất nước ta lúc này vừa trải qua chiến tranh, cuộc sống thanh bình

đã trở lại. Trong cái mơ hồ phảng phất gió thu và lá thu đang ngả màu, nhà thơ

đã trèo lên cây ổi chín vàng trong cả một vườn ổi bạt ngàn ở nơi này. Không có gì

đặc hơn, sánh hơn cái màu, cái mùi ổi chín vàng nhuốm trong cái nắng vàng của

mùa Thu.. Không gian cao vút, sâu thăm, yên tĩnh.

Bài thơ bật lên từ đó, ngay khi nhà thơ còn ngồi trên cây ổi, những vần thơ được

“được làm trong đầu” chứ chưa đụng chạm gì đến giấy bút. “Bài thơ hình thành

rất nhanh và chính tôi cũng lấy rất làm tâm đắc nên thuộc lòng rồi “nhâm nhi” đọc

suốt buổi không chán...”.

“Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se”.

Nhà thơ đã đến với mùa Thu bằng cách ấy, bằng “hương ổi trong gió se” chứ

không phải là bằng hình ảnh quen thuộc như vòm trời cao xanh, heo may phảng

phất, hương cốm... Giải thích cho sự “khác thường” này, nhà thơ Hữu Thỉnh cho

biết: “Mùa Thu biểu hiện rất nhiều hình ảnh khi chuyển mùa. Và tất cả những hình

ảnh đẹp cũng đã được các nhà thơ cổ khai thác hết cả rồi. Tôi không muốn lặp lại

nữa nên giữa trời đất mênh mang, giữa cái khoảng khắc giao mùa kỳ lạ thì điều