Lợi ích mối quan hệ, lòng tin, cam kết và hợp tác lâu dài của nhà bán lẻ với nhà cung cấp - Một nghiên cứu trong ngành bán lẻ hiện đại, siêu thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

PHẠM THỊ HỒNG DIỆU

LỢI ÍCH MỐI QUAN HỆ, LÒNG TIN, CAM KẾT VÀ HỢP TÁC LÂU DÀI

CỦA NHÀ BÁN LẺ VỚI NHÀ CUNG CẤP: MỘT NGHIÊN CỨU TRONG NGÀNH

BÁN LẺ HIỆN ĐẠI – SIÊU THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

U N V N THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

Tp. Hồ Chí Minh, năm 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

PHẠM THỊ HỒNG DIỆU

LỢI ÍCH MỐI QUAN HỆ, LÒNG TIN, CAM KẾT VÀ HỢP TÁC LÂU DÀI

CỦA NHÀ BÁN LẺ VỚI NHÀ CUNG CẤP: MỘT NGHIÊN CỨU TRONG NGÀNH

BÁN LẺ HIỆN ĐẠI – SIÊU THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh

Mã số chuyên ngành: 62 34 01 02

U N V N THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

Người hướng dẫn khoa học:

1. PGS.TS. Nguyễn Văn Phương

Tp. Hồ Chí Minh, năm 2018

i

ỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn “Lợi ích mối quan hệ, lòng tin, cam kết và hợp tác

lâu dài của nhà bán lẻ với nhà cung cấp: một nghiên cứu trong ngành bán lẻ hiện đại –

siêu thị trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” là bài nghiên cứu của chính tôi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam

đoan rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố

hoặc được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận

văn này mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường

đại học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2018

PHẠM THỊ HỒNG DIỆU

ii

ỜI CÁM ƠN

Luận văn này đã không thể được hoàn thành nếu thiếu sự cổ vũ, hướng dẫn và

hỗ trợ của nhiều cá nhân và tổ chức.

Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn tập thể các PGS, TS thuộc trường Đại

Học Mở TP. Hồ Chí Minh, đặc biệt là các Thầy Cô khoa Quản trị kinh doanh, đã tận

tình giảng dạy hướng dẫn tôi hoàn thành các học phần trong chương trình đào tạo thạc

sĩ của nhà trường. Qua đó đã giúp tôi có được những kiến thức, những kinh nghiệm cần

thiết để thực hiện luận văn này.

Tôi xin bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn Văn

Phương, người Thầy hướng dẫn khoa học của tôi. Trong suốt hai năm qua, Thầy đã tận

tình dìu dắt, chỉ bảo, hướng dẫn tôi thực hiện luận văn. Những nhận xét, đánh giá của

Thầy, đặc biệt là những gợi ý về hướng giải quyết vấn đề trong suốt tiến trình nghiên

cứu, thực sự là những bài học vô cùng quý giá đối với tôi không chỉ cho việc thực hiện

luận văn này mà cả trong công việc và cuộc sống hiện tại của mình.

Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới tập thể Lãnh đạo và các đồng nghiệp

thuộc Liên Hiệp Hợp Tác Xã Thương Mai Thành phố Hồ Chí Minh (Saigonco.op) đã

luôn động viên và tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn.

Cuối cùng, tôi xin gửi tấm lòng ân tình tới Gia đình của tôi. Trong suốt những

năm qua, Gia đình luôn là nguồn cổ vũ và truyền nhiệt huyết để tôi hoàn thành luận

văn.

iii

TÓM TẮT

Nghiên cứu này nhằm mục đích khám phá và đo lường những nhân tố chính

tác động lên chất lượng mối quan hệ giữa nhà cung cấp hàng hóa với nhà bán lẻ là

các siêu thị, cũng như xây dựng mô hình lý thuyết biểu diễn mối quan hệ giữa

những thành phần tạo dựng chất lượng mối quan hệ và kết quả đạt được từ mối

quan hệ để có mối quan hệ hợp tác kinh doanh lâu dài giữa hai bên trong ngành bán

lẻ hiện đại – siêu thị tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Sử dụng dữ liệu thu thập từ các siêu thị tại Tp. Hồ Chí Minh, với mẫu có

kích thước n = 450. Mô hình thang đo được kiểm định giá trị và độ tin cậy thông

qua phương pháp phân tích nhân tố khẳng định CFA và mô hình lý thuyết được

kiểm định thông qua phương pháp phân tích mô hình hoá cấu trúc tuyến tính SEM.

Kết quả kiểm định mô hình lý thuyết cho thấy sự phù hợp của mô hình lý

thuyết với dữ liệu thị trường và các giả thuyết đều được chấp nhận. Kết quả cho

thấy xây dựng một mối quan hệ hợp tác kinh doanh lâu dài thông qua trung gian bởi

sự tin tưởng và cam kết từ các nhà bán lẻ. Khi nhà bán lẻ tin rằng các nhà cung cấp

là trung thực, thiết tha và quan tâm đến kinh doanh của họ, họ sẽ cam kết hướng tới

mối quan hệ kinh doanh lâu dài.

Khi được áp dụng chính xác, mô hình lợi ích quan hệ được gợi ý trong

nghiên cứu này có thể giúp chuyển đổi một nhà cung cấp mới thành một đối tác

chiến lược lâu dài có thể giúp tăng cường lợi thế cạnh tranh trong chuỗi cung ứng

tổng thể của công ty. Bằng cách làm nổi bật lợi ích chung và các mục tiêu chung,

các lợi ích liên quan có thể tạo ra sự tuân thủ dự kiến giữa các đối tác kinh doanh và

tăng kết quả chuỗi cung ứng tích cực.

iv

MỤC LỤC

Trang

Lời cam đoan ………………………………………………………………………...i

Lời cảm ơn ...…………………………………………………………………………ii

Tóm tắt………………………………………………………………………………..iii

Mục lục………………………………………………………………………………..iv

Danh mục hình và đồ thị ……………………………………………………………v

Danh mục bảng………………………………………………………………………vi

Danh mục từ viết tắt…………………………………………………………………vii

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI............................................1

1.1. Đặt vấn đề nghiên cứu...........................................................................................1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu:.............................................................................................3

1.3. Câu hỏi nghiên cứu:...............................................................................................3

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:........................................................................4

1.5. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................4

1.6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn...............................................................................5

1.7. Kết cấu đề tài.........................................................................................................6

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT.............................................................................7

2.1. Nhận thức lợi ích của mối quan hệ:.......................................................................7

2.1.1. Lợi ích giá trị gia tăng.....................................................................................8

2.1.2. Lợi ích hợp tác ................................................................................................9

2.1.3. Lợi ích kinh tế...............................................................................................11

2.2. Kết quả của mối quan hệ .....................................................................................11

2.3. Lòng tin, cam kết, và mối quan hệ kinh doanh lâu dài .......................................12

2.3.1. Lòng tin.........................................................................................................12

2.3.2. Cam kết.........................................................................................................12

2.3.3. Mối quan hệ kinh doanh lâu dài ...................................................................13

iv

2.4. Các nghiên cứu trước có liên quan......................................................................13

2.5. Giả thuyết nghiên cứu và đề xuất mô hình nghiên cứu.......................................18

2.5.1. Giả thuyết tác động của lợi ích quan hệ vào kết quả quan hệ ......................18

2.5.2. Giả thuyết mối liên hệ kết quả quan hệ với lòng tin và cam kết ..................19

2.5.3. Giả thuyết mối liên kết giữa lòng tin và cam kết..........................................21

2.5.4. Giả thuyết mối liên kết giữa lòng tin và cam kế trong quan hệ hợp tác kinh

doanh lâu dài...........................................................................................................21

2.5.5. Thiết kế mô hình lý thuyết............................................................................23

CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................25

3.1. Thiết kế nghiên cứu .............................................................................................25

3.1.1. Phương pháp nghiên cứu ..............................................................................25

3.1.2. Phương pháp chọn mẫu và xử lý số liệu.......................................................28

3.1.2.1. Phương pháp chọn mẫu .............................................................................28

3.1.2.2. Phương pháp xử lý số liệu .........................................................................28

3.2. Các biến nghiên cứu và thang đo ........................................................................30

CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................................33

4.1. Kết quả phân tích thống kê mô tả........................................................................34

4.2. Đánh giá độ tin cậy của thang đo ........................................................................37

4.2.1. Phương pháp đánh giá độ tin cậy của thang đo................................................37

4.2.2. Nguyên tắc kiểm định các biến ........................................................................37

4.2.3. Kết quả đánh giá độ tin cậy của thang đo.........................................................38

4.3. Đánh giá giá trị thang đo – phân tích nhân tố khám phá (EFA) .........................41

4.3.1. Phương pháp đánh giá giá trị thang đo.............................................................41

4.3.2. Kết quả đánh giá giá trị thang đo .....................................................................42

4.4. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA)...................................................................45

4.5. Kiểm định mô hình cấu trúc tuyến tính SEM......................................................52

iv

4.6. Kiểm định giả thuyết ...........................................................................................54

4.7. Thảo luận kết quả ................................................................................................55

4.7.1. Tác động tích cực của lòng tin và cam kết tạo ra mối quan hệ hợp tác kinh

doanh lâu dài...............................................................................................................55

4.7.2. Lợi ích mối quan hệ là tác động chính đến lòng tin/ cam kết và tạo ra quan hệ

đối tác chiến lược lâu dài............................................................................................56

CHƢƠNG 5: KIẾN NGHỊ VÀ KẾT LU N .............................................................58

TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................60

PHỤ LỤC…………………………………………………………………………..…68

PHỤ LỤC 1……………………………………………………………………...…68

PHỤ LỤC 2………………………………………………………………………...71

PHỤ LỤC 3………………………………………………………………………...74

PHỤ LỤC 4………………………………………………………………………...77

PHỤ LỤC 5………………………………………………………………………...79

v

DANH MỤC HÌNH VÀ ĐỒ THỊ

Hình 2.1: Tác động của lợi ích quan hệ và kết quả quan hệ ..........................................19

Hình 2.2: Mối liên kết kết quả mối quan hệ với lòng tin và cam kết.............................21

Hình 2.3: Mối liên kết lòng tin và cam kết ....................................................................21

Hình 2.4: Mối liên kết lòng tin và cam kết với quan hệ hợp tác kinh doanh lâu dài.....23

Hình 2.5. Mô hình nghiên cứu đề xuất...........................................................................24

Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu .....................................................................................30

Hình 4.1: Kết quả phân tích nhân tố CFA......................................................................51

Hình 4.2: Mô hình cấu trúc tuyến tính SEM..................................................................53