Lãnh đạo và quản lý: vai trò kép của hiệu trưởng trường học

Khoa hoc Gido due- Ngnien si

LANH DAO VA QUAN Ll:

VAI TRO KEP CUA HIEU TRU^QfNG TRlfOTNG HOC

Lanh dao va quan li la cac yeu td tiln de de

dam bao cho su phat trien ben vCrng cua

mpt td chCfc ndi chung va mpt trudng hpc ndi

rieng, Ngoai vai tro quan ii, hieu trUing cdn cd

vai trd lanh dao nha tnJdng, va hai vai trd dd cd

mdi quan he bien ehCfng vdi nhau khi quan li

cac hoat dpng trong nha trudng.

- 1. Hieu truing la can bo quan li (CBQL),

dong thdi cung la can bo lanh dao (CBLD) nha

trudng (NT).

Khi giao tiep hoae dpc cac tai lieu khoa hpc

bang tieng Anh, chung toi chUa thay cac nha khoa

hpc phuang Tay dung cum tCf CBLD va CBQL; ma

ho chi dung Leader 6e chi ngudi lanh dao hoae nha

lanh dao, dung cac tCf Manager hoae Administrator

de chi ngudi quan ii hoae nha quan tl. Tuy nhien,

khi dich sang tieng Viet thi phai hieu la CBLD va

CBQL, hoae v6i ngCf canh sd nhieu thi phai dich la

doi ngu CBLD va dpi ngu CBQL,

O mpt sd qudc gia Phuong Dong, trong d6 c6

Viet Nam, cac thuat ngCf CBLD va CBQL dupe sCf

dung nhieu trong dien thuyet va cac cong trinh

khoa hoe; tuy nhien, nhieu nam ve trUde, ehUa eo

Sl/ li giai tudng minh ve npi ham cua cac thuat ngCf

do, Cho den Dai hpi dai bieu toan quoe lan thCf IX

cua Dang Cpng san Viet Nam (2001), CBLD va

CBQL dype eoi la nhdng khai niem trong van kien

eua Dang va dupe trinh bay trong eudn "Tim hieu

mot so khai niem trong Van kien dai hoi IX cua

Dang" do NXB Chinh tri Qudc gia an hanh nam

2001 [2],

Theo giai nghTa cua mpt sd tCf dien Han - Viet:

- "Can" cd eae nghTa la gd'c, cot Idi, tai nang

lam dugc viee: "bg" eo cae nghTa cd trinh do, ca

quan hanh chinh, hau ha va phuc vu [1; tr 174,

306, 321, 689 va 461], NhU vay can bg la nguai

TS. NGUYIN PHUC CHAU

Hoc vien Quan Ii giao due

cd vai trd cot loi, cd tai nang lam dugc viee trong

ca quan, to chUc xa hdi de phtic VLI cho cac su

nghiep chung cua nhan dan. Chinh vi the, Chu tieh

Ho Chi Minh eua chung ta da ehl giao "Can bo la

cai goe cCia moi cdng viee" va "Can bd la day td

cua nhan Pan" [3],

- "Quan" CO cac nghTa la coi sdc, can thiep, tu

chinh de su vat hoae hoat ddng tot len va khdng

vugt ra ngoai khudn kho: "ii" eo cac nghTa la cai

dung, iuan cUhoac iuan chUng dung [1; tr 25, 158,

282, 392, 460 va 461], NhU vay CBQL la can bg cd

traeh nhiem coi soc, can thiep va tu chinh mot hoat

ddng de nd khdng vugt qua khudn kho va dugc tot

len, tren ca sd nhd vao nhijrng iuan eU va luan

chUng diing.

Viee coi soc,-can thiep va tu chinh cac hoat

dpng eua trudng hpe eua hieu trudng thi/c chat la

thue hien eae chUc nang ca ban cua quan ii (ke

hoaeh hoa, td chifc, chi dao va kiem tra) ddi v6i cac

hoat dpng ehu yeu cua nha trudng dUdi day

- Dao tao (trong d6 cd day hpe, giao diJc),

nghien cCru khoa hpe nham hinh thanh va phat trien

nhan each ngUdi hpc (eae boat dpng trung tam eua

nha trudng),

- De thUe hien cd hieu qua hoat dpng trung

tam n6i tren, hieu trudng phai td chu'c thUc hien cac

boat dpng:

+ Xay dung ke hoach chien lUpc phat trien nha

trudng;

+ Xay dung bp may td chdc va phat then doi

ngu nha trudng;

+ Huy dpng, phan bd, quan li sCr dung tai

ehinh, cd sd vat chat va thiet bi trudng hpc

(CSVC&TBTH):

+ Xay dung, phat huy eae mat thuan va han

che cae mat bat thuan trong moi trudng giao due

KHGD so 58, thdng 7-201 0