Làn sóng xâm lược của đế quốc Nguyên Mông xuống khu vực Đông Nam á

•>if"l.vV7'!\\) ?V.V: "

LAN SONG XAM LUOC CUA DE QUOC

NGUYEN MONG XUONG KHU VUC

•

DONG NAM A (THE KY XIII)

BUI THI ANH VAN*

Vdi viec tie'n hanh chien tranh xam

Iftdc hdn nita the ky, qui tdc Mdng

Co da xay dftng dftdc mpt de che rpng ldn,

trai dai qua hai chau luc A- Au (Tft Thii

Binh Dftdng sang ben kia bd Bic Hai).

Nam 1279, sau khi tieu diet nha Td'ng, lap

nen nhi Nguyen tren da't Trung Hoa,

Khu-bi-lai (Hot Tat Liet) tiep tuc nuoi

dftdng tham vpng banh trftdng xud'ng phia

Nam bdi sft bl'p din ciia vung da't mau

md, giau cd va sft thuan ldi do -vi tri dia ly

mang lai.

1. Xam Ifttfc Dai Viet

Bing con mit cua mpt nha quan sft.

Hot Tl't Liet da nhin ro vai trd quan

trpng cua Dai Viet tren ban do Dong Nam

A. Ngftdi ta vi: Dong Dftdng la cai d khoa,

cdn Dai Viet la cai chia khoa de md d

khoa dd mdi vao dftdc Dong Nam A. Vdi vi

tri chie'n Iftdc I'y, Dai Viet ludn 11 dd'i

tftdng xam Iftdc cua phong kien Trung

Qud'c. Mudn thdn tinh Ddng Nam A, trftdc

bet phai chiem dftdc Dai Viet va Cham￾pa, tft day cd the dinh chiem dftdc cIc

nftdc khac trong khu vftc. Qua that, Dai

Viet chinh 11 quo'c gia dau tien, ddng vai

trd 11 cay cau ndi vftng Ddng Bac A xuo'ng

phfa nam; de tft dd Mdng Co cd the vftdn

xud'ng "cdc nUdc xa hdn d Ddng Nam A vd

bdn ddo An Dff'^^^.

Cudc xam Iftdc Dai Viet lan thft nhat

nam 1258, da hoan toin that bai. Cd the

ndi ring: "Thdt bg.i cua Mdng Cd d cdc

nUdc mien ddng Nam Id hau qud triic tiep

cua Mdng Cd d niidc ta"^'^\ Va viec that bai

cua Ngpt Lftdng Hdp Dai d Dai Viet cftng

chinh la mpt nguyen nhan khien cho cudc

xam Iftdc cua Mdng Co dd'i vdi nftdc Nam

Td'ng ri't vat va, bit dau tft nam 1254 ma

mai den nam 1279 mdi ket thftc.

Sau nhftng tinh toan, cud'i nam 1257,

canh quan cua U-ry-ang Kha- dai dftdc

lenh tft Dai Ly danh thing xud'ng Dai

Viet, rdi tft dd danh vao Ung Chau (Nam

Ninh - Quang Tiy), Chau Que (Que'Lam￾Quang Tay). Canh quan nay se trd thanh

mpt mfti dao dam sau Iftng Trun^ Quo'c.

Theo "Nguyen svt": "iV^p^ LUdng Hdp Thai

vdo Giao Chi dinh ke'ldu ddi"^^\ Sau that

bai khi xam lUdc Dai Viet trong lln thft

nha't (1258), quan Mdng Co vin khdng tft

bd am mftu danh chiem qud'c gia nay.

Nguyen sit cd ghi: "Giao Chi lien ddt vdi

Ths. Bui Thi Anh Van, TrUdng Cao ding Noi vu Ha Noi