Lạm phát và giảm phát là những vấn đề phức tạp cả về nhận thức lý luận và xử lý thực tiễn

TIỂU LUẬN:

Lạm phát và giảm phát là những

vấn đề phức tạp cả về nhận thức

lý luận và xử lý thực tiễn

Lời nói đầu

Lạm phát là một trong những hiện tượng quan trọng nhất của thế kỷ 20, là

hiện tượng vốn có của các nền kinh tế sử dụng tiền tệ và là một hiện tượng phổ biến ở

nhiều nước trên thế giới . Nó tồn tại ở cả những nước phát triển và chậm phát triển , cả

trong thời kỳ kinh tế khủng hoảng , suy thoái lẫn trong thời kỳ hưng thịnh .Lạm phát ở

một mức độ nhất định có thể là một biện pháp phát triển kinh tế , làm tăng nhu cầu ,

thúc đẩy các hướng đầu tư có lợi. Song khhi lạm phát vượt qua một thời hạn nhất định

thì nó trở thành một căn bệnh gây nhiều tai hại cho phát triển kinh tế xã hội . Suy thoái

kinh tế , thất nghiệp và lạm phát là những hiện tượng xuất hiện thường xuyên trong

nền kinh tế toàn cầu . Và do vậy kiềm chế lạm phát , ngăn chặn suy thoái , thất nghiệp

luôn là mối quan tâm hàng đầu của các nhà khoa học cũng như trong thực tiễn điều

hành quản lý vĩ mô của mọi chính phủ .

Trong khi thế kỷ 19 được đánh dấu là không có lạm phát bởi giá cả tương đối

ổn định thì những năm sau cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất là quá trình gia tăng

lạm phát với qui mô lớn . Việt Nam đã trải qua thời kỳ lạm phát cao kéo dài với những

ảnh hưởng nặng nề suốt thập kỷ 80 , được coi là hậu quả tất yếu của cơ chế quản lý

kinh tế thiếu hiệu quả và tình trạng bao cấp tràn lan của thời kỳ chiến tranh . Mặc dù

lạm phát đã được kiềm chế ở mức một con số trong những năm 90 nhưng sự bất ổn

của nó cùng với tình trạng giảm phát liên tục trong những năm gần đây đang đặt ra

những vấn đề cho các nhà làm chính sách .

Lạm phát và giảm phát là những vấn đề hết sức phức tạp cả về nhận thức lý

luận và xử lý thực tiễn . Những vấn đề mà đề án đề cập đến sẽ không tránh khỏi những

vướng mắc sai sót . Em mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của thầy để hoàn thiện

thêm đề án của mình .

Chương i

Những vấn đề cơ bản về lạm phát

I . Khái niệm và cách phân loại lạm phát

1. Khái niệm

Lạm phát là hiện tượng vốn có của một nền kinh tế sử dụng tiền tệ , và là một

hiện tượng kinh tế phổ biến ở nhiều nước trên thế giới . Nó tồn tại ở cả những nước

phát triển và chậm phát triển , cả trong thời kỳ kinh tế khủng hoảng , suy thoái hay

hưng thịnh . Các định nghĩa lạm phát đưa ra thường được tiếp cận từ hai khía cạnh chủ

yếu : Thứ nhất là các định nghĩa xuất phát từ việc xem xét các nguyên nhân của lạm

phát , chẳng hạn như : “lạm phát là tiền lương danh nghĩa tăng nhanh hơn năng suất

lao động “. Với định nghĩa này thì chủ yếu là giải thích về nguyên nhân của lạm phát

hơn là một định nghĩa về lạm phát . Cách tiếp cận thứ hai khá phổ biến hiện nay là ,

tập trung vào những ảnh hưởng của lạm phát :Lạm phát là mức giá cả chung tăng lên .

Sự tăng lên của mức giá làm giảm giá trị tiền tệ được đo bằng sức mua đối nội của nó .

Mức biến động giá cả khác nhau giữa các nước sẽ chuyền ảnh hưởng đến tỉ giá ngoại

tệ và làm giamr sức mua đối ngoại của đồng tiền . Đối nghịch với lạm phát là giảm

phát ,đó là khi giá cả chung có xu hướng giảm xuống . Cả hai hiện tượng đều có thể

gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống kinh tế , xã hội .

Sự tăng giá mới chỉ phản ánh hình thức biểu hiện của lạm phát . Bản chất của

lạm phát được thể hiện ở tính chất của sự tăng giá đó là sự tăng giá với tốc độ cao và

kéo dài hay chỉ là tạm thôi . Một sự tăng giá tạm thời có thể xuất phát từ nhiều nguyên

nhân khác nhau , nhưng chỉ có sự tăng lên của tiền tệ mới dẫn đén sự tăng giá kéo dài

và với tốc độ cao . Như vậy tỉ lệ lạm phát thực sự phản ánh tình hình tăng tiền trong

lưu thông .

2. xác định lạm phát

Đã đành lạm phát là sự tăng giá hàng hoá ở mọi mặt hàng . Thế nhưng có ba

điều kiện cơ bản để xác định nó một cách chính thức :

 Để biết được tình trạng tăng giá , người ta phải so sánh giá cả hàng hoá giữa thời

điểm này với thời điểm khác làm mốc. Nếu trong khoảng giữa hai thời điểm , giá

mà tăng thì đó là lạm phát . Nếu gọi P1 ,P0 lần lượt là giá cả của hàng hoá ở thời

điểm t1, t0 thì phần tăng giá sẽ bằng : P1-P0.

 Trong một nền kinh tế có nhiều loại hàng hoá khác nhau , sự thay đổi giá cả cũng

không đều nhau ,có một số mặt hàng tăng nhanh , một số khác tăng chậm , thậm

chí có mặt hàng giảm giá ,nên để đo lường sự thay đổi giá , người ta buộc hải sử

dụng giá cả bình quân của cả nước . Có 3 loại chỉ số giá :

Giá cả hàng tiêu dùng bình quân –CPI￾Giá cả hàng sản suất bình quân –PPI￾Giá cả bán lẻ bình quân –RPI￾Chỉ số giá cả hàng tiêu dùng bình quân đo lường mức giá bình quân của một nhóm

hàng hoá và dịch vụ cần cho tiêu dùng của các hộ gia đình . Vào đầu kỳ tính CPI các

số liệu được thu thập , sau đó được tính bằng cách so sánh giá trị hiện tại và giá trị gốc

của nó . Lạm phát thường được đo bằng chỉ số phần trăm

Tỉ lệ lạm phát = (p1-p0)/po*100%

3. Phân loại lạm phát

Việc nghiên cứu các loại lạm phát , giúp chúng ta hình dung rõ

những đặc điểm của từng loại lạm phát cũng như ảnh hưởng tiềm năng của chúng từ

đó có các giải pháp kiềm chế lạm phát thích hợp .

 Lạm phát vừa phải : Xảy ra khi tốc độ tăng giá chậm , ở mức một con số. Hiện ở

phần lớn các nước phát triển , lạm phát được duy trì ở mức vừa phải , tỉ lệ cụ thể

bao nhiêu là tuỳ thuộc vào tình trạng phát triển của nền kinh tế và mục tiêu chính