Lạm phát và biện pháp khắc phục ở Việt Nam

Lêi nãi ®Çu

C¬ chÕ thÞ trêng ®· rung lªn håi chu«ng c¶nh b¸o bao sù ®æi thay cña nÒn kinh tÕ

ViÖt Nam trong nh÷ng thËp niªm gÇn ®©y. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ho¹t ®éng ®Çy s«i

®éng vµ c¹nh tranh gay g¾t ®Ó thu ®îc lîi nhuËn cao vµ ®øng v÷ng trªn th¬ng trêng. C¸c

nhµ kinh tÕ còng nh c¸c doanh nghiÖp ph¶i nhanh chãng tiÕp cËn, n¾m b¾t nh÷ng vÊn ®Ò

cña nÒn kinh tÕ míi. Bªn c¹nh bao vÊn ®Ò cÇn cã ®Ó kinh doanh cßn lµ nh÷ng vÊn ®Ò næi

cém kh¸c trong kinh tÕ. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò næi cém kh¸c trong kinh tÕ. Mét trong

nh÷ng vÊn ®Ò næi cém Êy lµ l¹m ph¸t. L¹m ph¸t nh mét c¨n bÖnh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng,

nã lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc phøc t¹p ®ßi hái sù ®Çu t lín vÒ thêi gian vµ trÝ tuÖ míi cã thÓ

mong muèn ®¹t ®îc kÕt qu¶ kh¶ quan. Chèng l¹m ph¸t kh«ng chØ lµ viÖc cña c¸c nhµ

doanh nghiÖp mµ cßn lµ nhiÖm vô cña chÝnh phñ. L¹m ph¸t ¶nh hëng toµn bé ®Õn nÒn kinh

tÕ quèc d©n, ®Õn ®êi sèng x· héi, ®Æc biÖt lµ giíi lao ®éng. ë níc ta hiÖn nay, chèng l¹m

ph¸t, gi÷ v÷ng nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh, c©n ®èi lµ mét môc tiªu rÊt quan träng trong

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n.

Trong thêi gian gÇn ®©y, vÊn ®Ò l¹m ph¸t ®· ®îc nhiÒu ngêi quan t©m, nghiªn cøu vµ

®Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n kh¾c phôc. §· tõ l©u tiÒn giÊy xuÊt hiÖn vµ ch¼ng bao l©u sau ®ã

diÔn ra t×nh tr¹ng gi¶m gi¸ tiÒn vµ dÉn ®Õn l¹m ph¸t. NÐt ®Æc trng næi bËt cña thùc tr¹ng

nÒn kinh tÕ khi cã l¹m ph¸t, gi¸ c¶ cña hÇu hÕt c¸c hµng ho¸ ®Òu t¨ng cao vµ søc mua cña

®ång tiÒn ngµy cµng gi¶m nhanh.

Nh×n l¹i lÞch sö l¹m ph¸t, tõ cuèi thÓ kû 19 ®Õn ®Çu thÕ kû 20. ë níc ta l¹m ph¸t diÔn

ra nghiªm träng vµ kÐo dµi mµ nguån gèc cña nã lµ do hËu qu¶ nÆng nÒ cña chiÕn tranh,

c¬ cÊu kinh tÕ bÊt hîp lý kÐo dµi. L¹m ph¸t ®· ph¸ vì toµn bé kÕ ho¹ch cña nÒn kinh tÕ,

ph¬ng h¹i ®Õn tÊt c¶ c¸c mèi quan hÖ trong nÒn kinh tÕ - x· héi.

Bµi viÕt nµy víi ®Ò tµi:"L¹m ph¸t vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc ë ViÖt Nam"

XuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò nghiªn cøu l¹m ph¸t lµ cÇn thiÕt, cÊp b¸ch, ®Æc biÖt thÊy ®îc tÇm

quan träng cña l¹m ph¸t. V× vËy, víi lîng kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, em thiÕt nghÜ quan t©m

nghiªn cøu ®Õn ®Ò tµi còng lµ mét ph¬ng ph¸p t×m hiÓu nã mét c¸ch thÊu ®¸o, s©u s¾c h¬n.

1

I/ Lý luËn chung vÒ l¹m ph¸t:

1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i l¹m ph¸t:

a. C¸c kh¸i niÖm:

- L¹m ph¸t lµ mét ph¹m trï vèn cã cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nã xuÊt hiÖn

khi c¸c yªu cÇu cña c¸c quy luËt kinh tÕ hµng ho¸ kh«ng ®îc t«n träng, nhÊt lµ

quy luËt lu th«ng tiÒn tÖ. ë ®©u cßn s¶n xuÊt hµng ho¸ , cßn tån t¹i nh÷ng quan

hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ th× ë ®ã cßn Èn n¸u kh¶ n¨ng l¹m ph¸t vµ l¹m ph¸t chØ xuÊt

hiÖn khi c¸c quy luËt cña lu th«ng tiÒn tÖ bÞ vi ph¹m.

- Trong bé "T b¶n" næi tiÕng cña m×nh C. M¸c viÕt: "ViÖc ph¸t hµnh tiÒn

giÊy ph¶i ®îc giíi h¹n ë sè lîng vµng hoÆc b¹c thùc sù lu th«ng nhê c¸c ®¹i

diÖn tiÒn giÊy cña m×nh". §iÒu nµy cã nghÜa lµ khi khèi lîng tiÒn giÊy do nhµ n￾íc ph¸t hµnh vµo lu th«ng vît qu¸ sè lîng vµng mµ nã ®¹i diÖn th× gi¸ trÞ cña

tiÒn giÊy gi¶m xuèng vµ t×nh tr¹ng l¹m ph¸t xuÊt hiÖn.

- Mét ®Þnh nghÜa n÷a vÒ l¹m ph¸t do c¸c nhµ kinh tÕ häc hiÖn ®¹i ®a ra vµ

nã ®îc sö dông réng r·i trong lÜnh vùc nghiªn cøu thÞ trêng : "L¹m ph¸t lµ sù

t¨ng lªn cña møc gi¸ trung b×nh theo thêi gian"

- L¹m ph¸t ®îc ®Æc trng bëi chØ sè l¹m ph¸t. Nã chÝnh lµ GNP danh nghÜa/

GNP thùc tÕ. Trong thùc tÕ nã ®îc thay thÕ b»ng tû sè gi¸ tiªu dïng hoÆc chØ sè

gi¸ b¸n bu«n Ip = ∑ip.d

ip: chØ sè gi¸ c¶ cña tõng lo¹i nhãm hµng

d: tû träng møc tiªu dïng cña tõng lo¹i hµng.

b) Ph©n lo¹i l¹m ph¸t:

- L¹m ph¸t võa ph¶i: cßn gäi lµ l¹m ph¸t mét con sè, cã tû lÖ l¹m ph¸t díi

10% mét n¨m. L¹m ph¸t võa ph¶i lµm cho gi¸ c¶ biÕn ®éng t¬ng ®èi. Trong

thêi kú nµy nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng b×nh thêng, ®êi sèng cña ngêi lao ®éng æn

®Þnh. Sù æn ®Þnh ®ã ®îc biÓu hiÖn: gi¸ c¶ t¨ng lªn chËm, l·i suÊt tiÒn göi kh«ng

cao, kh«ng xÈy ra víi t×nh tr¹ng mua b¸n vµ tÝch tr÷ hµng ho¸ víi sè lîng lín...

2