kỹ thuật cấy tạo trầm trên cây gió bầu

CHƯƠNG I: ĐẶT VẤN ĐỀ

1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ:

Cây Dó bầu còn gọi là cây Trầm hương, hay cây Kì nam, trong gỗ của nó có

khả năng sinh ra một loại sản phẩm đặc biệt gọi là Trầm hương hay Kì nam. Trầm

hương có rất nhiều công dụng đã được biết và sử dụng từ hàng ngàn năm qua, ở

nhiều nước trên thế giới. Từ xưa đến nay Trầm hương và Kì nam là loại sản phẩm

đặc biệt quý hiếm của rừng mà thiên nhiên ưu ái ban tặng cho con người. Chính vì

vậy mà Trầm hương có giá trị kinh tế rất cao trên thị trường. Điều này đã làm cho

cây Dó bầu trở thành loài thực vật đặc biệt được nhiều nhà khoa học và người dân

chú ý, có giá trị đặc biệt về mặt nghiên cứu khoa học ở Việt Nam nói riêng và các

nước trên thế giới nói chung.

Tuy nhiên, những nghiên cứu có tính hệ thống về sự hình thành Trầm hương

trên cây Dó bầu chỉ mới bắt đầu từ vài thập niên gần đây. Hầu hết các kết quả nghiên

cứu được công bố đều chưa đưa ra được các quy trình tối ưu cũng như là cơ chế hình

thành Trầm hương để có thể áp dụng rộng rãi ra sản xuất đại trà.

Trong khi đó cùng với sự mất rừng thì nguồn Trầm hương tự nhiên cũng ngày

càng cạn dần. Các loài thuộc chi Aquilaria có khả năng cho Trầm bị khai thác cạn

kiệt. Ở Việt Nam những người khai thác Trầm chặt đốn bừa bãi những cây Dó bầu ở

bất kì độ tuổi nào. Với cách khai thác như vậy thì chỉ trong một thời gian ngắn những

cây thuộc họ cây Dó bầu gần như bị diệt chủng.Trước tình hình đó Hội Đồng Bộ

Trưởng (nay thuộc Chính Phủ ) đã ban hành Nghị Định số 18-HDBT ngày 17 tháng

01 năm 1992 quy định danh mục thực vật rừng, động vật rừng quý hiếm và có chế độ

bảo vệ, đã xếp cây Dó bầu vào danh mục nhóm 1A, tức là bảo vệ nghiêm ngặt.

Trước tình hình đó hiện nay ở nước ta đã và đang có rất nhiều tổ chức, cơ

quan, cá nhân trồng cây Dó bầu đại trà, nhằm mục đích cải thiện kinh tế, phủ xanh

đất trống đồi trọc, góp phần xóa đói giảm ngèo v.v… Tuy nhiên, phần lớn các dự án

đó mới đang ở giai đoạn trồng và thử nghiệm gây tạo Trầm bằng các phương pháp

khác nhau và các kết quả thu được đều chưa được khả quan lắm.

1

Mặt khác nếu để cây Dó bầu mọc ngoài tự nhiên (ở rừng tự nhiên) thì khả

năng cho Trầm hương của cây Dó bầu rất hạn chế (khoảng 10%). Chỉ một số cây vì

lí do nào đó các tác nhân từ bên ngoài tác động đến cây Dó bầu như mưa, gió, sét

đánh làm gãy thân, cành… qua các vết thương đó, vi sinh vật sẽ xâm nhiễm vào cây.

Và cảm ứng sự hình thành dần dần theo thời gian.

Vì những lí do kể trên đồng thời dưới sự phân công của bộ môn Công Nghệ

Sinh Học và dưới sự hướng dẫn của thầy Bùi Văn Thế Vinh tôi đã thực hiện tiểu luận

tốt nghiệp “Phương pháp cấy tạo Trầm trên cây Dó bầu”

1.2. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI:

+ Tổng quan về cây Dó bầu

+ Tìm hiểu qui trình kĩ thuật cấy tạo Trầm hương nhân tạo bằng phương pháp vi sinh

và hóa học có hiệu quả.

1.3. GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI:

Do quỹ thời gian còn hạn chế nên tôi mới chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu các

vấn đề có liên quan đến việc hình thành Trầm hương trên cây Dó bầu ở mức độ tổng

quan và một số thực nghiệm đã được nghiên cứu.

2

CHƯƠNG II: TỔNG QUAN VỀ CÂY DÓ BẦU

2.1. GIỚI THIỆU VỀ CÂY DÓ BẦU:

Cây Dó bầu thuộc :

Lớp (Class): Magnoliopsida

Bộ (Order): Myrtales

Họ (Family): Thymelaeaceae

Giống Aquilaria có tất cả 24 loài (Species) khác nhau gồm:

1. Aquilaria beccariana van Tiegh

2. Aquilaria hirta Ridl

3. Aquilaria microcarpa Baill

4. Aquilaria cumingiana (Decne) Ridl

5. Aquilaria filaria (Oken) Merr

6. Aquilaria brachyantha (Merr) Hall.f

7. Aquilaria urdanetensis (Elmer) Hall.f

8. Aquilaria citrinaecarpa (Elmer) Hall.f

9. Aquilaria apiculata Elmer

10.Aquilaria parvifolia (Quis) Ding Hou

11.Aquilaria rostrata Ridl

12.Aquilaria crassna Pierre ex Lecomte

13.Aquilaria banaense Pham-Hoang-Ho

14.Aquilaria khasiana H.Hallier

15.Aquilaria subintegra Ding Hou

16.Aquilaria grandiflora Bth

17.Aquilaria secundana D.C

18.Aquilaria moszkowskii Gilg

19.Aquilaria tomentosa Gilg

20.Aquilaria bailonii Pierre ex Lecomte

21.Aquilaria sinensis Merr

22.Aquilaria apiculata Merr

23.Aquilaria acuminate (Merr) Quis

24.Aquilaria yunnanensis S.C Huang

3

Mới đây, tiến sĩ Lê Công Kiệt (Việt Nam) và tiến sĩ Paul Kessler (Hà Lan) vừa

phát hiện loài thứ 25 ở cao nguyên Trung Bộ trong năm 2005 có tên khoa học là

Aquilaria rugosa L.C.Kiet & PJ.A Kessler.

Cây Dó bầu thuộc loài Aquilaria crassna Pierre ex Lecomte

2.1.1. ĐẶC ĐIỂM PHÂN LOẠI:

Tên thông thường:

Tùy theo mỗi quốc gia mà Trầm hương có tên khác nhau:

- Trung Quốc: Tuchenxiang (Tiếng phổ thông: Ch'en Hsiang).

- Pháp: Bois d'aigle, Bois d'aloes, Calambac, Calambour

- Anh: Agarwood hay Aloes wood, Malayan eaglewood

- Đức: Adlerhoiz.

- Hy Lạp: Agallochon.

- Ả Rập: Aghaluhy.

- Malaysia: Garu

- Campuchia: Kalampeahk chan, Crassna, KresnaKlampèoh.

-

Hình 2.1: Vườn cây Dó bầu được 5 tuổi

- Việt Nam: Cây Trầm hương, Dó bầu, Dó trầm, Cây Tóc…

-Indonesia: Gaharu, Tengkaras, Mengkaras

4