Kỹ năng thuyết trình

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

BỘ MÔIV VĂN IIO Í K IN H DOANH

CHỦ BIÊN: PGS.TS D Ư Ơ NG THỈ LIEU

* * * * & » « * *

KỸ NĂNG THUYẾT TRÌNH

TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHỆ

THỦ ĐỨC

1

DKCB:

1 H Ư V I Ệ N

M ĩ ĩ í

I TRƯỜNG CĐ CÔNG NGHỆ THÍ: 'j\

NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÀN

hẨ nội, 2009

» *

P A P k J V /

FÊF￾i • ./KAl -í1

áp íT

I I'

TẬP THỂ TÁC GIẢ

❖ Chủ biên

PG S.TS Dương T hị Liễu

❖ Tham gia biên soạn

TS. T rương T hị N am T h ắn g

ThS. P h ạm Hương T hảo

ThS. N guyễn T hu N gà

ThS. Đỗ H oài L inh

ThS. N guyễn T hị Q uỳnh G iang

ThS. N guyễn H oàng H à

ThS. N guyễn T hị K h án h

LỜI NÓI ĐẦU

Giao tiếp như mạch máu thông suốt và gắn k ết mọi

quan hệ p h át sinh trong xã hội loài người. Giao tiếp gắn với

mỗi người từ lúc sinh ra cho đến khi m ất đi, gắn với xã hội

loài người thông qua sự đa dạng phong phú của nhu cầu. Kỹ

năng giao tiếp có ảnh hưởng tích cực đến các mối quan hệ

trong công việc và trong cuộc sống nói chung. Kỹ năng giao

tiếp tốt cùng vối các điều kiện kỹ th u ật khác là một trong

những điều kiện tiên quyết mà các nhà tuyển dụng tìm

kiếm ở các ứng viên cho các vị trí quản lý doanh nghiệp.

P h át triển kỹ năng giao tiếp là cần th iết không chỉ đối với

sinh viên khi còn đan,g ngồi trên ghế nhà trường, mà còn

cần th iết khi sinh viên bước vào công việc và với tư cách một

cá nhân của toàn xã hội, giúp cho họ tự tin hơn trong công

việc, trong cuộc sông.

Thuyết trình là một hình thức giao tiếp, đây là hình

thức giao tiếp ở mức độ khá phức tạp, đòi hỏi có sự chuẩn bị

kỹ càng trước khi thực hiện nếu người thực hiện muốn có

buổi thuyết trình thành công. Thuyết trình diễn ra khá

thường xuyên trong môi trường công việc, nếu trình bày một

vấn đề một cách thuyết phục, người thuyết trình sẽ chuyển

tải thông điệp trọn vẹn và gây được tác động đến người nghe

như ý muốn, thông qua đó có thể tăng cường uy tín cũng như

khả năng ảnh hưởng đến người khác. Trong một sô" doanh

nghiệp, năng lực của một cá nhân có thể được đánh giá qua

các dịp thuyết trình trứớc đám đống.

3

Cuốn sách K ỹ n ă n g th u y ết trìn h , được biên soạn

nhằm trang bị cho ngươi đọc những kiến thức chung về

thuyết trình và các kỹ năng cần thiết để thực hiện các buổi

thuyết trình thành công phục vụ cho học tập, cho công việc,

nâng cao khả năng giaò tiếp và phát triển cá nhân.

Qua cuốn K ỹ n ă n g th u y ết trìn h , người đọc sẽ có một

cái nhìn tổng quát về thuyết trình bao gồm đặc điểm, các

hình thức, các phương pháp thuyết trình. Như tên gọi của

cuốn sách “Kỹ năng”, phương diện thực hành được nhấn

mạnh, người đọc sẽ được trang bị các chìa khoá để thuyết

trình thành công.

Với mục tiêu trên, cuốn sách K ỹ n ă n g th u y ế t tr ìn h

được biên soạn thành 4 chương vâi nội dung như sau:

Chương 1: Trình bày tổng quan về thuyết trình như:

Khái niệm, lịch sử, văn hoá trong thuyết trình, đồng thời nêu

bật lợi ích và tính cần thiết của kỹ năng thuyết trình đối vâi

những nhà quản lý kinh tế, quản trị doanh nghiệp, làm nền

tảng kiến thức cho các chương tiếp theo.

Chương 2: Trình bày chi tiết 8 bước chuẩn bị cho một

bài thuyết trình bao gồm: 1. Chọn Chủ đề và xác định mục

đích bài thuyết trình; 2. Tìm hiểu thính giả; 3. Thu thập

thông tin tư liệu cho bài thuyết trình; 4. Tổ chức bài thuyết

trình; 5. Xây dựng nội dung bài thuyết trình; 6. Chuẩn bị các

phương tiện hỗ trợ và công tác hậu cần; 7. Chuẩn bị về tâm

lý và hình thức; 8. Luyện tập

Chương 3: Trình bày chi tiết 6 công việc chủ yếu khi

tiến hành thuyết trình, bao gồm: 1. Lên kế hoạch cho bài

thuyết trình; 2. Tạo mối quan hệ, ấn tượng tốt vâi thính giả;

3. Trình bày nội dung bài thuyết trình; 4. Đ ặt và trả lòi câu

4

hỏi; 5. Đ ánh giá kết quả cuộc thuyết trình. Đồng thời chương

này còn trình bày chi tiết các kỹ năng trong thuyết trình bao

gồm: 1. Kiểm soát sự lo lắng; 2. sử dụng ngôn ngữ; 3. sử

dụng ngôn ngữ không lời/ngôn ngữ cơ thể; 4. Trao đổi với

thính giả; 5. Sử dụng hiệu quả phương tiện hỗ trợ nghe nhìn;

6. Sử dụng các kỹ năng thuyết phục.

Chương 4\ Trình bày một số loại bài thuyết trình như:

1. Bài thuyết trình cung cấp thông tin; 2. Bài thuyết trình

với mục đích thuyết phục; 3. Bài thuyết trình trong các dịp

đặc biệt; 4. Thuyết trình nhóm. Đồng thòi trong chương trình

này còn phân tích một sô' dạng và những lưu ý khi thuyết

trình trong kinh doanh.

Cuối mỗi chương đều có các câu hỏi ôn tập, tình huống

để nghiên cứu, thảo luận và bài tập thực hành, giúp cho

người đọc không chỉ củng cố mà còn áp dụng ngay các kiến

thức đã đọc vào thực tế, nâng cao, cải thiện kỹ năng giao tiếp

và thuyết trình của mình.

K ỹ n ă n g th u y ế t tr ìn h đã được hoàn thành vối kết quả

lao động khoa học, nghiêm túc của tập thể giáo viên Bộ môn

Văn hoá Kinh doanh. Trong quá trình biên soạn, các tác giả

đã tham khảo một số’'tài liệu tiếng Anh và tiếng Việt, tuy

nhiên không thể tránh khỏi các thiếu sót. Tập thể tác giả

mong nhận được sự đóng góp ý kiến quý báu của đồng

nghiệp, sinh viên và bạn đọc.

T âp th ê các tác g iả ch â n th à n h cảm ơn!

5

chương 1. vống quan về thuyết trình

Chương 1

TỔNG QUAN VẾ THUYÊT TRÌNH

1. KHÁI ỌUÓT chung vc THUVễt TRÌNH

1.1. Khái niệm về thuyết trình

- Định nghĩa: Thuyết trình là trình bày bằng lời trước nhiều

người vẻ một vân để nào đó nhằm cung cấp thông tin hoặc thuyết

phục, gây ảnh hưởng đến người nghe.

- Đặc điểm: Trong thuyết trình, cũng giống bất cứ hình thức

truyền thông nào khác, có năm yếu tổ căn bản thường được biểu

thị như sau, "ai đang nói điều gì với ai và đang sử dụng phương

tiện nào để tạo ra kết quả gỉ?".

- Các loại thuyết trình

Phân theo mục tiêu của bài thuyết trình, có 2 hình thức chính

Cung cấp thônọ tin: Chia sẻ, cung cấp, truyền tải thông tin cho

người nghe. Ví dụ như cung cấp cho các nhân viên mới trong công

ty những hiểu biết về sổ tay nhân viên

Thuyết phuc: Đưa ra các lý lẽ làm cho người nghe chấp nhận

hoặc hành động theo ý kiến của người nói. Ví dụ như thuyết phục '

nhân viên chấp nhận và tuân thủ một thủ tục mới của công ty.

Những lời lẽ cần khêu gợi được các cảm xúc như sự kiêu hãnh,

lòng tự hào, sự sợ hãi, sự bình yên, tính hiệu quả... thông qua đó

thuyết phục người nghe. Một nhà thuyết trình tài năng không chỉ

cung cấp thông tin cho người nghe mà còn có thể làm thay đổi cảm

xúc của họ.

7

KỸ N Ă NG THUYẾT TRÌNH

Thời đại ngày nay có rất nhiều phụ nữ và nam giới đi khắp thế

giới để truyền đạt ý tưởng hay gây ảnh hưởng qua thuyết trình. Ở

Mỹ, danh sách này gồm có Franklin Roosevert, Billy Graham,

Cesar Chavez, Barbara Jordan, Ronan Reagan, Martin Luther

King, Jesse Jackson và Elizabeth Dole. Ở các quốc gia khác, có thể

thấy sức mạnh của thuyết trình được khai thác hiệu quả bới các

nhân vật tầm cỡ như Cựu thù tướng Anh Margaret Thatcher, cựu

tổng thống Nam Phi Nelson Mandela, nhà hoạt động nhân quyền

Guatemalan Rigoberta Menchu và lãnh đạo dân chủ của Myanmar

- Aung San Suu Kyi.

1.2. Lịch sử của thuyết trình

Trong lịch sử loài người, nghệ thuật thuyết trình đã trở thành

một công cụ giao tiếp hết sức hiệu quả. Quyển sách cổ nhất viết về

diễn thuyết hiệu quả được viết trên giấy cói ở Ai Cập cách đây

khoảng 4500 năm. Tài hùng biện cũng được trân trọng ở các quốc

gia cổ như Án Độ, Châu Phi hay Trung Quốc. Ở Hy Lạp và La Mã

cổ đại, thuyết trình trước công chúng đóng vai trò trung tâm trong

giáo dục hay cuộc sống đô thị. Cuốn sách “Thuật hùng biện” của

Aristotle viết vào thế kỉ thứ 3 trước công nguyên vẫn được coi là

cuốn sách “gối đầu giường” đối với nghệ thuật này. Trong cuốn

“Thuật hùng biện”, Aristotle đã mô tả chi tiết về cách nói và thuyết

phục có hiệu quả. Ông xác định sự chuẩn xác (ethos), truyền cảm

(pathos) và hợp lý (logos) là ba thủ pháp mà nhà thuyết trình có thể

sử dụng. Cụ thể hơn, “ethos” liên quan đến nhũng yếu tố tạo nên

sự tin tưởng của người nghe đối với người nói. Pathos lại tập trung

các yếu tố cảm xúc người nói truyền tải tới người nghe. “Logos”

quan tâm tính mạch lạc và logic trong bài nói. Các bài truyền đạo

trong xã hội Ai Cập và Châu Phi Cận đại (năm 2500 trước công

nguyên) đặc biệt nhấn mạnh đến thái độ và phẩm chất cùa người

nói. Những nguyên lý được trình bày cặn kẽ trong quyển sách giáo

&

chương 1. tông quan vê thuyết trình

khoa đầu tiên về thuyết trình này đã được đem vào ứng dụng qua

trải nghiệm của những nhà hùng biện Hi Lạp cổ đại như

Đemoxphen, Socrat. Mặc dù thế giới có rất nhiều thay đổi kể từ

thời của Aristotle, nhưng nhận định của ông về người có khả năng

“đưa ra những nhận xét mà không thể giải thích”, “thậm chí chưa

từng nghĩ đến vấn đề đó một cách tổng thể” - dường như vẫn còn

nguyên giá trị.

Thực tế, thuyết trình thường xoay quanh các vấn đề chính trị.

Hầu hết các bài phát biểu được ghi nhận trong lịch sử loài người

nói về vấn đề chính trị. Không thể không kể đến những nhà thuyết

trình nổi tiếng trong lĩnh vực chính trị như các vị Tổng thống Mỹ,

Phiden Castro, Hitler, Luther King.

Sự tiến triển của thuyết trình trước đám đông thay đổi theo sự

biến thiên của văn hóa và sự dịch chuyển của xã hội. Đen nay, hầu

hết các bài thuyết trình đều được cập nhật và lưu giữ khá cẩn thận.

Với sự phát triển của công nghệ thông tin, việc truyền bá và phổ

biến các bài thuyết trình nổi tiếng diễn ra nhanh và hiệu quả hon.

Các lĩnh vực thuyết trình hết sức phong phú và đa dạng, các thuyết

trình gia cũng bao gồm đủ các thành phần nghề nghiệp, giới tính,

lứa tuổi và đến từ các dân tộc khác nhau. Có thể khẳng định rằng,

thuyết trình góp phần nâng cao hiệu quả giao tiếp và là công cụ

hiệu quả trong gìn giữ và củng cố tri thức nhân loại.

1.3. Lợi ích của thuyết trình

Thuyết trình là một công cụ giao tiếp hiệu quả.

Hãy xem xét các vỉ dụ sau:

1. Bạn đang là thực tập sinh về quản lí trong một tập đoàn lớn.

Chưomg trình này có tổng cộng 7 thực tập sinh. Một trong số đó sẽ

nhận được một công việc về quản lí khi kết thúc kì thực tập. Sẽ có

một buổi thảo luận lớn cho toàn bộ nhân viên của tập đoàn, ở đó

mỗi thực tập sinh sẽ phải trình bày về dự án mà họ đang ấp ủ.

9

KỸ N Ă NG THUYẾT TRÌNH

Từng người sẽ đứng lên thuyết trình. Đa phần không có kiĩ

nghiệm và cảm thấy choáng ngợp trước sự có mặt của ban quản 1

cấp cao. Bài trình bày của họ trở nên lủng củng và bất thường. Ti

nhiên, bạn lại khác - có thể nhớ lại những kĩ năng trong lớp h<

thuyết trình trước đây; nhờ đó, đưa ra một bài diễn giải chứa nhii

thông tin hữu ích, được giải thích hợp lí và hiệu quả. Cuối cùn

bạn trúng tuyển.

2. Bạn đã kết hôn và có 3 đứa con. Một trong số chúng gi

khó khăn về tiếp thu trong học tập. Bạn được biết rằng ban giá

hiệu của trường học địa phương, do vấn đề kinh phí, định cắt giả

giáo viên hỗ trợ giáo dục đặc biệt - những người có thể giúp c<

bạn. Tại cuộc họp với Ban giám hiệu, bạn đứng lên và thuyết ph

họ bằng những lí lẽ hợp tình hợp lí để giữ lại giáo viên đó. Sau ổ

ban giám hiệu đã thay đổi dự định ban đầu.

3. Bạn là trợ lí của một giám đốc chi nhánh, cấp trên của b

- ông giám đốc - chuẩn bị nghi hưu. Công ty dự định tổ chức m

bữa tiệc chia tay với sự có mặt đông đủ của các cấp quản lí từ tổi

công ty. Bạn, với tư cách là cộng sự thân thiết của ngài giám đc

được yêu cầu nói lời chia tay. Bạn đã nói những cảm xúc của mì

một cách chân thật về những đóng góp của giám đốc. Kết thúc 1

phát biểu, tất cả vỗ tay nồng nhiệt, một số nguờỉ còn rom rc

nước mắt. Và tuần sau, bạn nhận được quyết định bổ nhiệm

giám đốc chi nhánh mới.

Trong xã hội, con người quan hệ với nhau thông qua nhi

hình thức trong đó có giao tiếp và các công cụ giao tiếp. Thu)

trình là một công cụ giao tiếp hiệu quả giúp người nói thể hi

được đầy đủ nội dung, ý tưởng và mục đích giao tiếp của mình c

người nghe thì dễ dàng tiếp tiếp nhận các nội dung đó một cá

thống nhất.

Trong một cuộc khảo sát gần đây với 480 công ty và cơ quỉ

10

chương 1. 'lổng quan về thuyết trình

kĩ năng giao tiếp - bao gồm cả thuyết trình - được xếp hàng đầu

trong chất lượng nhân sự đối với những lao động có trình độ đại

học. Tầm quan trọng của kĩ năng này được đề cao trong rất nhiều

lĩnh vực - từ kế toán đến kiến trúc sư, giáo viên đến kỹ sư, nhà

khoa học cũng như nhân viên chứng khoán. Kẻ cả những ngành

mang tính kỹ thuật chuyên sâu như kĩ sư dân dụng hay chế tạo

máy, các nhà quản lí vẫn đặt kỹ năng giao tiếp cao hon kiến thức

chuyên môn khi tuyển dụng hay cất nhắc một ai đó. Như Lee

Iacocca, cựu chủ tịch của Chrysler giải thích “Bạn có thể có những ý

tưởng vĩ đại, nhưng nếu bạn không thể diễn đạt được nó, bộ não của

bạn sẽ trở nên vô dụng‘\ Để vươn tới đỉnh cao, theo chuyên gia kinh

tế hàng đầu Midge Costanza, bạn phải “đứng trên đôi chân cùa

mình, dù là làm việc độc lập hay theo nhóm, và hoàn thành bài trình

bày một cách thuyết phục và chân thực”.

Thuyết trình đóng vai trò to lớn trong sự thành công của

mỗi cá nhân

Lịch sử và thực tế hiện tại đã chứng minh những người thành

công trong công việc và cuộc sổng thường là những chuyên gia

trong thuyết trình. Điều đó cũng giải thích tại sao kỹ năng thuyết

trình trở thành một kỹ năng quan trọng đối với một người lãnh đạo

hay một nhà quản lý. Một nhà lãnh đạo, quản lý tài năng cần phải

thành thục trong kỹ năng diễn thuyết trước công chúng, đôi khi

chính nó giúp che giấu những khiếm khuyết khác. Trong thực tế,

kỹ năng này được sử dụng cho các mục đích rất khác nhau - Adolí

Hitler và Martin Luther King.Jr đều là bậc thầy trong thuật hùng

biện; cả hai đều biết cách sử dụng kỹ năng diễn thuyết trước công

chúng để tạo ảnh hưởng đáng kể trong xã hội - nhưng theo hai

hướng hoàn toàn đối nghịch nhau. Thuyết trình mang lại hình ảnh,

tác phong và quan trọng hơn là sự tự tin cho bạn khi đứng trước

một đám đông, thuyết trình đóng vai trò vô cùng to lớn trong sự

thành công của mỗi cá nhân.

11

KỸ N Ă NG THUYẾT TRĨNH

Thuyết trình như một nghề tạo thu nhập cao

Người Anh có một câu ngạn ngữ cổ: “Lời nói chẳng mất tiền

mua” - xem ra không còn đúng từ thập niên 90 của thế kỷ XX trở

lại đây. Ngày nay, lời nói hay thậm chí còn rất “đắt đỏ”. Chi phí bỏ

ra có thể là của người nghe phải trả cho một nhà diễn thuyết

chuyên nghiệp; cũng có thể là cùa những người đang phấn đấu để

trở thành nhà diễn thuyết tương lai.

Trong suốt lịch sử Hoa Kỳ, rất nhiều người đã kiếm sống bằng

cách đứng trên bục ở rất nhiều bang khác nhau và thuyết trình về

nhiều vấn đề như một hình thức giải trí hoặc cung cấp thông tin để

thu tiền cùa khán giả. Tuy nhiên, ngày nay, thù lao cho các bài

diễn thuyết đã nâng lên một tầm mới. Những chuyên gia diễn

thuyết có thể kiếm được vài ngàn đô la từ mỗi buổi. Những ngôi

sao thuyết trình như Colin Powell, Oprah Winfrey, Barbara Walter

và Luther King thậm chí còn được trả hơn 50000 đô la cho mỗi lần

đứng trước công chủng. Làm sao những nhân vật này có thể học

được nghệ thuật thuyết trình. Một vài người là “tự nhiên” - tức là

sinh ra đã có sẵn năng khiếu. Một số khác có thể học hỏi được từ

các khóa đào tạo thuyết trình. Một số khác chọn cách tốn kém hơn.

Họ theo đuổi những hướng dẫn “độc quyền” về cách thức thuyết

trình, có thể tốn tới 5000 đô la cho một buổi học 6h. Quả thực, lời

nói không rẻ chút nào!

Lợi ích của việc học kỹ năng thuyết trình

Sau khi học kỹ năng thuyết trình, bạn sẽ:

1. Học được cách nói trước đám đông: Trước các đồng nghiệp,

bạn trình bày về kế hoạch kinh doanh trong thời gian tới; trong

một phiên tòa, bạn giải thích với bồi thẩm đoàn về vụ tai nạn

không phải do lỗi cùa bạn; tại buổi tiệc tiễn một đồng nghiệp

về hưu, bạn thay mặt công ty nói lời chia tay; ở cuộc họp khu

dân cư, bạn đứng lên nói về tình trạng tội phạm quanh khu

12

chương ỉ. tông quan về thuyết trình

vực... Những tình huống trên đều yêu cầu bạn có khả năng

nhất định về thuyết trình.

2. Học các kĩ năng áp dụng trong hội thoại: Mặc dù mục tiêu

chính của khóa học là nói trước đám đông, song qua thuyết

trình, bạn cũng có thể học được các kỹ năng áp dụng trong hội

thoại giữa hai người trong các tình huống đời thường.

3. Phát triển kĩ năng giao tiếp khi tham gia tuyển dụng: Khi

bạn phỏng vấn xin việc, kĩ năng giao tiếp sẽ được nhà tuyển

dụng để tâm nhất, vì một nhân viên sẽ không thể hiện giá trị

của mình được nếu những ý tường sáng tạo của họ lại không

thể diễn đạt bằng lời với đồng nghiệp hay cấp trên. Khả năng

thuyết trình còn rất hữu ích trong quá trình làm việc sau này,

có thể giúp bạn thăng tiến hay trụ lại nếu công ty có đợt sa thải

hàng loạt.

4. Có cơ hội thực hành và tích lũy kinh nghiệm: Hiểm có môi

trường nào cho bạn cơ hội thực hành tốt như lớp học vì (1) bạn

không bị đe dọa bởi bất cứ yểu tố gì như trượt phỏng vấn hay

bị đuổi việc, do đó bạn hoàn toàn tự do thử nghiệm và (2) khán

giả chính là bạn học, là những người nghe hết sức chân thành

và thân thiện, cảm thông với những lỗi bạn có thể mắc. Ngoài

ra bạn còn nhận được những lời nhận xét đánh giá từ giáo viên

hướng dẫn và những phản hồi từ bạn bè, giúp bạn sửa những

lỗi từ nhỏ nhất hoặc bạn vô tình không nhận ra.

5. Có thêm tự tin: Thuyết trình được coi là một trong những hoạt

động khó nhất trong cuộc sống. Một khi bạn đã làm quen với

thuyết trình, chắc hẳn bạn sẽ tự tin hơn khi đối diện với nhiều

lĩnh vực khác, thậm chí sẽ cho bạn khả năng đối mặt với thử

thách tốt hơn. Một khi hoàn thành tốt phần trình bày của mình,

tự hào về giá trị bản thân cùa bạn sẽ nhân lên gấp bội.

13

KỸ N Ă NG THUYẾT TRÌNH

Hình minh hoạ: Quá trình giao tiếp

Sự giống nhau giữa thuyết trình và giao tiếp

Có thể thấy, có rất nhiều điểm tương đồng giữa giao tiếp hàng

ngày và thuyết trình. Mỗi ngày, trong các cuộc hội thoại thông

thường, bạn sử dụng các kĩ năng sau nhiều lần:

• Tổ chức ý nghĩ một cách logic

• Chuyển tải thông điệp tới người nghe

• Ke một câu chuyện cho hiệu quả tối đa

• Điều chỉnh theo phản hồi của người nghe

14

chương 1. Vống quan về thuyết trình

Thực tể bạn đã áp dụng các “mẹo” trong giao tiếp. Đây cũng

là những kĩ năng quan trọng nhất khi bạn thuyết trình trước đám

đông. Bằng rất nhiều cách khác nhau, thuyết trình đòi hỏi những kĩ

năng tương tự như giao tiếp hàng ngày. Hầu hết những người có

khả năng giao tiếp tốt đều có thể dễ dàng tiếp thu các kĩ năng trong

thuyết trình, và trờ thành những người giao tiếp thuần thục trong

rất nhiều tình huống như hội thoại, thảo luận trên lớp, hội thảo tại

cơ quan hay các buổi phỏng vấn.

Sự khác nhau giữa thuyết trình và giao tiếp

Mặc dù có rất nhiều điểm tương đồng, giao tiếp, hội thoại

hàng ngày và thuyết trình không phải là đồng nhất. Có 3 điểm khác

biệt chính giữa giao tiếp và thuyết trình:

1. Thuyết trình có cẩu trúc chặt chẽ hơn: Thuyết trình thường có

giới hạn thời gian. Trong hầu hết các trường họp, người nghe

không được phép ngắt giữa chừng hay đưa câu hỏi trong thời

gian thuyết trình. Vì thế, người thuyết trình cần phải nhấn

mạnh vào những điều mà người nghe có thể rất quan tâm, cũng

như trả lời được hết các câu hỏi có thể có. Do đó, thuyết trình

đòi hỏi phải được lập kế hoạch và chuẩn bị tỉ mỉ hơn.

2. Thuyết trình yêu cầu ngôn ngữ chính thống hơn: Tiếng lóng,

tiếng địa phương và sai ngữ pháp không có chỗ trong bài

thuyết trình. Mặc dù những điều này có thể thường xuyên bắt

gặp trong ngôn ngữ thường ngày, người nghe cũng khó có thể

chấp nhận nhà diễn thuyết không biết chọn lọc và tôn trọng

ngôn ngữ của mình.

3. Thuyết trình yêu cầu phương pháp trình bày khác hơn: Trong

giao tiếp hàng ngày, người nói có thể làm rõ ý mình bằng

những câu như “theo ý tôi”, “tôi muốn nói là” hoặc hô ngữ như

“à, ờ, ìrm”, đặc biệt là “khua chân khua tay”. Tuy nhiên trong

thuyết trình, người nói phải điều chinh giọng nói của mình khi

15