Kinh nghiệm làm bài thi HSG

Kinh nghiệm làm bài khi đi thi

Nguyễn Tuấn Dũng

Là các đối tượng học sinh và sinh viên, hai chữ thi cử xưa nay đã khá gẫn gũi với

chúng ta. Bắt đầu năm học, thi. Kết thúc năm học, thi. Vào trường, thi. Ra trường lại

cũng thi. Thi để trả bài cho thầy cô, thi để lấy học bổng, thi để đi nước ngoài, thi để

lấy chứng chỉ nọ, bằng kia, hay đơn giản, thi vui để đem lại nụ cười trong đời sống

tinh thần cho mọi người như Chiếc nón kỳ diệu, ở nhà chủ nhật Thi gắn liền với sự

thành đạt công danh một con người, thi có ý nghĩa hết sức quan trọng trong sự

nghiệp của mỗi người. Nhưng, thi lại chỉ được thực hiện trong một khoảng thời gian

ngắn ngủi hơn rất nhiều so với quá trình học tập và nghiên cứu của chúng ta. Chính

vì thế, kinh nghiệm là một nhân tố đóng vai trò không nhỏ, cần được biết đến trước

khi bước vào phòng thi.

Trải qua các kỳ thi học sinh giỏi PTTH cũng như Olympic sinh viên môn Tin học, có cơ

hội tiếp xúc với các sĩ tử, từ chuyên nghiệp trong giới gà trọi (chủ yếu là những học sinh

đã từng tham gia thi học sinh giỏi Tin học PTTH) cho đến nghiệp dư như hầu hết các sinh

viên mới tham gia trong những hội thi Olympic Tin học sinh viên, tôi nhận thấy hầu hết

các bạn học sinh đều có phương pháp và nhiều thủ thuật làm bài trong khi thi nhưng một

bộ phận đông đảo tập trung chủ yếu là các sinh viên tham gia trong các Olympic Tin học

toàn quốc lại còn quá ít kinh nghiệm. Sự non nớt đó trong trường thi khiến không ít chiến

sỹ phải hy sinh một cách oan uổng. Không đâu xa, trong kỳ thi Olympic 2002 năm nay tại

Nha Trang, ở bài 2 bảng chuyên tin, đội của tôi có một anh vì quá say mê với cách giải

riêng của mình, không nhận ra đó là một bài hết sức đơn giản mà mọi người hầu như đều

đi theo một hướng giải chung nên đã để tốn mất tới 3/ 4 thời gian thi mà vẫn cho ra kết quả

sai. Thế đấy, sự cay cú và bảo thủ làm cho con người ta trì trệ và lú lẫn như vậy đó. Mong

rằng các bạn trong lúc làm bài thi luôn luôn tỉnh táo phân biệt khó dễ mà chia thời gian làm

từng bài cho phù hợp.

Tất nhiên sai lầm trên chỉ là một trong vô số những sai lầm mà bất cứ ai khi đi thi đều phải

có. Nhưng đó là những trục trặc thuộc mặt tâm lý, tính cách của từng người phải tự sửa

lấy. Ta không bàn lĩnh vực đó mà chủ yếu xem xét những kinh nghiệm về phương pháp

làm bài thi sao cho hiệu quả. Tôi hy vọng nó sẽ giúp bạn đạt thành công tốt hơn, không chỉ

khi thi mà ngay cả trong công việc lập trình của mình.

Phân tích

Khi gặp một bài toán A nào đó, chúng ta thông thường hay chú ý đến chi tiết cụ thể bên

trong mà không có cái nhìn tổng quan hơn một chút về nó : bản chất của bài toán là gì?

xuất phát từ đâu?. Sau đó rồi mới xem xét có thể đưa về bài toán B khác đã có thuật toán

chuẩn không? Hoặc tương tự với một bài toán C có lời giải tốt? Tôi lấy ví dụ bài Đoán số

(đề thi học sinh giỏi quốc gia bảng A 1993-1994), tưởng rằng đó là một bài toán chỉ có thể

giải bằng số học nhưng thực ra lại chính là bài toán tìm đường đi trên đồ thị trong đó ta