Kinh nghiệm đưa đối thoại văn hóa vào hoạt động ngoại giao của ông cha ta trong lịch sử

/ N '

KINH NGHIEM DUA DOI THOAI VAN HOA • •

VAO HOAT DONG NGOAI GIAO CUA • • •

ONG CHA TA TRONG LICH SlT

PHAM XUAN NAM

Vdi chien thang lay ICfng cua Ngo

Quyen tren song Bach Dang nam

938, ach do ho hdn 1000 nam cua phong

kien phUdng BSc d nu6c ta da cham dUt. Tijf

do, cac vUdng trieu Viet Nam thdi trung dai

deu mong muo'n tap trung siic de xay dung

va phat trien quoc gia phong kien doc lap.

Ben canh nhiem vu do'i noi, cac vUdng trieu

nay khong the khong thUdng xuyen cham

lo de'n linh vUc doi ngoai v6i cac nUdc lang

gieng, ma tru6c het va chii ye'u la v6i Trung

Quo'c. Bdi tie'p sau Han - Dudng, cac trieu

dai To'ng, Nguyen, Minh, Thanh lan lUdt

thay nhau tri vi tai dat nUdc Trung Hoa

rong 16n van luon tU cho minh co quyen doi

hoi cac nu6c nho d xung quanh, trong do c6

nu6c ta, phai than phuc, trieu cong va

nhan saeh phong ciia ho. The nhUng, do

tham vong banh tru6ng chi pho'i, nhieu khi

ho vAn khong thoa man vdi viec dap Ung

nhiing doi hoi tren. Trai lai, ho luon rinh

chd cd hoi de lan chiem dat dai hoae cho

quan tran xuo'ng xam lUdc hong lai bien

nu6c ta thanh quan huyen ciia "Thien

trieu" nhu trUdc.

Vi the, cung vdi nhufng chien cong hien

hach "pha cUdng dich" tren mat tran quan

su, ong cha ta thud ay ma tieu bieu la

nhUng minh quan, hien tu6ng, anh hiing

hao kiet, tri thUc uyen bac thuoc cac trieu

Tien Le, Ly, Tran, Le, Nguyin, Tay Sdn

luon biet chu dong sU dung linh boat, dung

luc, dung ndi nhieu hinh thiic doi thoai van

hoa trong hoat dong ngoai giao de hoa giai

khong it mau thuan nay sinh trong quan

he v6i Trung Hoa. Chinh dieu do da gop

phan quan trong nang cao sUc manh tong

hdp cua dan toe, gianh lai va giii viing doc

lap, chu quyen va toan ven lanh tho quoc

gia, tranh thu dieu kien hoa binh de nhan

dan dUdc yen on lam an sinh song.

Co the noi, kinh nghiem dUa doi thoai

van hoa vao boat dong ngoai giao cua ong

cha ta trong lich sit nu6c nha thdi trung dai

la het siic da dang va phong phu. 0 day,

trong pham vi cua mot bai viet ngan, chung

toi chi tap trung phan tich mot so' sU kien

noi bat sau:

I. XI/6NG HOA THO VAN SAU DOI

DAU QUAN sir DU6 I THO I TIE N LE

Theo sd saeh, cong cuoc xay dUng quo'c

gia thong nhat ciia nha Dinh sau "loan 12

sU quan" dien ra chUa dUdc bao lau thi

• GS.TS. Vien Si( hoc