Kiểm nghiệm nguyên nhân của lạm phát ở nước ta trong thời kỳ 1976 - 1995 bằng kỹ thuật kinh tế lượng

Kiem nghiem nguyen nhan cua Iqm phat o

nudc ta trong thdi Icy 1976-1995 bang l<y

thuqt Icinh te luong

LE VIET Dir e

TRAN THI THU HAN G

• TRAN TRONG NGHIA

;' '''•',/' ' ', _^ NGUYEN DtrC THIEN

TRANDlTCDIEP ; ,

"XT hang ndm 1976-1995 la giai doqn Iqm phdt cao d Viet Nam. Hien nay Chinh phu Viet

JL V Nam dang trien khai chinh sdch kich cdu nen nguy ca Iqm phdt cao trd lqi se khong

nhd. Mtic tieu cua bdi viet ndy Id nhin lqi nhang nguyen nhdn cua Iqm phdt cao trong giai

doqn tren de cd kinh nghiem dU bdo vd phong trdnh trong giai doqn tdi. Mo hinh gidi thich

lam phdt d Viet Nam trong giai doqn ndy Id md hinh hdn hqp, gdm cdc bie'n gidi thich nguyen

nhdn lam phdt cua cd thuyet trgng tiin ldn thuyet trgng ca cdu. Sau khi Udc luqng duqc mo

hinh, cdc tdc gid dd kiem dinh khd ndng ta tUang quan cua cdc sai so, kiem dinh tinh thudn

nhdt cua cdc sai so, kiem dinh tinh ngoqi sinh cua cdc bien gidi thich trong md hinh vd kiem

dinh tinh dn dinh cua cdc he so Udc luqng. Ket qud nghien cau cd the khdng dinh ngudn gd'c

cua Iqm phdt d Viet Nam trong thdi ky 1976-1995 la cd vi tiin te ldn ca cdu. Do dd mgi chinh

sdch ddi hqn nhdm chd'ng Iqm phdt d Viet Nam diu phdi hUdng tdi cd hai loqi chinh sdch tdi

chinh - tiin te vd chinh sdch ca cdu. . , ^

^ T^ rong nhflng nam gin day, van de

^U/ lam phat cao da Mi ndi len d Viet

Nam va dfldc gidi khoa hgc va quan ly kinh

td bet sflc quan tam. Mac dfl xu hfldng Mm

phat cao da bfldc dlu dfldc ngan chan ke tfl

thang 10 nam 2008, song vdi cbinb sach

kich clu, md rdng bdi chi ngan sach va gia

tang td'c do tang trfldng tien te dfldc ap dung

ngay tfl dlu nam 2009 ciia Chinh phu, nguy

cd lam phat cao trd Mi trong nhflng nam tdi

se khdng nhd.

Muc tieu cua bai viet nay M nhin l^i

nhflng nguyen nhan ciia Mm phat cao trong

20 nam dlu sau khi dlt nfldc thdng nhat

(1976-1995) de cd kinh nghiem dfl bao va

phdng tranh trong giai doan tdi. Tuy nhien,

do khudn khd ban che, bai vidt nay khdng

kiem lai tinh hinh Mm phat cao cung nhfl

nhflng phan tich dinh tinh ve nguyen nhan

ciia nd, ma di thang vao kiem nghiem blng

ky thuat kinh td Ifldng cac nguyen nhan cua

hien tfldng Mm phat cao trong giai doan

tren. Chi xin lflu y rang ty le lam phat tren

50%/nam, tham chi ed lflc len tdi hdn

700%/nam, da keo dai sud't trong thdi gian

nay, va chi ba xud'ng cdn 17,5% vao nam

1992, 14,4% vao nam 1994 va 12,7% vao

nam 1995, song van la kha cao.

Ly thuyet giai thich nguyen nhan cua lam

phat rat phong phu, song nhin chung dd'i vdi

cle nfldc dang phat trien, cd hai trfldng phai

giai thich Mm phat rat thanh cdng; mdt la

Le Viet Diic, TS; Tran Thi Thu Hing, ThS; Tran

Trpng NghTa; Nguyen Diic Thien, ThS; va Tran Dire

Diep, Vien Dao tao va phat trien kinh te, Hoi Phat trien

hop tac kinh te Viet Nam - Lao - Campuchia.

23