Kĩ năng phát hiện vấn đề trong dạy học dựa trên giải quyết vấn đề

Kl NANG PHAT HIEN VAN DE

TRONG DAV HOC DtfA TREN GIAI QUVET UAN DE

O TS. LE HUY HOANG"

Phuang phdp dgy hgc duo tren gidi quyet

vd'n de (GQVD) (Problem Based Learning)

duge gidi thieu d trudng dqi hoe McMoster

- Canada tu nhiJng ndm 70 the ki XX. Thdi ki

ddu, phuang phdp ndy dugc su dyng phd bien

vd mang Iqi hieu qud tfeh cue tqi cdc trudng dqi

hge, coo ddng ve ede iTnh vuc Y, Dugc. Gdn ddy,

do hieu qud to Idn md nd mong Igi, nhieu ea sd

gido dye khdng thudc ede iTnh vuc tren dd budc

ddu trien khoi van dyng dqy hgc (DH) duo tren

GQVD trong qud trinh ddo tgo cuo minh.

O Viet Nam, phuong phdp ndy cung dugc

gidi thieu trong nhieu tdi lieu, cdng trinh nghien

cuu. Tuy vdy, do nhieu nguyen nhdn khde nhau,

su hien dien cuo DH duo tren GQVD d cdc cd'p

hgc edn chua nhieu, chua dgt hieu qud nhu mong

mudn. Mdt trong nhung nguyen nhdn ddn tdi tinh

trqng tren Id do gido vien (GV) cdn lung tung trong

viec phdt hien vdn de (VD) de Idy dd Idm ddi tugng,

ngCr ednh, thdch thuc trong qud trinh DH. Bdi viet

khdng di sdu vdo li thuye't DH duo tren GQVD md

ehi tgp trung vdo phwong phdp phdt hien VD, mdt

kT ndng quan trgng edn cd khi trien khai dp dyng

phuong phdp dgy hge hien dqi ndy.

1. Gidi quyet VD

1) Khdi qudt ve «VD" trong DH dwa tren GQVD

a) Khdi niem. Cd nhieu khdi niem khde nhau

cuo cdc tde gid trong vd ngodi nude ve «VD", tuy

nhien, phu hgp vd rd rdng hon cd Id khdi niem

ve VO trong tu dien true tuye'n. Theo dd, «VD Id

cdu hdi hay mpt dieu gi dd chwa dwng sw nghi

ngd, sw khdng chdc chdn, khd khdn vd dwgc dwa

ra de thdo ludn hay hm kiem gidi phdp"(] ).

b) Cdc mwc dp the hien cua VD. Tuy thudc vdo

mue do tu duy cua hgc sinh (HS) khi tham gia

GQVD, cd the ehia VD d 3 muc do sou (2):

/Auc dp 1:

Bdi tap (BT) van

dung. Thudng

Id BT vdn dyng

cudi bdi hoe

hodc chuong vd duge trinh bdy ngay trong SGK

hodc sdeh BT. O mue do ndy, VD se phdt trien kT

ndng tu duy cuo hgc sinh (HS) d muc do hieu

(comprehension) vd vdn dyng (application). VD

dugc gidi hgn trong khudn khd chuong trinh hgc

tdp (chu ye'u duo vdo SGK) vd deu dd biet vdi HS.

Vi du 1: Cho mgt mgch dien don gidn dugc

the hien nhu hinh ben. Tinh ddng dien quo cdu

chi; bdng den; bdn Id; bep dien (xem hinh).

Mwc dp 2: Cdu chuyen thwc fedwa tren BT. Ld

su chuyen hda ede BT vdn dyng d mue do 1 thdnh

cdc tinh hudng trong thuc tien vd dugc the hien

thdng qua cdc cdu chuyen. Mue do ndy eung

dung Iqi d viee phdt trien kT ndng hieu vd van

dyng cho HS. Ddi khi ddi hdi HS edn ro quye't

djnh trong tinh hudng the hien VD. Muc do ndy

cd uu diem Id ed su lien quan eua tinh hud'ng vdi

thuc tien ddi sdng cuo HS. Tu dd, HS se nhdn

thuc rd y nghTa eua ndi dung mdn hge vd tfeh cue

tham gia tim hieu, GQVD.

Vidu 2; Tudn den nhd Nam hge nhdm vd ngu

Igi quo dem. Sdng hdm sou Tudn thuc ddy sdm,

bdt dien len (bdng den cd cdng sudt 1 OOw) vd

mudn tgo cho Nam mdt bdt ngd bdng cdch pho

vd hdm ndng ed phe bdng bep dien (edng sudt

1 OOOv/). Trong qud trinh hdm ndng cd phe, Tudn

tranh thu Id qudn do eua minh bdng bdn Id ed

cdng sudt 1500w. Tuy nhien, trong mgch dien

nhd Nam chi cd duy nhd't 1 cdu ehi 20 ompe.

Lieu Tudn cd phdi chd hdm ndng cd phe song rdi

mo Id khe i la quan oo dugc khong?

/V\wc dp 3: Tinh hudng thwc te. Ddy Id muc do

coo nhd't cuo VD vd Id mye tieu hudng tdi khi su

dyng DH dua tren GQVD. O mue do ndy, trong

qud trinh tinrt hieu, GQVD, HS se phdt trien cdc kT

ndng tu duy bde eao nhu phdn tich (analysis),

tdng hgp (synthesis), ddnh gid (evaluation) thdng

quo cde hogt ddng khdm phd, nghien euu vd

GQVD. Od Id nhung tinh hudng trong thuc te.

* Tnrdng Dai hpc sir pham Ha Noi

Tap clii Giao due so 24 1 (ki i . 7/aoio)