Khủng hoảng kinh tế thế giới hiện nay và tác động đến thâm hụt ngân sách nhà nước

So 8(73)/2009 NGtii^NCOUIRAOedi

Khung hoang kinh te the gioi hien nay va

tac dong den tham hut Ngan sach Nha nu'dc

GS.TS NGO THE CHI

Theo phan tich eua nhieu chuyen gia kinh te trong va ngoai nudc, day khong chi la cuoc

khung hoang tai chinh ma la mpt cupe tong khung hoang, tren tat ea cac phuong dien tai

chinh, san xuat, thuong mai, djch vu tuong duong vdi eae cupe Dai suy thoai 1873 va 1929.

Vl ban chat, day la cupe khung hoang co cau, khung hoang ciia mo binh phat trien theo chii nghia

tu do mdi va cuoi ciing, do la khiing hoang chu ky cua chii nghia tu ban tren quy mo toan cau.

Nguyen nhan tr\rc tiep eiia cupe khiing hoang lan nay la vifc kich cau tieu diing qua mue va cho

vay dudi chuan, cac hoat dpng dau co tai chinh, vao bat dpng san va cac san pham tai chinh hoa

da tao ra cac bong bong tai chinh khong lo; Vi|c banh trudng ve quan su, chinh trj ciia My doi hoi

chi tieu rat Idn, gay tham hut ngan sach vdi quy mo chua tirng co.

Cupe khung hoang nay dang bao bj thua Id 1.000 ty USD cac Qude deu da tang. He thdng tai

va se tac ddng manh me, lau dai

din tinh hinh kinh te, chinh trj

the gidi. Vien qude gia nghien

ciiu kinh te va xa hdi (NIESR)

ciia Anh cho rang vdi giao djeh

budn ban toan cau du kien giam

8.2% trong nam 2009, kinh tl

toan cau cd the phai chirng kien

sy sut giam tdi te nhat trong hon

60 nam qua. Tinh hinh tang

trudng yeu kem keo dai cd the

day ty le np so vdi GDP ciia

nhii:ng nen kinh te ldn nhat len

tdi miic 140% vao nam 2014.

Vdi cude khiing hoang ldn nay,

rdi se dien ra ca mdt qua trinh co

cau lai nen kinh te toan cau, co

cau lai h? thdng tai chinh tien te

song song vdi qua trinh co cau

lai CO che quan ly, giam sat trong

tirng qude gia va tren toan cau.

Do la viec dieu chinh lai mdi

tuang quan giira chinh sach

hudng manh ra xuat khau va

chinh sach coi trpng thj trudng

npi dja vi vira qua nhii:ng nudc

gan qua sau vdi xudt khdu dlu

ehju tac ddng manh.

Ke tir khi cuoc khiing hoang

no ra. cac djnh chi tai chinh

toan cau (hdu hit la cac djnh chi

tai chinh phuang Tay) da thdng

khoan dau tu vao eae tai san tai

chinh cd ngudn gdc tir My. Va

Quy Tien te qude te (IMF) gan

day udc tinh cae khoan thua Id

tdi da se len tdi mirc gay kinh

ngae 2.700 ty USD. Cac khoan

thua lo nay tryc tiep lam giam

vdn ciia cac ngan hang va do

vay lam giam kha nang cho vay

ciia hp. Dieu nay giai thich tai

sao lupng tien cho vay ciia My

tiep tuc giam va tai sao miic cho

vay can thiet de hd trp vipe hdi

phuc theo ehu ky la khdng the

ed dupe.

(JMy, khi khung hoang kinh te

xay ra, chi trong vdng 18 thang

cac hd gia dinh d My mdt 20%

gia trj rdng ciia hp, giam hi mirc

dinh 64.400 ty USD vao giua

thang 7- 2007 xudng cdn 51.500

ty USD vao cudi nam 2008.

Khoang 2/3 phdn syt giam nay la

do gia trj tai san tai chinh ciia hp

bj giam di va mdt phan ba edn lai

la do gia nha giam.

O Trung Quoc, Khiing hoang

kinh te xay ra, tang trudng cua

Trung Qude dd giam nhung gid

day dang tang trd lai. Gdn day,

tieu diing dipn nang, van tai hang

hda va doanh thu d-td d Trung

chinh cua nude nay dugc bao

dam va gan nhu khdng cd dau co

vay ng, do vay hau nhu khdng bj

anh hudng. Dieu nay dd tao dieu

kien de Trung Qude gia tang

manh cho vay vg mye dich kich

thich nen kinh te. Md hinh phat

trien rieng bipt ciia Trung Qude

dudng nhu dang giup nude nay

vupt qua cude khiing hoang kinh

te mdt each hieu qua. Va xet ve

du trir ngoai hdi udc tinh 2.300

ty USD ciia nudc nay thi khdng

nudc nao giau hon.Tat ea eae

yeu td nay dang lam tang vj the

dja chinh trj eiia Trung Qude.

Tac dpng den Viet Nam

Vi kinh te: La mdt bd phan

cau thanh eiia nen kinh te the

gidi, va lai ngay nay kinh te

nudc ta da hdi nhap kha sau vdi

nen kinh te the gidi, chiing ta

khdng the khdng tinh den nhirng

tac ddng sau xa, manh me ciia

cupe khiing hoang toan cau ddi

vdi Viet Nam, khdng the khdng

nghT tdi mdt sd van de nay sinh

doi vdi nudc ta. Cd the khai quat

tinh hinh kinh te 6 thang dau

nam 2009 nhu sau:

- Tang trudng cua mdt sd chi

Tap chi nghien cflu tai chinh he toan 2 9