Khảo sát thực trạng các bộ thí nghiệm thuộc chương trình vật lí lớp 11 – thpt tại một số trường thpt trên địa bàn tỉnh quảng nam .

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 1 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA VẬT LÝ

----------

LƯU THỊ NHẬT HUYỀN

Khảo sát thực trạng các bộ thí nghiệm vật lí lớp 11

hiện đang sử dụng tại các trường trung học phổ

thông trên địa bàn tỉnh Quảng Nam

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

SƯ PHẠM VẬT LÝ

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 2 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

LỜI CẢM ƠN.

Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban Chủ nhiệm khoa Vật lý và Quý thầy giáo,

cô giáo tham gia giảng dạy lớp 08SVL Trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà

Nẵng.

Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Hội đồng sư phạm tổ Vật

lý trường THPT Nguyễn Văn Cừ, THPT Sào Nam,THPT Nguyễn Duy Hiệu - Quảng

Nam đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình thực hiện đề tài.

Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về sự hướng dẫn tận tình của thầy giáo

ThS. Nguyễn Nhật Quang trong thời gian học tập, nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè, các bạn học viên lớp 08SVL đã dành

nhiều tình cảm, giúp đỡ, động viên để tác giả hoàn thành khóa luận này.

Trân trọng!

Đà Nẵng, 5/2012

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 3 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

LỜI CAM ĐOAN.

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết

quả nêu trong khóa luận là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kì

công trình nào khác.

Tác giả

Lưu Thị Nhật Huyền.

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 4 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN…………………………………………………………………. 1

LỜI CAM ĐOAN……………………………………………………………... 2

MỤC LỤC……………………………………………………………………... 3

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT………………………………………… 4

MỞ ĐẦU………………………………………………………………………. 10

1. Lí do chọn đề tài……………………………………………………………. 10

2. Mục đích nghiên cứu ………………………………………………………. 10

3. Tình hình nghiên cứu.……………………………………………………… 10

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ………………………………………… 10

5. Phương pháp nghiên cứu…………………………………………............... 11

6. Những đóng góp mới của đề tài……………………………………............ 11

7. Bố cục của đề tài………………………………………………………......... 11

NỘI DUNG………………………………………………………...................... 13

Chương I: NHỮNG ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CHƯƠNG TRÌNH VẬT LÍ 11..13

1.1. CHƯƠNG TRÌNH VẬT LÍ 11 CƠ BẢN………………………………...

13

1.1.1. Điện tích - điện trường………………………………………………. 13

1.1.1.1. Kiến thức………………………………………………………... 13

1.1.1.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 14

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 5 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

1.1.1.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..14

1.1.2 .Dòng điện không đổi………………………………………………… 14

1.1.2.1. Kiến thức………………………………………………………... 14

1.1.2.2. Kĩ năng…………………………………………………………... 15

1.1.2.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..15

1.1.3. Dòng điện trong các môi trường……………………………………. 15

1.1.3.1. Kiến thức………………………………………………………... 16

1.1.3.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 16

1.1.3.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..16

1.1.4. Từ trường…………………………………………………………….. 17

1.1.4.1. Kiến thức………………………………………………………... 17

1.1.4.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 17

1.1.4.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..18

1.1.5. Cảm ứng điện từ…………………………………………………….. 18

1.1.5.1. Kiến thức………………………………………………………... 18

1.1.5.2. Kĩ năng…………………………………………………………. 18

1.2.5.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………. 19

1.1.6. Khúc xạ ánh sáng……………………………………………………. 19

1.1.6.1. Kiến thức……………………………………………………….. 19

1.1.6.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 19

1.1.6.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..19

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 6 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

1.1.7. Mắt.Các dụng cụ quang…………………………………………….. 20

1.1.7.1. Kiến thức………………………………………………………... 20

1.1.7.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 21

1.1.7.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………. 21

1.2. CHƯƠNG TRÌNH VẬT LÍ 11 NÂNG CAO…………………………… 21

1.2.1. Điện tích.Điện trường……………………………………………….. 21

1.2.1.1. Kiến thức……………………………………………………….. 21

1.2.1.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 22

1.2.1.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..22

1.2.2. Dòng điện không đổi………………………………………………… 23

1.2.2.1. Kiến thức………………………………………………………... 23

1.2.2.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 24

1.2.2.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..24

1.2.3. Dòng điện trong các môi trường……………………………………. 24

1.2.3.1. Kiến thức………………………………………………………... 25

1.2.3.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 26

1.2.3.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn……… 26

1.2.4. Từ trường……………………………………………………………. 26

1.2.4.1. Kiến thức……………………………………………………….. 27

1.2.4.2. Kĩ năng ………………………………………………………… 27

1.2.4.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn……… 28

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 7 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

1.2.5. Cảm ứng điện từ. …………………………………………………… 28

1.2.5.1. Kiến thức………………………………………………………... 28

1.2.5.2. Kĩ năng …………………………………………………………. 29

1.2.5.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..29

1.2.6. Khúc xạ ánh sáng …………………………………………………… 29

1.2.6.1. Kiến thức……………………………………………………….. 30

1.2.6.2. Kĩ năng …………………………………………………………. 30

1.2.6.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..30

1.2.7. Mắt.Các dụng cụ quang…………………………………………….. 30

1.2.7.1. Kiến thức………………………………………………………... 31

1.2.7.2. Kĩ năng………………………………………………………….. 31

1.2.7.3. Một số thí nghiệm thực hành và thí nghiệm biểu diễn………..31

Chương II: KHẢO SÁT THỰC TẾ CÁC BỘ THÍ NGHIỆM VẬT LÍ 11 HIỆN

CÓ TẠI CÁC TRƯỜNG THPT....................................................................... 32

2.1. MỤC TIÊU KHẢO SÁT…………………………………………………32

2.1.1. Khảo sát thực trạng chung của trường về tình hình cơ sở vật chất,

trang thiết bị phục vụ cho công tác dạy và học bộ môn vật lí………………32

2.1.2. Khảo sát liên quan đến vấn đề công tác quản lí phòng thí nghiệm.. 33

2.2. KẾT QUẢ KHẢO SÁT THÍ NGHIỆM VẬT LÍ LỚP 11 TẠI CÁC

TRƯỜNG THPT……………………………………………………………… 33

2.2.1. Kết quả khảo sát thí nghiệm vật lí lớp 11 tại trường A…………… 33

2.2.1.1. Thực trạng phòng thí nghiệm Vật lí tại trường A……………. 33

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 8 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

2.2.1.2. Thực trạng các bộ thí nghiệm Vật lí 11 tại trường A………… 37

2.2.2. Kết quả khảo sát thí nghiệm vật lí lớp 11 tại trường B…………… 40

2.2.2.1. Thực trạng phòng thí nghiệm Vật lí tại trường B……………. 40

2.2.2.2. Thực trạng các bộ thí nghiệm Vật lí 11 tại trường B………… 43

2.2.3. Kết quả khảo sát thí nghiệm vật lí lớp 11 tại trường C…………… 46

2.2.3.1. Thực trạng phòng thí nghiệm Vật lí tại trường C……………. 46

2.2.3.2. Thực trạng các bộ thí nghiệm Vật lí 11 tại trường C………… 49

Chương III: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT, GIẢI PHÁP NHẰM KHẮC PHỤC VÀ

NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG THIẾT BỊ THÍ NGHIỆM………….. 52

3.1. Phòng thí nghiệm.................................................................................... 52

3.2. Cán bộ chuyên trách............................................................................... 53

3.3. Quản lý thiết bị dạy học......................................................................... 53

3.4. Giáo viên giảng dạy................................................................................. 53

3.5. Nhà trường.............................................................................................. 54

3.6. Học sinh.................................................................................................. 54

3.7 Một số hướng dẫn cụ thể nhằm sử dụng hiệu quả thiết bị thí nghiệm.55

3.7.1. Thiết bị dùng chung……………………………………………….. 59

3.7.1.1. Biến thế nguồn………………………………………………… 59

3.7.1.2. Đồng hồ đo điện đa năng……………………………………….. 60

3.7.1.3. Điện kế chứng minh, Vôn kế xoay chiều, Ampe kế xoay chiều, lực

kế 5N…………………………………………………………………………. 60

3.7.1.4. Đế 3 chân………………………………………………………. 61

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 9 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

3.7.1.5. Nam châm chữ U, nam châm thẳng, trụ thép……………….. 61

3.7.2. Thiết bị thí nghiệm thực hành………………………………………. 62

3.7.2.1. Bộ thí nghiệm đo suất điện động và điện trở trong của nguồn

điện…………………………………………………………………………… 62

3.7.2.2. Bộ thí nghiệm khảo sát đặc tính chỉnh lưu của điôt bán dẫn và đặc

tính khuếch đại của tranzito…………………………………………………. 64

3.7.2.3. Bộ thí nghiệm xác định thành phần nằm ngang của từ trường

Trái Đất……………………………………………………………………….. 67

3.7.2.4. Bộ thí nghiệm xác định chiết suất của nước và tiêu cự của thấu

kính phân kì…………………………………………………………………. 70

3.7.3. Thiết bị thí nghiệm biểu diễn……………………………………….. 74

3.7.3.1. Bộ thí nghiệm điện tích – điện trường……………………….. 74

3.7.3.2. Bộ thí nghiệm hình dạng đường sức điện trường…………….. 78

3.7.3.3. Bộ thí nghiệm kiểm chứng định luật Ôm cho toàn mạch……. 79

3.7.3.4. Bộ thí nghiệm khảo sát dòng điện trong chất điện phân………81

3.7.3.5. Bộ thí nghiệm điện từ cảm ứng điện từ……………………… 83

3.7.3.6. Bộ thí nghiệm hiện tượng tự cảm................................................ 89

3.7.3.7. Khảo sát các định luật quang học bằng tia laze……………... 91

KẾT LUẬN........................................................................................................ 56

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................. 57

PHỤ LỤC ........................................................................................................... 58

Một số hình ảnh khảo sát............................................................................ 58

Khoa Vật Lí Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: Nguyễn Nhật Quang 10 SVTH: Lưu Thị Nhật Huyền

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.

- ĐHSP: Đại học Sư phạm.

- THPT: Trung học phổ thông.