Khảo sát nguyên lý và thiết kế tổng thể thiết bị chụp X-quang tần số cao 500mA (Digital Controlled X-Ray System)

BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ

VIỆN ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

TRUNG TÂM CÔNG NGHỆ LASER

BÁO CÁO TỔNG KẾT DỰ ÁN CẤP BỘ

KHẢO SÁT NGUYÊN LÝ VÀ THIẾT KẾ TỔNG THỂ

THIẾT BỊ CHỤP X-QUANG TẦN SỐ CAO 500mA

(Digital Controlled X-Ray Instrument)

Chủ nhiệm đề tài: KS. LÊ HUY TUẤN

7384

01/6/2009

HÀ NỘI – 2004

§Ò tµi nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ

( Th«ng tin qu¶n lý )

1. Tªn ®Ò tµi: “Kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X - Quang

tÇn sè cao 500mA” Digital Controlled X – Ray Instrument

2. M· sè: Ch−¬ng tr×nh:

3. Chñ nhiÖm ®Ò tµi: Ks. Lª Huy TuÊn.

4. C¬ quan (cÊp) qu¶n lý: Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ.

5. C¬ quan chñ tr×: Trung t©m c«ng nghÖ Laser – ViÖn øng dông c«ng nghÖ

6. C¬ quan phèi hîp: Manufacturer COMED CO., LTD

Add: 128, Chowol, Gwongju, Gyunggi, Korea.

7. Thêi gian thùc hiÖn: 12 th¸ng (01/ 2004 ÷ 12/ 2004).

8. Kinh phÝ : 92 triÖu ®ång.

9. Ng−êi tæ chøc, thùc hiÖn chÝnh:- Ks. Lª Huy TuÊn

- Ts. TrÇn Ngäc Liªm

- Phßng C«ng nghÖ §iÖn tö Y häc – TTCN Laser

10.Môc tiªu: 1 Lµm chñ kü thuËt chôp X –Quang tÇn sè cao ë ViÖt Nam.

2 Nghiªn cøu kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp

X- Quang tÇn sè cao 500mA, tiÕn tíi thiÕt lËp ®Ò ¸n kh¶ thi nh»m

chÕ t¹o toµn bé thiÕt bÞ nµy t¹i ViÖt Nam.

11.Néi dung: 1 Kh¶o s¸t TT nguyªn lý, ®o l−êng, ph©n tÝch c¸c tham sè ®iÒu

khiÓn, kü thuËt cña thiÕt bÞ chôp X- Quang tÇn sè cao 500mA.

2 ThiÕt kÕ TT hÖ thèng thiÕt bÞ ( Bµn bÖnh nh©n, gi¸ ®ì, èng X –

Quang, tñ ®iÒu hµnh, bé lËp tr×nh ®iÒu khiÓn mÆt m¸y, cao ¸p…).

12.Nhu cÇu Kinh tÕ – X· héi, n¬i ¸p dông (−u thÕ ¸p dông, gi¸ thµnh thiÕt bÞ):

HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c thiÕt bÞ chôp X – Quang tÇn sè cao ë ViÖt Nam ph¶i nhËp

tõ n−íc ngoµi víi gi¸ thµnh kh¸ cao tõ (40.000 ÷ 100.000USD tuú lo¹i). Trong khi

®ã t×nh tr¹ng bÖnh nh©n qu¸ t¶i trong c¸c bÖnh viÖn ngµy cµng t¨ng trong viÖc chôp

d¹ dÇy, ngùc, tiÕt niÖu, x−¬ng….(chiÕm ®Õn 70% sè l−îng bÖnh nh©n nhËp viÖn)..

ViÖc nghiªu cøu, triÓn khai ®Ò tµi nµy sÏ ®em l¹i nhiÒu lîi Ých kinh tÕ – x· héi; ngoµi

ra cßn ®¸p øng ®−îc vÊn ®Ò b¶o tr× thiÕt bÞ l©u dµi vµ l¾p ®Æt, ®µo t¹o chñ ®éng.

13.T×nh h×nh nghiªn cøu trong, ngoµi n−íc:

Trong n−íc: §Õn thêi ®iÓm nµy, ch−a cã tæ chøc nµo ®Æt vÊn ®Ò nghiªn cøu thiÕt

kÕ tæng thÓ – chi tiÕt vµ chÕ t¹o hoµn chØnh thiÕt bÞ X – Quang tÇn sè cao.

Trªn thÕ giíi: ThiÕt bÞ X – Quang tÇn sè cao kh¸ phøc t¹p, chØ cã mét sè n−íc cã

nÒn t¶ng c«ng nghÖ tèt ®· chÕ t¹o vµ øng dông réng r·i. Nã cã nhiÒu −u thÕ trong sö

dông: Nhanh, chÝnh x¸c, xö lý - l−u tr÷ thuËn tiÖn, hiÖu qu¶, an toµn, gän nhÑ….

Bëi vËy ®Ò tµi cã tÝnh thiÕt thùc vµ cÊp thiÕt cho nÒn y häc n−íc nhµ.

Môc lôc

PhÇn 1

Kh¶o s¸t nguyªn lý tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X- Quang

tÇn sè cao 500mA

Trang

A. Tæng quan 2

A1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn. 2

A2. −u thÕ vµ h¹n chÕ. 3

A21. −u thÕ 3

A22. H¹n chÕ. 3

A3. Ph©n lo¹i X- Quang. 3

A31. ThiÕt bÞ X – Quang th«ng th−êng (truyÒn thèng ) Classic X-Ray Intrument. 4

A32. M¸y X- Quang tÇn sè cao (High Frequency X – Ray Intrument). 4

A33. ThiÕt bÞ X – Quang tÇn sè cao ®iÒu khiÓn kü thuËt sè (Digital Controlled X -Ray

Intrument ). 4

A34. M¸y chôp X–Quang tÇn sè cao sè ho¸ toµn bé (Digital X-Ray System ). 4

A35. ThiÕt bÞ X - Quang t¨ng s¸ng truyÒn h×nh 5

A351. Khèi thiÕt bÞ t¨ng s¸ng. 5

A352. Khèi thiÕt bÞ thu ¶nh. 6

A353. ThiÕt bÞ gi¸m s¸t tÝn hiÖu (monitor). 6

A36. ThiÕt bÞ X - Quang chôp m¹ch xo¸ nÒn. (Angiography) 6

H×nh 01 : H×nh ¶nh m¸y chôp m¹ch 1 vµ 2 b×nh diÖn 7

A361. Chôp m¹ch. 8

H×nh 02 : Chôp m¹ch X quang cã thuèc c¶n quang 8

A362. C¸c yªu cÇu khi chôp m¹ch 8

H×nh 03 : S¬ ®å mét m¸y chôp m¹ch 8

A37. øng dông cña chôp m¹ch. 9

b. Nguyªn lý vµ cÊu tróc c¬ b¶n cña thiÕt bÞ x– quang. 10

B1. Bøc x¹ tia X. 10

B2. §Æc tr−ng c¬ b¶n cña tia X. 11

B3. ¶nh X – Quang. 12

B31. §é t−¬ng ph¶n 12

B32. §é s¾c nÐt. 12

B33. §é ph©n gi¶i. 13

B4. CÊu tróc c¬ b¶n cña hÖ thèng. 13

H×nh 04 : KÕt cÊu c¬ b¶n cña m¸y 14

H×nh 05 : S¬ ®å cÊu tróc thiÕt bÞ X – Quang cao tÇn kü thuËt sè. 14

C. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch c¸c khèi vµ phÇn tö cÊu thµnh thiÕt bÞ 15

C1. Khèi t¹o vµ ®Þnh vÞ chïm tia X. 15

C11. Bãng X-Quang (X – ray tube ). 15

C111. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña bãng X-Quang. 15

C112. CÊu t¹o 15

H×nh 06: Bãng X- Quang 15

a) Ka tèt: 15

b) A nèt: 16

c) Vá trong: 16

d) Vá ngoµi: 17

e) Cöa sæ 17

C113: CÊu t¹o vµ nguyªn lý cña bãng X - Quang cã Anèt cè ®Þnh: 17

H×nh 07: CÊu t¹o mét bãng X- quang cã Anèt cè ®Þnh. 17

a) Ka tèt: 18

H×nh 08: M« t¶ mét Katèt kÐp 18

b) A nèt: 18

H×nh 09 : Quan hÖ gi÷a gãc ®Ých víi chÊm héi tô thùc vµ chÊm héi tô hiÖu dông. 18

c) ThiÕt bÞ lo¹i bá c¸c tia mÒm: 19

d) M¹ch kh¸c phôc tr¹ng th¸i d−íi b·o hoµ: 19

C114: CÊu t¹o bãng X-Quang cã A-nèt quay: 20

H×nh 10: CÊu tróc mét Anèt quay. 20

a) A tèt: 20

b) §éng c¬ A nèt: 21

c) Vá thuû tinh 21

H×nh 11 : Ruét vµ vá thuû tinh mét lo¹i bãng A-nèt quay. 21

C115: Kh¶ n¨ng t¶n nhiÖt cña bãng : 21

C116: Nh÷ng thiÕt bÞ c¶i tiÕn trong bãng X-quang : 22

a) L−íi ®iÒu khiÓn 22

c) Vá chÕ t¹o tõ kim lo¹i : 22

d) Vá kim lo¹i – gèm: 22

e) A-nèt chÕ t¹o tõ M«lip®en: 23

C117: Mét sè chØ tiªu c¬ b¶n trong c¸c lo¹i bãng X-Quang: 23

C12. èng chuÈn trùc. (Collimator/ diaphragm) 23

H×nh 12 : CÊu tróc cña hép chuÈn trùc. 24

C13. L−íi ®iÒu khiÓn 24

C131: L−íi tÜnh 24

C131: L−íi ®éng 24

H×nh 13: CÊu tróc l−íi tÜnh vµ mét lo¹i l−íi ®éng 25

C2. Khèi ®Þnh vÞ chôp (®iÒu khiÓn b»ng tay, gi¸ ®ì, ®−êng ray, bµn bÖnh nh©n). 26

C21. §iÒu khiÓn b»ng tay (Handle bar). 26

H×nh 14: M« h×nh khèi ®iÒu khiÓn b»ng tay 26

C22. Gi¸ ®ì (Stand). 26

C23. §−êng ray (Rail). 27

H×nh 15: M« h×nh kÕt cÊu gi¸ ®ì, ®−êng ray 27

C24. Bµn bÖnh nh©n (Table). 27

H×nh 16 : Bµn bÖnh nh©n, hép Catssets 27

C3. Khèi nguån cao ¸p (biÕn ¸p cao ¸p, dao ®éng cao tÇn c«ng suÊt). 28

C31. BiÕn ¸p cao ¸p (High Trans). 28

C311. BiÕn ¸p 28

H×nh 17: Cao ¸p 28

a) CÊu t¹o 28

b) DÇu c¸ch ®iÖn trong khèi cao thÕ 29

C312. ChØnh l−u cao thÕ . 29

a ) ChØnh l−u cao thÕ mét pha nöa sãng 29

b) ChØnh l−u cao thÕ 1 pha c¶ sãng 30

c) ChØnh l−u cao thÕ béi ¸p 30

C32. Dao ®éng cao tÇn c«ng suÊt (High Frequency Power). 30

C4. Khèi ®iÒu khiÓn (®iÒu hµnh hÖ thèng, ®Æt ch−¬ng tr×nh vµ hiÓn thÞ ). 31

C41. §iÒu hµnh hÖ thèng (Controler Dislay). 31

H×nh 18 : Khèi ®iÒu hµnh vµ hiÓn thÞ 32

C42. §Æt ch−¬ng tr×nh vµ hiÓn thÞ ( Console Display ). 32

H×nh 19 : S¬ ®å ®iÒu khiÓn trªn m¸y 33

C5. Khèi nguån c«ng suÊt vµ nguån nu«i hÖ thèng. 34

C6. Khèi thu ¶nh vµ röa tr¸ng phim. 34

C61. Phim X- Quang. 34

C62. B×a t¨ng quang vµ C¸t sÐt 34

C621. B×a t¨ng quang 34

C622. C¸t- xÐt 35

H×nh 20 : H×nh ¶nh mét C¸t - xÐt chøa phim vµ b×a t¨ng quang 35

PhÇn 2.

ThiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp x – quang

tÇn sè cao 500mA

36

A. ®Æc ®iÓm, th«ng sè kü thuËt. 36

A1. §Æc ®iÓm, −u thÕ. 36

A2. CÊu tróc thiÕt bÞ. 36

H×nh 21 : CÊu tróc thiÕt bÞ 37

A3. §iÒu kiÖn kü thuËt an toµn b¾t buéc khi l¾p ®Æt vµ sö dông. 37

A31. §iÒu kiÖn kü thuËt an toµn vÒ m«i tr−êng. 37

A32. §iÒu kiÖn kü thuËt an toµn vÒ nguån ®iÖn. 38

A33. §iÒu kiÖn kü thuËt an toµn vÒ vËn hµnh, vËn chuyÓn, b¶o hµnh, b¶o tr×, söa ch÷a 39

A4. Th«ng sè kü thuËt. 40

A41. Th«ng sè kü thuËt toµn hÖ thèng (Specification). 40

B¶ng 1 : Th«ng sè kü thuËt toµn hÖ thèng 40

A42. Khèi cao ¸p cung cÊp cao ¸p cho bãng X -Quang. 41

B¶ng 2 : Th«ng sè kü thuËt khèi cao ¸p 41

A43. Nguån cung cÊp cho toµn thiÕt bÞ. 41

B¶ng 3 : Th«ng sè kü thuËt nguån cung cÊp cho toµn thiÕt bÞ 41

A44. Aptomat nhiÖt tõ tÝnh (Thermomgnetic ). 41

B¶ng 4 : Th«ng sè kü thuËt Aptomat nhiÖt tõ tÝnh 41

A45. D©y nguån cung cÊp 1 pha (P = 37, 5KW). 41

B¶ng 5 : Th«ng sè kü thuËt d©y nguån cung cÊp 42

A46. èng X –Quang 42

B¶ng 6 : Th«ng sè kü thuËt èng X - Quang 42

A47. HÖ thèng ®iÒu khiÓn. 42

B¶ng 7 : Th«ng sè kü thuËt hÖ thèng ®iÒu khiÓn 42

A48. HÖ chuyÓn ®éng. 42

B¶ng 8 : Th«ng sè kü thuËt hÖ chuyÓn ®éng 42

A49. KÝch th−íc. 43

B¶ng 9 : Th«ng sè kÝch th−íc thiÕt bÞ 43

B. Tiªu chuÈn l¾p r¸p vËn hµnh thiÕt bÞ. 43

B1. Th¸o dì 43

H×nh 22 : M« t¶ thiÕt bÞ khi th¸o dì 43

B2. L¾p r¸p vµ kÝch th−íc tæng thÓ. 44

H×nh23 : §é dµi tæng thÓ 44

H×nh 24 : L¾p r¸p mÆt bµn vµo tñ ch©n bµn 44

B21. L¾p r¸p bµn bÖnh nh©n 44

B22. L¾p r¸p ®−êng ray. 45

H×nh 25 : L¾p r¸p ®−êng ray 45

B23. L¾p r¸p gi¸ ®ì. 45

H×nh 26 : L¾p ghÐp gi¸ ®ì 45

B24. L¾p r¸p m©m tr−ît cña gi¸ ®ì hÖ bãng X- Quang. 46

H×nh 27 : L¾p r¸p m©m tr−ît cña gi¸ ®ì hÖ bãng X- Quang 46

B25. L¾p r¸p hÖ bãng X- Quang. 46

H×nh 28 : L¾p r¸p hÖ bãng X- Quang 46

H×nh 29 : Nèi d©y 47

B26. L¾p r¸p c¸c tÊm èp. 47

H×nh 30 : H−íng l¾p r¸p c¸c tÊp èp ®Ëy thiÕt bÞ 47

H×nh 31 : ChØ dÉn kho¸ tÊm èp ®−êng ray 47

B27. L¾p r¸p ®Çu d©y cao ¸p vµo khèi cao ¸p. 48

H×nh 32 : H−íng dÉn l¾p r¸p ®Çu mót d©y cao ¸p vµo biÕn ¸p cao ¸p 48

B28. L¾p r¸p d©y ®iÒu khiÓn hÖ bãng X – Quang. 48

H×nh 33 : H−íng dÉn l¾p r¸p d©y ®iÒu khiÓn hÖ bãng X- Quang 48

B29. Bè trÝ c«ng t¾c hµnh tr×nh, kho¸ an toµn hÖ thèng vµ b¶ng ®Êu d©y 49

H×nh 34 : Bè trÝ c«ng t¾c hµnh tr×nh, kho¸ an toµn hÖ thèng 49

H×nh 35 : B¶ng ®Êu d©y cña bµn bÖnh nh©n 49

B3. Cµi ®Æt tham sè, ch−¬ng tr×nh, kiÓm tra vµ vËn hµnh chôp x- quang. 50

B31. ChuÈn bÞ. 50

B32. Cµi ®Æt. 50

H×nh 36 : Mµn h×nh hiÓn thÞ th«ng sè lµm viÖc cña thiÕt bÞ 50

H×nh 37 : Mµn h×nh hiÓn thÞ th«ng sè khi cµi ®Æt èng 50

H×nh 38 : Chó thÝch c¸c nót ®iÒu chØnh sè liÖu t−¬ng øng víi c¸c bé phËn 51

H×nh 39 : BiÔu diÔn so s¸nh ®Æc tÝnh chÕ ®é mA COMP vµ th−êng 51

B33. Cµi ®Æt S/W trong khèi ®iÒu khiÓn mÆt m¸y 52

H×nh 40 : Cµi ®Æt S/W trong khèi ®iÒu khiÓn mÆt m¸y . 52

B34. KiÓm tra c¸c th«ng sè. 52

B341. KiÓm tra vÒ sîi ®èt. 52

a) KiÓm tra vÒ sîi ®èt. 52

B¶ng 10 : Th«ng sè kiÓm tra sîi ®èt 52

b) KiÓm tra tÇn sè sîi ®èt 53

B¶ng 11 : TÇn sè kiÓm tra sîi ®èt 53

c) KiÓm tra sù ph¶n håi sîi ®èt. 53

B¶ng 12 : Sù ph¶n håi sîi ®èt 53

B3742. KiÓm tra Rotor. 53

a) KiÓm tra sù kÕt nèi Rotor 53

B¶ng 13 : Sù kÕt nèi Rotor 53

b) KiÓm tra sù ph¶n håi Rotor 53

B¶ng 14 : Sù ph¶n håi Rotor 53

B343. KiÓm tra IPM. 54

B¶ng 15 : KiÓm tra c«ng suÊt IPM1 54

B¶ng 16 : KiÓm tra c«ng suÊt IPM 2 54

B344. KiÓm tra cao ¸p. 54

B¶ng 17 : KiÓm tra cao ¸p 54

B345. KiÓm tra tia X – Quang 54

a) KiÓm tra tÇn sè IPM. 54

B¶ng 18 : KiÓm tra tÇn sè IPM 54

b) KiÓm tra PWM. 55

B¶ng 19 : KiÓm tra PWM 55

c) KiÓm tra cæng vµo IPM 55

B¶ng 20 : KiÓm tra cæng vµo IPM 55

d) KiÓm tra ®Çu vµo khèi cao ¸p. 55

B¶ng 21 : KiÓm tra ®Çu vµo khèi cao ¸p 55

e) KiÓm tra sù ph¶n håi. 55

B¶ng 22 : KiÓm tra sù ph¶n håi 56

B35. C¸c th«ng b¸o lçi. 56

B¶ng 23 : Th«ng b¸o lçi 56

B36. VËn hµnh chôp X - Quang 57

H×nh 41 : C¸c cì ng−êi 57

H×nh 42 : C¸c bé phËn thuéc c¬ thÓ ng−êi 57

H×nh 43 : C¸c c¬ quan cña ng−êi 58

H×nh 44 : Mµn h×nh LCD 2 58

H×nh 45 : Lùa chän c¸c tham sè chôp Mµn h×nh LCD 1 58

B¶ng 24 : B¶ng tham kh¶o th«ng sè chôp X- Quang víi film th«ng dông 59

B4. C¬ khÝ vµ ®iÖn tö (Gåm cã 29 b¶n vÏ) 59

B¶n vÏ 01 : KÝch th−íc l¾p r¸p tæng thÓ File : 01 60

B¶n vÏ 02 : Hép chøa khèi ®iÒu hµnh File : 02 61

B¶n vÏ 03 : Khèi cao thÕ X – Quang File : 03 62

B¶n vÏ 04 : M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn chuyÓn ®éng cña bµn File : 04 63

B¶n vÏ 05 : Khèi ®iÒu hµnh chÝnh [PCB] File : 05 64

B¶n vÏ 06 : M¹ch nguån c«ng suÊt chÝnh File : 06 65

B¶n vÏ 07 : M¹ch Relay File : 07 66

B¶n vÏ 08 : M¹ch ®iÒu khiÓn sîi ®èt File : 08 67

B¶n vÏ 09 : M¹ch ®iÒu khiÓn ®iÒu khiÓn HT File : 09 68

B¶n vÏ 10 : M¹ch CPU ®iÒu khiÓn HT File : 10 69

B¶n vÏ 11 : M¹ch ®iÒu khiÓn lËp tr×nh mÆt m¸y File : 11 70

B¶n vÏ 12 : S§NL m¹ch kiÓm so¸t tù ®éng n¹p tô ®iÖn Fi le : SJ 2000-A– 2 71

B¶n vÏ 13 : S§NL m¹ch (1)lËp tr×nh mÆt m¸y Fi le : SJ 2000-A– 20 72

B¶n vÏ 14 : S§NL m¹ch (2) lËp tr×nh mÆt m¸y Fi le : SJ 2000-A– 20 73

B¶n vÏ 15 : S§NL m¹ch hiÓn thÞ (1) mÆt m¸y Fi le : SJ 2000-A– 21 74

B¶n vÏ 16 : S§NL m¹ch phÝm bÊm mÆt m¸y Fi le : 75

B¶n vÏ 17 : S§NL m¹ch hiÓn thÞ (2) mÆt m¸y Fi le : SJ 2000-A– 21 76

B¶n vÏ 18 : S§NL m¹ch (1) ®iÒu khiÓn sîi ®èt Fi le : SJ 2000-A– 3 77

B¶n vÏ 19 : S§NL m¹ch (2)®iÒu khiÓn sîi ®èt Fi le : SJ 2000-A– 3 78

B¶n vÏ 20 : S§NL m¹ch ®iÒu khiÓn IPM Fi le : SJ 2000-A– 5 79

B¶n vÏ 21 : S§NL m¹ch nguån cung cÊp chÝnh Fi le : SJ 2000-A– 7 80

B¶n vÏ 22 : S§NL m¹ch läc vµ nguån IPM Fi le : 81

B¶n vÏ 23 : S§NL m¹ch CPU (1) ®iÒu khiÓn HT Fi le : SJ 2000-A– 1 82

B¶n vÏ 24 : S§NL m¹ch CPU (2) ®iÒu khiÓn HT Fi le : SJ 2000- A– 1 83

B¶n vÏ 25 : S§NL m¹ch ®iÒu khiÓn (1) ®iÒu khiÓn HT Fi le : SJ 2000-A– 2 84

B¶n vÏ 26 : S§NL m¹ch ®iÒu khiÓn (2) ®iÒu khiÓn HT Fi le : SJ 2000-A– 2 85

B¶n vÏ 27 : S§NL m¹ch (1) ®iÒu khiÓn Relay Fi le : SJ 2000-A– 4 86

B¶n vÏ 28 : S§NL m¹ch (2) ®iÒu khiÓn Relay Fi le : SJ 2000-A– 4 87

B¶n vÏ 29 : S§NL ®iÒu khiÓn Relay 2 Fi le : SJ 2000-A– 9 88

B¶n vÏ 30 : M« t¶ thiÕt bÞ khi th¸o dì Fi le : 89

B¶n vÏ 31 : Ph−¬ng ph¸p l¾p ghÐp gi¸ ®ì Fi le : 90

B¶n vÏ 32: Ph−¬ng ph¸p l¾p m©m tr−ît, hÖ bãng X -Quang Fi le : 91

B¶n vÏ 33 : H−íng l¾p r¸p c¸c tÊm èp vµo thiÕt bÞ Fi le : 92

B¶n vÏ 34 : Gãc ®iÒu khiÓn hÖ bãng X - Quang Fi le : 93

B¶n vÏ 35 : Gi¾c kÕt nèi Fi le : 94

B¶n vÏ 36 : Mét sè lo¹i èng X – Quang Fi le : 95

B¶n vÏ 37 : Mét sè lo¹i c¸p kÕt nèi cao ¸p Fi le : 96

B¶n vÏ 38 : Mét sè lo¹i c¸p kÕt nèi èng Fi le : 97

B¶n vÏ 39 : B¶ng th«ng sè c¸p X – Quang Fi le : 98

B¶n vÏ 40 : C¸p kÕt nèi m¸y in Fi le : 99

§Ò tµi cÊp bé: “Kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X- Quang tÇn sè cao500mA”

1

B¸o c¸o tãm t¾t thùc hiÖn ®Ò tµi

“Kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp

X- Quang tÇn sè cao 500mA”

Digital Controlled X – Ray Instrument

ThiÕt bÞ chôp X –Quang tÇn sè cao 500mA ®iÒu khiÓn kü thuËt sè lµ lo¹i thiÕt bÞ

hiÖn ®¹i, nã bao hµm nhiÒu vÊn ®Ò vÒ c«ng nghÖ vµ kü thuËt phøc t¹p cÇn ph¶i gi¶i

quyÕt (®iÒu khiÓn, ®iÖn tö – tin häc, ®o l−êng, tù ®éng, c¬ khÝ chÝnh x¸c….). §Æt

vÊn ®Ò chÕ t¹o thiÕt bÞ nµy, chóng t«i ph¶i chia lµm 2 giai ®o¹n nghiªn cøu chÕ t¹o:

Giai ®o¹n 1: Nghiªn cøu kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ (®Ò tµi).

Giai ®o¹n 2: Lùa chän gi¶i ph¸p c«ng nghÖ thÝch hîp, kh¶ thi ®Ó chÕ t¹o 1 thiÕt

bÞ mÉu(®Ò tµi).

Sau 2 giai ®o¹n trªn, rót kinh nghiÖm vµ æn ®Þnh ph−¬ng ¸n c«ng nghÖ chÕ t¹o,

chóng t«i chuyÓn sang giai ®o¹n 3 lµ:

Giai ®o¹n 3: Hoµn thiÖn c«ng nghÖ s¶n xuÊt thö nghiÖm 5 thiÕt bÞ vµ ®−a vµo øng

dông trong thùc tÕ bÖnh viÖn(dù ¸n SX - TN).

Qua 12 th¸ng (01/2004 ÷ 12/2004) nghiªn cøu, t×m tßi, tiÕp cËn kh¶o s¸t thiÕt bÞ

mÉu vµ nhiÒu tµi liÖu vÒ chôp X- Quang, chóng t«i ®· hoµn tÊt bé hå s¬ thiÕt kÕ tæng

thÓ, chÝnh x¸c theo thiÕt bÞ mÉu cña Hµn Quèc vµ cã tham kh¶o cña Trung Quèc

(c«ng nghÖ Canada). Trong ®Ò tµi, cã nhiÒu vÊn ®Ò chung vµ nh÷ng vÊn ®Ò kü thuËt,

lùa chän gi¶i ph¸p c«ng nghÖ h÷u Ých cã ®Æc thï riªng:

- ThiÕt kÕ cã g¾n víi c«ng nghÖ chÕ t¹o kh¶ thi sau nµy.

- An toµn, ®Ñp, gän, ®é bÒn cao (thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh c«ng

nghÖ – x· héi – kinh tÕ – khÝ hËu ViÖt Nam).

- DÔ thay thÕ b¶o hµnh b¶o tr×, còng nh− trong viÖc khai th¸c vËt t−.

Trong cuèn hå s¬ cã 59 trang thuyÕt minh, 45 h×nh vÏ, 24 b¶ng, 40 b¶n vÏ,

gåm 2 phÇn thuyÕt minh vµ thiÕt kÕ ®Ò cËp ®Õn nguyªn lý, cÊu t¹o ho¹t ®éng c¬ b¶n

cña kü thuËt chôp X – Quang; Quy tr×nh l¾p r¸p, c¨n chØnh, cµi ®Æt cÊu h×nh vµ

ch−¬ng tr×nh; §Æc ®iÓm vµ c¸c tham sè ®iÒu khiÓn, kü thuËt; ThiÕt kÕ, b¶n vÏ kü

thuËt; M«i tr−êng sö dông; M«i tr−êng an toµn…. Nh×n chung, chónh t«i thiÕt lËp

kh¸ ®Çy ®ñ vÒ c¸c ph−¬ng diÖn kü thuËt - c«ng nghÖ – vËn hµnh.

Do kh¶ n¨ng øng dông vµ nhu cÇu thÞ tr−êng cña thiÕt bÞ X – Quang tÇn sè cao lµ

rÊt lín, nhãm ®Ò tµi kiÕn nghÞ Bé KHCN, Nhµ N−íc ñng hé ph¸t triÓn ®Ò tµi ë giai

®o¹n tiÕp theo, cô thÓ lµ:

- Cã kinh phÝ ®Ó chÕ t¹o thiÕt bÞ mÉu (ph¶i cã sù hç trî cña nhµ n−íc).

- TiÕn hµnh ch¹y thö, ®o l−êng, thèng kª sè liÖu.

- Thùc hiÖn söa ®æi c«ng nghÖ kü thuËt cho thÝch hîp víi yªu cÇu lµm viÖc.

- X¸c ®Þnh ®−îc ®Þnh c«ng nghÖ chÕ t¹o, hoµn chØnh hå s¬ c«ng nghÖ.

- ChuÈn bÞ s¶n xuÊt 5 thiÕt bÞ (trong dù ¸n SX – TN nÕu nh− ®−îc nhµ n−íc xÐt

duyÖt ).

Trong ®Ò tµi nµy cßn nhiÒu ®iÒu s¬ xuÊt vµ thiÕu sãt mong b¹n ®äc ®ãng gãp ý

kiÕn ®Ó chóng t«i söa ®æi hoµn chØnh h¬n. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n.

Cuèi cïng, xin ch©n thµnh c¶m ¬n Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ – ViÖn øng

dông C«ng nghÖ – Trung t©m C«ng nghÖ Laser vµ c¸c ®ång nghiÖp ®∙ t¹o ®iÒu

kiÖn vµ gióp ®ì chóng t«i hoµn thµnh ®Ò tµi.

Hµ néi: ngµy 25 th¸ng 03 n¨m 2005

Chñ nhiÖm dù ¸n

§Ò tµi cÊp bé: “Kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X- Quang tÇn sè cao500mA”

2

PhÇn 1

Kh¶o s¸t nguyªn lý tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X- Quang

tÇn sè cao 500mA

(HÖ thèng, ho¹t ®éng, cÊu t¹o, tham sè vµ chØ tiªu kü thuËt)

A. Tæng quan.

A1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn.

Tr¶i qua mét thÕ kû ph¸t triÓn, kÕ thõa tõ khi tia X ®−îc ph¸t hiÖn bëi nhµ khoa

häc ng−êi §øc Wilthelm Cornad Rontgen vµ ®−a vµo øng dông (n¨m 1895) ®Õn nay,

nhiÒu tiÕn bé khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ ®· ®−îc øng dông vµo chÕ t¹o m¸y

X - Quang nh− c«ng nghÖ vi xö lý vµ kü thuËt siªu cao tÇn…®· lµm thay ®æi ®¸ng

kÓ bé mÆt thiÕt bÞ. ThiÕt bÞ X - Quang ®· ph¸t triÓn qua nhiÒu thÕ hÖ vµ ngµy cµng

hoµn thiÖn ®Ó cã thÓ thùc hiÖn nhiÒu chøc n¨ng chÈn ®o¸n phong phó, ®a d¹ng,

chÝnh x¸c, ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao cña viÖc chÈn ®o¸n h×nh ¶nh.

Ngµy nay, hÇu hÕt c¸c m¸y X - Quang ®Òu ®−îc thiÕt kÕ dùa trªn sù øng dông

nh÷ng thµnh tùu kü thuËt ®iÖn tö hiÖn ®¹i. Tõ vµi chôc n¨m trë l¹i d©y, thay v× sö

dông c¸c lo¹i bãng ®Ìn ®iÖn tö ch©n kh«ng ®Ó chÕ t¹o c¸c lo¹i m¹ch chØnh l−u vµ

m¹ch ®iÒu khiÓn, ng−êi ta chuyÓn sang c¸c linh kiÖn b¸n dÉn nh−: Trasistor, Diode,

Thyristor, vµ c¸c m¹ch tÝch hîp (Intergrate Circuit) gÇn ®©y n÷a lµ m¹ch vi xö lý

(Microprocessor).

Thay v× sö dông nguån ®iÖn l−íi cã tÇn sè thÊp (50Hz) ®Ó t¹o nguån ®iÖn cao

thÕ (KV) trong c¸c m¸y X-Quang truyÒn thèng, nay c¸c nhµ chÕ t¹o ®· øng dông

c¸c m¹ch ®æi tÇn nh©n tÇn sè nguån cÊp ®iÖn lªn vµi chôc KHz tíi hµng tr¨m KHz

trong c¸c m¸y X- Quang cao tÇn hiÖn ®¹i.

MÆt kh¸c c«ng nghÖ chÕ t¹o bãng X- Quang còng ®−îc hoµn thiÖn thªm nhê cã

c«ng nghÖ kim lo¹i vµ hîp kim chÞu nhiÖt cao. Céng thªm nh÷ng tiÕn bé cña viÖc

t¹o ch©n kh«ng, t¨ng tèc ®é quay cña Anot tõ 3000vg/ph lªn 9000vg/ph…

øng dông c«ng nghÖ truyÒn h×nh vµ tin häc vµo viÖc thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o thiÕt bÞ

X- Quang ®Ó t¹o ra lo¹i thiÕt bÞ X- Quang truyÒn h×nh sè ho¸ ®iÒu khiÓn xa vµ t¹o

tiÒn ®Ò cho viÖc x©y dùng c¸c bÖnh viÖn kh«ng film vµ viÖc nèi m¹ng truyÒn ¶nh

X- Quang.

V× thÕ thiÕt bÞ X- Quang ngµy nay thùc hiÖn ®−îc nhiÒu chøc n¨ng phong phó vµ

®¹t ®−îc nhiÒu ®Æc tr−ng kü thuËt cao nh−:

- C«ng suÊt ph¸t x¹ lín( dßng cao thÕ cã thÓ d¹t tíi 1000mA víi ®iÖn ¸p cao cã thÓ

®¹t tíi 80 KV)

- Thêi gian ph¸t x¹ cã thÓ ng¾n tíi 1ms.

- LiÒu l−îng tia x¹ qua bÖnh nh©n gi¶m.

- H×nh ¶nh râ rµng.

- Cã thÓ t¹o ¶nh c¾t líp theo mÆt ph¼ng hoÆc kh«ng gian t¹o ra h×nh ¶nh cã chiÒu

s©u vµ quan s¸t dÔ dµng h¬n.

§Ò tµi cÊp bé: “Kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X- Quang tÇn sè cao500mA”

3

- Cho phÐp nhiÒu ng−êi cïng quan s¸t h×nh ¶nh qua hÖ thèng truyÒn h×nh.

- Cã thÓ lËp ch−¬ng tr×nh xÐt nghiÖm theo bÖnh lý, thÓ tr¹ng cña ng−êi bÖnh vµ ghi

vµo bé nhí vµ cã thÓ gäi ch−¬ng tr×nh nµy nhê cã hÖ thèng m¸y tÝnh.

- H×nh ¶nh kh«ng chØ l−u gi÷ trªn film mµ cßn ®−îc ghi trªn ®Üa tõ hoÆc trªn ®Üa

quang tõ víi d÷ liÖu rÊt lín tíi hµng v¹n ng−êi bÖnh víi c¶ film vµ c¸c sè liÖu liªn

quan.

- C«ng suÊt tæn hao thÊp.

- §¶m b¶o an toµn cho bÖnh nh©n vµ ng−êi sö dông cïng m«i tr−êng xung quanh.

ThiÕt bÞ ngµy cµng gän nhÑ c¬ ®éng, h×nh thøc phong phó…

A2. −u thÕ vµ h¹n chÕ.

A21. −u thÕ.

- §−îc phæ cËp vµ øng dông réng r·i so víi c¸c lo¹i thiÕt bÞ kh¸c (trªn 70%).

- Cã thÓ chÈn ®o¸n toµn th©n vµ víi c¸c gãc ®é vµ vÞ trÝ kh¸c nhau.

- Cã thÓ l¾p ®Æt cè ®Þnh hoÆc di ®éng.

- Cã thÓ hç trî cho c¸c thñ thuËt can thiÖp ®Æc biÖt.

- Ngo¹i trõ c¸c thiÕt bÞ ®Æc biÖt cßn nãi chung lµ chi phÝ vµ vËn hµnh thÊp.

A22. H¹n chÕ.

- ChÞu nhiÒu phãng x¹ vµ ¶nh h−ëng cã h¹i ®èi víi bÖnh nh©n vµ m«i tr−êng.

- Cã sù chång chÊt c¸c chi tiÕt trªn mµn h×nh.

- Kh¶ n¨ng ph©n gi¶i ®èi víi c¸c m« mÒm kÐm.

- Khã quan s¸t c¸c bé phËn n»m s©u bªn trong nh− Khèi u trong sä n·o.

- ChÊt l−îng h×nh ¶nh phô thuéc vµo chÊt l−îng film vµ hÖ thèng tr¸ng röa

(nh−ng ngµy nay víi kü thuËt sè ho¸ cao cÊp ®· kh¾c phôc ®−îc h¹n chÕ nµy).

A3. Ph©n lo¹i X - Quang.

ThiÕt bÞ chôp X-Quang ®−îc ph©n lo¹i theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh−:

- Ph©n lo¹i theo chøc n¨ng chÝnh.

- Ph©n lo¹i theo c«ng suÊt.

- Ph©n lo¹i theo c«ng nghÖ.

- Ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng c¬ ®éng.

- Ph©n lo¹i theo nguån cung cÊp ®iÖn.

C¸c c¸ch ph©n lo¹i trªn chØ cã tÝnh chÊt t−¬ng ®èi ®Ó ®Þnh h−íng ph¹m vi øng

dông cña m¸y theo nhu cÇu vµ m«i tr−êng kh¸c nhau. Tuú theo nhu cÇu øng dông

mét m¸y X- Quang cã thÓ thuéc mét hoÆc nhiÒu sù ph©n lo¹i nãi trªn.

M¸y X - Quang chôp m¹ch vÒ c¬ b¶n lµ mét m¸y X - Quang nªn nã cã nguyªn

lý ho¹t ®éng gièng nh− m¸y X - Quang truyÒn thèng nh−ng nã cã thªm phÇn t¨ng

s¸ng truyÒn h×nh vµ hÖ thèng xö lý ¶nh sè víi c«ng nghÖ xo¸ nÒn hay cßn gäi lµ

c«ng nghÖ trõ ¶nh. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ nguyªnlý còng nh− cÊu t¹o cña m¸y

§Ò tµi cÊp bé: “Kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X- Quang tÇn sè cao500mA”

4

X - Quang vµ m¸y X - Quang xo¸ nÒn, tr−íc hÕt ta t×m hiÓu vÒ cÊu t¹o vµ nguyªn lý

chung cña mét m¸y X - Quang c¬ b¶n hay cßn gäi lµ m¸y X - Quang truyÒn thèng.

D−íi ®©y ta ph©n lo¹i theo gãc ®é ®iÒu khiÓn vµ giao diÖn

A31. ThiÕt bÞ X –Quang th«ng th−êng (truyÒn thèng ) Classic X-Ray Intrument.

- Lµ lo¹i thiÕt bÞ X- Quang ®Çu tiªn, chØ sö dông hiÖu øng X- Quang ®¬n gi¶n:

- ThiÕt bÞ chØ bao gåm ®Ìn X- Quang, phÇn nguån f = 50Hz vµ film. ThiÕt bÞ

cång kÒnh, nÆng nÒ gÇn nh− kh«ng cã ®iÒu khiÓn vµ xö lý c¸c tham sè.

A32. M¸y X- Quang tÇn sè cao (High Frequency X – Ray Intrument).

- ThiÕt bÞ nµy c¶i tiÕn ®−îc phÇn nguån dao ®éng (SWITCHING) cã tÇn sè tõ

30Kz trë lªn, nhê ®ã mµ thiÕt bÞ kÕt cÊu nhÑ vµ gän h¬n.

A33. ThiÕt bÞ X – Quang tÇn sè cao ®iÒu khiÓn kü thuËt sè (Digital Controlled

X -Ray Intrument ).

- §©y lµ tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ quan träng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®iÒu khiÓn –

cã hÖ thèng tin häc ®−îc ¸p dông. Nhê ®ã qu¶n lý ®−îc sè liÖu vµ lËp ®−îc

c¸c ch−¬ng tr×nh tèi −u.

- ThiÕt bÞ gän nhÑ, ®iÒu khiÓn chÝnh x¸c c¸c tham sè chôp theo ý muèn.

- DÔ sö dông, giao diÖn th©n thiÖn gi÷a ng−êi vµ m¸y.

- An toµn cho ng−êi sö dông. Qu¶n lý c¸c sè liÖu vµ b¸o lçi kÞp thêi.

A34. M¸y chôp X – Quang tÇn sè cao sè ho¸ toµn bé (Digital X- Ray System ).

Chïm tia X ®−îc ph¸t ra tõ bãng X quang khi ®i qua bÖnh nh©n mang th«ng tin

vÒ bÖnh nh©n ®Ëp vµ mµn huúnh quang lèi vµo cña bãng t¨ng s¸ng. Mµn huúnh

quang sÏ biÕn ®æi tia X thµnh ¸nh s¸ng (tÝn hiÖu ¶nh) ë mµn h×nh lèi ra. Mét hÖ

thèng quang häc (camera optics) ®−îc ghÐp trùc tiÕp víi ®Çu ra cña cña bãng t¨ng

s¸ng, th«ng qua hÖ thèng quang häc nµy tÝn hiÖu ¶nh ®−îc göi tíi c¸c thiÕt bÞ thu

¶nh vµ ®−îc sè ho¸ .Cuèi cïng tÝn hiÖu ®−îc göi ®Õn mµn h×nh hiÓn thÞ ®Ó quan s¸t

vµ ®−îc l−u tr÷ d−íi d¹ng sè.

Nh− vËy, X quang sè ho¸ lµ qu¸ tr×nh xö lý, t¸i t¹o vµ l−u tr÷ ¶nh X quang d−íi

d¹ng sè.

Trong m¸y X-Quang sè ho¸ ngoµi c¸c thµnh phÇn nh− mét m¸y X-Quang truyÒn

thèng cßn cã thªm ba khèi quan träng ®Æc tr−ng cho m¸y X-Quang sè ho¸ lµ

- Khèi chuyÓn ®æi ADC

- Khèi chuyÓn ®æi DAC

- Khèi thiÕt bÞ l−u tr÷ ¶nh.

Trong m¸y X-Quang chôp m¹ch vµ m¸y chôp m¹ch xo¸ nÒn DSA qu¸ tr×nh sè

ho¸ ¶nh vµ l−u tr÷ ¶nh ®Òu sö dông nguyªn lý trong bé sö lý ¶nh sè trong m¸y X￾Quang sè ho¸. Sau ®©y ta sÏ nghiªn cøu s¬ qua vÒ ba khèi trong bé sö lý ¶nh sè cña

lo¹i m¸y X-Quang sè ho¸ nh»m lµm tiÒn ®Ò cho nh÷ng ch−¬ng vÒ m¸y chôp m¹ch

sau nµy.

§Ò tµi cÊp bé: “Kh¶o s¸t nguyªn lý vµ thiÕt kÕ tæng thÓ thiÕt bÞ chôp X- Quang tÇn sè cao500mA”

5

- §©y lµ mét tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ quan träng, ¶nh h−ëng s©u s¾c trong

chÈn ®o¸n X - Quang. ViÖc tiÕn bé trong c«ng nghÖ vËt liÖu míi (CCD),

truyÒn h×nh vµ tin häc t¹o ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ chÕ t¹o m¸y chôp X - Quang tÇn

sè cao.

- Chïm tia X mang th«ng tin vÒ ng−êi bÖnh thay v× t¸c ®éng trùc tiÕp lªn film

sÏ ®−îc biÕn ®æi thµnh tÝn hiÖu ®iÖn d¹ng t−¬ng tù. TÝn hiÖu nµy sau ®ã ®−îc

chuyÓn thµnh tÝn hiÖu sè nhê bé chuyÓn ®æi ADC vµ ®−îc xö lý ®Ó cã thÓ

hiÓn thÞ trªn mµn h×nh hoÆc cã thÓ l−u tr÷ trong c¸c bé nhí hay in ra film.

- C¸c gi÷ liÖu vÒ h×nh ¶nh quang tuyÕn ®−îc l−u gi÷ trong c¸c bé nhí cña c¸c

hÖ thèng m¸y tÝnh. Sau ®ã kiÓm tra l¹i tÊt c¶ c¸c h×nh ¶nh vµ chØ ®−îc ®−a lªn

film nh÷ng h×nh ¶nh theo ý muèn ®· ®−îc lùa chän. ChÊt l−îng h×nh ¶nh ®¹t

®−îc tr×nh ®é cao bëi hµng triÖu ®iÓm ¶nh trªn 1 mµn h×nh.

A35. ThiÕt bÞ X - Quang t¨ng s¸ng truyÒn h×nh

Kh¸c víi m¸y X-Quang truyÒn thèng tr−íc kia sö dông mµn huúnh quang ®−îc

chÕ t¹o tõ hîp chÊt l©n quang, hiÖu suÊt ph¸t quang thÊp nªn c−êng ®é ¸nh s¸ng yÕu,

kh«ng sö dông ®−îc trong ¸nh s¸ng ban ngµy mµ ph¶i sö dông trong buång tèi. §Ó

thay cho mµn huúnh quang mµ vÉn b¶o ®¶m chøc n¨ng chiÕu ng−êi ta ®· sö dông hÖ

thèng t¨ng s¸ng truyÒn h×nh trong m¸y X quang t¨ng s¸ng truyÒn h×nh.

HÖ thèng t¨ng s¸ng truyÒn h×nh ®−îc sö dông trong hÖ thèng c¸c m¸y chôp m¹ch

vµ lµ khèi kh«ng thÓ thiÕu ®−îc trong qu¸ tr×nh t¹o c¸c ¶nh m¹ch m¸u cÇn chôp.

HÖ thèng t¨ng s¸ng truyÒn h×nh trong m¸y X quang bao gåm

- Khèi thiÕt bÞ t¨ng s¸ng.

- Khèi thiÕt bÞ thu h×nh.

- Khèi thiÕt bÞ theo dâi (monitor).

Sau ®©y ta sÏ tr×nh bµy qua vÒ tõng khèi trong hÖ thèng t¨ng s¸ng.

351. Khèi thiÕt bÞ t¨ng s¸ng.

Gåm bãng t¨ng s¸ng vµ c¸c m¹ch ®iÖn phô trî: m¹ch cÊp nguån, m¹ch ®iÒu

khiÓn tr−êng nh×n vµ hÖ thèng quang häc.

- Bãng t¨ng s¸ng lµ mét bãng ®iÖn tö ch©n kh«ng gåm cã vá bãng, c¸c ®iÖn

cùc Anèt, Katèt quang, c¸c ®iÖn cùc héi tô vµ mµn ¶nh lèi vµo, lèi ra. Ho¹t

®éng theo nguyªn lý sau:

Chïm tia X sau khi qua bÖnh nh©n, mang nh÷ng th«ng tin vÒ ng−êi bÖnh ®Ëp vµo

mµn huúnh quang lèi vµo, mµn nµy sÏ hÊp thô tia X vµ bøc x¹ ra photon ¸nh s¸ng.

C¸c photon ¸nh s¸ng ®Ëp vµo Katèt quang, Katèt quang hÊp thô ¸nh s¸ng vµ bøc x¹

chïm ®iÖn tö. Chïm ®iÖn tö ®−îc gia tèc trªn quü ®¹o tõ Katèt sang Anèt víi ®iÖn

¸p chªnh lÖch kho¶ng 30KV.

Trªn quü ®¹o ®Æt c¸c ®iÖn cùc cã tÝch ®iÖn (+) víi c¸c ®iÖn thÕ kh¸c nhau. Nh÷ng

®iÖn cùc nµy sÏ ¶nh h−ëng ®Õn quü ®¹o cña chïm ®iÖn tö vµ lµm thay ®æi ®iÓm héi

tô cña chïm tia. Nh÷ng ®iÖn cùc nµy cã ¶nh h−ëng gièng nh− thÊu kÝnh quang häc