KHẢO SÁT CHỈ SỐ KIỀM DƯ DỊCH NGOẠI BÀO BEecf TRONG SUY HÔ HẤP CẤP Ở TRẺ EM potx

KHẢO SÁT CHỈ SỐ KIỀM DƯ

DỊCH NGOẠI BÀO BEecf TRONG

SUY HÔ HẤP CẤP Ở TRẺ EM

KHẢO SÁT CHỈ SỐ KIỀM DƯ DỊCH NGOẠI BÀO BEecf

TRONG SUY HÔ HẤP CẤP Ở TRẺ EM

TÓM TẮT

Mục đích: Dùng phương pháp tiền cứu, mô tả để: -Đánh giá sự thay

đổi BEecf ở trẻ bị suy hô hấp cấp (SHHC) tại khoa nhi BV NDGĐ. - Điều trị

rối loạn kiềm toan trong suy hô hấp cấp căn cứ vào kiềm dư BEecf.

Đối tượng – phương pháp: Ba nhóm bệnh nhân bị suy hô hấp từ sơ

sinh đến 15 tuổi (loại trừ bệnh tim, thận, huyết học) được phân tích khí máu

động mạch (pH, Pa02, PaC02, BEecf, HC03

–

...) từ 4 loại mẫu: M1: lúc nhập

viện; M2: 1 giờ sau điều trị; M3: 6 giờ sau điều trị và M4: lúc bệnh nhân

hồi phục hoặc tử vong.

Nhóm 1 (Viêm phổi - VP): 243 bệnh nhân bị viêm phổi

Nhóm 2 (phế quản - PQ): gồm 147 bệnh nhân bị hen PQ hoặc viêm

tiểu phế quản

Nhóm 3 (bệnh ngoài phổi - NP): gồm 66 bệnh nhân có bệnh ngoài

phổi.

Nhóm chứng gồm 70 trẻ em khỏe.

BEecf < - 3 mmol/L: có toan.

Tất cả bệnh nhân bị SHHC đều được cho Oxy liệu pháp và điều trị

thích hợp.

NaHC03 được cho khi có toan theo công thức

NaHC03 (mmol) =

BEecf (mmol/L) x Cân

nặng (Kg)

2

Kết quả: Trị số BEecf của lô tử vong nhóm 1 (-5,69 mmol/L, toan)

giảm nhiều hơn lô sống (-2,86 mmol/L) do suy yếu nặng sự trao đổi oxy tại

phổi. Trái lại, trị số BEecf nhóm 3 (bệnh ngoài phổi) tăng (4,69 mmol/L,

kiềm) vì bù cho toan hô hấp (PaC02 = 55,73 mmHg).

Ở SHH độ 1 (nhẹ): toan chuyển hóa (BE £ -3 mmol/L) thì hiếm và

nhẹ; 25/243 BN nhóm 1 (10,28%), 15/147 BN nhóm 2 (10,20%) và 5/66 BN

nhóm 3 (7,57%).

Ở SHH độ 2 (vừa): toan nhiều hơn và khá nặng; 34/243 BN nhóm 1

(13,99%), 46/147 BN nhóm 2 (31,29%), không BN nào ở nhóm 3.

Ở SHH độ 3 (nặng): toan nhiều và nặng hơn; 105/243 BN nhóm 1

(43,20%) trong đó 60% có BEecf giảm < 6mmol/L, 26/147 BN nhóm 2

(17,68%), và 1/66 BN nhóm 3(1,51%). Đa số bệnh nhân nhóm 3 có kiềm

chuyển hóa (46/66 BN = 69,69%)

Điều trị toan chuyển hóa với Na.bicarbonate được thực hiện với kết

quả nhanh chóng, hiệu quả khi BEecf giảm < -3 mmoL/l ở 164 BN nhóm 1

(67,48%), 87 BN nhóm 2 (59,18%), và 6 BN nhóm 3 (9,1%); 35 BN nhóm 1

chết vì thiếu oxy máu nặng, toan chuyển hóa nặng và toan huyết nặng.

Kết luận: Chỉ số BEecf rất có giá trị, hữu ích, nhanh chóng trong

đánh giá và điều trị toan chuyển hóa ở các bệnh nhân nặng bị SHHC

Từ khóa: Kiềm dư BEecf – Toan chuyển hóa – Suy hô hấp cấp.

* Khoa Nhi – BV Nhân Dân Gia Định