Khái niệm tội phạm quốc tế

NGHIEN CUU - TRAO OOI

KHAI NifiM TOI PHAM QU6C T^

1. Khdi nipm "tgi phgm quoc te'" trong

khua h^c lu^l hinh sy quoc tc

Trong khoa hgc lu^t hinh sy quoc ll,

nghifin cuu lgi phgm qu6c tl thudng gdn vdi

liuu hinh sy quoc le. Day Id cdch tiep c^n

phd hicii vd sdm nhal. Tuy nhifin. ngay chinh

khdi nipm "lugl hinh sy quoc ll " cung chua

dgt dugc sy dong thugn. dan den cdc quan

difim tranh lugn khdc nhau ve khdi nipm 'loi

phgm quoc tc"

Nhin chung, cd hai quan difim xuat phdt

tu gdc dd nghien curu luong ddi d^c l§p vl

lugl hinh sy qudc tfi vd lpi pham qudc tl."^

1.1. Quan diim cho rdng ludt hinh sie

qudc ti diing di chi ludt hinh su trong khudn

khd ludt qudc ti. Id ngdnh lugt thugc he

thdng phdp ludt qudc ti^''

0 gdc dp ndy. lugt hinh sy quoc tc Id bp

phgn ciia cdng phdp qudc lfi nhdm gidi quylt

van de hinh sy, difiu chinh chu yfiu vfin de

phap li phdt sinh trong qua trinh cac qudc gia

hgp lac ddu tranh, ngdn ch^n vd trung \i\ tgi

phgm. Vfi CO bdn, luat hinh sy quoc lfi quy

djnh ngi dung phdp li hinh sy giong nhau

giua cdc qudc gia nhu: Vdn dl lgi phgm hod

theo Iuat qudc te, tham quyln xel xir ciia cdc

loa, tod an qudc gia vd qudc tl, thii lyc gidi

quyfil cac vy vipc, mdi quan hp giiia iham

quyen tdi phdn qudc gia vd quoc tfi, hgp tac

qudc lfi ve dan dp tpi phgm. Ihu thgp chimg

cu, chuyin giao thi hdnh an. Nhu vgy, van

de phap Ii hinh sy thupc phgm vi dilu chinh

cua lugt hinh sy qudc tl khdng chi gidi hgn d

TS. NGUYiN TUYiTMAI*

tpi phgm, hinh phat vd van de cd lifin quan

din tgi phgm, hinh phgt nhu van dugc xac

djnh trong lu$t hinh sy, vdi y nghTa Ii4t nOi

dung (lugl hinh sy theo nghTa hpp) md con

bao gom cd van dfi ciia ludt td tyng hinh sir

(lugt hinh thirc) vd lugl Ihi hdnh dn.

Theo quan difim ndy, cdc hgc gid luat

hinh sy qudc tfi dd dua ra ba nhdm tdi pham

vd xay dyng khdi nipm lucmg img Id lpi

phgm qudc le, tpi phgm cd linh chat qudc te

vd tdi pham hinh su chung.

Thu nhdt. tgi phgm qudc te la tpi pham

bj Iruy cim trfin co sd lugt qudc le vd chii yfiu

dien ra tgi tod dn qudc le dugc thdnh lap theo

thod thugn cua c0ng ddng qudc tfi. Day Id tpi

pham cd linh chat vd mire dp nguy hiem cao,

xdm hgi hod binh \ a an ninh qudc tfi. Cac

hdnh vi ndy vi pham phdp lual qudc tfi ve

nghTa vy c a bdn cua qudc gia trong vific dam

bao "quyfin Igi sdng cdn" cua cdng dong

qudc tfi vd loan the nhan Ioai. Trong ljch sii,

mpt s6 lod dn ad-hoc nhu Nuremberg, Tokyo,

Nam Ty cQ, Ruanda dd dugc thdnh lap dfi xet.

xir cac lpi pham nay. Tir khi Quy che Rome ve

Tod dn hinh sy quoc te dugc thdng qua ngdy

17/07/1998 \ a ed hieu lyc lir ngdy 01/07/2002,

tgi phgm qudc tfi dugc xdc djnh thudc tham

quyen cua Tod an hinh sy qudc te, bao gdm

tpi dipt chiing, tpi chong lodi ngudi, tdi pham

chien tranh vd tgi phgm xam luge.

* Giang vifin chfnh Khoa phdp Iu4t hinh s\r

Tru&ng D^i hpc Lu^t Ha Npi

TAP CHl LUAT HOC SO 2/2013