Khái lược triết học Mỹ đương đại

TRIET HOC, SO 1 (236), THANG 1-2011

K H M IITO C TRI€ T HO C M Y DUON G Dfl l

• • •

DIEU Gl6l HAU (,)

Bdi viet trinh bay mdt cdch khdi Itfgc triet hgc My dtfong dai. Theo tdc gia, cdc hoc phdi triet

hoc My rat phong phu vd da dang, the hien ro net tinh da nguyen cung nhtf cue dien dd'i khdng

gida chu nghia khoa hoc va chu nghia nhdn van trong triet hoc phUdng Tdy hien dai. Trong do,

tdc gid tap trung vao mot so llnh vUc chu. yeu, nhtf triet hoc hau phdn tich, triet hoc khoa hoc,

triet hoc nhdn van chdu Au tai My vd hoc thuyet ludn ly xa hoi. Bong thdi, nhan manh rang, stf

tang ctfdng nghien cdu vd trao ddi hoc thudt ve triet hoc My hien dai co y nghia quan trong tren

nhieu phUOng dien.

tide My mdi cd 200 nam lich su\

Dan tdc M y la sii hdp thanh ciia

nhieu chung tdc di cii, triet hoc ciia

ho thien ve th u nhan va dung hdp cac

thanh qua. van minh ciia the gidi, nhat

la tu" chau Au . Nhi n ti i gdc dd lich sii,

triet hoc My hin h thanh tit viing ven

cua van hoa chau A u sudt mdt thdi gian

dai, triet hoc thiic dung chii nghia

mang dac triin g ban dia dich thiic phai

den cudi the ky XIX mdi ra ddi. Triet

hoc My hien dai sau Chien tranh the

gidi thi i hai trd thanh mdt trong nhiing

nen triet hoc ddng vai trd chinh tren

san khau triet hoc the gidi. Gidi triet

hoc My hien nay cd liic liidng kha ddng

dao, theo thd'ng ke, sd' ngiidi lam'trie t

hoc chuyen nghiep la 11316 ngiidi, cd

219 xua't ban pham dinh ky ve triet hoc,

660 triidng cao dang va vien nghien ciiu

cd khoa triet hoc, tien si triet hoc cd 219

ngiidi. Trong ddng chinh cua triet hoc

phUdng Tay hien dai, triet hoc My phat

trien manh me, khdng ngiing khai quat

ly luan dd'i vdi thanh qua. ciia each

32

mang khoa hoc mdi, phan ling triet hoc

nhanh nhay trUdc mau thuan xa hoi

phUdng Tay, hap th u toan dien triet hoc

va van hda ben ngoai, giii gin va dieu

chinh kheo leo tin h than 'triet hoc

truyen thd'ng ban dia, tao ra khdng it

nha triet hoc va hoc thuyet triet hoc

mang tam the gidi. Neu khdng tim

hieu, nghien ciiu trie t hoc My hidn dai,

se rat khd cd the nghien ciiu mdt each

can ke toan bd dien mao triet hoc va

van hda phiidng Tay hien dai.

Cac hoc pha i trie t hoc M y hien dai

ra t phong phii va da dang, the hien ro

net tin h da nguyen cung nh u cue dien

dd'i khang giiia chu nghia khoa hoc va

chii nghia nhan van trong trie t hoc

phUdng Tay hien dai. Nhi n ti i xu the

cd ban cua trie t hoc, trie t hoc My hien

dai mang bdn dac diem ldn sau: thii

nhdt, nUdc M y chinh la mdt "dai ban

doanh" ciia trie t hoc phan tich hien

(*) Giao stf, tien si, Vien Triet hoc, Vien Khoa hoc

Xa hoi Trung Quoc.