Khả năng tìm việc làm của lao động đôi dư sau khi sắp xếp lại DNNN nhìn từ kết quả hồi qui, ước

Kh¶ n¨ng t×m viÖc lµm cña lao ®éng ®«i d sau khi s¾p xÕp l¹i DNNN

LỜI NÓI ĐẦU

Sự cần thiết nghiên cứu đề tài

Quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo

cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ

nghĩa đã, đang và sẽ trải qua những biến đổi lớn: các xí nghiệp quốc doanh

tiến hành sắp xếp lại, chuyển sang hạch toán kinh tế toàn phần, xoá bỏ tình

trạng “lãi giả lỗ thật”, tính toán hiệu quả thực sự để bảo đảm sự tồn tại của xí

nghiệp mình...; các bộ, các cơ quan Nhà nước... cũng tiến hành sắp xếp lại

sao cho có hiệu quả nhất. Những sắp xếp đó là cần thiết và đương nhiên sẽ

làm cho một số lớn cán bộ công nhân viên dôi ra, thêm vào đó tốc độ phát

triển dân số trong những năm trước cao nên nguồn lao động hiện nay vẫn

tăng nhanh làm cho số người bước vào tuổi lao động hàng năm vẫn lớn; tư

tưởng chỉ muốn làm việc trong khu vực Nhà nước vẫn còn nặng nề trong

mỗi người lao động. Trong khi đó giải quyết việc làm, sử dụng hợp lý và có

hiệu quả nguồn lao động lại là một trong những nhiệm vụ và nội dung quan

trọng nhất của chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của mỗi quốc gia.

Vì vậy giải quyết việc làm là một vấn đề hết sức khó khăn, nhất là đối

với lực lượng lao động dư thừa khi cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước. Việc

định hướng cho một giải pháp góp phần giải quyết việc làm cho người lao

động sau khi rời khỏi doanh nghiệp nhà nước có vai trò hết sức quan trọng,

mang tính chất chiến lược. Hơn nữa việc thực hiện đề tài này cũng là nhằm

bước đầu tiếp cận với một vấn đề có ý nghĩa thiết thực mà công cuộc phát

triển kinh tế - xã hội của đất nước đang đòi hỏi ngày một cao ở nước ta hiện

nay.

1

Kh¶ n¨ng t×m viÖc lµm cña lao ®éng ®«i d sau khi s¾p xÕp l¹i DNNN

Mục đích nghiên cứu đề tài

Một số lý luận về vấn đề lao động, việc làm, dư thừa lao động và nhu

cầu việc làm của người lao động sau khi sắp xếp lại doanh nghiệp Nhà nước.

Phân tích đề xuất một số hướng nhằm góp phần giải quyết việc làm

cho người lao động dôi dư sau khi nghỉ việc do sắp xếp lại doanh nghiệp

Nhà nước.

Kết cấu của đề tài:

Ngoài phần mở đầu, kết luận đề tài có 3 phần lớn.

Chương 1 : Chuyển đổi kinh tế theo hướng thị trường với vấn đề

phân công lại lao động ở Việt Nam.

Chương 2 : Phát triển kinh tế và đổi mới doanh nghiệp với vấn đề

dư thừa lao động trong các doanh nghiệp nhà nước.

Chương 3 : Khả năng tìm việc làm của lao động đôi dư sau khi

sắp xếp lại DNNN nhìn từ kết quả hồi qui, ước lượng mô hình.

Được sự giúp đỡ của thầy cô giáo cùng với kiến thức của các môn

chuyên ngành em đã học, và sử dụng phân tích tệp số liệu “ Điều tra người

lao động dôi dư được nhận trợ cấp theo Nghị định 41/2002/NĐ-CP ” của dự

án hỗ trợ kỹ thuật quĩ lao động dôi dư, để xây dựng các mô hình ước lượng

mức độ ảnh hưởng cụ thể của các yếu tố liên quan đến khả năng tìm việc

làm của người lao động sau khi nghỉ việc do sắp xếp lại doanh nghiệp Nhà

nước .

Qua đây em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Cao Xuân Hòa người đã

trực tiếp hướng dẫn em thực hiện đề tài này. Các anh chị, đặc biệt là cô

Phạm Thị Là và chị Nguyễn Thị Hải Vân ở Vụ lao động - việc làm - Bộ

2

Kh¶ n¨ng t×m viÖc lµm cña lao ®éng ®«i d sau khi s¾p xÕp l¹i DNNN

lao động - Thương binh và Xã hội đã giúp đỡ tài liệu và đóng góp nhiều ý

kiến quý báu trong quá trình hoàn thành bài viết này.

Mặc dù vậy, do trình độ và thời gian có hạn nên chuyên đề thực tập

của em chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Em rất mong được sự chỉ bảo thêm

của thầy, cô giáo và các bạn đồng học.

Em xin chân thành cảm ơn.

Hà nội, tháng 5 năm 2004

3

Kh¶ n¨ng t×m viÖc lµm cña lao ®éng ®«i d sau khi s¾p xÕp l¹i DNNN

MỤC LỤC

Trang

LỜI NÓI ĐẦU 1

Sự cần thiết nghiên cứu đề tài

Mục đích nghiên cứu đề tài

CHƯƠNG 1

CHUYỂN ĐỔI KINH TẾ THEO HƯỚNG THỊ TRƯỜNG VỚI VẤN ĐỀ

PHÂN CÔNG LẠI LAO ĐỘNG Ở VIỆT NAM. 6

1 - Tình hình lao động và việc làm ở nước ta trong quá khứ 6

2 - Đổi mới kinh tế với vấn đề lao động, việc làm theo hướng

thị trường 7

3 - Hiện trạng việc làm – thất nghiệp ở Việt Nam 11

4 - Quan điểm và biện pháp giải quyết việc làm cho người lao động 14

4.1. Một số quan điểm về giải quyết việc làm cho người lao động 14

4.2. Một số biện pháp giải quyết việc làm cho người lao động 15

CHƯƠNG 2

PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ ĐỔI MỚI DOANH NGHIỆP VỚI VẤN ĐỀ

DƯ THỪA LAO ĐỘNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC 18

1 - Lao động và việc làm trong quá trình đổi mới doanh nghiệp

Nhà nước 18

2 - Dư thừa lao động trong quá trình phát triển kinh tế và sắp xếp

lại doanh nghiệp Nhà nước 21

3 - Các biện pháp chủ yếu để giải quyết dư thừa lao động trong

các doanh nghiệp Nhà nước 25

CHƯƠNG 3

4

Kh¶ n¨ng t×m viÖc lµm cña lao ®éng ®«i d sau khi s¾p xÕp l¹i DNNN

KHẢ NĂNG TÌM VIỆC LÀM CỦA LAO ĐỘNG ĐÔI DƯ SAU KHI SẮP XẾP LẠI

DNNN NHÌN TỪ KẾT QUẢ HỒI QUI, ƯỚC LƯỢNG MÔ HÌNH. 29

1 - Lao động nghỉ chờ việc không sắp xếp được việc làm trong

các doanh nghiệp 29

2 - Lao động nghỉ chờ việc được gọi trở lại làm việc 32

3 - Khả năng tìm việc làm của lao động dôi dư sau khi sắp xếp

lại DNNN nhìn từ kết quả hồi qui, ước lượng mô hình 35

4 - Đề xuất hướng giải quyết 49

KẾT LUẬN 52

Danh mục tài liệu tham khảo 53

CHƯƠNG 1

CHUYỂN ĐỔI KINH TẾ THEO HƯỚNG THỊ TRƯỜNG VỚI VẤN ĐỀ PHÂN

CÔNG LẠI LAO ĐỘNG Ở VIỆT NAM

5