Kết quả sớm của cắt dạ dày nạo hạch d2 điều trị carcinoma tuyến dạ dày bằng phẫu thuật nội soi hoàn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÔ QUANG DUY

KẾT QUẢ SỚM CỦA CẮT DẠ DÀY NẠO HẠCH D2

ĐIỀU TRỊ CARCINOMA TUYẾN DẠ DÀY

BẰNG PHẪU THUẬT NỘI SOI HOÀN TOÀN

LUẬN VĂN CHUYÊN KHOA CẤP II

Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2018

.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÔ QUANG DUY

KẾT QUẢ SỚM CỦA CẮT DẠ DÀY NẠO HẠCH D2

ĐIỀU TRỊ CARCINOMA TUYẾN DẠ DÀY

BẰNG PHẪU THUẬT NỘI SOI HOÀN TOÀN

CHUYÊN NGÀNH: NGOẠI KHOA

MÃ SỐ: CK 62 72 07 50

LUẬN VĂN CHUYÊN KHOA CẤP II

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN VĂN HẢI

Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2018

.

.

MỤC LỤC

MỤC LỤC....................................................................................................................i

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................iv

DANH MỤC HÌNH....................................................................................................v

DANH MỤC BIỂU ĐỒ.............................................................................................vi

DANH MỤC BẢNG................................................................................................ vii

ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................................1

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU.....................................................................3

1.1. DỊCH TỄ HỌC UNG THƯ DẠ DÀY .................................................................3

1.2. SƠ LƯỢC VỀ GIẢI PHẪU DẠ DÀY.................................................................4

1.2.1. Phôi thai học......................................................................................................4

1.2.2. Vị trí và liên quan..............................................................................................4

1.2.3. Hình thể của dạ dày...........................................................................................5

1.2.4. Mạch máu của dạ dày........................................................................................6

1.3. GIẢI PHẪU BỆNH UNG THƯ DẠ DÀY........................................................12

1.3.1. Hình ảnh đại thể ..............................................................................................12

1.3.2. Hình ảnh vi thể ................................................................................................13

1.4. CHẨN ĐOÁN GIAI ĐOẠN UNG THƯ DẠ DÀY ..........................................14

1.4.1. Phân loại của Dukes........................................................................................15

1.4.2. Phân loại của Ủy ban phối hợp về ung thư quốc gia Mỹ ................................15

1.4.3. Phân loại của Hiệp hội UTDD Nhật Bản ........................................................16

1.4.4. Phân loại của Hiệp hội chống ung thư quốc tế................................................17

1.5. HƯỚNG DẪN ĐIỀU TRỊ UNG THƯ DẠ DÀY CỦA NHẬT BẢN...............18

1.6. ĐIỀU TRỊ UNG THƯ DẠ DÀY .......................................................................20

1.6.1. Phẫu thuật cắt bán phần dưới dạ dày...............................................................20

1.6.2. Phẫu thuật cắt toàn bộ dạ dày..........................................................................21

1.7. LỊCH SỬ PHẪU THUẬT NỘI SOI ĐIỀU TRỊ UNG THƯ DẠ DÀY.............25

1.7.1. Trên thế giới ....................................................................................................25

1.7.2. Tại Việt Nam...................................................................................................25

CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................27

.

2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU............................................................................27

2.1.1. Tiêu chuẩn chọn mẫu ......................................................................................27

2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ..........................................................................................27

2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU......................................................................27

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu.........................................................................................27

2.3. CÁC BIẾN SỐ CẦN THU THẬP .....................................................................27

2.3.1. Đặc điểm dịch tễ..............................................................................................27

2.3.2. Tiền căn ...........................................................................................................27

2.3.3. Triệu chứng cơ năng........................................................................................28

2.3.4. Triệu chứng toàn thân......................................................................................28

2.3.5. Triệu chứng thực thể .......................................................................................28

2.3.6. Triệu chứng cận lâm sàng ...............................................................................28

2.3.7. Đặc điểm phẫu thuật .......................................................................................29

2.3.8. Mô tả kỹ thuật..................................................................................................30

2.3.9. Đặc điểm hậu phẫu..........................................................................................33

2.3.10. Thời gian theo dõi bệnh trong vòng 30 ngày sau mổ....................................33

2.3.11. Một số định nghĩa các biến số và kết quả mong muốn .................................33

2.4. THU THẬP SỐ LIỆU........................................................................................34

2.5. XỬ LÝ SỐ LIỆU ...............................................................................................34

2.6. VẤN ĐỀ Y ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU.......................................................34

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ ...........................................................................................35

3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG.........................................................................................35

3.1.1. Giới tính và tuổi...............................................................................................35

3.1.2. Chỉ số khối cơ thể (BMI) ................................................................................36

3.1.3. Đặc điểm bệnh sử và bệnh đi kèm ..................................................................36

3.1.4. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ...............................................................38

3.1.5. Đặc điểm thương tổn .......................................................................................39

3.1.6. Giai đoạn bệnh.................................................................................................42

3.2. KẾT QUẢ PHẪU THUẬT................................................................................43

3.2.1. Đặc điểm nguy cơ phẫu thuật..........................................................................43

.

i

3.2.2. Tỉ lệ thành công – chuyển mổ mở...................................................................43

3.2.3. Vị trí u, kích thước u, máu mất trong mổ, chiều dài vết mổ ...........................46

3.2.4. Kết quả sử dụng số băng đạn...........................................................................48

3.3. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ SỚM ............................................................................49

3.3.1. Đánh giá kết quả hậu phẫu ..............................................................................49

3.3.2. Đánh giá kết quả biến chứng sớm sau mổ.......................................................51

CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN........................................................................................55

4.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU ............................................55

4.1.1. Đặc điểm chung...............................................................................................55

4.1.2. Đặc điểm bệnh sử............................................................................................56

4.1.3. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ...............................................................56

4.1.4. Đặc điểm thương tổn .......................................................................................57

4.1.5. Giai đoạn bệnh.................................................................................................59

4.2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU PHẪU THUẬT......................................................59

4.2.1. Đặc điểm phương pháp phẫu thuật..................................................................59

4.2.2. Đánh giá tỉ lệ thành công, chuyển mổ mở.......................................................60

4.2.3. Thực hiện miệng nối trong PTNS hoàn toàn...................................................63

4.2.4. Tai biến trong mổ ............................................................................................66

4.2.5. Thời gian mổ ...................................................................................................67

4.2.6. Chiều dài vết mổ..............................................................................................68

4.2.7. Về nạo hạch trong PTNS cắt dạ dày do ung thư .............................................69

4.2.8. Kết quả sử dụng số băng đạn...........................................................................70

4.3. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ SỚM ............................................................................72

4.3.1. Kết quả sớm sau mổ ........................................................................................72

4.3.2. Biến chứng sớm sau mổ. .................................................................................74

KẾT LUẬN...............................................................................................................78

.

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Chú giải tiếng Anh Chú giải tiếng Việt

AJCC American Joint Committee on

Cancer

Ủy ban phối hợp về ung thư

quốc gia Mỹ

ASA American Society of

Anesthesiologist

Hiệp hội gây mê Hoa Kỳ

BMI Body Mass Index Chỉ số khối cơ thể

BN Bệnh nhân

BPDDD Bán phần dưới dạ dày

CT scan bụng Chụp cắt lớp vi tính ổ bụng

GPB Giải phẫu bệnh

JCGC Japanese Gastric Cancer

Association

Hiệp hội ung thư dạ dày Nhật

Bản

PTNS Laparoscopic Surgery Phẫu Thuật nội soi

TPDD Toàn phần dạ dày

UICC Union for International Cancer

Control

Hiệp hội chống ung thư quốc

tế

UTBM Ung thư biểu mô

UTDD Ung thư dạ dày

.

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1. Hình thể của dạ dày....................................................................................6

Hình 1.2. Động mạch dạ dày......................................................................................7

Hình 1.3. Vị trí hạch bạch huyết theo hiệp hội UTDD Nhật Bản ............................11

Hình 1.4. Cắt bán phần dưới dạ dày.........................................................................21

Hình 1.5. Cắt bộ dạ dày............................................................................................22

Hình 2.1. Cắt bán phần dưới dạ dày – nối Billroth II...............................................31

Hình 2.2. Cắt toàn bộ dạ dày – Nối Roux- en Y. .....................................................32

Hình 2.3. Vết mổ trong PTNS hoàn toàn .................................................................32

.

i

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Phân bố độ tuổi theo giới .....................................................................35

Biểu đồ 3.2. Đặc điểm lâm sàng của dân số nghiên cứu. .........................................38

Biểu đồ 3.3. Các phương pháp thực hiện miệng nối ................................................45

Biểu đồ 3.4. Thời gian mổ theo phương pháp mổ....................................................47

.