Kết quả khảo nghiệm một số giống ngô lai vụ thu đông 2012 và vụ xuân 2013 tại huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang

Trần Trung Kiên và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 111(11): 19 - 27

19

KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM MỘT SỐ GIỐNG NGÔ LAI VỤ THU ĐÔNG 2012

VÀ VỤ XUÂN 2013 TẠI HUYỆN VỊ XUYÊN, TỈNH HÀ GIANG

Trần Trung Kiên1*, Nguyễn Thị Quyên2

, Thái Thị Ngọc Trâm1

1 Trường Đại học Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên

2

Sở Khoa học và Công nghệ Hà Giang

TÓM TẮT

Nghiên cứu được tiến hành trên 8 giống ngô tại huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Kết quả cho thấy

các giống ngô tham gia thí nghiệm có thời gian sinh trưởng vụ Xuân là 111 - 115 ngày, vụ Thu

Đông từ 101-104 ngày. Tất cả các giống ngô thí nghiệm đều có thời gian sinh trưởng thuộc nhóm

trung ngày, thích hợp cho điều kiện tăng vụ tại Hà Giang. Các giống ngô thí nghiệm có chiều cao

cây thấp, chiều cao đóng bắp đạt gần tối ưu, có số lá nhiều và ổn định, chỉ số diện tích lá đạt cao;

khả năng chống chịu sâu bệnh, đổ gãy khá. Giống LVN092 có khả năng chống đổ, sâu bệnh tốt

nhất. NSTT của các giống ngô thí nghiệm vụ Thu Đông 2012 biến động từ 61,1 - 84,1 tạ/ha. Vụ

Xuân 2013, NSTT của các giống biến động từ 66,8 - 87,5 tạ/ha. Mô hình trình diễn giống LVN092

cho năng suất đạt 85,4 tạ/ha cao hơn giống đối chứng NK4300 từ 19,8%. Giống LVN092 được

người dân lựa chọn để mở rộng diện tích gieo trồng ở các vụ sau.

Từ khóa: Cây ngô, LVN092, mô hình, NK4300.

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Cây ngô (Zea mays L., thuộc họ hòa thảo

Poaceae hay Gramine). Ngô được trồng ở

khắp nơi trên thế giới từ 3800

Nam đến 5800

Bắc và là một trong những cây lương thực

quan trọng trong nền kinh tế toàn thế giới. Nhu

cầu ngô của thế giới được dự báo sẽ là 852

triệu tấn vào năm 2020 (IRRI, 2003) [10], tăng

45% so với năm 1997, riêng Đông Nam Á nhu

cầu tăng 70% so với năm 1997 (CIMMYT,

IITA 2010) [8] và sẽ là 1 tỷ tấn vào năm 2020.

Dân số thế giới ngày càng tăng nhanh, trong

khi đó diện tích đất canh tác ngày càng thu

hẹp do sa mạc hóa và xu thế đô thị hóa. Nền

nông nghiệp thế giới ngày nay luôn phải trả

lời làm thế nào để giải quyết đủ năng lượng

cho 8 tỷ người vào năm 2021 và 16 tỷ người

vào năm 2030.

Ngành sản xuất ngô nước ta thực sự có những

bước tiến nhảy vọt từ đầu những năm 1990

đến nay, gắn liền với việc mở rộng giống lai và

cải thiện các biện pháp kỹ thuật canh tác. Tuy

nhiên, năng suất ngô của nước ta vẫn thấp hơn

trung bình thế giới, năm 2012 đạt 86,9%

(42,95/49,44 tạ/ha) và bằng 55,5% so với Mỹ

(77,4 tạ/ha) (FAOSTAT, 2013) [9]. Mặt khác,

*

Tel: 0983 360276 , Email: [email protected]

nhu cầu ngô ở nước ta trong thời gian tới là rất

lớn, theo chiến lược của Bộ Nông nghiệp &

PTNT, đến năm 2020 sản lượng ngô của Việt

Nam cần đạt 8 - 9 triệu tấn/năm để đảm bảo

cung cấp đầy đủ cho nhu cầu sử dụng trong

nước và từng bước tham gia xuất khẩu.

Ở tỉnh Hà Giang, ngô là cây lương thực chính

chỉ đứng sau cây lúa. Năm 2012, diện tích

ngô là 52,5 nghìn ha, năng suất đạt 32,1 tạ/ha,

sản lượng 168,7 nghìn tấn. Với diện tích trồng

ngô lớn nhất vùng Đông Bắc nhưng năng suất

ngô của tỉnh bằng 74,7% so với trung bình cả

nước (Tổng cục thống kê, 2013) [5]. Nguyên

nhân chủ yếu là sản xuất ngô nhờ nước trời,

chỉ có một phần nhỏ diện tích ở vùng thấp là

có tưới. Vì vậy, giải pháp tối ưu cho việc

nâng cao năng suất và sản lượng ngô ở vùng

này là sử dụng các giống ngô lai chịu hạn và

áp dụng các biện pháp kỹ thuật mới. Do đó,

cần phải chọn tạo được những giống ngô cho

năng suất cao, có khả năng chống chịu tốt,

phù hợp với điều kiện sinh thái của từng

vùng. Để tìm ra được những giống ngô ưu

việt nhất đưa vào sản xuất đại trà, cần tiến

hành quá trình nghiên cứu, đánh giá, loại bỏ

những giống không phù hợp, giúp cho quá

trình đánh giá và chọn tạo giống đạt hiệu quả

cao nhất.