Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty xây lắp điện quảng nam

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI

1.1. Lý do chọn đề tài:

Trong xã hội, bất kỳ ngành nghề lĩnh vực nào từ sản xuất, thương mại hay dịch vụ

muốn tồn tại và phát triển đều có yếu tố lao động hoặc là lao động chân tay hoặc là lao

động trí óc. Lao động chính là điều kiện đầu tiên, là yếu tố có tính chất quyết định nhằm

biến đổi các vật thể tự nhiên thành những vật phẩm cần thiết để thoả mãn nhu cầu xã hội .

Xã hội càng phát triển thì đòi hỏi người lao động càng phải tiến bộ phát triển cao hơn, từ đó

càng biểu hiện rõ tính quan trọng, cần thiết của lao động.

Và để cho người lao động có thể tồn tại, bù đắp được những hao phí mà họ đã bỏ ra

nhằm tái sản xuất sức lao động thì cần phải có yếu tố tiền lương. Tiền lương có ý nghĩa đặc

biệt quan trọng là nguồn thu nhập chính chủ yếu của người lao động nó được xác định theo

hai cơ sở chủ yếu là số lượng và chất lượng lao động.

Bên cạnh chức năng đảm bảo cuộc sống cho người lao động, tiền lương còn được sử

dụng dể khuyến khích tinh thần, tạo điều kiện nâng cao mức sống cho người lao động từ đó

thúc đẩy người lao động làm việc tốt hơn, hăng hái tích cực hơn.

Ngoài ra tiền lương cũng được xem là một bộ phận chi phí cấu thành nên giá trị các

loại sản phẩm, dịch vụ do doanh nghiệp sản xuất ra, qua đó sẽ ảnh hưởng đến kết quả kinh

doanh hay lợi nhuận của doanh nghiệp. Tuy nhiên, doanh nghiệp lại không thể cắt giảm,

tiết kiệm dược chi phí lương trả cho người lao động. Thêm vào đó, cùng với tiền lương

doanh nghiệp còn phải tính vào chi phí sản xuất một bộ phận chi phí gồm các khoản trích

bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn, đó là các nguồn phúc lợi mà người lao

động nhận được từ doanh nghiệp. Vì vậy, việc xây dựng một cơ chế chi trả lương phù hợp,

linh hoạt, hạch toán đúng đắn, đầy đủ, kịp thời ở mỗi doanh nghiệp có ý nghĩa to lớn về

mặt kinh tế lẫn chính trị.

1 Sinh viên thực hiện: ĐOÀN THỊ LÝ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

Ngày nay, các doanh nghiệp đã thấy được những ảnh hưởng to lớn của tiền lương đối

với người lao động, đối với doanh nghiệp và cách sử dụng nó hợp lý hay chưa? Đó vẫn

đang là vấn đề nóng bỏng. Xuất phát từ thực tế đó tôi đã chọn và nghiên cứu đề tài “Kế

toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Xây lắp điện Quảng Nam”.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài:

Tổng hợp lý luận chung về lao động, tiền lương và các khoản trích theo lương tìm

hiểu cụ thể thực tế công tác quản lý và sử dụng lao động, phương pháp tính trả lương và

tình hình tổ chức công tác hạch toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty

xây lắp điện Quảng Nam. Sau khi đánh giá những vấn đề này, đề tài đưa ra một số giải

pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hệ thống tiền lương, hoàn thiện tổ chức công tác

kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương, qua đó nâng cao năng suất của người lao

động đồng thời tăng lợi nhuận cho Công ty trong thời gian tới.

1.3. Nội dung của đề tài: Đề tài gồm có 6 chương

Chương 1Giới thiệu đề tài: Giới thiệu khái quát tầm quan trọng của công tác kế toán

tiền lương và các khoản trích theo lương, từ đó nêu ra lý do chọn đề tài, mục đích, nội

dung, phương pháp và phạm vi nghiên cứu của đề tài.

Chương 2 Một số vấn đề lý luận cơ bản về lao động tiền lương và các khoản trích

theo lương trong doanh nghiệp sản xuất: giới thiệu khái quát những vấn đề lý luận cơ bản

liên quan đến công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong doanh nghiệp

để làm cơ sở đối chiếu, so sánh về mặt lý luận.

Chương 3 Khái quát tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh và tổ chức công tác kế

toán tại Công ty xây lắp điện Quảng Nam: giới thiệu khái quát về lịch sử hình thành và phát

triển của công ty và tình hình cơ bản của công ty qua các chỉ tiêu lao động, tài sản và nguồn

vốn, kết quả sản xuất kinh doanh trong ba năm. Đồng thời khái quát về tổ chức bộ máy

quản lý, tổ chức bộ máy kế toán tại công ty.

2 Sinh viên thực hiện: ĐOÀN THỊ LÝ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

Chương 4 Thực trang về công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại

Công ty xây lắp điện Quảng Nam : Mô tả thực tế kế toán tiền lương và các khoản trích theo

lương tại Công ty.

Chương 5 Một số biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác hạch toán tiền

lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Xây lắp điện Quảng Nam: Sau khi nghiên

cứu lý luận và thực tiễn về kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương, chương 5 trình

bày một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện công tác kế toán tiền lương và các khoản

trích theo lương của công ty trong thời gian đến.

Chương 6 Kết luận, kiến nghị: Khái quát lại những vấn đề đã làm được trong khóa

luận và đưa ra hướng nghiên cứu trong thời gian đến.

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:

- Phương pháp điều tra, thu thập số liệu: bằng việc sử dụng phương pháp phỏng vấn

trực tiếp và nghiên cứu, tìm hiểu các sổ sách, báo cáo kế toán từ phòng Tài vụ và phòng tổ

chức hành chính của Công ty để thu thập những số liệu cần thiết cho đề tài.

- Phương pháp phân tích: trên cơ sở hệ thống số liệu thu thập được, thông qua sàng

lọc xử lý số liệu để từ đó là cơ sở cho việc phân tích thực tế hoạt động của đơn vị.

- Phương pháp hạch toán kế toán: theo dõi, ghi chép, phản ánh tình hình và sự biến

động của các đối tượng kế toán của đơn vị, đặc biệt là các đối tượng kế toán liên quan đến

công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương của đơn vị.

- Một số phương pháp nghiên cứu khác.

1.5. Đối tượng nghiên cứu:

Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là tình hình quản lý, sử dụng lao động; phương

pháp tính trả lương, phương pháp trích lập các khoản trích theo lương và công tác kế toán

tiền lương tại Công ty xây lắp điện Quảng Nam.

3 Sinh viên thực hiện: ĐOÀN THỊ LÝ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

1.6. Phạm vi nghiên cứu:

Đề tài tiền lương là một đề tài lớn và với phạm vi nghiên cứu rộng lớn thì mới phản

ánh đầy đủ thực tế của nó. Do hạn chế về mặt thời gian, tôi chỉ tập trung nghiên cứu vấn đề

tiền lương, các khoản trích theo lương, phương pháp hạch toán về chi phí lương tại Công ty

chứ không đi sâu cụ thể tại các nhà máy, đơn vị trực thuộc do các đơn vị trực thuộc này ở

xa và ở các nơi khác nhau.

4 Sinh viên thực hiện: ĐOÀN THỊ LÝ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG 2

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ LAO ĐỘNG TIỀN LƯƠNG,

HẠCH TOÁN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG

DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT

2.1. Một số vấn đề lý luận cơ bản về lao động

2.1.1.Khái niệm lao động và vai trò của lao động

Lao động là loại hoạt động có mục đích, có ý thức của con người diễn ra giữa con

người với tự nhiên và giữa con người với con người nhằm làm thay đổi những điều kiện,

vật thể tự nhiên và những quan hệ giữa người với người để phục vụ cho lợi ích của con

người.

Lao động của con người tồn tại không phụ thuộc vào sự phát triển của các chế độ xã

hội; tuy nhiên, trình độ, kỹ năng và tính chất của lao động lại chịu ảnh hưởng bởi sự phát

triển các chế độ xã hội. Trong lao động của con người thì lao động tạo ra của cải vật chất

xã hội là cơ sở và điều kiện quan trọng nhất, quyết định sự phát triển của một quốc gia, một

dân tộc, của xã hội loài người.Để sản xuất ra của cải vật chất xã hội,con người phải dùng

sức lao động của mình thông qua sử dụng một hoặc toàn bộ tư liệu lao động để tác động

vào một hoặc những đối tượng trong tự nhiên, trong xã hội mới có thể tạo nên những sản

phẩm, vật dụng cần thiết cho nhu cầu sử dụng của mình. Chính quá trình kết hợp giữa ba

yếu tố lao động, tư liệu lao động, đối tượng lao động là quá trình cần thiết để sản xuất ra

sản phẩm. Đó cũng là quá trình lao động được vật hoá trong sản phẩm.

Trong sản xuất kinh doanh, lao động đóng một vai trò hết sức quan trọng bởi vì lao

động của con người được xem là yếu tố cơ bản, yếu tố quyết định đối với vận mệnh của

một doanh nghiệp. Vì vậy, trong công tác quản lý nhân sự, chính sách phát triển nguồn

nhân lực phải luôn được coi trọng để thu hút, động viên người lao động đóng góp sức mình

vào sự phát triển của doanh nghiệp.

5 Sinh viên thực hiện: ĐOÀN THỊ LÝ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

2.1.2.Phân loại lao động

Phân loại lao động là việc sắp xếp lao động vào các nhóm khác nhau theo những đặc

trưng nhất định.

Trong doanh nghiệp, đội ngũ lao động rất da dạng về trình độ chuyên môn nên để

thuận lợi cho việc quản lý và hạch toán, cần thiết phải tiến hành phân loại lao động.Theo dó

lao động thường được phân loại theo các tiêu thức cơ bản sau:

2.1.2.1.Phân loại lao động theo thời gian lao động:

Theo cách này toàn bộ lao động có thể chia thành: lao động thường xuyên trong danh

sách và lao động tạm thời.

Cách phân loại này giúp cho doanh nghiệp nắm được tổng số lao động của doanh

nghiệp , từ đó đưa ra kế hoạch sử dụng, bồi dưỡng và huy động khi cần thiết. Đồng thời,

xác định các khoản nghĩa vụ của người lao động đối với nhà nước được chính xác.

2.1.2.2. Phân loại lao động theo quan hệ với quá trình sản xuất:

Dựa theo mối quan hệ của lao động với quá trình sản xuất có thể phân loại lao động

của doanh nghiệp thành hai loại:

+ Lao động trực tiếp sản xuất: Đây chính là bộ phận công nhân trực tiếp tham

gia vào quá trình sản xuất sản phẩm hay thực hiện các dịch vụ. Lao động thuộc loại này bao

gồm những người điều khiển các thiết bị, máy móc để sản xuất sản phẩm (kể cả cán bộ kỹ

thuật), những người phục vụ quá trình sản xuất (vận chuyển,bốc dỡ nguyên vật liệu trong

nội bộ; sơ chế nguyên vật liệu trước khi đưa vào sản xuất...)

+ Lao động gián tiếp sản xuất: Đây là bộ phận lao động tham gia một cách gián tiếp

vào quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Lao động thuộc bộ phận này bao gồm

nhân viên kỹ thuật (trực tiếp làm công tác kỹ thuật hoặc tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn kỹ

thuật), nhân viên quản lý kinh tế ( trực tiếp lãnh đạo, tổ chức, quản lý hoạt động sản xuất

kinh doanh như: giám đốc, phó giám đốc kinh doanh, cán bộ các phòng ban, kế toán thống

6 Sinh viên thực hiện: ĐOÀN THỊ LÝ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

kê...), nhân viên quản lý hành chính ( những người làm công tác tổ chức nhân sự, văn thư,

đánh máy, quản trị...).

Cách phân loại này giúp cho doanh nghiệp đánh giá được tính hợp lý của cơ cấu lao

động. Từ đó để có biện pháp tổ chức, bố trí lao động phù hợp với yêu cầu công việc, tinh

giản bộ máy gián tiếp.

2.1.2.3. Phân loại lao động theo chức năng của lao động trong quá trình sản xuất kinh

doanh

Theo cách phân loại này, toàn bộ lao động trong doanh nghiệp có thể chia làm ba loại

+ Lao động thực hiện chức năng sản xuất ,chế biến: Bao gồm những lao động tham

gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào quá trình sản xuất chế tạo sản phẩm hay thực hiện các lao

vụ, dịch vụ như công nhân trực tiếp sản xuất, nhân viên phân xưởng...

+ Lao động thực hiện chức năng bán hàng: Là những lao động tham gia hoạt động

tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá, lao vụ, dịch vụ như nhân viên bán hàng, tiếp thị, nghiên cứu

thị trường...

+ Lao động thực hiện chức năng quản lý: Là những lao động tham gia hoạt động quản

trị kinh doanh và quản lý hành chính của doanh nghiệp như các nhân viên quản lý kinh tế,

nhân viên quản lý hành chính...

2.1.2.4. Phân loại lao động theo chế độ quản lý lao động và trả lương

Theo cách phân loại này, lao động của doanh nghiệp được chia thành hai loại

+ Lao động trong danh sách : Là bộ phận chủ yếu của doanh nghiệp quyết định quá

trình sản xuất kinh doanh, bao gồm những lao động do đơn vị trực tiếp quản lý và trả lương

trong kỳ, được đăng ký trong sổ lương của doanh nghiệp

+ Lao động ngoài danh sách: Là những người không thuộc quyền quản lý và trả lương

của doanh nghiệp như: thực tập sinh, thợ học nghề của đơn vị khác gửi đến mà doanh

7 Sinh viên thực hiện: ĐOÀN THỊ LÝ