Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

“KẾ TOÁN HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY TRƯỜNG THÀNH”
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
lêi më ®Çu
Xu thÕ quèc tÕ ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ trªn ph¹m vi toµn cÇu lµ xu thÕ cã tÝnh
quy luËt tÊt yÕu. Tríc t¸c ®éng cña nã nhiÒu doanh nghiÖp ra ®êi vµ suy vong. §Æc
biÖt trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng t¹o ra m«i trêng c¹nh tranh hÕt søc gay g¾t
buéc c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ph¶i ®¸p øng ®îc nhu cÇu
ngµy cµng cao cña thÞ trêng, kh«ng nh÷ng s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng
ngµy cµng cao mµ cßn ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. S¶n phÈm
cã chÊt lîng tèt, gi¸ thµnh h¹ sÏ lµ tiÒn ®Ò tÝch cùc gióp doanh nghiÖp ®Èy m¹nh tiªu
thô t¨ng nhanh vßng quay vèn vµ ®em l¹i ngµy cµng nhiÒu lîi nhuËn, tõ ®ã t¨ng tÝch
luü cho doanh nghiÖp vµ n©ng cao ®êi sèng cho c«ng nh©n viªn.
§Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã th× ®iÒu ®Çu tiªn lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý
chÆt chÏ chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm th«ng qua
bé phËn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Th«ng
tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý,
l·nh ®¹o doanh nghiÖp ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®îc t×nh h×nh sö dông lao ®éng, vËt
t, tiÒn vèn cã hiÖu qu¶ hay kh«ng, tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ, t×nh h×nh thùc hiÖn
kÕ ho¹ch gi¸ thµnh nh thÕ nµo... Tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m h¹
thÊp chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp
cho sù ph¸t triÓn kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy
mµ viÖc tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm lµ mét yªu cÇu thiÕt yÕu vµ lu«n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò thêi sù
®îc c¸c doanh nghiÖp quan t©m.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Trêng Thµnh, ®îc sù híng dÉn tËn t×nh
cña thÇy gi¸o TS. NguyÔn ThÕ Kh¶i vµ c¸c c« chó trong C«ng ty Trêng Thµnh em
lùa chän ®Ò tµi:
“kÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p t¹i C«ng ty Trêng Thµnh”
1
Néi dung cña luËn v¨n gåm 3 phÇn:
PhÇn I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh
nghiÖp x©y dùng
PhÇn II: t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty
Trêng Thµnh.
PhÇn III: Ph¬ng ph¸p hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Trêng Thµnh.
Víi thêi gian thùc tËp cßn Ýt cïng víi nh÷ng kiÕn thøc cßn nhiÒu h¹n chÕ,
ch¾c ch¾n luËn v¨n cã nhiÒu sai sãt, em rÊt mong ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c«
vµ nh÷ng ®éc gi¶ quan t©m tíi vÊn ®Ò nµy ®Ó cho luËn v¨n ®îc ®Çy ®ñ vµ hoµn
chØnh h¬n.
2
PhÇn 1
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong ®¬n vÞ
kinh doanh x©y dùng c¬ b¶n
I. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n
t¸c ®éng ®Õn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n.
X©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt quan träng mang tÝnh c«ng
nghiÖp nh»m t¹o ra c¬ së vËt chÊt cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. Còng nh c¸c nµnh
kh¸c, sau nh÷ng n¨m thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý ngµnh x©y dùng c¬ b¶n
ngµy mét thÝch nghi vµ ph¸t triÓn ®îc §¶ng, nhµ níc quan t©m h¬n.
Lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt nhng s¶n phÈm ngµnh x©y dùng c¬ b¶n l¹i
mang nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt so víi s¶n phÈm cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c.
ChÝnh v× vËy mµ tæ chøc hËchto¸n ë doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p ph¶i dùa
trªn nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã.
1. §Æc ®iÓm s¶n phÈm x©y l¾p:
- S¶n phÈm x©y l¾p lµ c¸c c«ng tr×nh, vËt kiÕn tróc cã quy m« lín, kÕt cÊu
phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt kÐo dµi vµ ph©n t¸n… Do vËy, tríc khi tiÕn hµnh x©y l¾p, s¶n phÈm dù ®Þnh ®Òu ph¶i qua c¸c kh©u tõ dù ¸n ®Õn dù
to¸n c«ng tr×nh. Trong suèt qu¸ tr×nh x©y l¾p ph¶i lÊy gi¸ dù to¸n lµm thíc ®o kÓ
c¶ vÒ mÆt gi¸ trÞ lÉn kü thuËt.
- S¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh kh«ng thÓ nhËp kho mµ ®îc tiªu thô ngay
theo gi¸ dù to¸n hay gi¸ tháa thuËn víi chñ ®Çu t (gi¸ ®Êu thÇu), do vËy tÝnh to¸n
chÊt lîng hµng hãa cña s¶n phÈm x©y l¾p kh«ng ®îc thÓ hiÖn râ.
- S¶n phÈm x©y l¾p cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt vµ ph©n bè trªn nhiÒu vïng l·nh
thæ, cßn c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nh m¸y mãc, lao ®éng, vËt t,… ®Òu ph¶i chuyÓn
theo ®Þa ®iÓm cña c«ng tr×nh x©y l¾p. ®Æc ®iÓm nµy ®ßi hái c«ng t¸c s¶n xuÊt cã
tÝnh lu ®éng cao vµ thiÕu æn ®Þnh, ®ång thêi g©y nhiÒu khã kh¨n phøc t¹p cho
c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Thêi gian sö dông s¶n phÈm l©u dµi ®ßi hái chÊt lîng c«ng tr×nh ph¶i ®¶m
b¶o. §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i ®îc tæ chøc tèt, cho chÊt lîng
s¶n phÈm ®¹t nh dù to¸n thiÕt kÕ, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc bµn giao c«ng tr×nh, ghi
nhËn doanh thu vµ håi vèn.
3
2. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt x©y l¾p
Ho¹t ®éng x©y l¾p ®îc diÔn ra diÔn ra díi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt thiÕu tÝnh æn
®Þnh, lu«n biÕn ®æi theo ®Þa ®iÓm vµ giai ®o¹n thi c«ng. Do vËy, doanh nghiÖp
cÇn lùa chän ph¬ng ¸n tæ chøc thi c«ng thÝch hîp (kho¸n thi c«ng …)
Chu kú s¶n xuÊt kÐo dµi, do vËy tæ chøc s¶n xuÊt hîp lý, ®Èy nhanh tiÕn ®é
thi c«ng lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó tr¸nh nh÷ng tæn thÊt rñi ro vµ ø ®äng vèn
trong ®Çu t kinh doanh.
S¶n xuÊt x©y l¾p ph¶i diÔn ra ngoµi trêi nªn chÞu ¶nh hëng lín cña ®iÒu kiÖn
tù nhiªn. Do vËy, s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p rÊt dÔ x¶y ra c¸c kho¶n thiÖt h¹i.
3. §Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n trong ®¬n vÞ kinh doanh x©y l¾p
Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt x©y l¾p
nãi trªn phÇn nµo chi phèi c«ng t¸c kÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p nãi
chung vµ kÕ to¸n trong chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng.
KÕ to¸n chi phÝ nhÊt thiÕt ph¶i ®îc ph©n tÝch theo tõng kho¶n môc chi phÝ, do
®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ cã thÓ lµ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh, c¸c giai ®o¹n cña
h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc c¸c nhãm c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh cô thÓ, nh»m thêng
xuyªn so s¸nh, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ. Qua ®ã xem xÐt nguyªn
nh©n vît kÕ ho¹ch, hôt dù to¸n vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh, c¸c giai ®o¹n
c«ng viÖc ®· hoµn thµnh, c¸c khèi lîng x©y l¾p cã tÝnh dù to¸n riªng ®· hoµn
thµnh. tõ ®ã x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ cho thÝch hîp. Ph¬ng ph¸p tÝnh trùc
tiÕp, ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ, ph¬ng ph¸p hÖ sè hoÆc ph¬ng ph¸p tû lÖ.
§Ó cã thÓ so s¸nh, kiÓm tra chi phÝ, s¶n xuÊt x©y l¾p thùc tÕ ph¸t sinh víi dù
to¸n chi phÝ s¶n phÈm x©y l¾p ®· ®îc lËp th× dù to¸n chi phÝ thêng ®îc lËp theo
tõng h¹ng môc chi phÝ: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ m¸y thi c«ng …
Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn trong ®¬n vÞ kinh doanh x©y l¾p c«ng t¸c kÕ to¸n
võa ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu ph¶n ¶nh chung cña mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt lµ ghi chÐp
tÝnh to¸n ®Çy ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸ thµnh s¶n phÈm võa thùc hiÖn phï hîp víi
ngµnh nghÒ chøc n¨ng cña m×nh cung cÊp th«ng tin vµ sè liÖu chÝnh x¸c phôc vô
cho qu¶n lý doanh nghiÖp.
4
II. C¬ së lý luËn vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
®¬n vÞ kinh doanh x©y dùng c¬ b¶n
1. Chi phÝ s¶n xuÊt trong ®¬n vÞ kinh doanh s¶n xuÊt c¬ b¶n.
1.1- Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt.
Còng nh c¸c nghµnh s¶n xuÊt vËt chÊt kh¸c, doanh nghiÖp x©y l¾p x©y dùng
muèn tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm x©y l¾p th× tÊt yÕu ph¶i cã ba yÕu
tè c¬ b¶n ®ã lµ:
- T liÖu lao ®éng (Nhµ xëng, m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh
kh¸c).
- §èi tîng lao ®éng (nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu …).
- Søc lao ®éng: lao ®éng cña con ngêi.
C¸c yÕu tè nµy tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, h×nh thµnh nªn ba lo¹i chi
phÝ t¬ng øng. §ã lµ chi phÝ vÒ sö dông t liÖu lao ®éng, chi phÝ vÒ ®èi tîng lao
®éng vµ chi phÝ vÒ søc lao ®éng. Trong ®iÒu kiÖn vÒ s¶n xuÊt hµng hãa, c¸c chi phÝ
nµy ®îc biÓu hiÖn díi d¹ng gi¸ trÞ gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt.
Nh vËy, chi phÝ s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ kinh doanh x©y l¾p x©y dùng c¬ b¶n lµ
toµn bé chi phÝ vÒ lao ®éng vµ lao ®éng vËt hãa ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
vµ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p.
Tuy nhiªn, ®Ó hiÓu ®óng chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ph©n biÖt gi÷a chi phÝ vµ chi
tiªu. Chi phÝ lµ kh¸i niÖm cã ph¹m vi réng h¬n chi tiªu. Kh¸i niÖm chi phÝ g¾n
liÒn víi kú h¹ch to¸n, lµ nh÷ng chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa cã
liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n xuÊt trong kú chø kh«ng ph¶i mäi kho¶n chi ra trong
kú h¹ch to¸n nã kh«ng ®ång nhÊt hoµn toµn víi chØ tiªu.
Chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn cña c¸c lo¹i vËt t tµi s¶n, tiÒn vèn cña doanh
nghiÖp, bÊt kÓ nã ®îc dïng vµo môc ®Ých g×. Chi tiªu cã thÓ lµ chi phÝ nÕu nh khi
mua nguyªn vËt liÖu sö dông ngay vµo s¶n xuÊt kinh doanh nhng sÏ lµ kh«ng ph¶i
lµ chi phÝ nÕu mua vÒ nhËp kho cha sö dông ngay trong kú.
Chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p ph¸t sinh thêng xuyªn trong suèt qu¸ tr×nh tån t¹i vµ
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nhng ®Ó phôc vô cho qu¶n lý vµ h¹ch to¸n, chi phÝ s¶n
xuÊt ph¶i ®îc tÝnh to¸n, tËp hîp theo tõng kú tÝnh to¸n, tËp hîp theo tõng thêi kú
hµng th¸ng, hµng quý, hµng n¨m phï hîp víi kú b¸o c¸o. Trong ®¬n vÞ x©y l¾p ,
chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm nhiÒu lo¹i cã tÝnh chÊt kinh tÕ, c«ng dông kh¸c nhau vµ
yªu cÇu qu¶n lý ®èi víi tõng lo¹i còng kh¸c nhau. ViÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt
5
kh«ng chØ c¨n cø vµo sè liÖu tæng sè chi phÝ s¶n xuÊt mµ ph¶i theo dâi, dùa vµo sè
liÖu cña tõng lo¹i chi phÝ.
1.2- Ph©n lo¹i chi phÝ.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c yÕu tè chi phÝ
lµ hÕt søc quan träng. Khi c¸c kÕ ho¹ch cña doanh nghiÖp ®Æt ra kh«ng ®îc thùc
hiÖn triÖt ®Ó hoÆc khi doanh nghiÖp muèn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña vèn ®Çu
t th× qu¶n trÞ doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®îc bé phËn nµo kh«ng hiÖu qu¶, bé
phËn nµo cÇn më réng quy m« ®Ó cã kÕ ho¹ch thu hÑp chi phÝ hay t¨ng cêng c¸c
kho¶n chi phÝ nµy. Nh vËy, ®Ó qu¶n lý tèt, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ, yªu
cÇu kh¸ch quan ®Æt ra lµ ph¶i ph©n lo¹i chi phÝ thµnh tõng nhãm riªng theo nh÷ng
tiªu thøc nhÊt ®Þnh. Mçi c¸ch ph©n lo¹i ®Òu ®¸p øng ®îc Ýt nhiÒu cho môc ®Ých
qu¶n lý vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n, kiÓm tra kiÓm so¸t chi phÝ ph¸t sinh ë nh÷ng gãc
®é kh¸c nhau.
1.2.1- Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè:
§Ó phôc vô cho viÖc t©p hîp, qu¶n lý chi phÝ theo néi dung kinh tÕ ban ®Çu
®ång nhÊt cña nã mµ kh«ng xÐt ®Õn c«ng dông cô thÓ, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh, chi phÝ
®îc ph©n theo yÕu tè. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho viÖc x©y dùng vµ ph©n tÝch
®Þnh møc vèn lu ®éng còng nh viÖc lËp kiÓm tra, ph©n tÝch dù to¸n, chi phÝ. Theo
quy ®Þnh hiÖn hµnh ë ViÖt Nam, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p bao
gåm c¸c yÕu tè sau:
1.2.2- Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ cña chi phÝ vµ qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt .
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ph©n thµnh hai lo¹i ®ã lµ:
Chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp. Trong ®ã:
- Chi phÝ trùc tiÕp: Lµ chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ
t¹o ra s¶n phÈm. Nh÷ng chi phÝ nµy cã thÓ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
tr×nh ®éc lËp (Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp).
- Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ nh÷ng chi phÝ cho ho¹t ®éng tæ chøc phôc vô qu¶n
lý, do ®ã kh«ng t¸c ®éng trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng cô thÓ. Chi phÝ gi¸n tiÕp lµ
chi phÝ cã liªn quan vÒ qu¶n lý cña doanh nghiÖp nh tr¶ l¬ng cho bé m¸y doanh
nghiÖp, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho qu¶n lý doanh nghiÖp.
- Do mçi lo¹i chi phÝ trªn cã t¸c ®éng kh¸c nhau ®Õn khèi lîng, chÊt lîng
c«ng tr×nh nªn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ theo híng ph©n tÝch ®Þnh râ chi phÝ trùc tiÕp,
6
chi phÝ gi¸n tiÕp cã ý nghÜa thùc tiÔn rÊt lín trong viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña
chi phÝ nh»m t×m ra biÖn ph¸p kh«ng ngõng gi¶m chi phÝ gi¸n tiÕp n©ng cao hiÖu
qu¶ sö dông vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp.
1.2.3- Ph©n tÝch chi phÝ theo kho¶n môc phÝ:
Theo c¸ch ph©n tÝch nµy, c¨n cø vµo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ
trong s¶n xuÊt ®Ó chia ra c¸c kho¶n môc chi phÝ kh¸c nhau, mçi kho¶n môc chi
phÝ chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã cïng môc ®Ých vµ c«ng dông, kh«ng ph©n biÖt
chi phÝ néi dung kinh tÕ nh thÕ nµo.
§èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ cña ®¬n vÞ x©y l¾p cã thÓ lµ c¸c h¹ng môc c«ng
tr×nh, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc cña h¹ng môc c«ng tr×nh. Ph¬ng ph¸p lËp dù to¸n
x©y dùng c¬ b¶n, dù to¸n ®îc lËp theo tõng h¹ng môc c«ng tr×nh, h¹ng môc chi
phÝ. V× vËy, trong ®¬n vÞ x©y l¾p chñ yÕu sö dông ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n
môc. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chi phÝ bao gåm nh÷ng kho¶n môc sau:
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy mçi lo¹i chi phÝ thÓ hiÖn ®iÒu kiÖn kh¸c nhau cña
chi phÝ s¶n xuÊt, thÓ hiÖn n¬i ph¸t sinh chi phÝ, ®èi tîng g¸nh chÞu chi phÝ. §ång
thêi lµ ®iÒu kiÖn ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè kh¸c nhau vµo gi¸
thµnh s¶n phÈm, phôc vô c«ng t¸c kÕ ho¹ch hãa vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Ngoµi ra, trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cßn ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ
thuéc s¶n xuÊt kinh doanh phô, c¸c chi phÝ thuéc quü xÝ nghiÖp vµ c¸c nguån kinh
phÝ kh¸c nhau. C¸c chi phÝ nµy sÏ ®îc tËp hîp l¹i vµ phôc vô cho ®èi tîng nµo,
môc ®Ých nµo sÏ ®îc ph©n bæ cho ®èi tîng ®ã, môc ®Ých ®ã.
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p, ph¬ng ph¸p lËp dù to¸n trong
x©y dùng c¬ b¶n lµ dù to¸n ®îc lËp cho tõng ®èi tîng x©y l¾p nªn ph¬ng ph¸p
ph©n lo¹i ®îc sö dông phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p.
2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm trong ®¬n vÞ kinh doanh x©y l¾p x©y dùng c¬ b¶n.
2.1- Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt:
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm hai mÆt: mÆt hao phÝ
s¶n xuÊt vµ mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt chØ lµ mét mÆt thÓ hiÖn sù hao
phÝ, ®Ó ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp chi phÝ
bá ra ph¶i ®îc xem xÐt trong mèi quan hÖ chÆt chÏ víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Quan hÖ
so s¸nh nµy h×nh thµnh nªn kh¸i niÖm “gi¸ thµnh s¶n phÈm”.
7